Ο “αστάθμητος παράγοντας” ανέκαθεν αποτελούσε μια παράμετρο που θα μπορούσε να καθορίσει την πορεία μιας ολόκληρης σεζόν –είτε θετικά είτε αρνητικά– για μια χώρα που ο τουριστικός κλάδος είναι μια από τις βασικότερες πηγές εσόδων για την οικονομία.
Γι’ αυτό, άλλωστε, η αναφορά σε κάποια απρόβλεπτη εξέλιξη αποτελούσε μέρος των προβλέψεων της ροής από φορείς του χώρου. Οι γεωπολιτικές εξελίξεις στη Μεσόγειο, η πιθανότητα τρομοκρατικής επίθεσης, η ταξιδιωτική συμπεριφορά των Βρετανών μετά το Brexit, οι ισοτιμίες είναι μερικές μόνο από τις συνιστώσες που τα προηγούμενα χρόνια επηρέαζαν αφίξεις και εισπράξεις. Φέτος η εξέλιξη που επανακαθορίζει τις τουριστικές εξελίξεις είναι η εξάπλωση του κοροναϊού – “Covid-19”, όπως ονομάστηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, με πάνω από 1.300 νεκρούς.
Η διακοπή της αεροπορικής σύνδεσης μεταξύ Ελλάδας και Κίνας από την Air China μέχρι τον Μάρτιο ουσιαστικά εξανέμισε τις προσδοκίες του τουριστικού κλάδου από την κινεζική αγορά, σε μια κρίσιμη περίοδο που πραγματοποιείται το μεγαλύτερο μέρος των κρατήσεων. Από τον Ιούλιο του 2020 αναμενόταν να ξεκινήσει η σύνδεση Αθήνας-Σανγκάης με την κινεζική αεροπορική εταιρεία Juneyao Air.
Επί του παρόντος, όσον αφορά την κινεζική αγορά και τις επιπτώσεις του Covid-19, το χειρότερο σενάριο δείχνει να επαληθεύεται και η νόσος να εξελίσσεται σε “μαύρο κύκνο” όχι μόνο για την παγκόσμια οικονομία, αλλά και για τον τουρισμό. Ήδη οι κρατήσεις από γκρουπ Κινέζων για το επόμενο διάστημα έχουν ακυρωθεί, τη στιγμή που κανονικά θα ήταν αυξημένες, δεδομένου πως οι Κινέζοι δεν ταξιδεύουν τους καλοκαιρινούς μήνες λόγω της ηλιοφάνειας.
Μεγάλος χαμένος, όπως αναφέρουν στο “Κ” επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στο νησί, η Σαντορίνη, όπου αυτήν τη στιγμή οι κρατήσεις είναι σχεδόν μηδενικές. Η αβεβαιότητα δεν αφορά μόνο τις κρατήσεις από την κινεζική αγορά, αλλά και τις βασικότερες για τη χώρα μας “δεξαμενές” αφίξεων, όπως η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, οι ΗΠΑ, η Γαλλία και οι σκανδιναβικές χώρες. Σημειώνεται πως η επίσκεψη στη Σαντορίνη αποτελεί “όνειρο ζωής” για πολλούς Κινέζους, που τελούν τον γάμο τους και φωτογραφίζονται με φόντο το ηλιοβασίλεμα της Οίας. Είναι χαρακτηριστικό πως πέρσι οι αφίξεις στο νησί από την Κίνα υπολογίζονται σε πάνω από 100.000.
Μικρή “πίτα”, υψηλά έσοδα
Στόχος του υπουργείου Τουρισμού ήταν μέχρι το 2021 ο αριθμός των Κινέζων επισκεπτών στη χώρα μας να αγγίξει τις 500.000. Η προσδοκία αυτή δείχνει να επαναπροσδιορίζεται, αφού, σύμφωνα με τον υπουργό Τουρισμού, Χάρη Θεοχάρη, υπάρχει μεγάλος αριθμός ακυρώσεων από ταξιδιώτες που έρχονται από την Κίνα.
