Ο Αντιπρόεδρος της Βουλής και βουλευτής Δωδεκανήσου Δημήτρης Κρεμαστινός τοποθετήθηκε κατά τη συζήτηση στη Βουλή Επίκαιρης Επερώτησης για την Παιδεία, που κατέθεσε η Κοινοβουλευτική Ομάδα της Δημοκρατικής Συμπαράταξης ΠΑΣΟΚ – ΔΗΜΑΡ.
Ο Δημήτρης Κρεμαστινός είπε στον Υπουργό Παιδείας Νίκο Φίλη ότι ο εθνικός διάλογος για την Παιδεία είναι σίγουρα αποδεκτός και πρέπει να γίνεται αλλά χάνει το νόημά του όταν κάθε υπουργός ξεκινά νέο εθνικό διάλογο. Για το λόγο αυτό τον κάλεσε να μην είναι προσχηματικός ο διάλογος που ξεκίνησε. Πρόσθεσε ότι τα προβλήματα της Παιδείας έχουν εντοπιστεί από τον μέχρι σήμερα διάλογο –και είναι γνωστά σε όλους- και ρώτησε τον Υπουργό Παιδείας τι σκοπεύει να κάνει για αυτά. Γιατί, η εκ του μηδενός έναρξη του διαλόγου θα οδηγήσει σε χάσιμο χρόνου και περαιτέρω απαξίωση της Παιδείας.
Ως τρία βασικά προβλήματα της δημόσιας εκπαίδευσης τα οποία πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα, ο Δημήτρης Κρεμαστινός υπέδειξε:
-Την έλλειψη ίσων ευκαιριών στην εκπαίδευση για τα παιδιά των νησιωτικών και απομακρυσμένων περιοχών, ζητώντας από τον Υπουργό Παιδείας να ιδρύσει πρότυπα σχολεία σε όλους τους νομούς και να χρησιμοποιηθεί η τεχνολογία και το ίντερνετ για να φτάνουν τα μαθήματα των πρότυπων σχολείων στα μικρά νησιά και χωριά που δεν μπορούν να συναγωνιστούν σε μέσα, υποδομές και ευκαιρίες μάθησης τα αστικά κέντρα.
-Την υπερπληθώρα μικρών πανεπιστημίων, σε βαθμό που η Ελλάδα να έχει τριπλάσια από π.χ. τη Γερμανία. Αυτό οδηγεί σε κατακερματισμό των δυνάμεων και των δυνατοτήτων της ανώτατης εκπαίδευσης. Ζήτησε από τον Υπουργό Παιδείας σύμπτυξη των Πανεπιστημίων για τη δημιουργία ισχυρών πανεπιστημιακών και ερευνητικών μονάδων.
-Την κομματικοποίηση της ανώτατης εκπαίδευσης και την επαναφορά της συναλλαγής μεταξύ κατώτερων και ανώτερων βαθμίδων για την εκλογή καθηγητών. Ο Δημήτρης Κρεμαστινός διατύπωσε ξανά τη διαφωνία του με αυτήν την επιλογή της κυβέρνησης, ρωτώντας ανοιχτά: «πού, στον πλανήτη, υπάρχει αυτή η συναλλαγή; Έχει υπόψη του μια χώρα το Υπουργείο Παιδείας; Και με ποιο μέτρο θα σταματήσουμε τη συναλλαγή;».
Παρά την επιμονή του Δημήτρη Κρεμαστινού στα ερωτήματα, ο Υπουργός Παιδείας δεν απάντησε αλλά περιορίστηκε στο να δηλώσει ότι με μόνο 2,8% του ΑΕΠ για την εκπαίδευση δεν υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες. Σε αυτό ο Αντιπρόεδρος Δημήτρης Κρεμαστινός Συγκεκριμένα, αντέταξε τη ρήση του Δημοσθένη «δει δη χρημάτων και άνευ τούτων ουδέν» και είπε στον Υπουργό Παιδείας ότι χωρίς χρήματα και χωρίς συγκεκριμένη οικονομική στόχευση κάθε συζήτηση για την Παιδεία θα καταλήγει σε «έκθεση ιδεών».
Η πλήρης τοποθέτηση του βουλευτή Δωδεκανήσου, Καθηγητή Δημήτρη Κρεμαστινού, έγινε με την ακόλουθη ομιλία:
«Κύριε Πρόεδρε και κύριε Υπουργέ, η παράταξη αυτή -η λεγόμενη Δημοκρατική Παράταξη- η οποία αρχίζει από τον Ελευθέριο Βενιζέλο και φτάνει μέχρι σήμερα, είναι η παράταξη εκείνη που επιχείρησε τις μεγαλύτερες και ουσιαστικότερες μεταβολές στην παιδεία είτε με Υπουργό Παιδείας τον Γεώργιο Παπανδρέου, είτε με Πρωθυπουργό τον Γεώργιο Παπανδρέου με τη μεταρρύθμιση του Παπανούτσου, είτε με Πρωθυπουργό τον Ανδρέα Παπανδρέου με τη μεταρρύθμιση του 1981-1982. Επρόκειτο για πραγματικές μεταρρυθμίσεις, διότι πραγματικά έφεραν ένα νέο πνεύμα στην παιδεία.
Η μεταρρύθμιση του Παπανούτσου έφερε την ουσιαστική δωρεάν παιδεία, χωρίς φροντιστήρια και παραπαιδεία, η οποία άρχισε να αναπτύσσεται σιγά-σιγά τα προσεχή χρόνια. Δωρεάν παιδεία στα πανεπιστήμια, δωρεάν παιδεία στη μέση παιδεία, δωρεάν παιδεία στη βασική παιδεία.
Όταν λέμε «δωρεάν παιδεία», δεν εννοούμε απλώς και μόνο το να μην πληρώνουν οι γονείς, το να μην πληρώνουν οι διδασκόμενοι. Δωρεάν παιδεία σημαίνει ένα άλλο ιδεολογικό πνεύμα, αν θέλετε, στην ίδια την παιδεία, διότι πραγματικά η παιδεία ακόμα είναι απηρχαιωμένη. Φανταστείτε ότι ένα από τα ανώτερα όργανά της είναι η Ακαδημία Αθηνών. Πουθενά δεν υπάρχει ακαδημία πόλεων. Υπάρχει ακαδημία έθνους, η εθνική ακαδημία επιστημών και τεχνών, η ευρωπαϊκή, της Αμερικής, των Ηνωμένων Πολιτειών, όπου έχει όλες τις γενιές και την παραγωγή των επιστημόνων, τους νέους επιστήμονες, τους μεσήλικες και τους seniors οι οποίοι ουσιαστικά αποτελούν το παράδειγμα. Είναι ζωντανά όργανα, δεν είναι οι παλιές ακαδημίες, αυτές οι ακαδημίες που γνωρίζαμε στις αρχές του αιώνα, όπως ήταν οι παλιές ευρωπαϊκές ακαδημίες. Έχει αλλάξει αυτό το πνεύμα.
Τα πανεπιστήμια σήμερα σε όλον τον κόσμο είναι εστίες παραγωγής, δεν είναι απλώς εστίες διδασκαλίας. Όταν λέμε εστίες παραγωγής, δεν εννοούμε μία παραγωγή εργασιών. Εννοούμε μία παραγωγή γνώσεων που να επηρεάζουν όλον τον πλανήτη, γιατί η λέξη «πανεπιστήμιο» -από το «universe» και «universal»- απευθύνεται στη νέα γνώση που δίνουμε στον πλανήτη.
