Eνα νέο μείζον θέμα, που έχει προκαλέσει ήδη αντιδράσεις στους κόλπους του Δικηγορικού Συλλόγου Ρόδου, ανέκυψε την Κυριακή, μια μέρα πριν την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου στο οποίο περιλαμβάνεται και ο νόμος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τίτλο:«Σύσταση του Οργανισμού Εθνικού Κτηματολογίου», με τον οποίο καταργείται, μεταξύ άλλων και το Κτηματολόγιο Ρόδου.
Οι δικηγόροι, που πίστεψαν στις διαβεβαιώσεις κυβερνητικών παραγόντων ότι επρόκειτο για διοικητικής φύσεως αλλαγή, αιφνιδιάστηκαν συγκεκριμένα όταν με ρεπορτάζ σε Κυριακάτικες εφημερίδες, ανακοινώθηκε η κτηματογράφηση του νησιού!!
Η συγκεκριμένη εξέλιξη αποτελεί προάγγελο για την οριστική κατάργηση του Κτηματολογίου στη Ρόδο και την ένταξή του στο Εθνικό Κτηματολόγιο, ενώ οι φόβοι, που εκφράζονται αφορούν κυρίως το γεγονός ότι δεν υφίσταται νομικό πλαίσιο για την κτηματογράφηση στη Ρόδο αφού ισχύει ο ιδιαίτερος κτηματολογικός κανονισμός Δωδεκανήσου.
Η κοινωνική αναστάτωση που θα προκληθεί από την επερχόμενη αλλαγή είναι βεβαία και τις προσεχείς ημέρες οι αντιδράσεις αναμένεται να ενταθούν και μάλιστα σε όλους τους τόνους.
Πιο συγκεκριμένα οι ιδιοκτήτες ακινήτων στις περιοχές, που δεν έχουν μέχρι σήμερα κτηματογραφηθεί, θα πρέπει μέσα στους επόμενους μήνες να αναζητήσουν τίτλους, τοπογραφικά διαγράμματα και τυχόν άλλα πιστοποιητικά, καθώς μέχρι το τέλος της χρονιάς θα κληθούν να δηλώσουν τα δικαιώματά τους, είτε ηλεκτρονικά είτε στα γραφεία κτηματογράφησης.
Μοναδική αλλαγή σε σχέση με το παρελθόν είναι η προσθήκη του σταδίου της προανάρτησης.
Οπως απεκάλυψε συγκεκριμένα η «Καθημερινή», η ανάθεση των 27 από τις 32 συμβάσεις κτηματογράφησης από την Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση (ΕΚΧΑ) λίγο πριν από το τέλος του έτους ανοίγει τον δρόμο για την εκκίνηση του έργου στο 65% της έκτασης της χώρας (με εξαίρεση τις περιοχές που αντιστοιχούν στις πέντε συμβάσεις που λόγω ενστάσεων δεν έχουν ακόμα υπογραφεί).
Οι συμβάσεις δίνουν περιθώριο 40 (επιπρόσθετων) μηνών για την περαίωση της κτηματογράφησης, διάστημα που πρέπει να τηρηθεί απαρέγκλιτα –αν όχι να συμπτυχθεί– προκειμένου το κτηματολόγιο να λειτουργεί στο τέλος του 2020.
Σύμφωνα με στοιχεία των συμβάσεων, ο χρόνος έναρξης του έργου θεωρείται ο Μάρτιος.
Το έργο της κτηματογράφησης αποτελείται από τρία στάδια:
• Στο πρώτο στάδιο (διάρκεια 8 μήνες) ο ιδιώτης μελετητής πρέπει να ολοκληρώσει την απαραίτητη προετοιμασία ώστε να ξεκινήσει η συλλογή δηλώσεων. Το στάδιο λήγει με την έναρξη λειτουργίας του γραφείου κτηματογράφησης.
• Στο δεύτερο στάδιο (22 μήνες) ξεκινά η συλλογή δηλώσεων ιδιοκτησίας, η οποία διαρκεί τρεις μήνες συν τρεις για τους κατοίκους εξωτερικού (συνήθως βέβαια δίνονται και μικρές παρατάσεις). Κατόπιν, στους 16 μήνες ξεκινά η διαδικασία της προανάρτησης (τα στοιχεία αναρτώνται για δύο μήνες στην ιστοσελίδα της ΕΚΧΑ ώστε οι πολίτες να επισημάνουν τυχόν σφάλματα και να ζητήσουν τη διόρθωσή τους).
