Ένα καινοτόμο πρόγραμμα σε συνεργασία της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και την Γαλλικής Πρεσβείας, με στόχο την ανάδειξη της παραδοσιακής χειροτεχνίας της Ρόδου
Στη διατήρηση και την αναζωογόνηση της χειροτεχνίας στη Ρόδο, με στόχο την δημιουργία καινούργιων πόλων έλξης για την ανάπτυξη της πολιτιστικής προσφοράς του τόπου, αποσκοπεί το πρόγραμμα “Τέχνη και Πόλη, ένας αιρετός και ένας καλλιτέχνης”, ένα πρόγραμμα που η Γαλλία υλοποιεί σε επιλεγμένες πόλεις σε συνεργασία με τις κατά τόπους διπλωματικές, διερευνητικές αποστολές της.
Μια τέτοια διερευνητική αποστολή, πραγματοποιήθηκε τις τελευταίες μέρες στη Ρόδο, όπου ο αιρετός, ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου, Γιώργος Χατζημάρκος και ο καλλιτέχνης, ο Γάλλος ζωγράφος, γλύπτης και χαράκτης Francois-Xavier Richard, περπάτησαν μαζί για μια ολόκληρη μέρα την πόλη της Ρόδου, “διασταυρώνοντας” την ματιά του πολιτικού και του εικαστικού, με σκοπό αυτή η “διασταύρωση” να αποτυπωθεί σε συγκεκριμένες ενέργειες, για την υλοποίηση του πρωταρχικού στόχου.
Την πρωτοβουλία, το πρωτότυπο αυτό πρόγραμμα να βγει από τη Γαλλία και να μεταφερθεί και στη Ρόδο, ανέλαβε η Επίτιμη Πρόξενος της Γαλλίας στη Ρόδο, κα Αλίκη Μοσχή και ο Περιφερειάρχης, με ιδιαίτερη χαρά συμμετείχε σε αυτό, δεδομένης και της έμφασης που δίνει η Περιφερειακή Αρχή στην ανάδειξη του πλούσιου πολιτιστικού κεφαλαίου της Ρόδου και του Νοτίου Αιγαίου συνολικά, με άξονα την εξωστρέφεια και τις καινοτόμες δράσεις.
Η κεντρική ιδέα του προγράμματος για τη Ρόδο, που αφορά στην διατήρηση και την αναζωογόνηση της χειροτεχνίας, υπαγορεύτηκε από το δεδομένο ότι η Ρόδος είναι ένας τόπος πλούσιος από φυσικούς πόρους και παραδοσιακές πρακτικές. Όμως, τα χειροτεχνικά επαγγέλματα, που συνδυάζουν αυτούς τους δύο πόρους, είναι προς εξαφάνιση. Οι χειροτεχνίες πλήττονται από τον μαζικό τουρισμό, ενώ υπάρχουν ακόμα πολλοί καλλιτέχνες-τεχνίτες, ειδικά στην αγγειοπλαστική και στην αργυροχρυσοχοΐα και ταυτόχρονα εμφανίζονται καινούριες πρακτικές. Η παράδοση της ροδίτικης χειροτεχνίας δεν χάθηκε. Υπάρχει όντως ένα υπόβαθρο που πρέπει να διατηρηθεί και μπορεί να γίνει ελπιδοφόρο ως προς
τους προβληματισμούς του τόπου, όπως η έλλειψη εργασίας εκτός τουριστικής περιόδου και η δυσκολία να διευρυνθεί η τουριστική περίοδος για ολόκληρο τον χρόνο.
