Με τις υπ’ αρίθμ 1150, 1142 και 1154/2016 αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας απορρίφθηκαν ισάριθμες προσφυγές του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Νότιας Δωδεκανήσου και 55 κατοίκων της Ρόδου για την ακύρωση της υπ’ αρ. 218/13-8-2012 (ΦΕΚ Β’ 2322/13-08-2012) Κοινής Υπουργικής Απόφασης της Διυπουργικής Επιτροπής Αναδιαρθρώσεων και Αποκρατικοποιήσεων περί μεταφοράς στην εταιρεία «Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου» περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου κατά τις διατάξεις του ν. 3986/2011, μεταξύ των οποίων και των Μαρίνων του Μανδρακίου Ρόδου και Κω.
Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έκρινε συγκεκριμένα, με 28 αποφάσεις της (υπ΄ αριθμ. 1129 έως 1156/2016), συνταγματική και νόμιμη την παραχώρηση στο ΤΑΙΠΕΔ και την εν συνεχεία μεταβίβαση σε τρίτους των μικρών λιμένων και τουριστικών λιμένων σκαφών αναψυχής, καθώς η μεταβίβαση αποσκοπεί σε σκοπούς δημοσίου συμφέροντος.
Αναλυτικότερα, στο Συμβούλιο της Επικρατείας είχαν προσφύγει Δήμοι, Δημοτικά Λιμενικά Ταμεία και κάτοικοι περιοχών που έχουν λιμάνια και ζητούσαν να ακυρωθεί η απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής Αναδιαρθρώσεων και Αποκρατικοποιήσεων. Το ΤΑΙΠΕΔ, με συμβάσεις, έχει το δικαίωμα παραχώρησης σε τρίτους για την εκμετάλλευση, χρήση κλπ των μικρών τουριστικών λιμένων.
Στην εν λόγω απόφαση περιελήφθησαν από τα 900 μικρά και τουριστικά λιμάνια της χώρας τα 46, τα οποία δεν ήταν αναγκαία για στρατιωτικούς σκοπούς, δεν είχαν παραχωρηθεί σε ιδιώτες, καθώς και εκείνα που δεν είχαν τις στοιχειώδεις εγκαταστάσεις, όπως και ορισμένοι τουριστικοί λιμένες, οι οποίοι μπορούν να ενταχθούν σε ενιαία ιστιοπλοϊκή ή ναυσιπλοϊκή διαδρομή έτσι ώστε να μπορεί να δημιουργηθεί μια μαρίνα (hub-marines, satellite ports).
Η Ολομέλεια του ΣτΕ απέρριψε ως αβάσιμους όλους τους ισχυρισμούς των Δήμων, κλπ, υπογραμμίζοντας ότι σύμφωνα με τη μνημονιακή νομοθεσία, οι εν λόγω παραχωρήσεις των μικρών λιμένων «αποσκοπούν στην ικανοποίηση συγκεκριμένου δημόσιου συμφέροντος, δηλαδή στη αποπληρωμή του δημόσιου χρέους, βάσει σχετικού συνολικού προγράμματος».
Σύμφωνα με τους συμβούλους επικρατείας είναι «επιτρεπτή και δεν προσκρούει στις διατάξεις των άρθρων 106, 25 και 5 του Συντάγματος, αλλά ούτε στο άρθρο 24 που προστατεύει τον αιγιαλό και την παραλία».
Ειδικότερα, το ΣτΕ είχαν προσφύγει:1) Οι δήμοι Γλυφάδας, Σκύρου, Σκιάθου, Πόρου, Μυκόνου, Επιδαύρου Ζακύνθου και Ρεθύμνου, 2) Τα Δημοτικά Λιμενικά Ταμεία: α) Πύργου για τον λιμένα Κατακώλου, β) Νότιας Δωδεκανήσου για τον λιμένα Μανδρακίου Ρόδου και γ) Νότιας Δωδεκανήσου για τους λιμένες Ρόδου και Ύδρας, 3) Κάτοικοι, Αλίμου, Γλυφάδας, Μυκόνου, Ύδρας, Ρόδου, Κω Ρεθύμνου, Σούδας, Ζακύνθου, Κεφαλληνίας, Ιτέας και Κατακώλου, 4) Ο Σύλλογος Εργαζομένων στα Λιμενικά Ταμεία Δυτικής Κρήτης και 5) Η Ανώνυμη Εταιρεία Εκμετάλλευσης Τουριστικού Λιμένα Κω, η οποία έχει μισθώσει από τον Δήμο Κω από το 1999 και για 40 χρόνια τον λιμένα της Κω (ο Δήμος Κω συμμετέχει κατά 90% στο κεφάλαιο της εταιρείας).
