Στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Περιφερειών της Βουλής, που συνεδρίασε στις 14 Φεβρουαρίου (13μ.μ – 17 μ.μ.), στην Αίθουσα Γερουσίας, παρουσιάστηκε και συζητήθηκε, μετά από πρωτοβουλία και με Πρόσκληση του Προέδρου της, Βουλευτή Δωδεκανήσου της Νέας Δημοκρατίας κ. Μάνου Κόνσολα, «Ο σχεδιασμός της Αειφόρου Ανάπτυξης των λιγότερο αναπτυγμένων περιοχών – απομονωμένων κατά τον ΟΟΣΑ ή μη προνομιούχων, όπως τις αποκάλεσε ο Πρόεδρος της Βουλής, κ. Κωνσταντίνος Τασούλας – με τη δημιουργία νέων τουριστικών πόρων και προϊόντων μέσω της ανάδειξης του πολιτιστικού και περιβαλλοντικού αποθέματος με χρήση των νέων τεχνολογιών της πληροφορικής και των επικοινωνιών», σύμφωνα με το Ερευνητικό Πρόγραμμα που συντονίζει το ΕΜΠ, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητα Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία ΕΠΑΝΕΚ.
«Η μετατροπή μιας σκέψης ενός έργου σε πράξη, είναι που καταξιώνει την πολιτική» τόνισε ο πρόεδρος της Βουλής, Κωνσταντίνος Τασούλας, κατά τον χαιρετισμό του. Όπως ανέφερε μεταξύ άλλων και ο πρύτανης του ΕΜΠ Καθηγητής Α. Μπουντουβής «Η επιστημονικά υπεύθυνη του προγράμματος ΑΕΙ, Ομότιμη Καθηγήτρια Τώνια Μοροπούλου, με την πορεία και το έργο της για την ανάδειξη και διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και για την αειφόρο ανάπτυξη, συνδυάζει με την αναγνώριση της από την διεθνή επιστημονική κοινότητα, αλλά και τοπικά την καινοτομία και τη διεπιστημονικότητα με την κοινωνική και πολιτική συμμετοχή».
Όπως τόνισε η εισηγήτρια: Σαράντα χρόνια μετά τις πρώτες διακηρύξεις από τους Διεθνείς Οργανισμούς, για την αειφόρο ανάπτυξη η συγκυρία οδηγεί με προτεραιότητα στην υλοποίηση συναφών στρατηγικών όπως η «πράσινη μετάβαση», η «μπλε ανάπτυξη» κ.ά.
Η τεκμηρίωση, αξιολόγηση και μοντελοποίηση του Περιβαλλοντικού και Πολιτιστικού Αποθέματος – ΠΠΑ – στις απομονωμένες ορεινές και νησιωτικές περιοχές της χώρας, όπως η περιφερειακή ενότητα Αιτωλοακαρνανίας, ο Δήμος Ανατολικής Μάνης, η Κεντρική και Βόρεια Εύβοια, η Χίος και τα μικρά Νησιά της Δωδεκανήσου η Χάλκη, η Σύμη, το Σύμπλεγμα της Μεγίστης και η Ηρωική Νήσος Κάσος, αποδεικνύει ότι η κατανομή, η προστιθέμενη αξία του και η σχεδιασμένη αξιοποίησή του, μπορούν να προσελκύσουν τουριστικό ενδιαφέρον και τις συνακόλουθες εξωτερικές οικονομίες και να δημιουργήσουν άμεσα νέες πραγματικότητες ανάπτυξης.
Το Πρόγραμμα ΑΕΙ εκτός από πιλοτική εφαρμογή ολοκληρωμένων και διεπιστημονικών σχεδιασμών με καινοτομία, φιλοδοξεί να αποτελέσει και υπόδειγμα πολυφασματικής συνεργασίας φορέων από τη βάση έως την κορυφή.
Κλειδί η εναρμόνιση σχεδιασμών και προτεραιοτήτων με τη βούληση των τοπικών κοινωνιών, την ενημέρωση και την ενεργό συμμετοχή τους με όρους κοινωνικής συνοχής.
