Σε 550 τα θύματα μορφών βίας κατά γυναικών που αντιμετωπίσθηκαν τα τελευταία 7 χρόνια

Μπορεί να βρεθούν πρόσωπα που θα αμφισβητήσουν ότι ένας θύτης θα θελήσει να ελέγξει τον βίαιό του χαρακτήρα, ωστόσο όλα συμφωνούν ότι το θύμα θα έρθει η στιγμή που θα ζητήσει να σωθεί από την κακοποιητική του σχέση. Η προσπάθεια που γίνεται από την επιστημονική κοινότητα και στην προκειμένη περίπτωση από τα επιστημονικά στελέχη του Συμβουλευτικού Κέντρου Γυναικών Δήμου Ρόδου αποσκοπεί στο να κατανοήσει το θύμα την κατάσταση στην οποία βρίσκεται και να αποφασίσει να σωθεί. Στην προσπάθεια αυτή υπάρχουν τρεις αντίπαλοι: η ενοχή – φόβος που νιώθει το θύμα, ο θύτης και ο χρόνος.
Η «δημοκρατική», στη σειρά των ρεπορτάζ που έχει ξεκινήσει για την ενδοοικογενειακή και την έμφυλη βία, βρέθηκε στο Κέντρο Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών Δήμου Ρόδου και συνομίλησε με το επιστημονικό του προσωπικό: Εύη Μηνατσή, κοινωνιολόγο – εγκληματολόγο, Δέσποινα Φακιδαράκη, ψυχολόγο και Θεανώ Χρυσού, κοινωνική λειτουργό. Οι τρεις τους είναι «επιστημόνισσες» κι όχι «επιστήμονες», διότι μπορεί να φαντάζει εντελώς αδόκιμη και λάθος η θηλυκή απόδοση του κάθε επιθετικού προσδιορισμού (η επιστημόνισσα, η πρυτάνισσα, η εαυτή μου κ.λπ.), όμως οι ίδιες εξηγούν ότι «η ισότητα ξεκινά από τη γλώσσα, αυτήν κατανοούν τα παιδιά από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού σχολείου και αποτελεί βασικό σκαλοπάτι στον αλληλοσεβασμό των φύλων».
Υπέμενε 40 χρόνια μια κακοποιητική σχέση
«Το Κέντρο μας λειτουργεί στη Ρόδο από τα τέλη του 2013 και από τότε μέχρι σήμερα έχουμε διαχειριστεί περίπου 550 περιστατικά διαφόρων μορφών βίας κατά των γυναικών στη Ρόδο», εξήγησαν οι τρεις επιστημόνισσες στη δίωρη συνάντηση που είχαν με τη «δημοκρατική». Στα παραδείγματα που έφεραν για τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, μίλησαν για μια κυρία 70 ετών που ζήτησε τη βοήθειά τους, καθώς δεν άντεχε άλλο τον κακοποιητικό της σύζυγο.
«Επί 40 χρόνια βίωνε μια σχέση κακοποίησης, έφυγε και στην τσέπη της είχε μόνο λίγα ψιλά. Δεν άντεχε άλλο. Είχαμε και περίπτωση γυναίκας οικονομικά ανεξάρτητης που τελικά δε μπόρεσε να φύγει από το πρόβλημα».
Ο χρόνος στην προκειμένη περίπτωση διαδραματίζει σημαντικό ρόλο. Όλα ξεκινούν από μια σταδιακά αυξανόμενη ένταση και έναν σύντροφο που κατηγορεί τη σύντροφό του με κάθε ευκαιρία: «…το φαγητό είναι πάλι ανάλατο…», «…εσύ φταις για τους κακούς βαθμούς των παιδιών στο σχολείο…», «…εσύ φταις για την οικονομική μου κατάσταση…» (στις φωτογραφίες που συνοδεύουν το ρεπορτάζ υπάρχει πλήρης λίστα παραδειγμάτων). Το επόμενο στάδιο είναι η έκρηξη του θυμού με την εκδήλωση της κακοποίησης και το τρίτο στάδιο αποτελεί τη «φάση του Παραδείσου» οπότε ο σύντροφος δικαιολογείται για τη βίαιη συμπεριφορά του, απολογείται, ζητά συγχώρεση και συνήθως τη λαμβάνει.
«Τις τρεις αυτές φάσεις τις αναγνωρίζουμε ως ένα μοτίβο που επιστημονικά το αναγνωρίζουμε ως τον κύκλο της βίας. Πρόκειται για μοτίβο που επαναλαμβάνεται σε όλες τις περιπτώσεις και όσο περνά ο χρόνος η τακτικότητά του γίνεται όλο και πιο συχνή και η έντασή του συνήθως είναι όλο και πιο έντονη».
Τα παιδιά μάς φέρνουν τις μητέρες τους
Μεταξύ των δράσεων του Συμβουλευτικού Κέντρου Γυναικών Δήμου Ρόδου περιλαμβάνονται οι ομιλίες σε σχολεία.
«Στους μαθητές μιλάμε για τον αλληλοσεβασμό, τη διαφορετικότητα, την ισότητα των φύλων, τα έμφυλα στερεότυπα και παράλληλα συζητάμε μαζί τους για το φαινόμενο της έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας. Προσπαθούμε να τους δώσουμε να καταλάβουν ότι κακοποίηση δεν είναι μόνο η σωματική, αλλά είναι εξίσου σοβαρή μορφή βίας τόσο η ψυχολογική, όσο και η λεκτική. Υπήρξαν περιπτώσεις γυναικών που μας δήλωσαν, ότι η προτροπή για να επισκεφθούν το Κέντρο, έγινε από τα έφηβα παιδιά τους, τα οποία είχε τύχει να παρακολουθήσουν σχετική ομιλία».
Τα τρία στελέχη του Κέντρου εξήγησαν στη ‘δ’ ότι υπάρχει ένας ‘’αόρατος’’ αριθμός περιστατικών βίας και πρόκειται για όλα εκείνα που δεν καταγγέλλονται ή που δεν αναζητούν βοήθεια από ειδικούς. Σε αυτόν περιλαμβάνονται και πολλά περιστατικά άσκησης ψυχολογικής και λεκτικής βίας, τα οποία αποθαρρύνουν τις γυναίκες να τα καταγγείλουν, καθώς κατά την εκτίμησή τους μόνο η σωματική βία αφήνει εμφανή σημάδια, με αποτέλεσμα να πιστεύουν ότι δε θα δικαιωθούν. Στο περασμένο ρεπορτάζ της ‘δ’ αναλύθηκαν τα «κρυφά περιστατικά» που σοβούν και βασανίζουν βουβά το μαλακό υπογάστριο της κοινωνίας.
Πώς γίνεται η διαχείριση ενός περιστατικού
Τα στοιχεία δείχνουν ότι μία στις τρεις γυναίκες, τουλάχιστον μία φορά στη ζωή της θα πέσει θύμα σωματικής, ψυχολογικής ή σεξουαλικής βίας. Τα ίδια στοιχεία (της Γ.Γ. Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων, του Υπουργείου Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων) αποτυπώνουν ότι θύματα βίας είναι όλες οι γυναίκες, ανεξαρτήτως μορφωτικού επιπέδου ή οικονομικής κατάστασης. Μία στις πέντε είναι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, μία στις τρεις είναι απόφοιτη λυκείου και μόνο μία στις 100 είναι αναλφάβητη.
«Εκείνο που κάνουμε στο Κέντρο είναι η ψυχοκοινωνική, νομική στήριξη και πληροφόρηση των δικαιωμάτων τους, με σκοπό την πολύπλευρη ενδυνάμωση των γυναικών που ζητούν τη βοήθειά μας. Τηρώντας αυστηρά τους κανόνες πλήρους ανωνυμίας τις βοηθούμε να κατανοήσουν την κατάσταση στην οποία βρίσκονται, τις βοηθούμε να καταλάβουν ότι δεν ευθύνονται οι ίδιες για αυτό που τους συμβαίνει. Η κατανόηση του προβλήματος είναι το πρώτο βήμα. Σε αυτό το πλαίσιο της κακοποιητικής σχέσης τις βοηθούμε και φτιάχνουμε ένα Σχέδιο Διαφυγής προς ένα ασφαλές περιβάλλον. Φτιάχνουμε το Σχέδιο αν υπάρχει χρόνος, καθώς υπάρχουν περιστατικά που πια δεν υπάρχει χρόνος. Πρέπει να φύγουν αμέσως».
Οι γυναίκες θύματα βίας στο Κέντρο καταλαβαίνουν ότι δεν υπάρχουν αδιέξοδα, μίας και πολύ συχνά κατακλύζονται από το φόβο για την αφαίρεση της επιμέλειας των παιδιών τους, της προοπτικής να μείνουν στο δρόμο και να μην μπορούν να συνεχίσουν τη ζωή τους. Για τις γυναίκες θύματα βίας υπάρχει ο Ξενώνας Φιλοξενίας Γυναικών Θυμάτων Βίας στον οποίο μπορούν να παραμείνουν για τρεις μήνες και ακολούθως μπορούν να αιτηθούν την υπαγωγή τους σε προγράμματα και δομές που θα τις υποστηρίξουν την επόμενη ημέρα.
«Προσφέρουμε στις γυναίκες Εργασιακή Συμβουλευτική, τις βοηθούμε να φτιάξουν το βιογραφικό τους, να προετοιμαστούν για μία εργασιακή συνέντευξη και να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους. Υποστηρίζονται στο να θέσουν επαγγελματικούς στόχους, τις καθοδηγούμε προς την κατεύθυνση κατανόησης των δυνατών τους σημείων, να νιώσουν αυτοπεποίθηση και να πάρουν τις ζωές τους στα χέρια τους. Όπου μπορούμε βοηθούμε και στο να βρουν δουλειά. Γενικά, βγαίνοντας από όλο αυτό, οι γυναίκες τα πάνε πολύ καλά. Αυτά τα 550 και πλέον περιστατικά που έχουμε διαχειριστεί στα χρόνια λειτουργίας του Κέντρου μας έχουμε δει γυναίκες που δεν είχαν εργαστεί ποτέ στο παρελθόν να καταφέρνουν να σταθούν στα πόδια τους και να χτίζουν επαγγελματικές καριέρες».
Οι θύτες συνήθως μένουν πίσω κι αν στη Ρόδο είχαμε 550 γυναίκες θύματα κακοποίησης, σημαίνει ότι στο νησί υπάρχουν γνωστοί σχεδόν 550 θύτες. Ο αριθμός θυμάτων και θυτών δεν είναι ίδιος, διότι υπάρχουν περιστατικά αριθμού γυναικών που κακοποιήθηκαν από τον ίδιο άντρα. Από αυτό εδώ το σημείο θα ξεκινήσει και το επόμενο ρεπορτάζ. Τι συμβαίνει με τους θύτες που κυκλοφορούν στην κοινωνία;