Οριακή μεν, αλλά μείωση σημείωσε η μέση δαπάνη των ξένων τουριστών στην Ελλάδα καθώς και η μέση διάρκεια παραμονής, όπως προκύπτει με βάση τα οριστικά στοιχεία του ταξιδιωτικού ισοζυγίου που δημοσιεύει η Τράπεζα της Ελλάδος για το εννιάμηνο του 2018.
Ειδικότερα, την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2018 το πλεόνασμα του ταξιδιωτικού ισοζυγίου ανήλθε στα 12.507 εκατ. ευρώ, έναντι πλεονάσματος 11.571 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2017, σημειώνοντας αύξηση κατά 8,1%. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στη μεγαλύτερη αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων (κατά 1.092 εκατ. ευρώ ή 8,4%) από αυτή των ταξιδιωτικών πληρωμών (κατά 156 εκατ. ευρώ ή 10,8%). Η αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2018 έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2017 ήταν αποτέλεσμα της αύξησης της εισερχόμενης κίνησης μη κατοίκων ταξιδιωτών κατά 9,3%, καθώς η μέση δαπάνη ανά ταξίδι μειώθηκε κατά 4 ευρώ ή 0,8% (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2018: 498 ευρώ, Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2017: 503 ευρώ).
Αναλυτικότερα, οριακή αύξηση κατά 0,5% παρουσίασε η δαπάνη ανά διανυκτέρευση (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2018: 70 ευρώ, Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2017: 69 ευρώ), ενώ η μέση διάρκεια παραμονής διαμορφώθηκε στις 7,2 διανυκτερεύσεις, μειωμένη ελαφρώς κατά 1,4% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2017 (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2017: 7,3 διανυκτερεύσεις). Ο αριθμός των διανυκτερεύσεων την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2018 παρουσίασε αύξηση κατά 7,8% και διαμορφώθηκε στις 202.974 χιλ. διανυκτερεύσεις (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2017: 188.272 διανυκτερεύσεις).
Ταξιδιωτικές εισπράξεις
Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2018 διαμορφώθηκαν στα 14.113 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 8,4% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2017. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αύξηση των εισπράξεων από τους κατοίκους των χωρών της ΕΕ-28 κατά 11,4%, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 9.844 εκατ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 69,7% του συνόλου των εισπράξεων, καθώς και των εισπράξεων από τους κατοίκους των χωρών εκτός της ΕΕ-28 κατά 2,4%, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 3.925 εκατ. ευρώ.
Αναλυτικότερα, οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ζώνης του ευρώ διαμορφώθηκαν στα 6.300 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 12,9%, ενώ οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ διαμορφώθηκαν στα 3.544 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 8,9%.
Όσον αφορά τις σημαντικότερες χώρες προέλευσης ταξιδιωτών, οι εισπράξεις από τη Γερμανία αυξήθηκαν κατά 20,3% και διαμορφώθηκαν στα 2.587 εκατ. ευρώ, ενώ οι εισπράξεις από τη Γαλλία μειώθηκαν κατά 9,7% και διαμορφώθηκαν στα 842 εκατ. ευρώ. Οι εισπράξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο μειώθηκαν κατά 7,2% και διαμορφώθηκαν στα 1.744 εκατ. ευρώ. Από τις χώρες εκτός της ΕΕ-28, μείωση κατά 20,7% παρουσίασαν οι εισπράξεις από τη Ρωσία, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 307 εκατ. ευρώ, ενώ οι εισπράξεις από τις ΗΠΑ σημείωσαν άνοδο κατά 18,9% και διαμορφώθηκαν στα 823 εκατ. ευρώ.