Για την αξιοποίηση του ΠΠΑ στο πλαίσιο της αειφόρου ανάπτυξης απαιτείται:
Ο σχεδιασμός να γίνει ολοκληρωμένα σε κάθε τόπο/περιοχή και όχι εμπειρικά, ευκαιριακά, σημειακά, δημιουργώντας συνέργειες για εξοικονόμηση πόρων, επιτάχυνση δράσεων και παραγωγή αποτελεσμάτων με πολλαπλασιαστικές επιπτώσεις στην απασχόληση, στην τοπική ανάπτυξη και στην ποιότητα ζωής των κοινωνιών.
Η υλοποίηση να γίνει συντονισμένα, σε όλες τις κλίμακες και τα επίπεδα χωροθέτησης, μελέτης, αδειοδότησης, χρηματοδότησης και παρακολούθησης των έργων. Αλλά και παράλληλα προβολής των νέων αναβαθμισμένων τουριστικών προϊόντων, ώστε να γίνει γνωστό το νέο αλλά και πολύ παλιό πρόσωπο της Ελλάδας, για να μπορεί από την προσέλκυση τουριστικού ρεύματος να ξεκινήσει μια ενδογενής αειφόρος ανάπτυξη.
Γι’ αυτό το λόγο οργανώθηκαν εκδηλώσεις εποικοδομητικού διαλόγου σε όλες τις περιοχές μελέτης με τους κατοίκους, με τους τοπικούς πολιτιστικούς, κοινωνικούς, επαγγελματικούς, περιβαλλοντικούς, παραγωγικούς φορείς σε συνεργασία με τους Δήμους, τις Περιφέρειες και το ΤΕΕ προσκαλώντας εκπροσώπους της Κυβέρνησης και τους βουλευτές όλων των Πολιτικών Κομμάτων.
Άλλωστε τη βούληση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για την υλοποίηση του Προγράμματος κατέθεσαν στη Βουλή οι Δήμαρχοι Χάλκης Άγγ. Φραγκάκης, Θέρμου Σπ. Κωνσταντάρας, Ξηρομέρου Ι. Τριανταφυλλάκης και εκ μέρους του Δήμου Η.Ν.Κάσου ο Δημοτικός Σύμβουλος Ντ. Ζαχάρης, καθώς επίσης και ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου Παν. Νίκας .
Εκ μέρους της Κυβέρνησης ο Υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης, οι Γ.Γ. Μεταφορών Ι. Ξιφαράς, Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος Θ. Μπακογιάννης, Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων Π. Βαρελίδης υπογράμμισαν ότι έχουν ήδη ξεκινήσει να εφαρμόζονται οι προτάσεις του ΑΕΙ, αξιοποιώντας τα διατιθέμενα χρηματοδοτικά εργαλεία, ενώ ο Αν. Υπουργός Εσωτερικών Στ. Πέτσας ανέλαβε πρωτοβουλία για το συντονισμό τοπικά καθώς και διατομεακά, όλων των επιπέδων λήψης αποφάσεων.
Ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γ. Στασινός υπογράμμισε μεταξύ άλλων ότι το ΤΕΕ ήδη πρότεινε, έχουν προκηρυχθεί και έχουν ξεκινήσει οι ειδικές πολεοδομικές μελέτες στις περιοχές του ΑΕΙ. «Το πρόγραμμα αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί αφορά, ουσιαστικά, περιοχές, οι οποίες έχουν ανάγκη να μείνουν ζωντανές. Γι’ αυτό και το ΤΕΕ ενισχύει και υποστηρίζει αυτό το πρόγραμμα ενεργά».