Κληθείς χθες να σχολιάσει την απόφαση ο πρόεδρος του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου κ. Μιχάλης Χριστοδούλου, δήλωσε τα εξής:
«Εχουμε σχέδια για την περαιτέρω αξιοποίηση της Μαρίνας Μανδρακίου αλλά και για το λιμάνι της Ακαντιάς. Ομως αντιλαμβάνεσθε, από τη στιγμή που το ιδιοκτησιακό καθεστώς ανήκει στο ΤΑΙΠΕΔ, δεν μπορούμε να προχωρήσουμε σε αυτά τα οποία έχουμε μελετήσει και σχεδιάζουμε για τα συγκεκριμένα τμήματα. Ο δήμαρχος Ρόδου κ. Φώτης Χατζηδιάκος παρακολουθεί το θέμα, ώστε αν χρειαστεί να κινηθούμε περαιτέρω νομικά».
Θυμίζουμε ότι με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου ο Δήμος Ρόδου έχει καταστήσει σαφές στη διοίκηση του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων, ότι δεν προτίθεται να της εκχωρήσει το δικαίωμα αξιοποίησης της Μαρίνας και ότι θα συνεχίσει και θα φέρει σε πέρας τον διαγωνισμό που βρίσκεται σε εξέλιξη, για την ανάδειξη πλειοδότη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι με προηγούμενη απόφασή του το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε ότι το Σύνταγμα και η νομοθεσία επιτρέπουν τη μίσθωση, διαχείριση και εκμετάλλευση των μαρίνων (τουριστικοί λιμένες), με τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας, από μη δημόσιους φορείς.
Όπως επισημάνθηκε η ιδιοκτησία τους θα παραμείνει στην κυριότητα του δημοσίου, γεγονός που σημαίνει πως οι μισθωτές των εκτάσεων αυτών δεν θα μπορούν να αξιώσουν δικαίωμα κυριότητας ή άλλα «εμπράγματα δικαιώματα».
Σημειώνεται εξάλλου ότι ο δήμαρχος Ρόδου κ. Φώτης Χατζηδιάκος είχε ζητήσει με παρέμβασή του στο Υπουργείο Οικονομικών την παραχώρηση της Μαρίνας Μανδρακίου στον Δήμο Ρόδου.
Η δημοτική αρχή έχει προχωρήσει με το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο στην εκπόνηση μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων και έχει προγραμματίσει την υλοποίηση έργων που θα συμβάλουν στον ευπρεπισμό του τουριστικού λιμένα.
Στο ΣτΕ είχαν προσφύγει και 55 πολίτες της Ρόδου μέσω της πρώην δημοτικής παράταξης «Ροδοκόκκινο».
Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς, που αναλύονται λεπτομερώς στο ιστορικό της προσφυγής, η πρόσφατη νομοθεσία (άρθρο 41 του Ν. 4055/2012) που επιτρέπει την μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων δημοσίου οφέλους στο ΤΑ.Ι.Π.Ε.Δ. Α.Ε., όπως είναι τα λιμάνια, αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα και αντίκειται σε σειρά συνταγματικών διατάξεων.
Συνοπτικά:
Α) παραβιάζεται η διάταξη του άρθρου 43 παρ. 2, εδ. β’ του Συντάγματος περί νομοθετικής εξουσιοδότησης, (όπως εξειδικεύθηκε και με την διάταξη άρθρου 8 ν. 3049/2002), δεδομένου ότι η εξουσιοδότηση 1) δίδεται κατά τρόπο γενικό και αόριστο και χωρίς έστω γενικό προσδιορισμό εκ του νόμου του αντικειμένου της ρύθμισης και 2) παρέχεται σε άλλα όργανα πέραν του Προέδρου της Δημοκρατίας χωρίς να συντρέχουν οι προϋποθέσεις της συνταγματικής διάταξης του 43 παρ. 2 εδ. β’ , αφού δεν ρυθμίζονται ειδικά θέματα ή θέματα με τοπικό ενδιαφέρον ή με χαρακτήρα τεχνικό ή λεπτομερειακό.
Β) παραβιάζεται η διάταξη του άρθρου 106 παρ. 3 του Συντάγματος (όπως εξειδικεύθηκε και με την διάταξη άρθρου 8 ν. 3049/2002), δεδομένου ότι οι λιμένες της χώρας έχουν στρατηγική σημασία για την εθνική οικονομία, την εθνική άμυνα και ασφάλεια, τις μεταφορές και επικοινωνίες, και, άρα, απαγορεύεται η κατ’ ουσίαν πλήρης ιδιωτικοποίησή τους χωρίς αναγκαστική συμμετοχή του Ελληνικού Δημοσίου.
