Ένα εκρηκτικό μείγμα συγκροτούν οι θέσεις των δικαστικών ενώσεων αλλά και των δικηγόρων για το 2022, που προοιωνίζεται ως μια χρονιά μεγάλων αλλαγών στον χώρο της Δικαιοσύνης.
Οι απόψεις όπως έχουν καταγραφεί ήδη, εμφανίζουν τις δικαστικές Ενώσεις να στρέφονται κατά της κυβέρνησης για το πακέτο μεταρρυθμίσεων που έρχεται, τους δικηγόροι κατά δικαστών για τις καθυστερήσεις αλλά και της επιτροπής για τις αλλαγές στη Διοικητική Δικαιοσύνη και τους δικαστικούς υπαλλήλους να θεωρούν κόκκινο πανί, οποιαδήποτε κουβέντα για επέκταση του ωραρίου λειτουργίας των δικαστηρίων μετά τις 15.00.
Οι αλλαγές που έρχονται στη Δικαιοσύνη με το σχέδιο του Κώδικα οργανισμού Δικαστηρίων φέρονται να αφορούν κυρίως τα μέτωπα του τρόπου προαγωγής των δικαστών (και την τροποποίησή του), την “λογοδοσία τους” σε ειδικό σώμα επιθεωρητών αλλά και “δικαστικό Καλλικράτη”, τη μείωση δηλαδή των Διοικητικών δικαστηρίων της χώρας (και το σπάσιμο αυτού της Αθήνας στα δύο), πρόταση που φέρεται να επεξεργάζεται η ειδική ομάδα Εργασίας του ΣτΕ, υπό τον αντιπρόεδρο Μιχ. Πικραμμένο.
Στο τελευταίο κεφάλαιο αντιδρούν έντονα και οι δικηγόροι που ζητούν συγκρότηση ad hoc Επιτροπής για την συνολική συζήτηση και αντιμετώπιση των προβλημάτων της Διοικητικής Δικαιοσύνης.
Αντιρρήσεις
Οι απόψεις έχουν καταγραφεί πρόσφατα, αλλά επικαιροποιήθηκαν στην πρόσφατη ετήσια γενική συνέλευση της Ένωσης Διοικητικών Δικαστών, όπου καταγράφηκε η κοινή γραμμή αντίρρησης για “τη μη συμμετοχή των δικαστικών ενώσεων σε νομοπαρασκευαστικές επιτροπές” και δη σε αυτή για τον νέο Κώδικα οργανισμού Δικαστηρίων.
Χαρακτηριστικά πρόεδρος της Ένωσης Διοικητικών Δικαστών Παν. Δανιάς είπε πως “βλέπουμε στον Τύπο, να αναπτύσσονται διάφορες “καινοφανείς” ιδέες για την οργάνωση της Δικαιοσύνης, οι οποίες μας προκαλούν ιδιαίτερη ανησυχία”.
“Αξιοκρατία”
Οπως ανέφερε ο κ.Δανιάς, το ένα είναι ο όρος “αξιοκρατία” : “Όταν ακούμε εμείς οι Δικαστές τη λέξη αυτή, αισθανόμαστε όπως την εποχή των Μνημονίων, που μίλαγαν οι δανειστές για “δομικές μεταρρυθμίσεις” (structural reforms) και αναρωτιόμασταν τι περαιτέρω θα μας κόψουν. Στην περίπτωση τη δική μας, ξέρουμε. Στο όνομα της “αξιοκρατίας” θέλουν να γίνονται κατά το δοκούν προαγωγές Δικαστών σε ανώτερους βαθμούς, χωρίς τον σεβασμό της σειράς αρχαιότητας. Και ποιοί θα είναι αυτοί; Φυσικά, όποιοι θα είναι τα “καλά παιδιά” που δεν δυσαρεστούν τους ανωτέρους τους, θα έχουν την “έξωθεν καλή μαρτυρία” από τους δικηγόρους και τους διαδίκους, θα μπορούν να επιδείξουν επιστημονικό έργο κλπ. Όμως, το ισχύον σύστημα προαγωγών είναι αξιοκρατικό. Ο κάθε Δικαστής ξέρει ότι την ώρα της προαγωγής του θα κριθεί για το σύνολο του δικαστικού έργου που παρήγαγε και, αν δεν έχει καθυστερήσεις ή πειθαρχικά παραπτώματα, θα προαχθεί. Με τον τρόπο αυτό, ούτε δημόσιες σχέσεις πρέπει να κάνει, ούτε κοινωνικές σχέσεις με τους ανωτέρους του, ούτε άλλες δραστηριότητες άσχετες με το δικαστικό λειτούργημα”.
