Εφαρμοστικό νόμο “σκούπα” που θα περιλαμβάνει από τις νέες διατάξεις για τους πλειστηριασμούς έως τα τέλη κυκλοφορίας ετοιμάζεται να φέρει αύριο στη Βουλή η κυβέρνηση για να διασφαλίσει την αποδέσμευση των 12 δισ. ευρώ την προσεχή Δευτέρα.
Το χρονοδιάγραμμα βασίζεται στην ύπαρξη συμφωνίας μεταξύ κυβέρνησης και θεσμών σήμερα στη διαπραγμάτευση που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη εν μέσω μηνυμάτων εντός και εκτός Ελλάδας περί συμφωνίας.
Στο καλό σενάριο, το επόμενο βήμα είναι η επικύρωση της συμφωνίας σε επίπεδο EWG ώστε να υπάρξει ένα σήμα στις τράπεζες και στις αγορές, αλλά τα λεφτά θα έρθουν μετά τη ψήφιση του νόμου και την πολιτική επικύρωση της επάρκειάς του. Ωστόσο στη διαπραγμάτευση που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη από τις 2 μ.μ., ακόμη υπάρχουν ανοιχτά μέτωπα όπως οι πλειστηριασμοί, τα “κόκκινα” δάνεια και ο ΦΠΑ της εκπαίδευσης.
Η ελληνική πλευρά εκφράζει συγκρατημένη αισιοδοξία για την έκβαση της μεγάλης συνάντησης των κ.κ. Ευκ. Τσακαλώτου και Γ. Σταθάκη με τους επικεφαλής των θεσμών που ξεκίνησε στις 5.30 περίπου με επίκεντρο τους πλειστηριασμούς και τα “κόκκινα” δάνεια. Λίγο νωρίτερα ολοκληρώθηκε το πρώτο μέρος των σημερινών διαπραγματεύσεων, με συνάντηση του αναπληρωτή ΥΠΟΙΚ, Τρ. Αλεξιάδη με τους Θεσμούς. Σημειώνεται ότι οι δύο πλευρές διακόπτουν κατά περιόδους τις διαπραγματεύσεις για εσωτερικές ζυμώσεις.
Σε ό,τι αφορά στα ισοδύναμα για την μη επιβολή ΦΠΑ στην εκπαίδευση πηγές του υπουργείου Οικονομικών αναφέρουν ότι οι θεσμοί ζητούν περισσότερα ισοδύναμα, καθώς θεωρούν ότι ο φόρος στα τυχερά παιχνίδια δεν θα αποδώσει τα αναμενόμενα. Οι ίδιες πηγές υποστηρίζουν ότι δεν αποτελεί θέμα που θα μπορέσει να προκαλέσει εμπλοκή.
Έρχεται νέος εφαρμοστικός
Ακόμη και εάν υπάρξει συμφωνία σήμερα, το “τροχάδην” θα συνεχισθεί για την ελληνική κυβέρνηση. Σύμφωνα με πληροφορίες η διάσκεψη των προέδρων της Βουλής συνεδριάζει αύριο το μεσημέρι με στόχο την κατάθεση νομοσχεδίου με τη μορφή κατεπείγοντος ώστε να γίνει η συζήτηση την Τετάρτη στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής και να ψηφιστεί στην Ολομέλεια έως το βράδυ της Πέμπτης. Στόχος είναι να συνεδριάσει την Πέμπτη ή την Παρασκευή το EWG για να εγκρίνει την εκταμίευση των δόσεων των 12 δισ. ευρώ. EWG έχει προγραμματιστεί και για αύριο με στόχο να υπάρχει όμως απλά μια θετική αποτίμηση.
Η εκταμίευση σύμφωνα με υψηλόβαθμο στέλεχος της ελληνικής πλευράς που μετέχει στη διαπραγμάτευση θα γίνει τη Δευτέρα 23/11 μετά από σχετική απόφαση του ESM που θα συνεδριάσει στο περιθώριο του Eurogroup το οποίο είναι προγραμματισμένο την ίδια ημέρα με αντικείμενο τους προϋπολογισμούς των κρατών – μελών της ΕΕ.
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, η ελληνική πλευρά ευελπιστεί οτι το ποσοστό κάλυψης στους πλειστηριασμούς θα διαμορφωθεί στο 58% – 62%. Όπως αναφέρει, το νομοσχέδιο που θα κατατεθεί αύριο θα είναι “σκούπα”. Θα περιέχει απο πλειστηριασμούς, 100 δόσεις. ΦΠΑ εκπαίδευσης. εως τέλη κυκλοφορίας και γενόσημα.
Η κυβέρνηση, σύμφωνα με όσα προέκυψαν από τις μέχρι στιγμής διαβουλεύσεις, έχει διασφαλίσει κάλυψη 25% στους πλειστηριασμούς του Ν. Κατσέλη και επιχειρεί την θέσπιση κριτηρίων που να διασφαλίζουν έως το 58% των δανειοληπτών. Πιέσεις δέχεται, όμως, και στα κόκκινα δάνεια με κορυφαίο το μέτωπο για πωλήσεις πακέτων σε distress funds.
