• «Τραγική η εικόνα στη Νότια Ρόδο, από τις συνέπειες του υπερπληθυσμού, με τις ζημιές στις καλλιέργειες, αλλά και τα πολλά τροχαία ατυχήματα. Γιατί μέχρι τώρα δεν έχει παρέμβει αυτεπάγγελτα η δικαιοσύνη;», δηλώνει ο αντιπεριφερειάρχης Πρωτογενούς Τομέα της ΠΝΑι
Ο αντιπεριφερειάρχης Πρωτογενούς Τομέα Φιλήμων Ζαννετίδης μιλάει στη «δ» για όλα τα θέματα της αρμοδιότητάς του, τις προτεραιότητες για την αντιμετώπιση των προκλήσεων, όπως για παράδειγμα το «καυτό» θέμα με τα ελάφια στη Ρόδο, κυρίως στο νότιο τμήμα του νησιού και ο ίδιος καταθέτει τον προβληματισμό του, πώς είναι δυνατόν να μην έχει παρέμβει αυτεπάγγελτα η δικαιοσύνη μέχρι τώρα; Ο κ. Ζαννετίδης ερωτάται για τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, τον μεγάλο πονοκέφαλο για τους αλιείς, τον «λαγοκέφαλο», για το αν προσελκύει τη νέα γενιά ανθρώπων ο πρωτογενής τομέας, αλλά και τη διασύνδεση του τουρισμού με τον πρωτογενή τομέα.
Αναλυτικά η συνέντευξη:
• Κύριε αντιπεριφερειάρχα, ποιες στρατηγικές προτεραιότητες έχετε θέσει για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει ο πρωτογενής τομέας σήμερα; Ποιες πρωτοβουλίες έχετε ήδη εφαρμόσει για την ενίσχυση των μικρών και μεσαίων παραγωγών;
Η αντιμετώπιση των προκλήσεων και των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο πρωτογενής τομέας σήμερα αποτελεί ευρωπαϊκό και εθνικό ζήτημα και φυσικά αναλόγως και των αρμοδιοτήτων, αποτελεί και ζήτημα της Αυτοδιοίκησης με τις ανάλογες πρωτοβουλίες που αναπτύσσουν. Στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, κα Παμπρή, έχουμε θέσει ψηλά το ζήτημα της ενημέρωσης που ήδη εφαρμόζουμε με τις επισκέψεις μας σε νησιά και σε χωριά, την προβολή και την ανάδειξη των προϊόντων που παράγουν, τυποποιούν και μεταποιούν με διάφορες συνέργειες σε συνεργασία με τις οργανώσεις τους. Η οργάνωσή τους είναι σημαντικό ζήτημα για την Περιφέρεια που πιέζουμε για τη δημιουργία ομάδων παραγωγών που αποτελεί σημαντικό πλεονέκτημα για την αντιμετώπιση του κόστους παραγωγής αλλά και της ανάπτυξης των καλλιεργειών.
• Ενα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στον αγροτικό τομέα είναι οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, όπως πχ η έλλειψη νερού για την άρδευση των καλλιεργειών. Προγραμματίζονται ή έχουν αναληφθεί πολιτικές από την ΠΝΑι για την αντιμετώπιση του φαινομένου;
Πράγματι η λειψυδρία αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα για την πρωτογενή παραγωγή, ιδιαίτερα εδώ στα νησιά μας, που εμφανίζουν μεγαλύτερα διαστήματα ανομβρίας από την υπόλοιπη χώρα. Δυστυχώς δεν προβλέπεται ενίσχυση ούτε αποζημίωση.
Τελευταία, από το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης και μετά από ισχυρές πιέσεις μας, προβλέφθηκε για πρώτη φορά μέτρο που ενισχύει τους παραγωγούς, όταν οι καλλιέργειές τους έχουν υποστεί απώλειες στην παραγωγή άνω του 30%, οφειλόμενες στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Επίσης από το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης έχει προβλεφθεί μέτρο, μετά από προτάσεις των Περιφερειών όλης της χώρας που αφορά εγγειοβελτιωτικά έργα αντιμετώπισης της λειψυδρίας και η Περιφέρειά μας μελετά την ένταξη έργων σε αυτό όταν προκηρυχθεί. Είναι σε εξέλιξη η καταγραφή των προτεινόμενων έργων από το Υπουργείο αυτή την περίοδο.