Σήμερα πόσα πανεπιστήμιά μας είναι πανεπιστήμια παραγωγής γνώσεων; Η Γερμανία έχει περίπου το 1/3 των ανωτάτων σχολών που έχουμε εμείς σήμερα στην Ελλάδα. Είναι δυνατό να έχουμε σχολή οικονομικών επιστημών περίπου σε κάθε πόλη όπου υπάρχει πανεπιστήμιο; Είναι δυνατό να έχουμε αφθονία καθηγητών πανεπιστημίου που πραγματικά μπορεί να είναι αξιόλογοι, αλλά είναι εκπαιδευτικοί, δεν είναι καθηγητές παραγωγής γνώσης; Πόσους πραγματικά καθηγητές παραγωγής γνώσης έχουμε σήμερα στην Ελλάδα όπου η γνώση τους είναι διαρκής και με τη γνώση τους διαπρέπουν διεθνώς και προβάλλουν τη χώρα;
Βέβαια, θα μου πείτε: «Όλα αυτά τα πράγματα τα ζητάτε από μία κυβέρνηση δέκα μηνών;». Πολύ σωστό, όμως αυτή η Κυβέρνηση αρχίζει ένα νέο εθνικό διάλογο ο οποίος εθνικός διάλογος είναι μία συνέχεια άλλων εθνικών διαλόγων και το πιθανότερο είναι να έχει την τύχη που είχαν και οι προηγούμενοι διάλογοι, δηλαδή να έλθει μία άλλη κυβέρνηση να ξαναρχίσει έναν άλλον εθνικό διάλογο ο οποίος δεν θα υλοποιείται ποτέ.
Γιατί δεν προχωράτε σε πάρα πολύ απλά μέτρα, σε άμεσα μέτρα; Παραδείγματος χάρη, γιατί περιμένετε τον εθνικό διάλογο; Πρέπει να γίνει συγχώνευση σχολών. Στην ίδια πόλη, στην ίδια περιφέρεια; Πρέπει να γίνει συγχώνευση σχολών. Γι’ αυτό δεν χρειάζεται εθνικός διάλογος.
Όταν βλέπω την θεματολογία που βάζει η Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων, βλέπω ότι πρώτο στην ατζέντα για τα πανεπιστήμιά μας, τις ανώτατες σχολές, είναι οι δημοκρατικές αξίες. Χωρίς να θέλω να μειώσω τις δημοκρατικές αξίες κόντρα στη βία, το ρατσισμό, τη διαφορετικότητα, την εκπαίδευση μειονοτήτων, την αειφορία των εκπαιδευτικών μονάδων, το αυτοδιοίκητο διαφόρων βαθμίδων, την κοινωνική μέριμνα, την πρόσβαση σε πολιτισμικά δρώμενα, δεν μπορεί αυτό να είναι το πρώτο. Το πρώτο πρέπει να είναι η οικονομία, αυτό που είπε ο Δημοσθένης, «δει δη χρημάτων και άνευ τούτων ουδέν».
Η φοιτητική επανάσταση της δεκαετίας του ’60 είχε το σύνθημα «δεκαπέντε στην παιδεία», 15% του ΑΕΠ στην παιδεία. Ποιο είναι το ποσοστό του ΑΕΠ που στοχεύετε να επιτύχετε; Με βάση αυτό το ποσοστό θα ρυθμιστούν τα πάντα. Χωρίς να γνωρίζουμε τι ποσοστό του ΑΕΠ θα διατεθεί, από κει και πέρα οι εθνικοί διάλογοι θα είναι διάλογοι εκθέσεως ιδεών, οι οποίοι υπάρχουν.
Μια που μιλούμε για τον εθνικό διάλογο, γιατί δεν καλείτε τον προηγούμενο επικεφαλής του διαλόγου και αν θέλετε και μερικούς απ’ αυτούς, για να πείτε ευθύς εξ αρχής τι απ’ αυτά απορρίπτετε και τι το νεότερο θα εισηγηθείτε;
Με απλά λόγια, για ποιο λόγο να παραταθεί μια ιστορία του εθνικού διαλόγου έστω και για μερικούς μήνες αφού εκ των προτέρων υπάρχουν θέματα κοινής αποδοχής στα οποία μπορείτε να προχωρήσετε. Ο εθνικός διάλογος μπορεί να ανοίξει, να συνεχιστεί, ανεξάρτητα από τα μέτρα τα οποία θα πάρετε και τα οποία πρέπει να είναι εθνικής αποδοχής.