Ραντεβού Τρ. Αλεξιάδη-Θεσμών
Ο πρώτος γύρος διαπραγματεύσεων συνδέθηκε, σύμφωνα με πηγές της ελληνικής διαπραγματευτικής ομάδας, με τα ισοδύναμα για τη μη επιβολή του ΦΠΑ στην εκπαίδευση και την ελληνική πλευρά εκπροσώπησε ο αναπληρωτής ΥΠΟΙΚ, κ. Αλεξιάδης.
Σημειώνεται ότι τα άλλα προαπαιτούμενα περιλαμβάνουν από τις 100 δόσεις και τα ισοδύναμα του ΦΠΑ στην εκπαίδευση, έως τα γενόσημα και τα θεσμικά μέτρα θωράκισης του ΤΧΣ και της διοίκησης των τραπεζών που χθες πληροφορίες από ελληνικής πλευράς ήθελαν να έχουν συμφωνηθεί.
Ο παράγοντας τρομοκρατία
Οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι, σύμφωνα με πηγές των Θεσμών, έχουν ενισχύσει την ανάγκη για να κλείσει η συμφωνία. Παρά ταύτα, αυτό δεν κατέστη εφικτό εντός του Σαββατοκύριακου. Και τούτο παρά τις μαραθώνιες διαπραγματεύσεις που μεσολάβησαν με κορύφωση τον 17 ωρών γύρο διαβουλεύσεων που ολοκληρώθηκε -δίχως αποτέλεσμα- στις 5 το πρωί της Δευτέρας.
Η προγραμματισμένη (βάσει ελληνικών ανακοινώσεων) για τη Κυριακή Σύνοδος του EWG επαναπροσδιορίστηκε για την Τρίτη (σ.σ. όπως σύμφωνα με πληροφορίες είχε αρχικά ορισθεί). Και η Αθήνα αρκέσθηκε στην λεκτική στήριξη του επικεφαλής του Eurogroup περί προόδου για να στηρίξει την συμμετοχή ιδιωτών στις αυξήσεις κεφαλαίων των τραπεζών, αλλά και σημερινών δηλώσεων περί σημαντικής προόδου από εκπροσώπους της Κομισιόν.
Τα επόμενα μέτωπα
Η συμφωνία σε επίπεδο Θεσμών και η πολιτική της επικύρωση από το EWG θα πρέπει να συνοδευθεί από νομοθέτηση των προαπαιτούμενων. Οι Θεσμοί έχουν προγραμματίσει να μείνουν έως το τέλος της εβδομάδας στην Αθήνα όχι μόνο για το πακέτο των 12 δισ. ευρώ αλλά και για τα… επόμενα.
Πρέπει να συμφωνηθεί ο προϋπολογισμός του 2016 που βάσει Συντάγματος κατατίθεται στη Βουλή το αργότερο στις 21/11, αλλά και το επόμενο πακέτο μέτρων με το ασφαλιστικό, το φορολογικό, το δημόσιο, το εργασιακό και τα υπόλοιπα εκκρεμή προαπαιτούμενα για την 1η αξιολόγηση και την διαπραγμάτευση περί χρέους.
Και όσο καθυστερεί το “δράμα” για τα 12 δισ. ευρώ, τόσο παρατείνεται και η συζήτηση για τα επόμενα πεδία….
Τα μέτωπα στους πλειστηριασμούς
Στα δύο ανοικτά μέτωπα των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας του νόμου Κατσέλη και τη διαχείριση των κόκκινων δανείων, οι συγκλίσεις επί της ουσίας είναι πλέον περισσότερες από τις αποκλίσεις, καθώς η κυβέρνηση έχει αφενός δεχθεί πολιτικά τον περιορισμό της προστασίας στις πιο ευάλωτες οικονομικά ομάδες δανειοληπτών, και αφετέρου την “απελευθέρωση” της πώλησης κόκκινων δανείων σε funds.
Οι δύο πλευρές διαπραγματεύονται ουσιαστικά πλέον για κρίσιμες λεπτομέρειες προκειμένου το νέο πλαίσιο που θα χτιστεί να εξυπηρετεί τόσο τις οικονομικές παραμέτρους που έχουν θέσει οι δανειστές, όσο και τα κοινωνικά-πολιτικά κριτήρια που επιδιώκει να καθιερώσει η κυβέρνηση για να μην “χρεωθεί” άτακτη υποχώρηση.
Έτσι για τους πλειστηριασμούς:
-Συμφωνία υπάρχει και από τις δύο πλευρές ώστε να παρέχεται “οριζόντια” προστασία της πρώτης κατοικίας μόνο για το 25% των πιο ευάλωτων δανειοληπτών όπως εξ’ αρχής επεδίωκε το κουαρτέτο. Οι δανειστές έχουν θέσει σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr, το κατώφλι του εισοδηματικού κριτηρίου μιας τετραμελούς οικογένειας τα 18.659 ευρώ το οποίο πολλαπλασιαζόμενο με συντελεστή 1,1x, προβλέπει ετήσιο εισόδημα για ένα ζευγάρι με δύο παιδιά περίπου στα 20.000 με 21.000 ευρώ.
