Σε πρόσφατη συνεδρίαση, το Διοικητικό Συμβούλιο του Σπιτιού της Ευρώπης στη Ρόδο συζήτησε μεταξύ άλλων το θέμα της υποψηφιότητας της πόλης μας για Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2021, χαιρετίζοντας σαν εξαιρετική την πρωτοβουλία και αποφάσισε να διαθέσει τις δυνάμεις και τη διεθνή δικτύωσή του προς επίτευξη αυτού του στόχου. Στα πλαίσια αυτή της απόφασης έστειλε σχετική επιστολή προς τον αρμόδιο για το θέμα Αντιδήμαρχο, κο Τέρη Χατζηιωάννου. Μεταξύ άλλων η επιστολή αναφέρει:
«Η Ρόδος αποτελεί ένα τόπο μοναδικής πολιτιστικής σημασίας, όχι για την Ελλάδα αλλά για ολόκληρη την Ευρώπη. Ο Πολιτισμός δεν περιορίζεται στην απλή παραγωγή καλλιτεχνικών έργων, αλλά είναι ο κεντρικός καταλύτης για την ανάπτυξη, την εξέλιξη της ανθρωπότητας μέσα από την έκφραση, τη μνήμη, τον πειραματισμό σε κάθε επίπεδο, κοινωνικό, πολιτικό ή καλλιτεχνικό. Τον Πολιτισμό καταλύτη μπορεί να επιδείξει η Ρόδος ως μια διαχρονική κοιτίδα αλλαγών και προτάσεων που καθόρισαν την ανθρωπότητα. Ο τόπος που γέννησε τον Κλεόβουλο τον Λίνδιο, που όρθωσε τον Κολοσσό, που χάρισε στην ανθρωπότητα την βάση του Ναυτικού Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας, που φιλοξένησε μεγάλους φιλοσόφους, καλλιτέχνες, επιστήμονες και αθλητές στους κλασικούς και ελληνιστικούς χρόνους, ο τόπος παράδειγμα ειρηνικής ενοποίησης ανεξαρτήτων πόλεων-κρατών σε ένα νέο ενιαίο κράτος με σύστημα διακυβέρνησης που ελάχιστα διαφέρει από την σύγχρονη αντιπροσωπευτική δημοκρατία, είναι ένας τόπος που αν και μικρός και στις εσχατιές του ευρωπαϊκού χώρου, επηρέασε όσο λίγοι την κοινή ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά. Η Ιπποτική περίοδος, ζωντανό μνημείο της οποίας παραμένει μέχρι σήμερα η Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου, αναγνωρισμένο μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO, χαρακτηρίζεται από μία παραδειγματική συμβίωση των Ευρωπαίων σε έναν κοινό χώρο, με κοινή διακυβέρνηση, ένα πρώιμο παράδειγμα ευρωπαϊκής πλέον ενοποίησης. Η πολιτιστική φυσιογνωμία της Ρόδου συνέχισε να εμπλουτίζεται μπολιασμένη από την Οθωμανική περίοδο, την παρουσία των Εβραίων της Ρόδου, την Ιταλική Κατοχή… και όλα αυτά σε ένα σημείο συνάντησης τριών ηπείρων.
Ο Πολιτισμός καταλύτης ενεργός πάντα στη Ρόδο. Αγαπημένο σκηνικό ελληνικών και διεθνών κινηματογραφικών παραγωγών, τόπος φιλοξενίας κορυφαίων στιγμών για την Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση, τόπος φιλοξενίας κορυφαίων στιγμών για την παγκόσμια κληρονομιά, τόπος-φυτώριο καλλιτεχνών, σπίτι από επιλογή σπουδαίων ανθρώπων, αγαπημένη ανάμνηση εκατομμυρίων επισκεπτών. Ένας τόπος-καταλύτης που συνεχίζει να παράγει και να προσελκύει πολιτισμό, μέσα από τη διατήρηση της πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς είτε μέσα από την παραγωγή νέων έργων, νέων ψηφίδων στο υπέροχο ροδιακό μωσαϊκό.