Θα περιμένουμε όλοι βεβαίως την επανάσταση στο λύκειο, τις εξετάσεις, την εισαγωγή στα πανεπιστήμια που είναι ένα χρόνιο πρόβλημα. Θα μου πείτε πάλι «εμείς θα το λύσουμε κι αυτό;». Όχι. Αλλά να κάνουμε μια αρχή. Αφού, λοιπόν, σκεφτόμαστε με μεγαλοϊδεατισμούς με εθνικούς διαλόγους ας κάνουμε μια αρχή. Το να έρχεται κάθε φορά η εκάστοτε αντιπολίτευση μιλώντας στην εκάστοτε κυβέρνηση και να λένε «εμείς και εσείς», το έχει βαρεθεί ο κόσμος. Αλλά ως προς το «εμείς και το εσείς» πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι κάποια βασικά πράγματα έγιναν στην παιδεία, όπως ήταν η κατάργηση της έδρας και η εισαγωγή του γνωστικού αντικειμένου, τα οποία δυστυχώς δεν προχώρησαν.
Με απλά λόγια πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι η παιδεία είναι ένας οργανισμός που διαθέτει εγκέφαλο, σώμα και στηρίγματα, πόδια. Αν δεν έχεις πόδια, δεν μπορείς να περπατήσεις. Αν δεν έχεις κορμό, δεν μπορείς να κινηθείς. Αν όμως έχεις και πόδια και κορμό χωρίς να έχεις εγκέφαλο, σε αρίστη κατάσταση να είναι και τα δυο, τότε δεν μπορείς να κινήσεις ούτε τα πόδια ούτε τον κορμό.
Μην υποτιμάτε την ανωτάτη παιδεία. Μην υπερεκτιμάτε τις άλλες μορφές της παιδείας. Είναι αλληλένδετα όλα γιατί λειτουργούν σαν ενιαίος οργανισμός.
Τέλος, πρέπει να ληφθούν απλά μέτρα –και θα θέλαμε να τα ακούσουμε- για την παραπαιδεία. Υπάρχει κάποιο πρόγραμμα για την παραπαιδεία να μας πείτε αυτή τη στιγμή; Μην περιμένετε τον εθνικό διάλογο να υποδείξει γιατί όλοι γνωρίζουν τι σημαίνει παραπαιδεία και πώς ασκείται. Δηλαδή, με λίγα απλά λόγια θέλουμε να ακούσουμε και στη δευτερολογία μας θα τοποθετηθούμε, τι ακριβώς σκέφτεται να κάνει η Κυβέρνηση εδώ και τώρα –ας μου επιτραπεί η έκφραση- χωρίς να περιμένει τον εθνικό διάλογο και τι περιμένει απ’ αυτόν τον εθνικό διάλογο. Διότι για να το κάνει, προηγουμένως έχει απορρίψει τον προηγούμενο.
Η μέχρι τώρα εμπειρία είναι ο ισχύων νόμος περί παιδείας ήταν ένας υβριδικός νόμος. Δηλαδή, προέκυψε από κάποιες σκέψεις που ήθελαν να κάνουν τα πανεπιστήμια ως ανάλογα των αμερικανικών και μετά κατέληξε στο να δεχθούμε πάλι τα ίδια πρότυπα, δηλαδή να εκλέγουν οι κατώτερες βαθμίδες και οι φοιτητές τις ανώτερες βαθμίδες, που σημαίνει να υπάρχει συναλλαγή.
Ερώτημα: Πού στον πλανήτη υπάρχει αυτή η συναλλαγή; Δηλαδή, το Υπουργείο Παιδείας έχει υπόψη του πανεπιστήμια που οι κατώτεροι να διορίζουν τους ανωτέρους με την ψήφο τους. Εγώ τουλάχιστον δεν ξέρω, αλλά μπορεί να το ακούσω. Κι αν, λοιπόν, εμείς θέλουμε να σταματήσει αυτή η συναλλαγή, ποιο μέτρο πρέπει να πάρουμε;
Εγώ προτείνω το Υπουργείο Παιδείας να φέρει ένα νόμο, παραδείγματος χάριν, που να λέει «θέλω να αντιγράψω τα τάδε πρώτο, δεύτερο, τρίτο, τέταρτο πανεπιστήμιο στον κόσμο κι επειδή δεν έχω τόσα λεφτά, κατ’ ανάγκη θα αντιγράψω το δέκατο τρίτο, το εικοστό τρίτο, το εικοστό πέμπτο». Με τίποτα όμως δεν θα είναι σωστό να αρχίσουμε και να αυτοσχεδιάζουμε και να λέμε «ας κάνουμε κι αυτό, ας κάνουμε και το άλλο». Τότε δε θα μιλούμε για μεταρρύθμιση. Θα μιλούμε για κάτι διαφορετικό. Δε θα ήθελα να το χαρακτηρίσω ως αντιμεταρρύθμιση γιατί πιστεύω ότι μεταρρύθμιση ουσιαστική και κοινώς αποδεκτή δεν υπάρχει σήμερα. Έχουν γίνει βήματα όμως αξιόλογα τα οποία δεν πρέπει να κατεδαφίσετε.
Απευθυνόμενος στον κ. Υπουργό θα ήθελα να του πω ότι εγώ του ζήτησα να σχολιάσει ορισμένα πράγματα και να πει τι σκέφτεται να κάνει εν εξελίξει του εθνικού διαλόγου, δηλαδή να μην περιμένει τον εθνικό διάλογο. Και θα ήθελα να απαντηθούν αυτά που είχα θίξει στην πρωτολογία.
Όμως, εκείνο, το οποίο πρέπει να πω κύριε Υπουργέ είναι το εξής: Το «εσείς» και «εμείς» κουράζει τον κόσμο και ειδικά για την παιδεία είναι καταστροφικό. Το αν κάποιος έχει διορίσει εκατό αναπληρωτές και ένας άλλος έχει διορίσει εκατόν είκοσι και αμφισβητεί ο δεύτερος τους εκατόν είκοσι του πρώτου δεν ενδιαφέρει κανέναν. Εκείνο που μένει τελικά είναι το έργο.
Εάν πάτε σε ένα μικρό νησί, όπου έτυχε εγώ να βρεθώ στην προεκλογική περίοδο, παραδείγματος χάριν, στην Χάλκη, θα δείτε ότι έχει εκατό κατοίκους τον χειμώνα. Έχει ένα σχολείο, το οποίο είναι και γυμνάσιο και λύκειο. Έχει δεκαεπτά ή δεκαοκτώ καθηγητές και έχει είκοσι ή είκοσι πέντε μαθητές, δηλαδή αυτό που έθιξε ο κ. Φορτσάκης προηγουμένως, την καλή αναλογία.
Ξέρετε τι έλεγαν εκεί; Έλεγαν «θέλουμε να έχουμε ίσες ευκαιρίες», δηλαδή, ποιοτική κατά κάποιο τρόπο βελτίωση. Τα παιδιά, δηλαδή, που βγαίνουν απ’ αυτά τα σχολεία να μπορούν να ανταγωνιστούν τα παιδιά του κέντρου. Με λίγα λόγια, θέλουν να έχουν μεθόδους που να τους δίνουν αυτήν την ευκαιρία, να έχουν ίσες ευκαιρίες. Κάποτε δεν είχαν ούτε καρέκλες να καθίσουν, δεν είχαν ούτε σχολεία. Φαντάζεστε τώρα για εκατό ανθρώπους να υπάρχουν δέκα επτά, δέκα οχτώ εκπαιδευτικοί και να καλύπτονται οι θέσεις των δέκα τεσσάρων, των δέκα πέντε, των δέκα έξι. Δεν έχει σημασία.
Εκείνο που χρειάζονται είναι μία διδασκαλία διαφορετική. Μπορείτε να κάνετε, παραδείγματος χάρη, πρότυπα σχολεία σε κάθε νομό και σε κάθε περιφέρεια; Μπορείτε να δώσετε με το ίντερνετ μία πρότυπη διδασκαλία στα παιδιά αυτά του Αγαθονησιού και των απομονωμένων περιοχών; Κάντε το. Μπορείτε να κάνετε ό,τι έκανε η Αγγλία πριν από μερικά χρόνια -και τώρα δεν το κάνει λόγω του ίντερνετ- που έκανε ειδικές διδασκαλίες, πρωτοποριακές και πρωτότυπες, μέσω του BBC για τα απομακρυσμένα σχολεία; Μπορούν αυτά τα παιδιά που δεν έχουν τη δυνατότητα φροντιστηρίων να ανταγωνιστούν τα άλλα παιδιά; Αυτά είναι κατακτήσεις.