Πρόκειται για μια αγορά που τα τελευταία χρόνια έδειχνε σημαντικά σημάδια ανόδου. Πέρσι οι τουρίστες από την Κίνα που ήρθαν στην Ελλάδα προσέγγισαν τους 150.000, σημειώνοντας αισθητή άνοδο σε σχέση με το 2018, όταν ήρθαν περίπου 125.000 Κινέζοι.
Και μπορεί, σε σύνολο 32 εκατ. τουριστών που κατέγραψε πέρσι η Ελλάδα συνολικά, ο αριθμός των Κινέζων να μην είναι μεγάλος μεν, τα χρήματα όμως που αφήνουν στην αγορά είναι αντιστρόφως ανάλογα. Οι Κινέζοι έχουν από τις υψηλότερες ταξιδιωτικές δαπάνες, με κατά μέσο όρο 1.000 ευρώ ανά ταξίδι, σχεδόν διπλάσια από τον μέσο όρο της ταξιδιωτικής δαπάνης στην Ελλάδα.
Λάτρεις των διάσημων brands, οι Κινέζοι τουρίστες έχουν υψηλά ποσοστά επισκεψιμότητας σε πρωτεύουσες- κέντρα της μόδας στην Ευρώπη, για τις οποίες μάλιστα αποτελούν μια από τις μεγαλύτερες “πηγές” αφίξεων. Από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς στην Ευρώπη η Ιταλία (με 5,3 εκατ. διανυκτερεύσεις), η Γαλλία (4 εκατ. διανυκτερεύσεις), η Γερμανία (3 εκατ.) και η Ισπανία (2,5 εκατ.).
Πάντως, ο μεγαλύτερος όγκος των τουριστών από την ενδοχώρα της Κίνας κατευθυνόταν παραδοσιακά τα προηγούμενα χρόνια προς προορισμούς της Ασίας. Η ημιαυτόνομη περιοχή του Χονγκ Κονγκ είναι ο κορυφαίος προορισμός και ακολουθούν η Ιαπωνία και η Ταϊλάνδη. Η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία δέχονται επίσης πολύ μεγάλο αριθμό Κινέζων τουριστών.
Τα πρώτα σημάδια στην αγορά των συνεδρίων
Η πρόσφατη ακύρωση της μεγαλύτερης παγκοσμίως έκθεσης στον χώρο της τεχνολογίας, “Mobile World Congress”, που πραγματοποιείται στη Βαρκελώνη και συμμετέχουν κολοσσοί του κλάδου, δίνει το στίγμα του φόβου που επικρατεί για εξάπλωση της νόσου. Οι συνέπειες για την οικονομία, τα ξενοδοχεία και τον συνεδριακό τουρισμό –ένα κομμάτι με υψηλά έσοδα– παραμένουν άγνωστες. Άγνωστο παραμένει τι θα γίνει και με τη διεθνή έκθεση τουρισμού ΙΤΒ, που θα πραγματοποιηθεί αρχές Μαρτίου στο Βερολίνο, αν και έχουν ανακοινωθεί προληπτικά μέτρα για την ασφάλεια των εκθετών και των επισκεπτών.
Και στην Ελλάδα, που όμως δεν έχει σημαντικά μερίδια στην αγορά των συνεδρίων, η αβεβαιότητα είναι εξίσου μεγάλη. Επιτείνεται, επίσης, από το γεγονός πως ο προγραμματισμός για τη διοργάνωση συνεδρίων ξεκινά από νωρίς και, όπως εξηγούν στο “Κ” φορείς του χώρου, αυτήν τη στιγμή τα “χέρια είναι δεμένα”.
Τον Ιούνιο, εξάλλου, είναι προγραμματισμένα τα “Ποσειδώνια”, που αποτελούν διεθνώς τη μεγαλύτερη έκθεση ναυτιλίας. Θα συμμετέχουν 2.000 εκθέτες, ενώ αναμένεται και νέο ρεκόρ επισκεπτών, πάνω από 22.000.
Γρηγόρης Τάσιος
Πρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων
Μεγάλες επιπτώσεις σε ξενοδοχεία συγκεκριμένων περιοχών
“Ο Ιανουάριος και ο Φεβρουάριος είναι μήνες που παραδοσιακά αναφέρονται στη “χαμηλή περίοδο” των αφίξεων Κινέζων τουριστών στην Ελλάδα. Όμως μετά τις εξελίξεις με την Air China, η οποία έχει ήδη ανακοινώσει ακυρώσεις και αναστολή δρομολογίων κατά την περίοδο που η κίνηση αυξάνεται –όπως είναι, π.χ., ο Μάρτιος–, η μείωση θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Εάν οι ακυρώσεις πτήσεων συνεχιστούν, οι επιπτώσεις για τον τουρισμό μας και τα ξενοδοχεία αναμένεται φέτος να είναι μεγάλες, ενώ πιθανές πιο δυσάρεστες εξελίξεις θα μπορούσαν ακόμα και να μηδενίσουν τις αφίξεις από τη χώρα αυτή. Οι ακυρώσεις έχουν αναφορά κυρίως στην Αθήνα και τις γύρω περιοχές (Δελφοί, Μετέωρα, Ναύπλιο), όπως και τη Σαντορίνη.
Αν αναλογιστούμε ότι πριν από τρία χρόνια είχαμε συνολικά 50.000 αφίξεις Κινέζων επισκεπτών και ότι οι εκτιμήσεις για φέτος (με τις επιπλέον απευθείας πτήσεις που είχαν δρομολογηθεί) έλεγαν ότι θα ξεπεράσουμε τις 150.000 με 180.000, μπορούμε εύκολα να συμπεράνουμε ότι η τάση για το “άνοιγμα” της κινεζικής αγοράς είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις εξελίξεις στο θέμα του κοροναϊού και, σήμερα που μιλάμε, είναι αρνητική. Αυτό σημαίνει ότι μειώνεται και το μέσο έσοδο για τουρίστες που έρχονται από τις χώρες εκτός Σένγκεν.
Μέχρι στιγμής, πάντως, και σε ένα γενικότερο πλαίσιο, η χρονιά βαδίζει στα ίδια νούμερα με το 2019. Η βρετανική αγορά, παρά το Brexit, δεν έχει αντιμετωπίσει προβλήματα, η γερμανική ανεβαίνει αργά αλλά σταθερά, ενώ οι τουριστικές ροές από άλλες εθνικότητες κυμαίνονται στα περσινά επίπεδα”.
Αλέξανδρος Βασιλικός
Πρόεδρος Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος
Δυσάρεστη εξέλιξη η διακοπή της αεροπορικής σύνδεσης
“Η εξάπλωση του κοροναϊού είναι ένα φαινόμενο παγκόσμιας κλίμακας. Με τη λογική αυτή, στις επιπτώσεις του συμπεριλαμβάνεται και η χώρα μας. Δεν αποτελεί όμως λόγο ανησυχίας, αλλά εγρήγορσης κι ετοιμότητας. Η Ελλάδα είναι σήμερα ένας απόλυτα ασφαλής προορισμός για τους ταξιδιώτες που την επιλέγουν. Το ΞΕΕ ζήτησε ήδη από τον προηγούμενο μήνα και έλαβε άμεσα από τον ΕΟΔΥ ολοκληρωμένα μέτρα πρόληψης και αναλυτικές οδηγίες που στάλθηκαν απευθείας σε όλα τα ξενοδοχεία της χώρας.
Οι ακυρώσεις που έχουν γίνει μέχρι τώρα, όπως και οι προσωρινές ακυρώσεις πτήσεων της Air China για συγκεκριμένες ημερομηνίες μέσα στον Μάρτιο, είναι ασφαλώς μια δυσάρεστη εξέλιξη, που επιδρά αρνητικά σε συγκεκριμένους προορισμούς, ξενοδοχεία και επιχειρήσεις. Ωστόσο, σε επίπεδο χώρας, ο όγκος αυτών των ακυρώσεων δεν είναι ακόμη τέτοιος που να εμπνέει ανησυχία. Παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις, σε ανοιχτή γραμμή συνεργασίας με το υπουργείο Τουρισμού και κάθε αρμόδιο φορέα. Προς το παρόν το σημαντικό είναι τα μέτρα πρόληψης να είναι γνωστά σε όλους και να εφαρμόζονται σχολαστικά”.
