Το πολιτικό θρίλερ της μεταβίβασης αρχαιoλογικών χώρων και μνημείων -ανάμεσά τους η Κνωσός και ο Λευκός Πύργος- στην Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας ΑΕ (ΕΕΣΥΠ-Υπερταμείο), ενάμιση μήνα αφότου το ΥΠΠΟΑ (22/11/2018) ολοκλήρωσε τον έλεγχο των 10.119 ακινήτων και διαβίβασε στον υπουργό Οικονομικών τον κατάλογο των 2.329 ακινήτων που υπάγονται στις εξαιρέσεις του άρθρου 196 του Ν. 4389/2016, παίρνει νέα τροπή, με το Υπερταμείο να σκληραίνει τη στάση του.
Ακριβώς μία εβδομάδα πριν από την εκδίκαση στο Συμβούλιο της Επικρατείας (στις 22 Ιανουαρίου) της αίτησης ακύρωσης της υπουργικής απόφασης για τη μεταβίβαση των 10.119 ακινήτων στην ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου ΑΕ (ΦΕΚ 2320/Τ.Β’/19.6.2018), που κατέθεσε ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ) από κοινού με τους δημάρχους Πατρέων και Σπάρτης, η ΕΕΣΥΠ-Υπερταμείο, που κρατούσε μια μάλλον διακριτική, αμυντική στάση μέχρι στιγμής για το ζήτημα, πραγματοποίησε παρέμβαση στο ΣτΕ.
Βλέποντας την πιθανότητα να βρεθεί ενώπιον του κινδύνου ακύρωσης της μεταβίβασης των ακινήτων του Δημοσίου, το Υπερταμείο κατέθεσε παρέμβαση στο ΣτΕ υπέρ του πρωθυπουργού, του υπουργού Οικονομικών, του αντιπροέδρου της κυβέρνησης και υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης, του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, του υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, του υπουργού Ανάπτυξης και Τροφίμων και του υπουργού Επικρατείας, υπέρ του κύρους της απόφασης μεταβίβασης των 10.119 ΚΑΕΚ, στρεφόμενο κατά του ΣΕΑ, της προέδρου του, Σταματίας Μαρκέτου, του γραμματέα του, Θεμιστοκλή Βάκουλη, της αντιπροέδρου του, Αργυρώς Καμπερίδη, του δημάρχου Σπάρτης, Ευ. Βαλιώτη, και του δημάρχου Πατρέων, Κ. Πελετίδη, ζητώντας την απόρριψη της, υπό κρίση, αίτησης ακύρωσης, καθώς είναι «προδήλως απορριπτέα, ως απαράδεκτη, αόριστη νόμω και ουσία αβάσιμη και πάντως αναπόδεικτη».
Μεγάλο «αγκάθι» παραμένει η επιμονή των θεσμών, που εμφανίζονται ανυποχώρητοι στις διαβουλεύσεις
Διευκρινίζοντας, συγχρόνως, ότι «σύμφωνα με το άρθρο 185 παρ. 1 του νόμου 4389/2016 η εταιρεία λειτουργεί χάριν του δημοσίου συμφέροντος, σύμφωνα με τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας» και ότι «από τη μεταβίβαση εξαιρούνται όσα τυχόν από τα ανωτέρω ακίνητα εμπίπτουν στις εξαιρέσεις της παρ. 4 του άρθρου 196 του ν. 4389/2016 ή γενικά η μεταβίβασή τους είναι αντίθετη στις κείμενες διατάξεις» και ότι, τέλος, «πριν από την ολοκλήρωση της μεταβίβασης καθενός ακινήτου που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας απόφασης με την καταχώριση αυτή στο αρμόδιο κτηματολόγιο ή υποθηκοφυλακείο κατά περίπτωση ερευνάται αν υπάρχει προστατευομένη δυνάμει της κείμενης νομοθεσίας διακατοχή».
