Τα «γονατισμένα» από τη ακρίβεια νοικοκυριά αναζητούν τρόπους για να ξεγλιστρήσουν από τη «μέγγενη» των ανατιμήσεων σε αγαθά και υπηρεσίες αλλάζοντας στρατηγική στις αγορές τους προκειμένου να διαχειριστούν την οικονομική στενότητα.
Το βουνό που έχουν να ανέβουν είναι ψηλό και δύσβατο καθώς πέρα από την ακρίβεια στα ράφια των σούπερ μάρκετ (που σταδιακά έχει αρχίσει να υποχωρεί), οι καταναλωτές έρχονται αντιμέτωποι και με αυξήσεις στις τιμές σε φυσικό αέριο (που συμπαρασύρουν τις τιμές στο ρεύμα) και ενοίκια.
Στη δίνη της ακρίβειας εξακολουθούν να περιστρέφονται οι καταναλωτές, αφού προϊόντα και υπηρεσίες παρουσιάζουν αυξήσεις
Με τα νέα δεδομένα να καθιστούν εξίσωση για δυνατούς λύτες την κάλυψη των βασικών υποχρεώσεων του μήνα οι καταναλωτές υιοθετούν ένα εντελώς νέο προφίλ αγορών τα τελευταία χρόνια για να μπορέσουν να τα βγάλουν πέρα με το «τέρας» της ακρίβειας.
Οι καταναλωτές υιοθετούν ένα εντελώς νέο προφίλ αγορών τα τελευταία χρόνια
Ο τρόπος που ψωνίζουν οι καταναλωτές
Αν και το καταναλωτικό κίνημα στην Ελλάδα δεν είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένο και δεν έχει καταφέρει να ορθώσει ανάστημα σε φαινόμενα αισχροκέρδειας έχει το αίσθημα αυτοσυντήρησης και σε ένα εξαιρετικά ρευστό περιβάλλον έχει να επιδείξει γρήγορα αντανακλαστικά.
Σκοπός να περιορίσει σε κάποιον βαθμό τη ζημιά αναπροσαρμόζοντας τις ανάγκες του και κατ’ επέκταση και τις δαπάνες του. Η αναπροσαρμογή αυτή δεν μπορεί να αγνοηθεί και είναι εμφανής μάλιστα στον τρόπο που ψωνίζουν οι καταναλωτές στις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ.
Χαρακτηριστικά είναι όσο λέει ο πρόεδρος της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδος, Αριστοτέλης Παντελιάδης. «Το 2024 ο καταναλωτής πύκνωσε λίγο τις επισκέψεις στα σούπερ μάρκετ και μείωσε λίγο τα λεφτά που ξόδευε. Αυτό δείχνει σφίξιμο οικονομικό. Οι πρώτες ημέρες του μήνα είναι πάντα καλές, με τις πληρωμές κινείται η αγορά. Όταν όμως τελειώνουν τα χρήματα για το τρόφιμο, αυτό είναι πρόβλημα», τόνισε στους εκπροσώπους του Τύπου, στο περιθώριο της έκθεσης HORECA.
Δεν βγαίνει ο μήνας για τα έξι στα δέκα νοικοκυριά
Πράγματι, για έξι στα δέκα νοικοκυριά τα χρήματα τελειώνουν πριν τελειώσει ο μήνας, όπως αποτυπώνει η νέα ετήσια έρευνα του ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ για το εισόδημα και τις δαπάνες διαβίωσης το 2024. Συγκεκριμένα, το 60% (από 60,7% το 2023) δηλώνουν ότι το εισόδημά τους δεν επαρκεί για όλο το μήνα. Για όσους αντιμετωπίζουν αυτή την κατάσταση, τα χρήματα αρκούν κατά μέσο όρο μόλις για 19 ημέρες – ακριβώς όπως και το 2023. Στον μέσο όρο των νοικοκυριών το μηνιαίο εισόδημα τελειώνει στις 23 του μήνα.
