Η Βρετανική Ακαδημία Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών, στο πλαίσιο διεθνούς διαγωνισμού, χρηματοδότησε το Ροδιακό Κέντρο Ιστορικών και Κοινωνικών Ερευνών – Rhodes Project ΚΣΕ με το ποσό των 10.500 ευρώ για την έρευνα με τίτλο «Αποικιακό κράτος, κοινωνία και παράνομη οικονομία στην Ιταλοκρατούμενη Ρόδο, 1912-1943» (“Colonial state, society and the underground economy in Italian Rhodes 1912-1943”), αναγνωρίζοντας και επιβεβαιώνοντας την επιστημονική επάρκεια της ροδιακής ερευνητικής κοινοπραξίας.
Η Βρετανική Ακαδημία ιδρύθηκε το 1902 και αποτελείται από τους πλέον διακεκριμένους Βρετανούς επιστήμονες των ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών. Πρόκειται για ανεξάρτητη εθνική ακαδημία που απαρτίζεται από μέλη εκλεγόμενα στη βάση της βαρύτητας της έρευνας και των δημοσιεύσεών τους. Έχει θεσμοθετημένο συμβουλευτικό ρόλο για το Ηνωμένο Βασίλειο κατ’ αναλογία με την Ακαδημία Αθηνών.
Η χρηματοδοτούμενη μελέτη αφορά στάδιο ευρύτερης έρευνας που εφαρμόζει το Rhodes Project ΚΣΕ, σχετικά με τον κοινωνικό και οικονομικό ρόλο της παράνομης οικονομίας στα Δωδεκάνησα.
Η αλλαγή συνόρων που συνεπάγεται η ιταλική κατάκτηση του 1912 κατέστησε την εμπορία με τα μικρασιατικά παράλια – μια πρακτική αιώνων – δέσμια ενός συστήματος δασμών, το οποίο απειλούσε την επιβίωση των Δωδεκανήσων και ιδιαίτερα των μικρών νησιών. Για το λόγο αυτό, η αποικιακή πολιτική ανεχόταν ανεπίσημα την παραοικονομία. Η αλλαγή πολιτικής το 1929 συμπίπτει με τη διεθνή οικονομική κρίση, με την αλλαγή οικονομικού παραδείγματος στα Δωδεκάνησα, αλλά και με την ομαλοποίηση των σχέσεων Ιταλίας και Τουρκίας.
Διαμέσου της κατάδειξης της διαπλοκής αυτών των γεγονότων, σκοπός της έρευνας είναι να εξάγει κρίσιμα συμπεράσματα σχετικά με την αποικιακή και φασιστική οικονομική πολιτική στα Δωδεκάνησα ως διάνυσμα και αποτύπωση των αντικρουόμενων συμφερόντων. Κυρίως όμως, μέσα από το ιστορικό πρίσμα, θα αναδειχθούν στοιχεία των διαχρονικών οικονομικών και παραγωγικών δυνατοτήτων της Ρόδου.
Συντονιστής της έρευνας είναι ο αναπληρωτής καθηγητής εγκληματολογίας του πανεπιστημίου Teesside της Βρετανίας και σύμβουλος του Rhodes Project ΚΣΕ, Γιώργος Παπανικολάου, ο οποίος έχει μακρά και διεθνή ερευνητική εμπειρία στην ανάλυση της παράνομης οικονομίας. Η έρευνα θα διαρκέσει δύο χρόνια και θα διεξαχθεί στην Ιταλία με έρευνα των αρχείων του ιταλικού Υπουργείου Εξωτερικών, και στη Ρόδο, με ανάλυση των εγγράφων του αρχείου της Ιταλικής Διοίκησης Δωδεκανήσων που τηρείται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους.
Τα στοιχεία θα συμπληρωθούν μέσω στοχευμένων συνεντεύξεων με ηλικιωμένους ροδίτες στο πλαίσιο της ευρύτερης έρευνας για την «Προφορική Ιστορία της Ρόδου». Στα προγραμματισμένα αποτελέσματα, πέρα από τις επιστημονικές δημοσιεύσεις, σχεδιάζεται η έκθεση ευρημάτων, φωτογραφιών και ιστοριών, ως δραστηριότητα προβολής, που θα φέρει ντόπιους και επισκέπτες σε επαφή με την νεώτερη ιστορία της Ρόδου.
Εμμένοντας στον στόχο της διεύρυνσης και εμβάθυνσης του ερευνητικού πεδίου, απευθυνόμαστε συστηματικά στα μέλη της κοινωνίας του νησιού μας ως πρωτογενείς πηγές γνώσης και πληροφόρησης, και δραττόμεθα της ευκαιρίας για να ζητήσουμε από τους συμπολίτες μας να επικοινωνήσουν μαζί μας στο τηλέφωνο 2241021984 ή στο email rhodespoject@rhodesproject.gr εφόσον επιθυμούν να μοιραστούν πληροφορίες σχετικές με τις έρευνές μας.
