Ως μέσο αντιμετώπισης των «επαγγελματιών κακοπληρωτών» στην αγορά ενοικίασης κατοικιών αντιμετωπίζουν οι ιδιοκτήτες των ακινήτων τη νομοθετική ρύθμιση του υπ. Οικονομικών, που παρέχει τη δυνατότητα εκχώρησης ανείσπρακτων ενοικίων στο Δημόσιο. Σύμφωνα με τους ίδιους, η αυτόματη καταχώριση της οφειλής στο ΑΦΜ του ενοίκου-οφειλέτη, είναι από μόνη της αρκετή για να συνετίσει τους περισσότερους, προκειμένου να προχωρήσουν σε διακανονισμό με τους ιδιοκτήτες. Αν ούτε αυτό είναι αρκετό, τότε θα βρεθούν σύντομα αντιμέτωποι με την εφορία, όπως έχει συμβεί άλλωστε και με όσους αρνήθηκαν να πληρώσουν το έκτακτο ειδικό τέλος ακινήτων μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ, με αποτέλεσμα η οφειλή τους να καταχωρισθεί αυτομάτως στο taxisnet.
Πάντως, σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΠΟΜΙΔΑ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων), στη συντριπτική τους πλειονότητα, τα χρωστούμενα ενοίκια που θα εκχωρηθούν στο Δημόσιο αφορούν περιπτώσεις ενοικιαστών που έχουν αποχωρήσει από τα ακίνητα, με τους ιδιοκτήτες να μην είναι σε θέση να τους εντοπίσουν. «Πρόκειται ουσιαστικά για χαμένες υποθέσεις, δηλαδή για ενοίκια που είναι σχεδόν αδύνατο να εισπραχθούν από τους ίδιους τους ιδιοκτήτες. Γι’ αυτό ζητούσαμε την επαναφορά της σχετικής δυνατότητας εκχώρησης των ενοικίων αυτών στο Δημόσιο, καθώς θα ήταν διπλά άδικο για τους ιδιοκτήτες, όχι μόνο να απολέσουν δυνητικά εισοδήματα, αλλά επιπλέον να κληθούν και να φορολογηθούν γι’ αυτά, αυτοτελώς και με συντελεστή 11% για τα ενοίκια έως 12.000 ευρώ και με 33% για τα ενοίκια άνω του ποσού αυτού».
Επιπλέον, αρκετοί από τους εν λόγω οφειλέτες είναι κατ’ εξακολούθηση κακοπληρωτές. Οπως καταγγέλλουν στην ΠΟΜΙΔΑ αρκετοί ιδιοκτήτες, πρόκειται για κάθε λογής καιροσκόπους, οι οποίοι στοχοποιούν τους ιδιοκτήτες, δηλαδή επιλέγουν συγκεκριμένες κατηγορίες εκμισθωτών, π.χ. ηλικιωμένους χαμηλοσυνταξιούχους, ή ανθρώπους που μένουν στην επαρχία ή το εξωτερικό. Δηλαδή, ανθρώπους που γνωρίζουν ότι δύσκολα θα προβούν, τουλάχιστον άμεσα, σε κάποια κίνηση αναγκαστικής είσπραξης ή έξωσης. Επίσης, συνηθίζουν να προτιμούν επιπλωμένα διαμερίσματα, ώστε να αποφύγουν και τα έξοδα μετακόμισης. «Οι άνθρωποι αυτοί εξαρχής δεν έχουν καμία πρόθεση να καταβάλουν κάποιο ενοίκιο» τονίζει ο κ. Παραδιάς. Αντιθέτως, αφήνουν τον ιδιοκτήτη να προβεί σε όποιες κινήσεις αυτός κρίνει σκόπιμες για την πληρωμή των οφειλών (προειδοποιήσεις, εξώδικα κ.ο.κ.). Ολα αυτά, μέχρις ότου έλθει η ώρα για την κοινοποίηση του εγγράφου της έξωσης, συνήθως μετά το πέρας τουλάχιστον έξι μηνών από την εγκατάστασή τους. Τότε αποχωρούν από το ακίνητο και αναζητούν το επόμενο «θύμα» τους. Η τάση αυτή έκανε την εμφάνισή της για πρώτη φορά στην αγορά, πριν από δύο και πλέον χρόνια, και σήμερα αποτελεί καθημερινό φαινόμενο, ιδίως στα μεγάλα αστικά κέντρα, όπου είναι ευκολότερο να «χαθεί» ο ενοικιαστής.
