Γιατί το Καστελόριζο και το νησιωτικό του σύμπλεγμα θεωρείται τόσο σημαντικό για τους Τούρκους και ποια η ιστορία πίσω απ’ το σχέδιο Άτσεσον
Η επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στο Καστελόριζο, φέρνει για ακόμη μια φορά τα φώτα της δημοσιότητας, στο ακραίο αυτό Ευρωπαϊκό σύνορο και το σύμπλεγμα των 14 νήσων του. Η εγκαινίαση του εργοστασίου αφαλάτωσης είναι μια αφορμή, αναμφισβήτητα χρήσιμη και ουσιώδεις. Η αυτάρκεια σε υδάτινους πόρους, είναι μια σπουδαία ενίσχυση στη διαβίωση των ακριτών μας και την προοπτική τους.
Το Καστελόριζο έχει κορυφαία γεωπολιτική σημασία για τη χώρα μας και ευρύτερα για τη διαμόρφωση και διεκδίκηση των δικαίων του Ελληνισμού. Δεν είναι κατά τούτο τυχαία η εμμονή των Τούρκων με τον ρόλο του αλλά και η ειδική μέριμνα, που φέρεται να του αφιερώθηκε σε ελάχιστα γνωστές πτυχές της Ιστορίας μας. Έτσι το σχέδιο Άτσεσον, αυτό που κατά τον Γεώργιο Παπανδρέου συνίστατο στη δωρεά σε εμάς μιας πολυκατοικίας, με μόνη υποχρέωση την εκμίσθωση του ρετιρέ της- σε σχέση πάντα με την προτεινόμενη τη δεκαετία του 60 επίλυση του Κυπριακού, από τον Αμερικανό Υπουργό Εξωτερικών Ντικ Άτσεσον, που προέβλεπε την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, με την υποχρέωση εκμίσθωσης της Χερσονήσου της Καρπασίας στους Τούρκους για 50 χρόνια-, λέγεται ότι προέβλεπε και την εκχώρηση του Καστελορίζου στην Τουρκία.
Το Καστελόριζο και το σύμπλεγμα των νήσων του, είναι ουσιαστικά ο ‘κάρφος’ στο μάτι της γείτονος χώρας, που ενώνει δυνητικά τις ΑΟΖ Ελλάδας και Κύπρου και αποτρέπει τη δυνατότητα καθορισμού από κοινού ΑΟΖ, μεταξύ Τουρκίας και Αιγύπτου. Η Τουρκία μέσα από τη γνώριμη αυταρχική της προσέγγιση ως προς την ερμηνεία της πραγματικότητας σύμφωνα με τα συμφέροντά της, ισχυρίζεται ότι το Καστελόριζο και το νησιωτικό του σύμπλεγμα δε διαθέτουν υφαλοκρηπίδα και κατ’ επέκταση δεν επηρεάζουν τους όρους προσδιορισμού της Ελληνικής και Τουρκικής ΑΟΖ. Μέσα από μια συρραφή αρχών και κανόνων του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας (1982), το οποίο μάλιστα δεν έχουν καν κυρώσει, επικαλούνται την αρχή της ευθυδικίας για τον καθορισμό της ΑΟΖ. Πέρα βέβαια από τους αυθαίρετους Τουρκικούς ισχυρισμούς, υπάρχει ρητή πρόβλεψη του άρθρου 56, του Δικαίου της Θάλασσας, που συνιστά πλέον και ανεξάρτητα από την κύρωσή του, εθιμικό κανόνα του Διεθνούς Δικαίου, σύμφωνα με την οποία τα νησιά με οικονομική ζωή έχουν τη δική τους ΑΟΖ.
Κορυφαία είναι λοιπόν η συνδρομή του Καστελόριζου στον προσδιορισμό της Ελληνικής ΑΟΖ και τη δημιουργία περιβάλλοντος ασφαλείας για την έρευνα και εξόρυξη του ορυκτού πλούτου στην Ανατολική λεκάνη της Μεσογείου, σε απόλυτη συναρμογή με τον Κυπριακό Ελληνισμό. Πέρα και πάνω από σκιαμαχίες Μνημονίων. Κάθε στήριξη από το μητροπολιτικό κέντρο είναι αναγκαία ηθικά και επιβεβλημένη εθνικά.
*Ο Πολύκαρπος Αδαμίδης, είναι Δικηγόρος, ΔΝ, αν. Καθηγητής Κοινοτικού Δικαίου και Διεθνών Σχέσεων στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων
