Οι ηλιακές καταιγίδες και άλλα στοιχεία, που διαταράσσουν την φαινομενική ησυχία του διαστήματος, είναι μερικά από τα θέματα που απασχολούν τους επιστήμονες οι οποίοι λαμβάνουν μέρος στο συνέδριο διαστημικής “Geospace Revisited: a Cluster/MAARBLE/Van Allen Probes Conference”, που ξεκίνησε χθες στο ξενοδοχείο Rodos Palace.
Το συνέδριο συνδιοργανώνεται από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA). Λαμβάνουν μέρος επιστήμονες από χώρες της Ευρώπης, από τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία.
Ομιλώντας στη “δ”, ο καθηγητής του Τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Γιάννης Δαγκλής, τόνισε πως το φαινόμενο των ηλιακών καταιγίδων θα είναι σε έξαρση μέχρι το τέλος του 2014. Τότε κλείνει ο κύκλος του ήλιου.
«Το συνέδριο εστιάζει τις εργασίες του στη διαστημική φυσική και σε φαινόμενα, όπως οι ηλιακές καταιγίδες στο διάστημα. Αυτές έρχονται απο την ήλιο, που είναι ένα μεταβλητό αστέρι με μαγνητική δραστηριότητα που άλλοτε είναι σε έξαρση και άλλοτε σε ύφεση. ΄Οταν οι ηλιακές εκρήξεις φθάνουν στη Γη, δημιουργουν μαγνητικές καταιγίδες», εξήγησε ο κ. Γιάννης Δαγκλής και συμπλήρωσε πως η Γη διαθέτει το δικό της μαγνητικό πεδίο, που την προστατεύει από εχθρικούς παράγοντες δηλαδή σωματίδια (πρωτόνια και ηλεκτρόνια) που έρχονται από το ηλιακό σύστημα ή άλλους γαλαξίες.
«Λόγω της μεγάλης ενέργειας τα σωματίδια αυτά είναι επικίνδυνα για τους ανθρώπους και τις ηλεκτρονικές δομές. Όταν οι καταιγίδες είναι ισχυρές μπορεί να προκληθούν βλάβες σε δορυφόρους ή σε επίγειες ηλεκτρονικές υποδομές», δήλωσε ο κ. Γ. Δαγκλής.
Σε ερώτηση σχετικα με την έξαρση που παρουσιάζει τελευταία το φαινόμενο των ηλιακών καταιγίδων, ο κ. Δαγκλής δήλωσε:
«Υπάρχει μια περιοδικότητα στις ηλιακές καταιγίδες. Υφίσταται δηλαδή ένας κύκλος έντεκα ετών. Στο τέλος του κύκλου κορυφώνεται η δραστηριότητα του ήλιου. Τώρα είμαστε στο μέγιστο του ηλιακού κύκλου. Αυτός είναι ο λόγος που έχουμε ισχυρές ηλιακές καταιγίδες. Μια από αυτές πρόσφατα κτύπησε και τη Γη», δήλωσε ο καθηγητής Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόσθεσε πως οι παρενέργειες της ηλιακής καταιγίδας δεν επηρεάζουν μόνο την περιοχή, που πέφτουν τα σωματίδια, αλλά όλη την Υφήλιο.
Σε ερώτηση σχετικά με τον τρόπο που οι ηλιακές καταιγίδες επηρεάζουν τους ανθρώπους, ο κ. Δαγκλής εξήγησε:
«Τέτοιες εκρήξεις είναι επικίνδυνες για τους αστροναύτες που είναι στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Υπάρχει θέμα όταν είναι εκτός σκάφους. Όμως οι επιστήμονες με δορυφόρους ανιχνεύουν τις εξάρσεις απο το φως. Λαμβάνουμε σήμα οκτώ λεπτά μετά την εκάστοτε έκρηξη. Τα σωματίδια, όμως, που είναι πολύ επικίνδυνα, δεν ταξιδεύουν τόσο γρήγορα. Ετσι ειδοποιούνται οι αστροναύτες. Έπηρεάζονται όσοι ταξιδεύχουν συχνά πάνω από το Βόρειο και το Νότιο Πόλο. Οι περιοχές εκεί δεν είναι τόσο καλά θωρακισμένες μαγνητικά. Για τον λόγο αυτόν τα πληρώματα των αεροσκαφών φορούν ειδικά δοσίμετρα. Οι επιβάτες είναι σαν να κάνουν μια-δυο ακτινογραφίες παραπάνω. Εικασίες υπάρχουν μόνο για επήρεια των φαινομένων αυτών στους καρδιοπαθείς. Χρειάζονται όμως ειδικές μελέτες για να δούμε αν επηρεάζονται οι άνθρωποι στη Γη από τα συγκεκριμενα φαινόμενα», δήλωσε ο κ. Δαγκλής και πρόσθεσε ότι μελέτες Ρώσων και Αμερικανών επιστημόνων έδειξαν πως πράγματι επιβαρύνονται περισσότερο από τις ηλιακές καταιγίδες οι πάσχοντες από καρδιακά νοσήματα.