Οι αυξήσεις στα τρόφιμα επηρέασαν (2024) το 72,4% των πολιτών, σε τέτοιο βαθμό ώστε να περιορίσουν δαπάνες για άλλες ανάγκες, ενώ οι δαπάνες για λογαριασμούς σπιτιού και είδη διατροφής αυξήθηκαν σε πάνω από το 60% των νοικοκυριών οδηγώντας σε μεγάλες μειώσεις τους κλάδους τη ψυχαγωγίας (41,9%) και ένδυσης-υπόδησης (39,2%), σύμφωνα πάντα με την ετήσια έρευνα του ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ.
Τι συνέβη όμως στα ράφια των σούπερ μάρκετ; Όπως προκύπτει από τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Circana, περισσότερα από 8 στα 10 ευρώ που ξοδεύουν οι καταναλωτές στα σούπερ μάρκετ αφορούν αποκλειστικά στις αγορές τροφίμων.
Οι προωθητικές ενέργειες και τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας εξακολουθούν να συντηρούν μεγάλο μέρος της κατανάλωσης κάνοντας απολύτως εμφανές πως τα νοικοκυριά αναζητούν νέους και οικονομικότερους τρόπους προκειμένου να προμηθευτούν τα βασικά είδη διατροφής.
Σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της Circana, το 2024, το ¼ των τροφίμων πωλήθηκε υπό καθεστώς προσφοράς, ενώ σημαντικό μερίδιο διατήρησε και η ιδιωτική ετικέτα. Ειδικότερα, το μερίδιο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας διαμορφώθηκε στο 26,7% επί του συνόλου των προϊόντων που πωλήθηκαν στα ράφια των σούπερ μάρκετ, αυξημένο κατά 4,4% μονάδες έναντι του 2023.
Ένας νέος πονοκέφαλος για τους καταναλωτές
Τι περιμένουμε όμως τους επόμενους μήνες, όχι μόνο με βάση τα στοιχεία από την Ελλάδα αλλά και διεθνώς; Τα σημάδια δεν είναι ενθαρρυντικά. Η Guardian δημοσίευσε στοιχεία από τη νέα έρευνα της συμβουλευτικής εταιρείας Ιnverto, για το πώς τα ακραία καιρικά φαινόμενα, που επιδεινώνονται από την κλιματική αλλαγή, αναμένεται να οδηγήσουν σε νέα άνοδο των τιμών και τη χρονιά που διανύουμε.
Τα στοιχεία του Ιανουαρίου δείχνουν ότι διεθνώς παρατηρούνται αυξήσεις στα περισσότερα βασικά είδη διατροφής, οι οποίες σχετίζονται με καιρικά φαινόμενα που χαρακτηρίζονται «απροσδόκητα».
Πιθανή με νέα άνοδο των τιμών και τη χρονιά που διανύουμε
Ήδη, σύμφωνα με τους διεθνείς χρηματιστηριακούς δείκτες τιμών στα βασικά αγροδιατροφικά εμπορεύματα, όπως αποτυπώνονται στην ιστοσελίδα Trading Economics, από την αρχή της χρονιάς σημειώνονται σημαντικές ανατιμήσεις στις περισσότερες κατηγορίες αγαθών.
Μέσα σε ενάμιση μήνα τα χρηματιστηριακά συμβόλαια για τα σιτηρά ακρίβυναν σχεδόν 10%, με έντονες αυξήσεις την τελευταία εβδομάδα. Το ίδιο ισχύει για το καλαμπόκι και σε μικρότερο βαθμό για τη σόγια. Σημαντικές αυξήσεις βλέπουμε στο γάλα (σχεδόν 9%), κατηγορίες φυτικών ελαίων, τη ζάχαρη, ακόμα και τις πατάτες (13% σε δύο μήνες).
Πηγή: in.gr