“Λογοδοσία”
Το δεύτερο είναι ό όρος “λογοδοσία” : “..Δεν ξέρω τι περιθώρια υπάρχουν στα Ανώτατα Δικαστήρια μας για την εφαρμογή αυτής της αρχής, αλλά στα Διοικητικά Δικαστήρια πρώτου και δευτέρου βαθμού, που εκπροσωπεί η Ένωσή μας, κάθε χρόνο διενεργείται επιθεώρηση από Συμβούλους Επικρατείας και γίνεται εξονυχιστικός έλεγχος τόσο των Δικαστηρίων, όσο και των Δικαστών. Άρα δεν είναι άγνωστη η έννοια της λογοδοσίας σε εμάς και την θεωρούμε αναγκαία συνέπεια της Δικαστικής Ανεξαρτησίας. Τι εννοούν, όμως, ορισμένοι, με τον όρο αυτό; Μήπως, όπως διαβάζουμε, να συσταθεί “ειδικό Σώμα Επιθεωρητών” κατ’ αποκλεισμό μελών του Ανωτάτου Δικαστηρίου; Μήπως, επίσης, να αυξηθεί η θητεία των επιθεωρητών σε 2, 3 ή και περισσότερα έτη; Μήπως, ομοίως, με την “αυστηροποίηση” του θεσμού της Επιθεώρησης να τρομοκρατούνται όσοι Δικαστές αποκλίνουν από τις μη παραδεδειγμένες νομολογιακές γραμμές ή κανόνες κοινωνικής συμπεριφοράς, όπως αυτές θα γίνονται αντιληπτές από το Σώμα αυτό;”
Ο δικαστικός χάρτης
“Ένα άλλο φλέγον ζήτημα που απασχολεί τη Διοικητική Δικαιοσύνη είναι ο Δικαστικός Χάρτης. Έχουν διατυπωθεί σχετικώς απόψεις, είτε από μή Διοικητικούς Δικαστές, είτε από τρίτους που, αν δεν είναι εκπληκτικά αφελείς, είναι ανιστόρητες και θα τολμούσαμε να πούμε και επικίνδυνες. Με πρότυπο σκέψης τον “Καλλικράτη”, δηλαδή το νομοθέτημα οργάνωσης των Ο.Τ.Α., κάποιοι οραματίζονται και έναν αντίστοιχο “Δικαστικό Καλλικράτη”, επικαλούμενοι την ευκολία συγκοινωνιακής πρόσβασης σε μεγάλες πόλεις, καθώς και την χρήση των νέων τεχνολογιών που επιτρέπουν δίκες “εικονικής πραγματικότητας”.
Χριστόφορος Σεβαστίδης: Παράκαμψη της ιεραρχίας
Ο πρόεδρος της Ένωσης Δικαστών Εισαγγελέων Χρ. Σεβαστίδης αναφέρθηκε στην πρόσφατη ομιλία του πρωθυπουργού στην Εθνική Σχολή Δικαστών: “…Είπε συγκεκριμένα ότι “καθήκον (της κυβέρνησης) αποτελεί και η ριζική αλλαγή του νέου κώδικα οργανισμού των δικαστηρίων και της κατάστασης των δικαστικών λειτουργών. Με έμφαση στην αξιολόγηση, στη λογοδοσία και στην αξιοκρατία, παρέχοντας κίνητρα για όσους θέλουν πραγματικά να διακριθούν στο δικαστικό σώμα και διαφυλάσσοντας όμως την επετηρίδα, ως το βασικό κριτήριο προαγωγής και ανέλιξης των δικαστών”. Η πρώτη βασική παρατήρηση είναι ότι με τρόπο έμμεσο αλλά σαφή έχει προαναγγελθεί από την Κυβέρνηση ότι η επετηρίδα δεν θα αποτελεί πλέον τον μοναδικό τρόπο προαγωγών. Ότι υπάρχει πρόθεση να εισαχθούν νέα κριτήρια καταργώντας παράδοση δεκαετιών και το πιο αδιάβλητο σύστημα αξιολόγησης. Να εισαχθεί η λογική του ανταγωνισμού στο Δικαστικό Σώμα και να επικρατήσει ένας αριβισμός, διαλυτικός κάθε έννοιας συναδελφικότητας και αλληλεγγύης. Η Ένωσή μας σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα βρεθεί απέναντι και θα αγωνιστεί με όλες τις δυνάμεις της”.
Βερβεσός: 17 χρόνια για μια απόφαση
Ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, Δημ. Βερβεσός αναφέρθηκε (και) στο θέμα των υπερβολικών καθυστερήσεων στην έκδοση δικαστικών αποφάσεων : “..Κατ’ αρχάς το πρόβλημα των υπερβολικών καθυστερήσεων αποφλοιώνει τη δικαστική προστασία και οδηγεί εν δυνάμει σε αρνησιδικία. Το ΕΔΔΑ έχει άλλωστε κρίνει ότι οι μεγάλες καθυστερήσεις στις διαδικασίες ενώπιον όλων των δικαιοδοσιών αρχής γενομένης με την απόφαση Αθανασίου κατά Ελλάδος, για τη διοικητική δικαιοσύνη, δεν αποτελούν απλώς παράβαση των άρθρων 6 § 1 και 13 της ΕΣΔΑ, δηλαδή του δικαιώματος για δίκαιη δίκη μέσα σε εύλογη προθεσμία και του δικαιώματος για ουσιαστική επανόρθωση, αλλά αποκαλύπτουν παράλληλα την ύπαρξη σοβαρού προβλήματος συστημικού χαρακτήρα. Όλοι γνωρίζουμε ότι οι λύσεις που επιδιώχθηκαν με τον ν. 3900/2010 όχι μόνο δεν αντιμετώπισαν ριζικά το πρόβλημα, αλλά προκάλεσαν και πρόσθετες δυσλειτουργίες. Για να αναφερθώ σε πραγματικά παραδείγματα: είναι απαράδεκτο να χρειάζονται 8 χρόνια για να εκδοθεί πρωτόδικη απόφαση επί κοινωνικοασφαλιστικής προσφυγής, και 17 χρόνια για να εκδοθεί αμετάκλητη εκτελεστή απόφαση επί αγωγής αποζημίωσης κατά δημοσίου νοσοκομείου για ιατρικό σφάλμα!”.
Πηγή capital.gr