Αλλά αυτά όλα, όπως και όλα όσα παραλείψαμε, τα ξέρετε ήδη, καθώς αποτελούν ήδη τα επιχειρήματά σας για την συνεισφορά της Ρόδου στην μακροπρόθεσμη πολιτιστική στρατηγική, το πρώτο από τα κριτήρια για την επιλογή της επόμενης ελληνικής πόλης που θα φέρει τον τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης.
Το δεύτερο από αυτά είναι η ευρωπαϊκή διάσταση. Η Ρόδος, χάρη στο εξαιρετικό έργο που έχει διαχρονικά ο Δήμος Ροδίων και οι προ-καλλικρατικοί δήμοι, αλλά και ο ενιαίος Δήμος, αποτελεί μία μοναδική περίπτωση στα ελληνικά χρονικά με διακρίσεις τόσο από το Συμβούλιο της Ευρώπης (Europa Prize) αλλά και τη βράβευση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Συνεισφορά της Ρόδου στις Διδυμοποιήσεις Πόλεων και τη σύσφιγξη των σχέσεων μεταξύ των λαών. Το τρίτο κριτήριο είναι το πολιτιστικό και καλλιτεχνικό περιεχόμενο: κι εδώ η Ρόδος έχει σημαντική παραγωγή, όχι εσωστρεφή, αλλά με διεθνείς δυνατότητες και προοπτικές.
Το Σπίτι της Ευρώπης στη Ρόδο, κλείνοντας φέτος δεκαπέντε χρόνια λειτουργίας, έχει να επιδείξει μία σημαντική συνεισφορά τόσο στην ευρωπαϊκή διάσταση της Ρόδου ως τόπου, όσο και στην πολιτιστική του παραγωγή. Στα δεκαπέντε χρόνια λειτουργίας του, το Σπίτι της Ευρώπης στη Ρόδο έχει καταφέρει τη διοργάνωση ή συμμετοχή σε πάνω από 250 δράσεις, από απλές διαλέξεις ή συναυλίες μέχρι διεθνή συνέδρια και πολυετή προγράμματα. Από αυτές, πάνω από 40 αφορούσαν αποκλειστικά την Ευρώπη και πάνω από 120 τον Πολιτισμό, πολλές από αυτές σε συνεργασία με τον Δήμο Ρόδου. Παραδείγματα αποτελούν το βραβευμένο πρόγραμμα Grundtvig-Reperes, για την ανάπτυξη εργαλείων εκπαίδευσης ενηλίκων σε θέματα της Κοινής Ευρωπαϊκής Ιστορίας, το πρόγραμμα Mare Nostrum για την κοινή πολιτιστική κληρονομιά στις περιοχές που πέρασαν οι Φοίνικες, ή το επίσης βραβευμένο Διεθνές Συνέδριο Προσομοίωσης Περιφερειακών Διεθνών Οργανισμών Ρόδου – RhodesMRC που στην καρδιά του έχει την περιφερειακή συνεργασία και έχει φιλοξενήσει στα πέντε χρόνια του πάνω από 400 φοιτητές και μαθητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Επιπλέον, μέσα από τις δράσεις του, το Σπίτι της Ευρώπης στη Ρόδο έχει δώσει βήμα σε νέους επιστήμονες, νέους καλλιτέχνες, έχει συντελέσει στην παραγωγή πρωτότυπων έργων ή την αναβίωση αρχαίων τραγωδιών, και πάντα με άξονα την προβολή και πρόσβαση σε αυτά ενός ευρύτερου, ευρωπαϊκού κοινού.
