Η ετήσια σειρά ομιλιών με τον τίτλο Studium Generale 2014, που διοργανώνει η Rhodes International Culture & Heritage Society (RICHeS) και που άνοιξε στις αρχές Μαρτίου ο διακεκριμένος ιστορικός – καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Θάνος Βερέμης, συνεχίστηκε το Σάββατο με τρομερή επιτυχία. Στην κατάμεστη αίθουσα του Ακταίον ο δικηγόρος και πρόεδρος των RICHeS κ. Χρίστος Μαλιαράκης αναφέρθηκε στη φιλοσοφία και στους στόχους του Studium Generale λέγοντας “Το Studium Generale 2014 εστιάζει στο 19ο – αρχές του 20ου αιώνα, μια περίοδο μεταμόρφωσης για την Ελλάδα και τη Ρόδο. Το θέμα επιλέχθηκε συνειδητά και είναι σε ευθυγράμμιση με το θέμα των περασμένων Ανοικτών Πορτών που για πρώτη φορά έριξε φως στη ξεχασμένη ελληνική πολιτιστική κληρονομιά των Μαρασιών στη Ρόδο. Παρόλο που τα Μαράσια κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα παρέμειναν κάτω από τον αυστηρό οθωμανικό έλεγχο, μοιράζονται τις ευρύτερες εξελίξεις του Ελληνικού έθνους και υποβλήθηκαν σε σημαντικές αλλαγές.
Ρόδιοι έμποροι έγιναν πλούσιοι στην Αίγυπτο και ξόδεψαν σημαντικά χρηματικά ποσά για να να χτίσουν επαύλεις στην Αλεξάνδρεια, Ρόδο και Αθήνα αλλά και δημόσια κτίρια στην πατρίδα τους όπως σχολεία και εκκλησίες. Το Studium Generale έχει σκοπό να προσφέρει σε κάθε Ροδίτη δυνατότητες μάθησης και να τον φέρει σε επαφή με φημισμένους ομιλητές ευρείας αποδοχής”.
Η παιδεία ως εργαλείο άσκησης πολιτικής
Καλεσμένος ομιλητής ήταν ο Δρ. Ιστορίας της Εκπαίδευσης Σταύρος Παπαδόπουλος ο οποίος μίλησε για το εξαιρετικά ενδιαφέρον θέμα “Εκπαίδευση στη Ρόδο την περίοδο 1900 – 1920”. Ο κ. Στ. Παπαδόπουλος παρουσίασε τη δημογραφική και πληθυσμιακή συγκρότηση της πόλης της Ρόδου στις αρχές του 20ου αιώνα με τις τέσσερεις διαφορετικές εθνικές ομάδες (Έλληνες, Τούρκους, Εβραίους και Ιταλούς). Αναφέρθηκε στις επιπτώσεις της ποικιλίας αυτής σε επίπεδο κοινωνίας, οικονομίας και διοίκησης. Παρουσίασε τα σχολεία της κάθε ομάδας και εξήγησε τον πρωταγωνιστικό ρόλο που διαδραμάτισε η εκπαίδευση όχι μόνο στον τομέα της παιδείας αλλά και της πολιτικής καθότι είχε γίνει κατανοητό ότι όποιος είχε τον έλεγχο της παιδείας θα μπορούσε στο μέλλον να έχει και την απόλυτη επικράτηση στη Ρόδο. Αυτός ήταν ο λόγος που η παιδεία κατέστη πεδίο αντιπαραθέσεων και τριβών μεταξύ των διαφόρων εθνικών ομάδων. Στο τέλος της ομιλίας του αναφέρθηκε στο πώς διαχειρίστηκαν οι εθνοτικές αυτές ομάδες τα θέματα που σχετίζονταν με την εκπαίδευσή τους και το εκπαιδευτικό σύστημα που διατηρούσαν σε σχέση με το ιταλικό σχέδιο εξιταλισμού των νησιών. Η ομιλία συνοδεύτηκε με την παρουσίαση πρωτογενούς αρχειακού υλικού από την Κεντρική Υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών, από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους (Τμήμα Δωδεκανήσου) και το Αρχείο της Ιεράς Μητρόπολης Ρόδου.
RICHeS
Το Studium Generale, όπως είπε ο κ. Χρίστος Μαλιαράκης, είναι μια από τις πολλές δραστηριότητες των RICHeS που φέτος γιορτάζουν τα πέντε χρόνια δημιουργικής παρουσίας τους στα πολιτιστικά πράγματα της Ρόδου. Η RΙCHeS αποτελείται από εθελοντές και διοργανώνει ποιοτικές πολιτιστικές εκδηλώσεις με το ελάχιστο κόστος και τη μεγαλύτερη δυνατή ανταπόκριση.
Παρόντες στην ομιλία ήταν ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ρόδου κ.κ. Κύριλλος, ο βουλευτής κ. Βασ. Υψηλάντης, η περιφερειακή σύμβουλος κα. Δέσποινα Μουτάφη – Κουντούρη, η καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αιγαίου κα. Ελένη Σκούρτου, ο κ. Χ. Χατζηευθυμίου, άνθρωποι κάθε επαγγελματικής δραστηριότητας όπως δικηγόροι, καθηγητές, φοιτητές και κυρίως πολλοί νέοι. Είναι ιδιαίτερα αισιόδοξο να βλέπεις νέους ανθρώπους να ενδιαφέρονται για την τοπική ιστορία και πολιτισμό.
Η επόμενη ομιλία
Η επόμενη ομιλία του Studium Generale εστιάζει σε μια σύγχρονη και βλαβερή επιρροή που έρχεται απ’ έξω και που αποτελεί μια μεγάλη απειλή για τη μοναδική μνημειακή κληρονομιά μας: γκράφιτι. Ομιλήτρια η κα. Νεκταρία Δασακλή, Συντηρήτρια Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης – Μουσειολόγος. Ομιλία: “Γκράφιτι σε μνημεία: προσεγγίζοντας τα αίτια, αναζητώντας τις λύσεις”, Σάββατο 29/03/2014, ώρα 20:00, Επιμελητήριο Δωδεκανήσου.
Τέλος, καλεσμένη ομιλήτρια στις 05/04./2014 είναι η κα. Ματούλα Τομαρά – Σιδέρη, Καθηγήτρια Παντείου Πανεπιστημίου. Ομιλία: “Ρόδος και Αίγυπτος: Λίκνα Ευεργετισμού”, Σάββατο 05/04/2014, ώρα 20:00, Επιμελητήριο Δωδεκανήσου.
Οι ομιλίες γίνονται με την υποστήριξη της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και χορηγούς την Aegean Airlines και το Best Western Plaza Hotel. Πολύτιμη η συμβολή του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου και του Ακταίον με τη δωρεάν παραχώρηση των αιθουσών για τις ομιλίες. Χορηγοί επικοινωνίας: Ραδιοφώνο Λυχνάρι και RodosEvents.