Και να είστε και λίγο μεγαλόψυχος, όταν λέτε ότι έκανε κάτι και αυτή η παράταξη, με τα λάθη που έκανε. Η παράταξη αυτή έκανε πάρα πολλά για την παιδεία, ίσως τα περισσότερα από οποιαδήποτε άλλη παράταξη, αν τα βάλετε κάτω.
Το ότι υπάρχουν λάθη, παραλείψεις κ.λπ., αυτό είναι αναμενόμενο. Όποιος κάνει, όποιος πραγματοποιεί, όποιος επιχειρεί θα έχει και λάθη. Αυτός που δεν έχει λάθη είναι αυτός που δεν επιχειρεί.
Κι επειδή σας είπα στην πρωτολογία μου ότι είναι ένας χρόνος και σε ένα χρόνο δεν μπορεί να γίνουν πάρα πολλά ή να γίνουν όσα δεν έγιναν τόσα χρόνια, πρέπει να σας θυμίσω ότι στη μεγάλη –αν θέλετε- επανάσταση στην παιδεία, αυτή του Παπανούτσου, ο Γεώργιος Παπανδρέου ήταν ενάμιση χρόνο Πρωθυπουργός. Μέσα σε ενάμιση χρόνο έγιναν όλα αυτά. Ούτε επιτροπές έκανε ούτε τίποτε!
Εδώ, έχουμε ορισμένα πράγματα: Ένα, δύο, τρία, τέσσερα. Κάντε τα στην ανώτατη παιδεία κι εμείς θα τα χειροκροτήσουμε.
Επίσης, πρέπει να πω και κάτι άλλο, επειδή ακούστηκε από ορισμένες πλευρές το θέμα της κομματικοποίησης. Εγώ έτυχε να είμαι προσκεκλημένος μία περίοδο στο Λομονόσοφ και στην Οξφόρδη, νέος καθηγητής επί εποχής Μπρέζνιεφ κι έκανα την ίδια ερώτηση στους φοιτητές και της Σοβιετικής Ένωσης και της Οξφόρδης. Ήταν τότε το πρόβλημα της Μέσης Ανατολής με τον Αραφάτ, τους Παλαιστινίους κ.λπ.. Τους ρώτησα, λοιπόν, ποια ήταν η γνώμη τους. Πήρα την ίδια απάντηση και έμεινα έκπληκτος. «Αυτά είναι έργα των κυβερνήσεων. Εμείς ενδιαφερόμαστε για άλλα».
Όταν το άκουσα αυτό στη Σοβιετική Ένωση, είπα «φαίνεται ότι εδώ δεν είναι ελεύθερα τα πράγματα». Μα, το ίδιο άκουσα και στην Οξφόρδη. Την ίδια ερώτηση έκανα την ίδια περίοδο. Τι θέλω να πω με αυτό;
Δεν νομίζετε ότι είναι υπερβολικό να βρωμίζουν τους τοίχους των πανεπιστημίων μας με διάφορα συνθήματα, ακόμη και σεξουαλικά, ενώ αν τολμήσετε αυτά να τα δείτε σε οποιοδήποτε πανεπιστήμιο -όχι της Ευρώπης, όχι της Αφρικής, όχι της Ασίας, δεν ξέρω πού στον πλανήτη- ξέρετε ποιες θα είναι οι επιπτώσεις. Αυτά τα πράγματα πρέπει να αντιμετωπιστούν. Και δεν ξέρω κανένα φοιτητή δικό μας που να πήγε στα πανεπιστήμια αυτά για μετεκπαίδευση και να έκανε αυτά που κάνει εδώ στα πανεπιστήμια μας, τάχα ως επαναστάτης.