Επιπλέον, το Σπίτι της Ευρώπης στη Ρόδο, είναι περήφανο να αποτελεί έναν από τους πλέον εξωστρεφείς οργανισμούς που εδρεύουν στη Ρόδο. Παρά τον πενιχρό προϋπολογισμό του, καθώς δεν λαμβάνει χρηματοδότηση για τη λειτουργία του, όπως συμβαίνει με τα αντίστοιχα Σπίτια σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αποτελεί ηγετικό μέλος του Ευρωπαϊκού Δικτύου για την Εκπαίδευση και τη Δια Βίου Μάθηση – EUNET, ένα δίκτυο από 61 εταίρους σε 20 χώρες με στόχο μία Ευρώπη, ένα δίκτυο με πολλές και ποικίλες δράσεις. Μέσα από τη συμμετοχή του Σπιτιού στην EUNET, νέοι και ενήλικες της Ρόδου αποκτούν πρόσβαση σε εκπαιδευτικές δομές και προγράμματα όπως το Waves of Democracy, διαγωνισμούς για την κοινή κληρονομία, στους οποίους έχουν πετύχει και διακρίσεις, και πολλά άλλα. Το Σπίτι της Ευρώπης είναι επίσης μέλος του Ευρωμεσογειακού Ιδρύματος για το Διαπολιτισμικό Διάλογο Anna Lindh, αλλά και μετέχει σε διάφορες λιγότερο θεσμικές προσπάθειες δικτύωσης, όπως την Ελληνο-Γερμανική Πρωτοβουλία για την Κοινωνία των Πολιτών. Για όλα τα παραπάνω, το Σπίτι της Ευρώπης στη Ρόδο τιμήθηκε από την Κοινοβουλευτική Συνέλευση της Μεσογείου το 2012, «για την αφοσίωση του στο Διάλογο και την Ενσωμάτωση καθώς και την υποστήριξή του προς την ανάπτυξη των νέων».
Σε εθνικό επίπεδο, το Σπίτι της Ευρώπης διατηρεί στενούς δεσμούς με τα υπόλοιπα Σπίτια της Ευρώπης στην Ελλάδα, συνεργάζεται με πολλές ΜΚΟ σε διάφορα σημεία της Ελλάδας. Π.χ. τον Όμιλο Νέων Θεσσαλονίκης για την UNESCO και τους Νέους Επιχειρηματίες Θεσσαλονίκης, φορείς με εξαιρετική δραστηριότητα σε τοπικό και διεθνές επίπεδο και σημαντικούς εταίρους της «Θεσσαλονίκη – Ευρωπαϊκή Πρωτεύουσα Νεολαίας 2014». Σε τοπικό επίπεδο το Σπίτι της Ευρώπης στη Ρόδο έχει διαχρονικά συνεργαστεί με το Δήμο Ρόδου, την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, εκπαιδευτικούς φορείς, άλλους συλλόγους.
Με την παρούσα επιστολή και περιγράφοντας σας όλα τα παραπάνω, δηλώνουμε έτοιμοι να στηρίξουμε την προσπάθεια διεκδίκησης της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 2021 για τη Ρόδο, τόσο με την εθελοντική συμμετοχή των μελών μας, όσο και με την ενεργοποίηση του ευρύτατου δικτύου διεθνών επαφών μας με στόχο τη διεθνή προβολή και στήριξη της υποψηφιότητας. Μάλιστα, σας ενημερώνουμε ότι στα πλαίσια των εορτασμών για τις Ημέρες της Ευρώπης (5-9 Μαΐου 2015) και την Επέτειο των 15 χρόνων από την ίδρυση του Σπιτιού, στη Ρόδο θα βρίσκεται ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικτύου EUNET και Γενικός Διευθυντής του Ευρωπαϊκού Κέντρου Robert Schuman, Richard Stock, μαζί με τον Γραμματέα του Δικτύου, Thomas Heckeberg, ευκαιρία που μπορεί να προσδώσει περαιτέρω διεθνή προβολή στην προσπάθεια της πόλης μας.»
