«Το μωράκι ήταν στη θάλασσα. Βρεγμένο και παγωμένο. Φορούσε μόνο ένα φορμάκι. Ο συνάδελφος που το περισυνέλεξε έβγαλε αμέσως τη μπλούζα του και το τύλιξε. Μας το έδωσε πάνω στο σκάφος, το σκεπάσαμε με κουβέρτες, τρέξαμε να βρούμε τα αερόθερμα που έχουμε για τον χειμώνα, για να επανέλθει η θερμοκρασία του».
Μας το έδωσε πάνω στο σκάφος, το σκεπάσαμε με κουβέρτες, τρέξαμε να βρούμε τα αερόθερμα που έχουμε για τον χειμώνα, για να επανέλθει η θερμοκρασία του». Η ιστορία του βρέφους, που μετρά λίγο περισσότερο από έναν μήνα ζωής και σώθηκε μαζί με πολλά άλλα παιδιά από το φρικτό ναυάγιο στο Φαρμακονήσι, είναι η άλλη πλευρά της μεγαλύτερης προσφυγικής τραγωδίας στο Αιγαίο.
Ο Σπύρος Μπαλόπητος, κυβερνήτης του περιπολικού σκάφους του λιμενικού που έσπευσε στο σημείο της τραγωδίας μαζί με το 25μελές πλήρωμά του, έζησαν τη νύχτα του Σαββάτου προς Κυριακή καταστάσεις που θα τις θυμούνται για πάντα.
Οταν έφτασαν στο σημείο του ναυαγίου, με δύσκολες καιρικές συνθήκες, είδαν το ξύλινο ιστιοφόρο προσαραγμένο πολύ κοντά στα βράχια του Φαρμακονησίου. Στη θάλασσα ήταν πολλοί άνθρωποι, που κρατούσαν ψηλά τα παιδιά τους και φώναζαν πανικόβλητοι για βοήθεια. «Είδαμε πολλά παιδιά. Ορισμένα φορούσαν σωσίβια, άλλα όχι». Λίγο πριν περισυλλέξουν το σχεδόν παγωμένο βρέφος, που κατάφερε τελικά να κρατηθεί στη ζωή, είχαν ήδη μαζέψει τη σορό ενός νεκρού μωρού.
«Κάναμε ό,τι ήταν ανθρωπίνως δυνατό να σώσουμε το βρέφος, όπως και όλα τα άλλα παιδιά», διηγείται στο «Εθνος» ο κ. Μπαλόπητος. Δεν ξεχνά την ανακούφιση στα πρόσωπα των γονιών όταν ανέβαιναν στο σκάφος κι έβλεπαν τα παιδιά τους. «Τα είχαμε σε κλειστό χώρο, με τις θερμάστρες, να είναι ζεστά. Οποιος ανέβαινε έτρεχε να πάρει το παιδί του, έκλαιγε, μας φιλούσε τα χέρια». Φυσικά δεν ξεχνά και τις εντελώς αντίθετες εικόνες, των γονιών που δεν έβλεπαν τα παιδιά τους ανάμεσα στα διασωθέντα…
Χθες το «Δίκτυο Αλληλεγγύης Λέρου» μοίρασε στους διασωθέντες πρόσφυγες ρούχα, παπούτσια, παιχνίδια. «Με τα παιχνίδια, τα πρόσωπα των παιδιών σαν να έλαμψαν ξανά. Ηταν λίγες στιγμές αισιοδοξίας μέσα στο βαρύ πένθος. Πρέπει να δράσουμε για να μπορούμε να φροντίσουμε τους πρόσφυγες που φτάνουν στον τόπο μας», σημειώνει η Ματίνα Κατσίβελη, ψυχή του Δικτύου. Στα ξενοδοχεία όπου διαμένουν οι 99 διασωθέντες Σύροι και Ιρακινοί με τη μέριμνα της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ, ο ανείπωτος πόνος για όσους χάθηκαν συγκατοικεί με την ανακούφιση για όσους σώθηκαν. «Οι άνθρωποι είναι ακόμη σοκαρισμένοι. Πολλοί δεν έχουν συνειδητοποιήσει τι συνέβη», λέει ο Βαγγέλης Ορφανουδάκης, συντονιστής κλιμακίου των Γιατρών Χωρίς Σύνορα.
Ο θρήνος
Σήμερα αναμένεται να γραφτεί η δεύτερη πράξη της τραγωδίας στη Ρόδο, όπου θα μεταβούν για αναγνώριση των σορών τουλάχιστον 26 διασωθέντες. Ανάμεσά τους η τραγική μάνα από το Ιράκ, που έχασε τρία παιδιά και τον σύζυγό της. «Ας βρεθεί τουλάχιστον το ένα ζωντανό», έλεγε και ξανάλεγε ανάμεσα στον θρήνο της. Τον άντρα της, τον είδε να πνίγεται ένας συμπατριώτης της που ήταν κι αυτός με την οικογένειά του στο μοιραίο σκάφος. Τραγική φιγούρα επίσης. Εχασε σύζυγο και τρία παιδιά στη θάλασσα. Για Ρόδο ταξιδεύει κι ένας άλλος πατέρας από τη Συρία, καπετάνιος, που έχασε σύζυγο κι έναν 17χρονο γιο. Ξεκίνησαν οι τρεις τους να βρουν τον μεγαλύτερο γιο τους στη Γερμανία. «Η μητέρα του τον αγαπούσε πολύ και ήθελε να ζήσουμε μαζί του. Αλλά δεν ήταν τυχερό να τον αγκαλιάσει», επαναλάμβανε μονότονα.
Δίπλα του, ένα άλλο ζευγάρι από τη Συρία που έχασε δυο παιδιά στο ναυάγιο. Ο τραγικός πατέρας μονολογεί διαρκώς πως κρατούσε το 5χρονο παιδί του από το χέρι όταν έπεσε το κατάρτι πάνω του. Μέσα σε μια στιγμή του έφυγε το παιδί από τα χέρια. Η γυναίκα του είχε στην αγκαλιά της το μωρό της, μόλις 20 ημερών, και το έχασε. Χθες έσφιγγαν στην αγκαλιά τους το τρίτο τους παιδί, ένα κοριτσάκι 8 ετών, σαν χαμένοι… «Οσα ζούμε είναι σοκαριστικά. Πρέπει επιτέλους η Δύση να αναλογιστεί τον ρόλο που έπαιξε στη δημιουργία αυτής της κρίσης», λέει ο Μιχάλης Μαύρος, ψυχίατρος στο Θεραπευτήριο Λέρου.
Στο μεταξύ, επτά άτομα που κρύβονταν ανάμεσα στους διασωθέντες, συνελήφθησαν ως φερόμενοι διακινητές και οδηγούνται στον εισαγγελέα της Κω. Πληροφορίες από τους διασωθέντες αναφέρουν πως το ξύλινο υπερφορτωμένο «σαπάκι» είχε μείνει ακυβέρνητο, παρασύρθηκε από τον άνεμο και προσάραξε. Λέγεται πως είχε ξεκινήσει από την περιοχή Didim (Δίδυμα) της Τουρκίας με αντίτιμο περί τα 2.200 δολάρια το κεφάλι. Τα παιδιά στη μισή τιμή…
ΕΘΝΟΣ