Γ) παραβιάζεται πλέγμα συνταγματικών διατάξεων, οι οποίες προστατεύουν την δημόσια περιουσία του κράτους και ιδιαίτερα τα κοινόχρηστα πράγματα [όπως τον Τουριστικό Λιμένα Μανδρακίου Ρόδου και τον Λιμένα Ρόδου (Ακαντιά)] και απαγορεύουν κατά κανόνα την μεταβίβαση της κυριότητας αυτών αλλά και την ανατροπή του δημόσιου σκοπού και προορισμού τους, όπως ειδικότερα οι διατάξεις των άρθρων 5 παρ. 1, 25 παρ. 1 εδ.α’, 1 παρ. 2 Σ περί της λαϊκής κυριαρχίας κ.α.
Δ) παραβιάζονται νομοθετικές προβλέψεις περί προστασίας του περιβάλλοντος και της αρχής της βιωσιμότητας κατά την διάταξη άρθρου 24 παρ. 1 του Συντάγματος.
Δήμαρχος Κω: «Το ΣτΕ δεν μπήκε στην ουσία
της υπόθεσης σε ό,τι αφορά στη Μαρίνα της Κω».
«H απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκρινε νόμιμη και συνταγματική την παραχώρηση λιμένων και τουριστικών λιμένων σκαφών αναψυχής στο ΤΑΙΠΕΔ, δεν μπήκε στην ουσία της υπόθεσης σε ό,τι αφορά στη Μαρίνα της Κω.
Το καθεστώς της Μαρίνας Κω δεν έχει καμία σχέση με το καθεστώς λειτουργίας άλλων λιμανιών ή τουριστικών λιμένων σκαφών αναψυχής.
Η κυβέρνηση οφείλει να αποκαταστήσει την τάξη, να διορθώσει μια λανθασμένη οριζόντια απόφαση της προηγούμενης κυβέρνησης, σε ό,τι αφορά στη Μαρίνα της Κω.
Υπενθυμίζω ότι υπάρχει, εδώ και χρόνια,σύμβαση παραχώρησης χρήσης και εκμετάλλευσης της Μαρίνας Κω ανάμεσα στο Δήμο και στον ΕΟΤ.
Ο Δήμος τηρεί όλες τις συμβατικές του υποχρεώσεις, καταβάλει το ετήσιο μίσθωμα ενώ έχει επενδύσει εκατομμύρια ευρώ, υλοποιώντας σειρά έργων στη Μαρίνα της Κω.
Η σύμβαση αυτή δεν έχει καταγγελθεί από καμία πλευρά.
Το Κράτος οφείλει να σέβεται τις συμφωνίες που το ίδιο συνάπτει, αυτό αποτελεί θεμέλιο λίθο μιας δημοκρατικά συντεταγμένης Πολιτείας.
Η δημοτική αρχή είναι έτοιμη ακόμα και να συζητήσει επέκταση της σύμβασης παραχώρησης, έχοντας συγκεκριμένο σχέδιο που προβλέπει:
-Επικαιροποίηση των μελετών και των έργων της δεύτερης φάσης, με αύξηση των θέσεων ελλιμενισμού και παροχή νέων υπηρεσιών και διευκολύνσεων.
-Μετατροπή της χερσαίας ζώνης σε πόλο έλξης για κατοίκους και επισκέπτες με τη δημιουργία εγκαταστάσεων πολιτισμού, αναψυχής και αθλητισμού.
-Δημιουργία δικτύου Μαρινών σε άλλες περιοχές του νησιού, καθώς και σε νησιά της αρμοδιότητας του Λιμενικού Ταμείου,με τη Μαρίνα της Κω να έχει την κεντρική διαχείριση και διοίκηση.
-Ολοκληρωμένη στρατηγική προβολής και προώθησης των πλεονεκτημάτων και των υπηρεσιών που προσφέρει η Μαρίνα, ενταγμένη στη στρατηγική τουριστικής προβολής της Κω.
Ο Δήμος Κω θα υπερασπιστεί τα δικαιώματά του.
Άμεσα θα αποφασιστούν όλες οι ενδεδειγμένες νομικές ενέργειες ενώ θα καλέσω τους επικεφαλής των παρατάξεων και τους φορείς προκειμένου να συναποφασίσουμε τις επόμενες κινήσεις μας.
Η υπόθεση αυτή μας αφορά όλους, υπερβαίνει κόμματα και παρατάξεις.
Άλλωστε η πιο μεγάλη παράταξη είναι η Κως».