«Είναι επικίνδυνο αυτό που συνέβη. Αποκαλύπτεται ότι θέλουν και τα 10.119 ακίνητα να παραμείνουν στην κυριότητα και δική τους διαχείριση. Είναι ανένδοτοι σε αυτό» υπογραμμίζει η πρόεδρος του Συλλόγου Αρχαιολόγων, Στ. Μαρκέτου, η οποία εκτιμά ότι η αιφνιδιαστική παρέμβαση του Υπερταμείου είναι γραμμή των θεσμών, «αφού τους τα είχαν υποσχεθεί αυτά τα ακίνητα».
Την Πέμπτη 20 και την Παρασκευή 21 Σεπτεμβρίου το «Εθνος» είχε ανοίξει τον ασκό των αποκαλύψεων για τη μεταβίβαση αρχαιολογικών χώρων και μνημείων, όπως ο Λευκός Πύργος, στο Υπερταμείο
Παρασκήνιο Τι άλλο διαβάζει κανείς πίσω από την παρέμβαση του Υπερταμείου, που αναμασάει φράσεις και επιχειρήματα από τις ανακοινώσεις του Ευκλείδη Τσακαλώτου; «Αφενός ότι το Υπερταμείο αναλαμβάνει πλήρως την ευθύνη για την αρχική κατάρτιση της λίστας, αφετέρου ότι επιμένει, κρατώντας σκληρή γραμμή και δίνοντας ερείσματα στις κωλυσιεργίες του υπουργού Οικονομικών, πως η μεταφορά όλων ανεξαιρέτως των 10.119 μνημείων είναι νόμιμη και “εξυπηρετεί τους σκοπούς του”» τονίζει στο «Εθνος» μέλος της Ενωσης του Συλλόγου Αρχαιολόγων, προσθέτοντας ότι «θεσμοί και ΕΕΣΥΠ θέλουν να κερδίσουν όσα μπορούν από τα 2.329 μνημεία που ζήτησε αρχικά ρητά από τον κ. Τσακαλώτο η κυρία Ζορμπά να εξαιρεθούν από τη λίστα. Είναι πιθανόν το ΥΠΟΙΚ να ζητήσει αναβολή στην εκδίκαση. Επιδιώκουν επίσης να μείνει στον αέρα το θέμα “διαχείριση”, που είναι και το μεγάλο διακύβευμα στη σημερινή διαμάχη. Δεν διευκρινίζεται αν η εξαίρεση των ΚΑΕΚ θα αφορά και τη διαχείριση των μνημείων και πολιτιστικών κτιρίων».
Εν όψει της εκδίκασης της προσφυγής του ΣΕΑ, στο φόντο των διεργασιών για την ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση και την επικύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών, μαίνεται ένα πυρετώδες παρασκήνιο, ένα σκληρό μπρα ντε φερ με πρωταγωνιστές το υπουργείο Οικονομικών, το υπουργείο Πολιτισμού, την ΕΕΣΥΠ-Υπερταμείο και τους θεσμούς, με επίδικο, όπως προκύπτει, όχι απλώς την εξαίρεση μόνο των 2.329 ακινήτων από τη συνολική λίστα των 10.119 ΚΑΕΚ. Είναι ο λόγος που, πέρα από την παρέμβαση του Υπερταμείου, πιθανότατα την Παρασκευή, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες μας, θα συνεδριάσει εκτάκτως το ΚΥΣΟΙΠ για την εξαίρεση των 2.329 ακινήτων. Παρότι στύλωνε μέχρι και σήμερα τα πόδια, κάτω από τις πιέσεις θεσμών και Υπερταμείου που αντιδρούν στις εξαιρέσεις, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, σύμφωνα με δικές του διαρροές, αναμένεται να εκδώσει υπουργική απόφαση που θα εξαιρεί τα 2.329 ακίνητα, δίνοντας στη δημοσιότητα και τη λίστα τους.
