Πολύ πριν ο υπουργός Οικονομικών, Γιάνης Βαρουφάκης, προτείνει στους δανειστές τη μέθοδο των καλωδιωμένων, δήθεν αμέριμνων, καταναλωτών ή τουριστών για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, το «κάρφωμα» του φοροφυγά είχε αναπτυχθεί σε δημοφιλές σπορ. Τον περασμένο χρόνο, οι καταγγελίες για φορολογικές ατασθαλίες στην τηλεφωνική γραμμή 1517 του ΣΔΟΕ είχαν εκτιναχθεί, φτάνοντας έως και τις 200 την ημέρα! Πάνω από 40.000 τηλεφωνικές καταγγελίες το έτος, χώρια όσες υποθέσεις φτάνουν στο Σώμα Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος μέσω του ηλεκτρονικού και του παραδοσιακού ταχυδρομείου.
Η τηλεφωνική γραμμή 1517 για καταγγελίες σχετικές με τη φοροδιαφυγή τέθηκε σε λειτουργία το 2008. Το πρώτο έτος λειτουργίας της δέχθηκε 4.000 τηλεφωνικές καταγγελίες. Στα ίδια επίπεδα (4.500) κινήθηκε και το 2009. Το 2010 και το 2011 καταγράφηκε μεγάλη άνοδος, καθώς οι καταγγελίες (πάντα συνυπολογίζοντας όλους τους τρόπους) έφτασαν τις 18.500 και τις 19.500 αντίστοιχα. Τα επόμενα χρόνια υπερδιπλασιάστηκαν. Σήμερα, εάν κάποιος καλέσει το 1517 είναι πολύ πιθανό να βρει την γραμμή απασχολημένη…
Η προσπάθεια καταπολέμησης της φοροδιαφυγής στην Ελλάδα ήταν πάντοτε ανεπαρκής και συχνά ασκούνταν με περιορισμένης αποτελεσματικότητας μεθόδους. Ποιος δεν θυμάται τους «μυστικούς» της εφορίας που επισκέπτονταν καταστήματα ως πελάτες για να «πιάσουν» επί τόπου όσους επαγγελματίες δεν έκοβαν αποδείξεις.
Μετά τα κινηματογραφικά κατορθώματα του Σιλβέστερ Σταλόνε στο χόλιγουντ, οι εφοριακοί αναβαθμίστηκαν σε… Ράμπο και εφόρμησαν στο ελληνική ζούγκλα της φοροδιαφυγής, με αμφίβολα όμως αποτελέσματα. Μέχρι τότε το κυνήγι της φοροδιαφυγής αποτελούσε καθήκον επαγγελματιών, άσχετο με πόση συνέπεια και ανιδιοτέλεια εκτελούνταν.
Ο ερχομός της μεγάλης κρίσης και της μεγάλης μαύρης τρύπας στα δημόσια έσοδα οδήγησε το κράτος στη χρήση της «τηλε-καταγγελίας», με χρήση τηλεφώνου ή και ηλεκτρονικού υπολογιστή. Η μέθοδος τελικά αξιοποιήθηκε από σημαντικό τμήμα του πληθυσμού, το οποίο είτε εμφορείται από φορολογική συνείδηση είτε απλά θέλει να εκδικηθεί και να τιμωρήσει τον… διπλανό του.
Τι κρύβουν όμως οι χιλιάδες καταγγελίες για φοροδιαφυγή και τι αποτελέσματα μπορεί να φέρουν; Στελέχη του ΣΔΟΕ, οι οποίοι έχουν ασχοληθεί με τις καταγγελίες στο 1517, ισχυρίζονται πως είναι κάθε λογής. Καταρχήν, στη μεγάλη τους πλειονότητα είναι επώνυμες, κάτι που προσδίδει μεγαλύτερη βαρύτητα.
Επίσης, συνήθως αφορούν συγγενικά πρόσωπα, γείτονες ή άμεσα ανταγωνιστές, δηλαδή την… παραδίπλα ταβέρνα, που δεν κόβει αποδείξεις. Παρόλα αυτά, ανάμεσα σε τηλεφωνικές καταγγελίες με περιορισμένο ενδιαφέρον, υπήρχαν αρκετά συχνά και πιο σοβαρές, όπως για πλαστά τιμολόγια, απάτες ΦΠΑ, εικονικές εταιρείες, λαθρεμπόριο και «ξέπλυμα» μαύρου χρήματος. Ορισμένες από τις επιτυχίες του ΣΔΟΕ τα προηγούμενα έτη οφείλονται στην αξιοποίηση στοιχείων από παρόμοιες καταγγελίες.
Χρειαζόταν αυξημένη προσοχή για να διαλεχτεί η ήρα από το στάρι, για να αποφασίσουν τα στελέχη του ΣΔΟΕ ποιες υποθέσεις είχαν χρονική αμεσότητα και προτεραιότητα από πλευράς σπουδαιότητας. Η κατάταξη αυτή γίνεται με συγκεκριμένη κλίμακα, όπου όσες καταγγελίες κρίνονται χωρίς ενδιαφέρον… μηδενίζονται (βαθμός ενδιαφέροντος 0), όσες έχουν μικρό ενδιαφέρον λαμβάνουν βαθμό 1 (τίθενται σε προσωρινό αρχείο μέχρι να διερευνηθούν οι σημαντικότερες ή διαβιβάζονται στις αρμόδιες ΔΟΥ ή Τελωνεία), οι ενδιαφέρουσες – σημαντικές βαθμολογούνται με 2, ενώ οι πολύ ενδιαφέρουσες – εξόχως σημαντικές έχουν βαθμό 3 και διαβιβάζονται για άμεση και κατά προτεραιότητα έκδοση εντολής ελέγχου. Τέλος, στην κορυφή υπάρχουν οι Ειδικού χειρισμού (βαθμός ενδιαφέροντος 4), για τις οποίες ενημερώνονται τα στελέχη των υπηρεσιών.
Εάν υλοποιηθούν οι προτάσεις Βαρουφάκη τις «τηλε-καταγγελίες» θα συμπληρώσουν οι καταγραφές στο πεδίο από καλωδιωμένους φοροκυνηγούς. Θα περάσουμε από τον Ράμπο στο… Μάτριξ της αντι-φοροδιαφυγής.
Καθημερινή
Έντυπη