Ταξιδιωτικές εισπράξεις ανά λόγο ταξιδιού
Αναφορικά με την κατανομή της ταξιδιωτικής δαπάνης μη κατοίκων στην Ελλάδα ανά λόγο ταξιδιού, ο κύριος όγκος των εισπράξεων σχετίζεται με ταξίδια για προσωπικούς λόγους, των οποίων το μερίδιο στο σύνολο των δαπανών ανήλθε σε 95,4% την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2018, έναντι 95,1% την αντίστοιχη περίοδο του 2017, ενώ οι συναφείς εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 8,8%. Εντός της κατηγορίας των ταξιδιών για προσωπικούς λόγους, τη μεγαλύτερη συμμετοχή στο σύνολο των δαπανών έχουν τα ταξίδια αναψυχής (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2018: 86,9%, Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2017: 87,4%), των οποίων οι εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 7,8% και διαμορφώθηκαν στα 12.266 εκατ. ευρώ.
Τα ταξίδια για επίσκεψη σε συγγενείς/οικογένεια αντιστοιχούν στο 5,6% του συνόλου και παρουσίασαν αύξηση στις εισπράξεις τους κατά 34,9%. Μείωση κατά 12,3% παρουσίασαν τα ταξίδια για λόγους υγείας και οι συναφείς εισπράξεις διαμορφώθηκαν στα 36 εκατ. ευρώ. Τέλος, οι εισπράξεις από ταξίδια για επαγγελματικούς λόγους εμφάνισαν αύξηση κατά 1,0%, μειώνοντας όμως τη συμμετοχή τους στο σύνολο των εισπράξεων (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2018: 4,6%, Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2017: 4,9%).
Εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση
Όπως προαναφέρθηκε, η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2018 αυξήθηκε κατά 9,3% και διαμορφώθηκε στις 28.322 χιλ. ταξιδιώτες, έναντι 25.914 χιλ. ταξιδιωτών την αντίστοιχη περίοδο του 2017. Ειδικότερα, η ταξιδιωτική κίνηση μέσω αεροδρομίων αυξήθηκε κατά 13,6%, ενώ αυτή μέσω οδικών σταθμών αυξήθηκε κατά 5,0%.
Στη διαμόρφωση της ταξιδιωτικής κίνησης συνέβαλαν οι χώρες της ΕΕ-28, με ποσοστό συμμετοχής 65,7%, και οι χώρες εκτός της ΕΕ-28, με ποσοστό 25,9%. Την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2018, η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες της ΕΕ-28 αυξήθηκε κατά 16,1% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2017. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αύξηση κατά 16,8% της ταξιδιωτικής κίνησης από τις χώρες της ζώνης του ευρώ, η οποία διαμορφώθηκε στις 9.839 χιλ. ταξιδιώτες, καθώς και στην αύξηση κατά 15,4% της ταξιδιωτικής κίνησης από τις χώρες της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ, η οποία διαμορφώθηκε στις 8.792 χιλ. ταξιδιώτες. Η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες εκτός της ΕΕ-28 παρουσίασε μείωση κατά 2,2% και διαμορφώθηκε στις 7.326 χιλ. ταξιδιώτες.
Ειδικότερα, αύξηση κατά 25,1% εμφάνισε η ταξιδιωτική κίνηση από τη Γερμανία, η οποία διαμορφώθηκε στις 3.647 χιλ. ταξιδιώτες, ενώ η ταξιδιωτική κίνηση από τη Γαλλία αυξήθηκε κατά 2,9% και διαμορφώθηκε στις 1.327 χιλ. ταξιδιώτες. Η ταξιδιωτική κίνηση από το Ηνωμένο Βασίλειο σημείωσε μικρή μείωση κατά 0,5% και διαμορφώθηκε στις 2.612 χιλ. ταξιδιώτες. Τέλος, από τις χώρες εκτός της ΕΕ-28, η ταξιδιωτική κίνηση από τη Ρωσία μειώθηκε κατά 15,5% και διαμορφώθηκε στις 449 χιλ. ταξιδιώτες, ενώ η ταξιδιωτική κίνηση από τις ΗΠΑ αυξήθηκε κατά 19,0% και διαμορφώθηκε στις 851 χιλ. ταξιδιώτες.