• Το μεγάλο στοίχημα στην περιοχή ήταν η διασύνδεση του πρωτογενούς τομέα με τον τουρισμό. Τα έχουμε καταφέρει ή οι φθηνές τιμές εισαγωγής προϊόντων αποτελούν ακόμη «βραχνά» για τη διάθεση των ντόπιων παραγωγών;
Η διασύνδεση του πρωτογενούς τομέα με τον τουρισμό δεν πρέπει να αφορά και να στοχεύει μόνο στην απορρόφηση των προϊόντων. Είναι μια συνεχής προσπάθεια χωρίς τέλος. Αφορά κουλτούρα, πολιτισμό, γαστρονομία, πιστοποίηση προϊόντων, προβολή και συνεργασία φορέων. Εκεί στοχεύουμε και νομίζω είμαστε σε καλό δρόμο, αφού έχουμε ήδη επισκέψιμα οινοποιεία, επισκέψιμα ελαιοτριβεία, επισκέψιμα τυροκομεία σε εξέλιξη. Κατακτήσαμε τον ισχυρό τίτλο της γαστρονομικής περιφέρειας της Ευρώπης το 2019, συνεχίζουμε τις πιστοποιήσεις προϊόντων ΠΟΠ-ΠΓΕ, συμμετοχή σε παγκοσμίου ενδιαφέροντος εκθέσεις τροφίμων και ποτών, συνδιοργανώσεις της Περιφέρειάς μας με πολιτιστικούς συλλόγους ανάδειξης προϊόντων κλπ. Τώρα η σύγκριση τιμών των εισαγόμενων προϊόντων με τα τοπικά είναι ένα διαρκές πρόβλημα, αλλά και ο όγκος παραγωγής των προϊόντων μας δεν μπορεί να καλύψει τις συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες .
Απαντάμε λοιπόν στο ερώτημά σας με την ανάδειξη της ποιότητας και της ασφάλειας των τοπικών παραγόμενων προϊόντων, συνθήκες που εκπληρώνουν τις απαιτήσεις του σύγχρονου καταναλωτή. Στοχεύουμε στην απορρόφηση προϊόντων στα πρωινά των ξενοδοχειακών μονάδων και στην καθιέρωση της Ελληνικής βραδιάς με τοπικά παραγόμενα προϊόντα, όπως κάνουν οι σεφ μας στις εκθέσεις.
• Υπάρχουν αναλυτικά στοιχεία για την προσέλκυση νέων αγροτών στο επάγγελμα; Πόσοι νέοι αναζήτησαν το επαγγελματικό τους μέλλον στον πρωτογενή τομέα που ενδυναμώνει και τη θωράκιση της τοπικής κοινωνίας;
Στο προηγούμενο πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης εκδόθηκαν τρεις προσκλήσεις για εγκατάσταση νέων αγροτών. Μάλιστα η τρίτη πρόσκληση έγινε με πρόταση της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου και με αυξημένα κίνητρα. Τώρα που μιλάμε, είναι σε εξέλιξη η πρώτη πρόσκληση με το νέο πρόγραμμα 2024-2027. Στο προηγούμενο πρόγραμμα με τις τρεις προσκλήσεις εντάχθηκαν 483 νέοι αγρότες, από τους οποίους ένας πολύ μικρός αριθμός δεν ανταποκρίθηκε με αποτέλεσμα να απενταχθεί και να επιστρέψει πίσω τα χρήματα που πήραν. Όμως αυτοί που συνεχίζουν, μπήκαν και σε προγράμματα σχεδίων βελτίωσης, εκσυγχρονισμού, τυποποίηση μεταποίησης και τους φιλοξενούμε με χαρά σε εκθέσεις προβολής τροφίμων και ποτών.