Πάντως, η μη πληρωμή ενοικίων δεν έχει αξιόποινο χαρακτήρα, παρότι αποτελεί εξόχως αντικοινωνική πράξη. Εν ολίγοις, δεν αποτελεί ποινικό αδίκημα, με αποτέλεσμα να υπάρχει συχνά η αίσθηση της ατιμωρησίας, κυρίως για εκείνους οι οποίοι επιλέγουν να εκμεταλλευτούν την κατάσταση αυτή προς όφελός τους, παρά για όσους έχουν αντικειμενική αδυναμία πληρωμής. Ετσι, πέραν της έξωσης, ο ιδιοκτήτης μπορεί να εκδώσει δικαστική διαταγή πληρωμής. Ωστόσο, ακόμα και αυτή δεν έχει καμία πρακτική αξία, γιατί όσοι επιδίδονται σε αυτές τις πρακτικές, κατά κανόνα δεν έχουν κανένα περιουσιακό στοιχείο στο όνομά τους, ή αν έχουν, αυτό κατά κανόνα τελεί ήδη υπό κατάσχεση. Ακόμα όμως κι αν έχει ελεύθερο περιουσιακό στοιχείο ο οφειλέτης, η κίνηση της διαδικασίας κατάσχεσης και πλειστηριασμού, είναι τόσο πολυέξοδη και ατελέσφορη, που ουδείς πλέον την ακολουθεί. Σύμφωνα με πληροφορίες φορέων της αγοράς ακινήτων, μια τέτοια κίνηση απαιτεί περίπου 7.000 – 8.000 ευρώ. Παράλληλα, ακόμα και αυτό δεν έχει κανένα αποτέλεσμα λόγω της κρίσης στην οικονομία και την αγορά γενικότερα, η οποία οδηγεί τους περισσότερους πλειστηριασμούς στην αποτυχία, καθώς κηρύσσονται άγονοι.
Πολυετείς σχέσεις που φρενάρουν τις εξώσεις
Οπως τονίζουν φορείς της αγοράς, είναι ελάχιστοι οι ιδιοκτήτες που θα επιλέξουν την οδό της εκχώρησης προς το Δημόσιο, σε περιπτώσεις που έχουν ενοικιαστή στο ακίνητό τους και μάλιστα έχουν αρκετά χρόνια σχέση μαζί του. Αυτό ισχύει ακόμα και σήμερα, όπου υπολογίζεται ότι στο 50% των ενοικιαζόμενων κατοικιών καταγράφονται πλέον πολύμηνες καθυστερήσεις πληρωμής των ενοικίων, ακόμα και 12 μήνες, ή και παραπάνω. Σε αυτές τις περιπτώσεις, όπως αναφέρει ο κ. Παραδιάς, «είναι σαφώς προτιμότερη η εύρεση μιας αμοιβαίας λύσης, παρά η ρήξη, καθώς οι ιδιοκτήτες γνωρίζουν ότι έχουν κάθε λόγο να στηρίξουν τους υφιστάμενους ενοικιαστές τους, ακόμα και για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, γιατί δεν θέλουν να εκτεθούν στους κινδύνους ενός νέου και άγνωστου ενοικιαστή. Παράλληλα, υπάρχει έντονο το στοιχείο της κοινωνικής αλληλεγγύης, ιδίως αν πρόκειται για συνταξιούχους και ηλικιωμένους ενοικιαστές. Συνηθέστερα, προτιμάται να εισπραχθεί ακόμα και το 50% του ήδη μειωμένου ενοικίου, παρά να επιλεγεί η λύση της έξωσης.
Καθημερινή