Διανυκτερεύσεις
Οι διανυκτερεύσεις ταξιδιωτών στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν στις 202.974 χιλ. την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2018, έναντι 188.272 χιλ. την αντίστοιχη περίοδο του 2017, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 7,8%. Το γεγονός αυτό οφείλεται στην αύξηση κατά 11,4% των διανυκτερεύσεων των κατοίκων χωρών της ΕΕ-28, καθώς οι διανυκτερεύσεις των κατοίκων χωρών εκτός της ΕΕ-28 μειώθηκαν κατά 0,3%. Η αύξηση των διανυκτερεύσεων των κατοίκων χωρών της ΕΕ-28 είναι αποτέλεσμα της αύξησης των διανυκτερεύσεων από τις χώρες της ζώνης του ευρώ κατά 14,1% και των διανυκτερεύσεων από τις χώρες της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ κατά 7,2%. Άνοδο κατά 16,7% παρουσίασαν οι διανυκτερεύσεις από τη Γερμανία και κατά 7,1% αυτές από τη Γαλλία, ενώ αυτές από το Ηνωμένο Βασίλειο μειώθηκαν κατά 3,8%. Από τις χώρες εκτός της ΕΕ-28, μείωση κατά 14,1% παρουσίασαν οι διανυκτερεύσεις από τη Ρωσία, ενώ αυτές από τις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 17,1%.
Κρουαζιέρες
H Τράπεζα της Ελλάδος διεξάγει από το 2012 συμπληρωματική έρευνα στον τομέα της κρουαζιέρας, με σκοπό τον εμπλουτισμό των στατιστικών στοιχείων που αντλούνται από την Έρευνα Συνόρων. Ακολουθώντας την παγιωμένη πλέον μεθοδολογία, για την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2018 συλλέχθηκαν λεπτομερή στοιχεία από 16 ελληνικούς λιμένες, τα οποία κάλυψαν το 88,8% των συνολικών αφίξεων κρουαζιερόπλοιων στη χώρα.
Κατά την επισκοπούμενη περίοδο καταγράφηκαν 2.562 αφίξεις κρουαζιερόπλοιων (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2017: 2.685 αφίξεις), με 3.781 χιλ. επισκέψεις επιβατών, έναντι 3.761 χιλ. επισκέψεων επιβατών την αντίστοιχη περίοδο του 2017. Από τη συμπληρωματική έρευνα προέκυψε ότι το 90,6% των επιβατών ήταν διερχόμενοι επισκέπτες, οι οποίοι κατά μέσο όρο πραγματοποίησαν 1,5 στάσεις σε ελληνικά λιμάνια, όσες και την αντίστοιχη περίοδο του 2017.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2018, οι συνολικές εισπράξεις από επιβάτες κρουαζιέρας μειώθηκαν κατά 2,9% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2017 και ανήλθαν στα 384 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 40 εκατ. ευρώ συμπεριλαμβάνονται στα καταγραφόμενα στοιχεία από την Έρευνα Συνόρων, καθώς αφορούν ταξιδιώτες που αναχώρησαν από την Ελλάδα (last port), ενώ 344 εκατ. ευρώ αντιπροσωπεύουν πρόσθετα έσοδα που καταγράφονται στη συμπληρωματική έρευνα.
Στο Διάγραμμα 7 παρουσιάζεται η κατανομή των συνολικών εισπράξεων κρουαζιέρας ανά λιμάνι. Το κυριότερο λιμάνι από πλευράς εισπράξεων κρουαζιέρας είναι το λιμάνι του Πειραιά, με συμμετοχή 44,3% επί του συνόλου. Ακολουθούν το λιμάνι της Κέρκυρας και το λιμάνι της Σαντορίνης, με 16,4% και 9,7% των εισπράξεων αντίστοιχα. Οι επτά σημαντικότεροι λιμένες αφίξεως κρουαζιερόπλοιων καλύπτουν το 92,2% των συνολικών εισπράξεων από κρουαζιέρες και το 86,9% των συνολικών επισκέψεων επιβατών.