Οι Πρόεδροι των Π.Τ. του ΤΕΕ Δωδεκανήσου (Α. Γιαννικουρής), Εύβοιας (Κ. Λάππας), Αιτωλοακαρνανίας (Στ. Μπλέτσας), και ΝΕ Χίου (Μ. Μισυρλής) τόνισαν τη σημασία της συμβολής του ΤΕΕ μέσα από το Πρόγραμμα ΑΕΙ στις διαδικασίες της τοπικής ανάπτυξης, ενώ εκ των εταίρων του Προγράμματος ο Καθηγητής Γ. Πετράκος, Γεν. Διευθυντής του ΙΤΕΠ και εκπρόσωπος του ΞΕΕ, ανέφερε ότι η ήπια ανάπτυξη που προτείνεται συμβαδίζει με τις σύγχρονες τάσεις της τουριστικής ανάπτυξης και ο Ν. Καμπάνης, Διευθυντής του ΙΤΕ, μίλησε για την αισιοδοξία που δημιουργεί η εφαρμογή των προτάσεων του ΑΕΙ. Παρόντες από το Consortium του ΑΕΙ και η Consortis (Μπέτυ Χαραλαμποπούλου CEO της Geosystem) και η ΤΕΛΕΣΤΩ (Δημ.Δρακούλης CEO της Telesto)
Οι τοποθετήσεις των εκπροσώπων των κομμάτων, Χ. Παπαδημητρίου από τη ΝΔ, Ν. Συρμαλένιου από το ΣΥΡΙΖΑ και Αντιπροέδρου της Επιτροπής Περιφερειών, Σπ. Μπιάγκη από το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Ι. Μπούμπα από την Ελληνική Λύση και του Γ. Λογιάδη από το Μέρα 25, κατέδειξαν την κοινή πολιτική βούληση σε όλο το
πολιτικό φάσμα, για τον προτεινόμενο αειφόρο σχεδιασμό με πνεύμα σεβασμού στις αξίες και τις ανάγκες του τόπου.
Κλείνοντας η εισηγήτρια τόνισε: Πλέον, οι τοπικές κοινωνίες έχουν το ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα των αναγκαίων παρεμβάσεων και τον ακριβή σχεδιασμό σε Ολοκληρωμένα Συστήματα Γεωγραφικών Πληροφοριών, την αναπτυξιακή πλατφόρμα και μια ενεργή συνεργασία με κυβερνητικούς και αυτοδιοικητικούς αρμόδιους για την υλοποίηση του έργου. Τα επόμενα βήματα είναι η επίτευξη της εξωστρέφειας προς την επιχειρηματική κοινότητα και ιδιαίτερα τους νέους για την υποστήριξη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών, αξιοποιώντας όλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία, με σύμπραξη του Δημόσιου με τον Ιδιωτικό Τομέα, με στόχο να αντιμετωπίσουν την ανεργία, την ακρίβεια, την τρέχουσα ενεργειακή κρίση καθώς και τις οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις.
Η μεταφορά του ΑΕΙ σε άλλες περιοχές όπως στην Ήπειρο, όπως ανέφερε η Πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Καθηγήτρια Άννα Μπατιστάτου εξειδίκευσε ο Αντιπρύτανης Καθηγητής Θ. Ματίκας σε συνεργασία με την Περιφέρεια και τον Πρόεδρο της Βουλής, ή σε άλλους τομείς όπως αυτόν της αγροτικής ανάπτυξης, όπως ανέφερε ο Πρύτανης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου κ. Σπ. Κίντζιος απαιτούν ευρύτερες συμπράξεις και ανταποκρίνονται σε άμεσες ανάγκες.
Κατακλείδα το κλείσιμο του Πρύτανη του Πολυτεχνείου Ανδρέα Μπουντουβή: «Τέλος, το Πολυτεχνείο, όντας στην πρωτοπορία διεθνών δικτύων για διεπιστημονική έρευνα και εκπαίδευση, δεσμεύεται να παίξει το ρόλο του στη δημιουργία «Διεθνούς Εργαστηρίου για την Αειφόρο Ανάπτυξης με αξιοποίηση του Πολιτιστικού και Περιβαλλοντικού Αποθέματος», που προτείνει το ΑΕΙ και θέλουν οι τοπικές κοινωνίες, το οποίο θα λειτουργήσει ως hub φέρνοντας τους νέους της Ευρώπης και του κόσμου σε επαφή με τις απομονωμένες περιοχές της Ελλάδας, στην αιχμή της έρευνας, της καινοτομίας, του πολιτισμού, συμβάλλοντας στην αναζωογόνησή τους».
Αντωνία Μοροπούλου
Ομότιμη Καθηγήτρια ΕΜΠ
Επιστημονικά υπεύθυνη του προγράμματος ΑΕΙ
Μέλος Συμβουλίου Διοίκησης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Μέλος Διοικούσας Επιτροπής ΤΕΕ