-Αυτό που πλέον επιχειρεί να πετύχει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης είναι να διευρύνει υπό αυστηρότερους όρους, το ποσοστό των προστατευόμενων δανειοληπτών στο 58% μέσα από πρόσθετα κριτήρια πέραν των εισοδηματικών και με δικλείδες ασφαλείας που θα αποκλείουν αυτόματα τους θεωρούμενους ως “κακοπληρωτές”. Εν προκειμένω δηλαδή, να μπορούν να εντάσσονται στην προστασία του νόμου Κατσέλη και δανειολήπτες με υψηλότερα εισόδημα –περίπου στα 30.000 ευρώ ετησίως είναι ο πήχης της κυβέρνησης- οι οποίοι όμως θα πρέπει να πληρούν και πρόσθετες προϋποθέσεις. Τέτοιες λ.χ μπορεί να είναι ο χρόνος κατά τον οποίο σταμάτησαν να αποπληρώνουν τις δόσεις των δανείων τους, το μέγεθος του εισοδήματος που έχουν χάσει στη διάρκεια της κρίσης, και ο όρος να είναι “συνεργάσιμοι” με τις τράπεζες.
Σε κάθε περίπτωση, όπως έγινε γνωστό χθες από την κυβέρνηση, στα βασικά κριτήρια της νέας ρύθμισης δεν θα περιλαμβάνεται το σύνολο των οφειλών ενός δανειολήπτη προς τις τράπεζες, τα ασφαλιστικά ταμεία, την εφορία και τους ΟΤΑ, όπως είχε αρχικά ανακοινωθεί, αλλά το ετήσιο εισόδημα και το ύψος της αντικειμενικής αξίας της πρώτης κατοικίας.
Πρόθεση της κυβέρνησης, είναι επίσης να τεθεί όριο στον αριθμό ή στην αξία των πλειστηριασμών που θα μπορούν να διενεργούνται κάθε χρόνο, κάτι που εκτός της προφανούς πολιτικής σκοπιμότητας, εξυπηρετεί και τις τράπεζες οι οποίες δεν επιθυμούν να εμπλακούν σε ανταγωνισμό πλειστηριασμών που θα προκαλούσε πρόσθετες πιέσεις στις τιμές των ακινήτων τα οποία έχουν εγγεγραμμένα ως υποθήκες στα χαρτοφυλάκιά τους.
Θα πρέπει να επισημανθεί ότι προϋπόθεση για να υπαχθεί κανείς στις προστατευτικές διατάξεις του νόμου Κατσέλη εφόσον θέλει να διατηρήσει την πρώτη κατοικία του, είναι ούτως ή άλλως να εκποιήσει περιουσιακά στοιχεία που θα αποφασίσει το δικαστήριο, και να πληρώνει ελάχιστη μηνιαία δόση ίση τουλάχιστον με το 10% του εισοδήματός του ή όποιο άλλο ποσοστό κρίνει το Ειρηνοδικείο.
Τα “κόκκινα” δάνεια
Στο μέτωπο της στρατηγικής διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων η κυβέρνηση έχει αποδεχθεί πλέον ότι η ενεργητική διαχείριση μέσω της εμπλοκής funds στη διαδικασία εκκαθάρισης των δανειακών χαρτοφυλακίων των τραπεζών, είναι αναπόδραστη εξέλιξη, ειδικά μετά την υπερψήφιση σχετικού νομοσχεδίου την περασμένη εβδομάδα και από την Κύπρο, όπου η πώληση κόκκινων δανείων αποτέλεσε προαπαιτούμενο της 8ης αξιολόγησης.
Εδώ το ζήτημα είναι αρκετά σύνθετο και τα αντικρουόμενα συμφέροντα που πρέπει να γεφυρωθούν, περισσότερα.
Έτσι η κυβέρνηση πιέζεται να συμφωνήσει στην απελευθέρωση της δυνατότητας πώλησης επιχειρηματικών δανείων σε distress funds και σε κάθε περίπτωση της στην κοινού διαχείρισή τους από τις τράπεζες σε συνεργασία με εξειδικευμένες εταιρείες διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων. Επιδιώκει, όμως, σε κάθε περίπτωση να περιορίσει την αγορά δανείων μόνο σε μεγάλα επιχειρηματικά δάνεια θεσπίζοντας πλαφόν πάνω από τις 700.000 με 1.000.000 ευρώ προκειμένου να μην ενταχθούν στις διαδικασίες εκποίησης δάνεια μικρο-επιχειρηματιών και ελεύθερων επαγγελματιών. Αντίθετα οι εκπρόσωποι των δανειστών φέρονται να επιμένουν στην πλήρη απελευθέρωση της αγοράς και τη διενέργεια αγοραπωλησιών χωρίς ελάχιστο ποσό.
Ένα άλλο σημείο τριβής είναι αν στο νέο θεσμικό πλαίσιο θα προβλέπεται η δυνατότητα πώλησης σε “πακέτα” και ενήμερων δανείων ώστε το τελικό μείγμα να ενέχει μικρότερο ρίσκο και μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους για τα funds που θα αγοράσουν δάνεια.
capital.gr