Τα πανεπιστήμια είναι –με την έννοια του όρου τη σωστή- «εκκλησίες» της μόρφωσης και της παιδείας. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι φοιτητές θα είναι ζόμπι, δεν θα πρέπει να έχουν απόψεις κ.λπ.. Ασφαλώς, όχι. Πρέπει, όμως, να υπάρχει το μέτρο και να υπάρχει το πλαίσιο όπου κινούνται.
Θα πρέπει να κλείσω λέγοντας το εξής: Κάντε τις συγχωνεύσεις των πανεπιστημίων. Να σας πω ένα κακό του ΠΑΣΟΚ, αφού θέλετε να το αναγνωρίσω: Επέτρεψε να ονομάζονται όλες οι σχολές «πανεπιστήμια». Όταν πάτε στο Λονδίνο θα δείτε «School ofEconomics» του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, «Schoolof Hygiene» του Πανεπιστημίου του Λονδίνου.
Εμείς έχουμε εδώ πανεπιστήμιο γεωπονικό, πανεπιστήμιο οικονομικό. Έχουμε άλλο πανεπιστήμιο στον Πειραιά -όχι στην πόλη, εννοώ σε απόσταση- άλλο στην Αθήνα, άλλο στη Λιβαδειά. Νομίζω ότι έχουν κάνει πανεπιστήμια τώρα και σε μικρές πόλεις, στην Σπάρτη κ.λπ.. Εντάξει, αλλά είναι αυτά πανεπιστήμια επιπέδου; Δηλαδή, έχουν ευρωπαϊκό επίπεδο τα πανεπιστήμια αυτά; Εάν το έχουν, μπράβο. Όμως, όταν μου λέτε ότι ο Προϋπολογισμός είναι 2,8% του ΑΕΠ, πώς θα το έχουν; Δεν υποτιμώ κανέναν. Δεν γίνεται.
Τολμήστε, λοιπόν, κι εμείς θα είμαι θετικοί σε όλα αυτά τα μέτρα. Δεν μπορεί να είμαστε αρνητικοί. Δεν κάνουμε αντιπολίτευση για την αντιπολίτευση.
Επίσης, θεωρώ ότι είναι γενικότερο λάθος αυτό το «εμείς» και το «εσείς». Διότι μου θυμίζει την ιστορία -και θα τελειώσω με αυτό κύριε Πρόεδρε – του λήσταρχου Νταβέλη, όπου κάποιος ληστής συνελήφθη, επειδή είχε σκοτώσει καμιά δεκαριά σε ληστείες που είχε κάνει, και πήγε στο δικαστήριο και ζήτησε επιείκεια. Είπε ότι δεν μπορεί εμένα να μου πάρετε το κεφάλι, επειδή σκότωσα δέκα. Πήρατε το κεφάλι του Νταβέλη που σκότωσε εκατό. Άρα, εμένα πρέπει να μην με σκοτώσετε. Δεν ισχύει. Δεν είναι ποσοτικά αυτά τα μεγέθη. Εάν κάνετε οτιδήποτε θετικό, θα αναγνωριστεί, κι ας μην αναγνωριστεί ούτε από τη Βουλή ούτε από τα κόμματα. Θα αναγνωριστεί από την Ιστορία.
Και θα κλείσω, λέγοντας ότι δεν θα πρέπει να σας πιάνει κατάθλιψη, ως Υπουργό ή ως πολίτη κ. Φίλη, επειδή ακούτε όλα αυτά. Διότι αλίμονο, έλεγε η Ελένη Βλάχου, αν πας στη Βουλή κι ακούσεις την Αντιπολίτευση να χειροκροτά την Κυβέρνηση και να λέει «Τι ωραία που τα κάνει η Κυβέρνηση!». Έλεγε η Βλάχου: «Αλίμονο στη χώρα που θα έχει μια τέτοια Βουλή!».
Άρα, να δείτε καλόπιστα τα σχόλια και να προχωρήσετε κι εμείς θα σας χειροκροτήσουμε, εάν προχωρήσετε σωστά.»