• Στο πρόβλημα με τα ελάφια έχουν δοθεί επανειλημμένως υποσχέσεις από τα συναρμόδια υπουργεία που δεν έχουν ακόμη υλοποιηθεί, με συνέπεια οι αγρότες να νιώθουν ότι τους εμπαίζουν. Αισιοδοξείτε για κάποια λύση ή ματαιοπονούν;
Είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα και εμπόδιο για την ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα στη Ρόδο, είναι ο λόγος που εγκαταλείπονται εύφορες περιοχές καλλιεργειών και το πιο σημαντικό που εγκαταλείπουν οι νέοι μας και όχι μόνο, τη γη τους και αναζητούν άλλη εργασία. Δυστυχώς αυτοί που επιδίωξαν την αύξηση των ελαφιών, και τα κατάφεραν πάρα πολύ καλά, το έκαναν χωρίς πρόβλεψη και έλεγχο. Και το χειρότερο, το ελάφι Dama-Dama τείνει να εκφυλιστεί! Σε λίγο θα είναι οικόσιτο!! Και τα αποτελέσματα τα ζούμε και τα βλέπουμε καθημερινά.
Τραγική η εικόνα, στη Νότια Ρόδο περισσότερο, από τις συνέπειες του υπερπληθυσμού, με τις ζημιές στις καλλιέργειες, αλλά και τα πολλά τροχαία ατυχήματα και το πιο τραγικό είναι, ότι οι αρμόδιοι του Υπουργείου Περιβάλλοντος παραμένουν θεατές. Είναι πολύ μεγάλο το θέμα, πολλές οι προσπάθειές μας και δεν μπορεί να εξαντληθεί με μία απάντηση σε μία ερώτηση.
Το επόμενο διάστημα είναι κρίσιμο και πρέπει να ληφθούν αποφάσεις από τους εξοχήν αρμόδιους του Υπουργείου Περιβάλλοντος. Ως εδώ πια… Σε ποια χώρα καταστρέφονται καλλιέργειες, γίνονται καθημερινά τροχαία ατυχήματα από τον υπερπληθυσμό κάποιου ζώου και το αρμόδιο Υπουργείο είναι θεατής ή τα υποτιθέμενα μέτρα που λαμβάνει δεν έχουν αποτέλεσμα; Σε ποιο κράτος γίνεται αυτό; Γιατί μέχρι τώρα δεν έχει παρέμβει αυτεπάγγελτα η δικαιοσύνη;
• Στον τομέα της αλιείας, ενώ έχουν γίνει βήματα από το αρμόδιο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, δεν έχει ακόμη υλοποιήσει σχέδιο για τον λαγοκέφαλο που «ισοπεδώνει» τους βυθούς. Έχετε ενημέρωση, γιατί εδώ και χρόνια ακούμε για πιλοτικό σχέδιο;
Το τελευταίο διάστημα και μετά από συνεργασία που είχαμε με τον αρμόδιο υφυπουργό, η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου με αλιευτικούς συλλόγους αλλά και σε συνεργασία με τις Περιφέρειες Κρήτης και Πελοποννήσου, έχει δρομολογηθεί προσπάθεια αντιμετώπισης του προβλήματος που δημιουργεί ο λαγοκέφαλος. Απομένει η ενσωμάτωση της μελέτης από το Υπουργείο Περιβάλλοντος σχετικά με το θέμα. Είναι ήδη ειλημμένη η απόφαση ενίσχυσης των αλιέων, ανάλογα με τα κιλά λαγοκέφαλου που θα ψαρεύουν.
Σημαντική επίσης είναι και η αποζημίωσή τους που είναι σε εξέλιξη, από τις ζημιές που τους προκαλούν στα αλιευτικά τους εργαλεία τα θαλάσσια θηλαστικά. Μέτρα για τα οποία η περιφέρειά μας διαρκώς πίεζε τα τελευταία χρόνια.