Οι συνολικές διανυκτερεύσεις εκτός κρουαζιερόπλοιων μειώθηκαν κατά 1,2% και διαμορφώθηκαν στις 3.740 χιλ. διανυκτερεύσεις, ενώ οι συνολικοί επιβάτες κρουαζιέρας για την επισκοπούμενη περίοδο εκτιμώνται σε 2.444 χιλ., παρουσιάζοντας μικρή μείωση κατά 0,4%, γεγονός που επηρέασε αρνητικά τη διαμόρφωση των εισπράξεων από την κρουαζιέρα.
Ταξιδιωτικό ισοζύγιο ανά περιφέρεια
Όπως προκύπτει από την Έρευνα Συνόρων, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2018 διαμορφώθηκαν στα 13.769 εκατ. ευρώ. Ο κύριος όγκος των εισπράξεων (Πίνακας 8), σε ποσοστό 88,2% του συνόλου, πραγματοποιήθηκε σε πέντε περιφέρειες, ως εξής: Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (3.994 εκατ. ευρώ), Περιφέρεια Κρήτης (2.805 εκατ. ευρώ), Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (2.017 εκατ. ευρώ), Περιφέρεια Αττικής (1.725 εκατ. ευρώ) και Περιφέρεια Ιονίων Νήσων (1.602 εκατ. ευρώ). Στο σύνολο των υπόλοιπων περιφερειών (Πελοποννήσου, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Θεσσαλίας, Ηπείρου, Δυτικής Ελλάδας, Στερεάς Ελλάδας, Βορείου Αιγαίου και Δυτικής Μακεδονίας) οι εισπράξεις διαμορφώθηκαν στα 1.626 εκατ. ευρώ.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2018, οι ταξιδιώτες που επισκέφθηκαν την Ελλάδα πραγματοποίησαν συνολικά 29.901 χιλ. επισκέψεις στις 13 περιφέρειες της χώρας. Ο αριθμός αυτός είναι μεγαλύτερος από τη συνολική εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση, καθώς ένας ταξιδιώτης μπορεί να επισκεφθεί περισσότερες από μία περιφέρειες κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του.
Ο μεγαλύτερος όγκος των επισκέψεων, σε ποσοστό 87,5% του συνόλου, πραγματοποιήθηκε σε έξι περιφέρειες, ως εξής: Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (6.824 χιλ.), Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (5.816 χιλ.), Περιφέρεια Κρήτης, (4.537 χιλ.), Περιφέρεια Αττικής (4.439 χιλ.), Περιφέρεια Ιονίων Νήσων (2.953 χιλ.) και Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (1.604 χιλ.). Στο σύνολο των υπόλοιπων περιφερειών (Πελοποννήσου, Ηπείρου, Θεσσαλίας, Δυτικής Ελλάδας, Στερεάς Ελλάδας, Βορείου Αιγαίου και Δυτικής Μακεδονίας) πραγματοποιήθηκαν 3.728 χιλ. επισκέψεις.
Οι διανυκτερεύσεις ταξιδιωτών στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν στις 200.015 χιλ. την επισκοπούμενη περίοδο. Σύμφωνα με την κατανομή των διανυκτερεύσεων στις 13 περιφέρειες της χώρας, το 86,4% των διανυκτερεύσεων πραγματοποιήθηκε σε πέντε περιφέρειες ως εξής: Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (45.980 χιλ.), Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (40.381 χιλ.), Περιφέρεια Κρήτης (39.060 χιλ.), Περιφέρεια Αττικής (24.212 χιλ.) και Περιφέρεια Ιονίων Νήσων (23.246 χιλ.). Στο σύνολο των υπόλοιπων περιφερειών (Πελοποννήσου, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Θεσσαλίας, Ηπείρου, Βορείου Αιγαίου, Δυτικής Ελλάδας, Στερεάς Ελλάδας και Δυτικής Μακεδονίας) πραγματοποιήθηκαν 27.136 χιλ. διανυκτερεύσεις.