• Στο τρίτο στάδιο γίνεται η ανάρτηση της κτηματολογικής βάσης, η συμπλήρωση και διόρθωσή της και τέλος η παράδοσή της στην ΕΚΧΑ και η περαίωση της κτηματογράφησης. Ο ενδιαφερόμενος δηλώνει το ιδιοκτησιακό του δικαίωμα με απλά φωτοαντίγραφα (δεν είναι ανάγκη να είναι επικυρωμένα) των πράξεων που το αποδεικνύουν. Επίσης, συνιστάται η ταυτόχρονη υποβολή του πιστοποιητικού εγγραφής/μεταγραφής στο υποθηκοφυλακείο. Η υποβολή τοπογραφικού δεν είναι υποχρεωτική παρά μόνο στις περιπτώσεις εκείνες που το τοπογραφικό αναφέρεται ή έχει προσαρτηθεί στο συμβόλαιο. Ωστόσο είναι καλύτερο να υποβάλλεται τοπογραφικό, ιδίως για τα ακίνητα εκτός αστικών περιοχών. Ανάλογα με την κατηγορία του ιδιοκτησιακού δικαιώματος μπορεί να χρειάζονται διαφορετικά πιστοποιητικά (αναλυτικά στο www.ktimatologio.gr). Οι δηλώσεις υποβάλλονται αναλογικά ή ηλεκτρονικά στο γραφείο κτηματογράφησης.
Ανάλογο ρεπορτάζ δημοσιεύθηκε εξάλλου και στην φιλοκυβερνητική «Αυγή» που ανήγγειλε ότι την αντίστροφη μέτρηση προς την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης, εκκρεμότητα δύο δεκαετιών και άνω, σηματοδοτεί η υπογραφή, στην εκπνοή του 2017, των 31 συμβάσεων με 16 μελετητικά σχήματα από την ΕΚΧΑ Α.Ε. (Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση).
Τονίζει εξάλλου ότι η σύσταση του Ελληνικού Κτηματολογίου, του νέου δημόσιου φορέα, με το πολυνομοσχέδιο, μαρτυρά ότι η χώρα μεταβαίνει επιτέλους από το προσωποκεντρικό σύστημα μεταγραφών και υποθηκών στο κτηματοκεντρικό του αποδεικτικού Κτηματολογίου.
Σύμφωνα με την «Αυγή» το φθινόπωρο τοποθετείται η έναρξη της διαδικασίας για τη συλλογή των δηλώσεων ιδιοκτησίας από τους πολίτες, ενώ το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης της κτηματογράφησης είναι ο Δεκέμβριος του 2021.
Οι 27 υπογραφείσες συμβάσεις “μελετών κτηματογράφησης και υποστηρικτικών υπηρεσιών για τη δημιουργία Εθνικού Κτηματολογίου στο υπόλοιπο της χώρας” αφορούν μεταξύ άλλων και την Κάλυμνο, την Κάρπαθο την Κω και την Ρόδο.
Της υπογραφής των συμβάσεων είχε προηγηθεί η απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και ενέργειας Γ. Σταθάκη στις 12 Δεκεμβρίου (έγκριση ανάληψης νέων πολυετών υποχρεώσεων, τροποποίηση εγκεκριμένων), με την οποία εγκρίθηκε συνολική δαπάνη 316.414 εκατ., επιμερισμένη ανά έτος για τέσσερα χρόνια για το νέο πρόγραμμα μελετών (Κτήμα 16) και 14, 4 εκατ. για τις άλλες τέσσερις.
Την υπογραφή των συμβάσεων ακολούθησε ο νομικός έλεγχος από τις διαχειριστικές αρχές (καθώς το έργο χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ) και στις 27-28 Δεκεμβρίου έγινε η εκταμίευση όλων των προκαταβολών (αντιστοιχούν περίπου στο 20% του κόστους της πρώτης φάσης του έργου).
Η τέταρτη γενιά κτηματογράφησης αφορά την καταγραφή 16 εκατ. ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων, που καλύπτουν το 65% της έκτασης της χώρας. Η κτηματογράφηση πρέπει να ολοκληρωθεί σε ελάχιστο χρόνο, καθώς το κτηματολόγιο πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως το 2020.
Ο δικηγόρος κ. Δημήτρης Σαλαμαστράκης σε διάλογο, που άνοιξε, χθες σε ομάδα δικηγόρων στο facebook, θεωρεί ότι στην Ρόδο θα γίνει νέα κτηματογράφηση χωρίς υποβολή νέων δηλώσεων, λόγω του ό,τι οι χάρτες πρέπει να είναι συντεταγμένοι με βάση συντεταγμένες. Θεωρεί παραπέρα ότι η εταιρεία που θα αναλάβει την κτηματογράφηση του νησιού της Ρόδου θα συντάξει τους χάρτες και με βάση τα σχεδιαγράμματα που υπάρχουν ενδεχομένως θα υπάρξουν διαφορές, οπότε θα ρυθμιστεί και ο τρόπος επίλυσής τους.
Ο δικηγόρος κ. Νίκος Σαμαράς από την άλλη τόνισε ότι εάν το Κτηματολόγιο Ρόδου ήταν ψηφιοποιημένο, κατανοεί κανείς την αναγκαιότητα κτηματογράφησης ή εν πάση περιπτώσει την χρησιμότητά της, έστω και με σύνταξη των χαρτών με συντεταγμένες, επί τη βάσει των υφισταμένων σχεδιαγραμμάτων. Ομως αφού δεν έχει γίνει ή δεν έχει προηγηθεί ψηφιοποίηση και το σύστημα τηρείται ακόμα χειρόγραφα, θεωρεί ότι δεν υπάρχει χρησιμότητα κτηματογράφησης, εστω και χωρίς υποβολή νέων δηλώσεων.
Απορεί μάλιστα για το πού θα καταχωρηθούν οι συντεταγμένοι χάρτες με βάση συντεταγμένες (προφανώς ψηφιοποιημένοι), στο χειρόγραφα τηρούμενο σύστημα του Κτηματολογίου, ενώ τονίζει ότι πέραν αυτού ο ισχύων Κτηματολογικός Κανονισμός, ως έχει σήμερα, δεν επιτρέπει παρόμοια διαδικασία και δυνατότητα.
«Εάν παρά ταύτα προχωρήσει η εν λόγω διαδικασία, χωρίς την προηγούμενη προπαρασκευή και τον ηλεκτρονικό εκσυγχρονισμό του Κτηματολογίου μας ή θα γελάει και το παρδαλό κατσίκι, ή θα κληθούμε να ζήσουμε στιγμές ανείπωτης τρέλας», επισημαίνει.
Ο δικηγόρος κ. Ι. Κουμπιάδης επεσήμανε ότι με το πολυνομοσχέδιο δημιουργείται ένας υδροκέφαλος Οργανισμός ως ΝΠΔΔ και προκαλεί θλίψη η προβλεπομένη κατάργηση των ιστορικών Κτηματολογίων της Ρόδου και Κω – Λέρου, τονίζοντας ότι εύχεται να αποφέρει καρπούς η μεγάλη προσπάθεια, να γίνουν έστω την τελευταία στιγμή ουσιαστικές τροποποιήσεις , ιδιαίτερα σ΄ ότι αφορά:
α) την αυτοτέλεια των Κτηματολογικών Γραφείων της Ρόδου και της Κω, αφού αυτό επιβάλλεται για λόγους σωστής λειτουργίας τους , αλλά και για λόγους σεβασμού στην ιστορία αυτών και της συμβολής τους ως προτύπων στη δομή και λειτουργία του Εθνικού Κτηματολογίου,
β) του άρθρου 41 παρ. 2 που καταργεί την ειδική διάταξη (άρθρο 14 παρ. 7 του ν.2308/1995, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 3 παρ. 26 τουΝ.4164/2013), σύμφωνα με την οποία , όπως ισχύει μέχρι σήμερα: «Η ένταξη στο Εθνικό Κτηματολόγιο των περιοχών που υπάγονται στον Κτηματολογικό Κανονισμό Δωδεκανήσου, καθώς και άλλα συναφή ζητήματα ρυθμίζονται με προεδρικό διάταγμα (…)..» γ) των άρθρων 15 και 20 του σχετικού σχεδίου νόμου».