Ο κ. Δαγκλής δήλωσε ακόμα πως η Ελλάδα δεν επηρεάζεται τόσο από τις ηλιακές καταιγίδες όσο τα κράτη της Βόρειας Ευρώπης.
Σχετικά με την εξασθένηση των ηλιακών καταιγίδων, ο κ. Δαγκλής δήλωσε:
«Δεν μπορούμε μέχρι στιγμής να προβλέψουμε τα συγκεκριμένα φαινόμενα. Αυτό είναι στο επίκεντρο του επιστημονικού ενδιαφέροντος. Μπορεί ίσως να γίνει με κάποια φαινόμενα προπομπούς. Το μέγιστο ηλιακού κύκλου τελειώνει στο τέλος του 2014. Από το 2015 τα φαινόμενα αυτά θα εξασθενήσουν».
Στην αρχή των ζωνών Βαν Άλεν, που ανακαλύφθηκαν απο τον καθηγητή Βάν Αλεν, πριν απο αρκετά χρόνια, αναφέρθηκε στην ομιλία του χθες, ο καθηγητής αστροφυσικής, επικεφαλής σε διάφορες διαστημικές αποστολές της NASA, μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνας και Τεχνολογίας κ. Σταμάτης Κριμιζής.
«Τώρα με τα νέα διαστημόπλοια που κατασκευάσαμε διεξάγουμε έρευνες για όλα αυτά, που επεσήμανε ο καθηγητής Βαν Άλεν. Δεν είναι τυχαίο που ο τίτλος του συνεδρίου μας σχετίζεται με την επανεπίσκεψη των ζωνών Βαν Άλεν. Από τον καιρό που ανακαλύφθηκαν, οι συγκεκριμένες ζώνες ακτινοβολίας δεν έχουν εξεταστεί με τον τρόπο που πρέπει. Δεν μπορέσαμε να καταλάβουμε πως λειτουργούν. Μια απλή εξερεύνηση έγινε μόνο. Η κατανόηση των φυσικών νόμων, που διέπουν το φαινόμενο, είναι ελιπέστατη. Αυτό έγινε γιατί εστιάσαμε στην εξερεύνηση των πλανητών. Ήταν καιρός να γίνει μια επιστροφή στην περιοχή της Γης», δήλωσε στη “δ” ο καθηγητής κ. Σταμάτης Κριμιζής, που στην ομιλία του αναφέρθηκε και στις έρευνες που έχουν γίνει στους περισσότερους πλανήτες.
«Αρχισα ως φοιτητής με την πρώτη αποστολή οργάνων στον Αρη από το 1964 . Ακολούθησε η Αφροδίτη, ο Ερμής, ο Δίας και ο Ποσειδώνας με το διαστημόπλοιο Voyager», εξήγησε ο κ. Κριμιζής, που σε ομιλία του χθες βράδυ, επρόκειτο να αναφερθεί στις αποστολές του Voyager.
“Υπάρχουν δεδομένα από το θρυλικό διαστημόπλοιο που εκτοξεύσαμε πριν από 37 χρόνια. Είναι το πρώτο ανθρώπινο κατασκεύασμα που έχει βγει από την ατμόσφαιρα του ήλιου και είναι μέσα στο γαλαξία. Ο χειρισμός ενός διαστημικού σκάφους, που επί τόσα χρόνια περιπλανιέται στο διάστημα, αποτελεί πραγματικό θαύμα. Εχει φθάσει σε πολύ μεγάλες αποστάσεις τις οποίες ο άνθρωπος θα χρειαστεί 100 χρόνια να διανύσει”, εξήγησε ο κ. Κριμιζής.
Σήμερα Τρίτη, 16 Σεπτεμβρίου, θα πραγματοποιηθεί η ομιλία του καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών Ιωάννη Δαγκλή, με τίτλο «Η Μουσική του Διαστήματος», στον θερινό Κινηματογράφο “Ρόδον” στις 19:30.
Θα ακολουθήσει βράβευση μουσικών συνθέσεων εμπνευσμένων από τους ήχους του διαστήματος, οι οποίες διακρίθηκαν στον μουσικό διαγωνισμό που διοργάνωσε το επιστημονικό πρόγραμμα MAARBLE.