Τα ερωτήματα που τέθηκαν μέσα από την διασταύρωση της ματιάς του αιρετού και του καλλιτέχνη, είναι, πώς μπορούμε να δώσουμε μια καινούρια υπόσταση στην χειροτεχνία της Ρόδου και πώς μπορεί η Ρόδος να επανασυνδεθεί με την παράδοση της και να επανατοποθετηθεί στο πολιτιστικό χάρτη της περιοχής, ως ένα λαμπερό πολιτιστικό κέντρο που ελκύει καλλιτέχνες και τεχνίτες από όλη την Μεσόγειο;
Οι σκέψεις και οι προβληματισμοί που αναδείχθηκαν από την περιήγηση του Περιφερειάρχη και του Γάλλου εικαστικού στην πόλη της Ρόδου, η οποία αποτυπώθηκε σε 10 συμβολικές αλλά και ενδεικτικές φωτογραφίες, μέρος του project, παρουσιάστηκαν σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο γραφείο του Περιφερειάρχη, παρουσία του νεοεκλεγέντος δημάρχου, Αντώνη Καμπουράκη, της Γαλλίδας πολιτιστικής ακολούθου της Γαλλικής Πρεσβείας στην Αθήνα, της προξένου της Γαλλίας στη Ρόδο, Αλίκης Μοσχή, του Αντιπροέδρου του ΕΒΕΔ, Νίκου Παπασταματίου και εκπροσώπων των ΜΜΕ.
Ο Περιφερειάρχης, Γιώργος Χατζημάρκος, δήλωσε σχετικά:
“Με τον Γάλλο ζωγράφο, γλύπτη και χαράκτη Francois-Xavier Richard, πέρασα μια υπέροχη μέρα, είχα μια πολύ πλούσια εμπειρία, περπατώντας στην Ρόδο και κοιτώντας την πόλη που μεγάλωσα μέσα απο τα μάτια του επισκέπτη Francois Richard. Είναι πολύ όμορφο το συναίσθημα ν’ ανακαλύπτεις ξανά την πόλη σου και ακόμα πιο όμορφο όταν μπορείς να δουλεύεις γι’ αυτή.
Η πόλη μου, η πόλη μας, πρέπει να ξαναβρεί τα συστατικά που συνθέτουν την αυθεντικότητά της, ιστορία, κουλτούρα, ταυτότητα και να τα αναδείξει. Αντιλαμβάνομαι πλήρως την λειτουργία της οικονομίας, αλλά πρέπει να προστατευθεί το έδαφος πάνω στο οποίο αυτή κτίζεται>. Ευχαριστώ την Επίτιμη Πρόξενο της Γαλλίας στη Ρόδο, Αλίκη Μοσχή, για την αγάπη που βάζει σε ό,τι κάνει.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων αυτής της συνεργασίας, οπότε σύντομα θα έχουμε την χαρά να μιλήσουμε και δημόσια για αυτά”.
Τι είναι η διερευνητική αποστολή– ένας αιρετός, ένας καλλιτέχνης
Μεταξύ 2003 – 2006 η Maud de Floc’h, πολεοδόμος και εμπνευστής της γαλλικού εμπειρίας Διερευνητική Αποστολή, ένας αιρετός – ένας καλλιτέχνης, οδήγησε αυτό το πρόγραμμα σε 13 πόλεις στη Γαλλία, με την υποστήριξη του Lieux Publics. Η Διερευνητική Αποστολή επέτρεψε να διασταυρωθεί σε κάθε πόλη το «πολιτικό βλέμμα» ενός αιρετού με το δημιουργικό όραμα ενός καλλιτέχνη σε
αστικά θέματα (καταστάσεις, ζητήματα, προοπτική…). Κάθε ζευγάρι της Διερευνητικής Αποστολής παρουσίασε τους τρόπους που αντιλαμβάνεται το αστικό συμβάν. Κάθε εμπειρία αποκαθίσταται (εντυπώσεις, φωτογραφίες, σκίτσα, υποθέσεις).
Η πρώτη γαλλική εμπειρία οδήγησε σε ένα βιβλίο και μια έκθεση (Παρίσι 2006) καθώς επηρέασε και σε καφέ της κάθε πόλης, επιτρέποντας σε όλους να συζητήσουν τα αποτελέσματα των διασταυρωμένων αποστολών.