Πιθανότατα την ερχόμενη Παρασκευή θα συνεδριάσει εκτάκτως το ΚΥΣΟΙΠ για την εξαίρεση των 2.329 ακινήτων
Σε ένα τέτοιο χάπι εντ, «αγκάθι» θα παραμείνει η επιμονή των θεσμών κατά τις διαβουλεύσεις ότι εκατοντάδες από τα 2.329 ακίνητα αρμοδιότητας ΥΠΠΟΑ, τα οποία ανήκουν στις «εξαιρέσεις» (αφού οι κωδικοί τους αφορούν όχι μόνο σημαντικά μνημεία, αλλά και μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους, κτίρια πολιτιστικού ενδιαφέροντος, οικόπεδα εντός κηρυγμένων αρχαιολογικών ζωνών κ.ά.), είχαν ήδη μεταβιβαστεί από το 2016. Αρα γι’ αυτά θα συνεχίσει να διατηρεί η ΕΤΑΔ την πλήρη διαχείριση; Ερωτήματα Παρ’ όλη την επιμονή της Μυρσίνης Ζορμπά και της γ.γ. του ΥΠΠΟΑ, Μαρίας Βλαζάκη, και τις μετωπικές συγκρούσεις τους για το ζήτημα με τον υπουργό Οικονομικών, ερωτήματα εγείρουν και στον τελευταίο καλόπιστο οι ανακοινώσεις του υπουργείου Πολιτισμού, λόγω και της αποφυγής να κατονομαστούν τα πράγματα. Ποιος μπλοκάρει τη δημοσιοποίηση της λίστας με τις 2.329 εξαιρέσεις; Στις πρώτες ανακοινώσεις του το ΥΠ-ΠΟΑ διαβεβαίωνε ότι δεν πρόκειται να μεταβιβαστεί κανένα από τα 2.329 ΚΑΕΚ στην ΕΕΣΥΠ, κάνοντας λόγο για «καθολική εξαίρεση κυριότητας και διαχείρισης».
Στο τελευταίο δελτίο Τύπου του δεν αναφέρεται όμως ούτε στον αριθμό των ΚΑΕΚ ούτε στο επίμαχο θέμα της διαχείρισης. Τι μεσολάβησε; Ποια κυβερνητική γραμμή παίρνει πραγματικά «κεφάλι» στον ενδοκυβερνητικό εμφύλιο για το θέμα; Η διαφοροποίηση στις διατυπώσεις της τελευταίας ανακοίνωσης του ΥΠΠΟΑ συνδέεται με την παρέμβαση της ΕΕΣΥΠ στο ΣτΕ; Για «διγλωσσία της κυβέρνησης» κάνει πάντως λόγο ο Σύλλογος Αρχαιολόγων, με δελτίο Τύπου που εξέδωσε χθες, δύο ημέρες προτού παρουσιάσει τις επόμενες νομικές κινήσεις του σε συνέντευξη Τύπου:
«Το ΔΣ της ΕΕΣΥΠ, διορισμένο από την κυβέρνηση και τους “θεσμούς”, με αυτήν την κίνηση (παρέμβαση στο ΣτΕ) δηλώνει ότι θεωρεί ήδη “περιουσία” του τα ακίνητα που μεταβιβάστηκαν. Ας πουν επιτέλους την αλήθεια: Θέλουν ή όχι να περάσουν τα ακίνητα στο Υπερταμείο; Εγείρει το Υπερταμείο αξιώσεις για τα 2.329 ακίνητα της πολιτιστικής κληρονομιάς; Θα έρθει το υπουργείο Οικονομικών στο ΣτΕ για να υπερασπιστεί την απόφαση μεταβίβασης των μνημείων; Ποια είναι η πραγματική πολιτική βούληση της κυβέρνησης; Αυτή που λένε τα δελτία Τύπου του ΥΠΠΟΑ ή αυτή που υποδεικνύει η σιωπή του υπουργείου Οικονομικών και η παρέμβαση του Υπερταμείου;».
Τα περιθώρια, πάντως, για τους όποιους κυβερνητικούς ελιγμούς στενεύουν, εν όψει της εκδίκασης στο ΣτΕ. Εάν συνεδριάσει νωρίτερα το ΚΟΙΣΥΠ και εξαιρεθούν τα 2.329 ανίκητα, η εκδίκαση στο ΣτΕ δεν θα έχει αντικείμενο. Τότε θα ξεκινήσει νέο μπρα ντε φερ μεταξύ αυτών που ήταν μέχρι χθες σύμμαχοι: του Υπερταμείου και του Ευκλείδη Τσακαλώτου
