Γράφει ο
Νεκτάριος Καλογήρου
Προτάσεις για μικρά, ιδιωτικά έργα και δράσεις προϋπολογισμού που υπερβαίνει τα 30 εκατομμύρια ευρώ υποβλήθηκαν τελικώς από τα γραφεία επενδυτικών συμβούλων του Νότιου Αιγαίου. Η πλειοψηφία των αιτήσεων υπεβλήθη από τη Ρόδο και αφορούσε την κατασκευή νέων, μικρών, τουριστικών καταλυμάτων. Την ίδια στιγμή εκπνέει η προθεσμία υποβολής προτάσεων υπαγωγής στο νέο Αναπτυξιακό Νόμο και ήδη έχουν κατατεθεί φάκελοι που αφορούν καινούρια, πεντάστερα ξενοδοχεία στο νησί.
Ειδικότερα, από την περασμένη εβδομάδα μέχρι και προχθές Τρίτη 15 Μαΐου, επεκράτησε πανδαιμόνιο στα γραφεία επιχειρηματικών συμβούλων της Ρόδου. Δεκάδες ήταν οι ιδιώτες, επιχειρηματίες και μη, που θέλησαν την τελευταία στιγμή να υποβάλουν αίτηση υπαγωγής στο πρόγραμμα στήριξης νέων τουριστικών επιχειρήσεων του ΕΣΠΑ. Οι αιτήσεις υπεγράφησαν από πρόσωπα που μέχρι τώρα δεν είχαν σχέση με οποιαδήποτε άλλη τουριστική δραστηριότητα, δεν είχαν στο όνομά τους σχετικό φορολογικό ΚΑΔ, ούτε και ήταν εταίροι σε επιχειρηματικά σχήματα τουριστικών δραστηριοτήτων.
«Αυτό που ζήσαμε τις τελευταίες ημέρες ήταν πρωτόγνωρο» είπαν σχεδόν όλοι οι σύμβουλοι επιχειρήσεων με τους οποίους επικοινώνησε η «δημοκρατική». «Υπήρχαν πρόσωπα που ερχόντουσαν για πρώτη φορά στο γραφείο, χωρίς καμία απολύτως προετοιμασία και ζητούσαν να υποβάλουν αίτηση για το πρόγραμμα που έληγε την επόμενη ημέρα». Σχεδόν όλοι εξυπηρετήθηκαν.
Πολλά, μικρά
καταλύματα
Η μεγάλη πλειοψηφία των αιτήσεων από τη Δωδεκάνησο, αλλά και τις Κυκλάδες αφορούσε τη δημιουργία νέων, μικρών καταλυμάτων. Αυτά θα προέλθουν είτε από ανακαίνιση υφιστάμενων κτισμάτων, είτε με την ανέγερση νέων. Υπενθυμίζεται ότι η «δημοκρατική», σε ρεπορτάζ της περασμένης εβδομάδας, παρουσίασε στοιχεία από την πολεοδομία που έδειξαν πως στο πρώτο τετράμηνο του τρέχοντος έτους εκδόθηκαν 18 νέες οικοδομικές άδειες για κατοικίες στη Ρόδο, οι οποίες συγκεντρώνουν όλα τα χαρακτηριστικά (μέγεθος, τοποθεσία, ύπαρξη πισίνας) των τουριστικών καταλυμάτων.
Σε ό,τι αφορά τη νότιο Δωδεκάνησο, κατατέθηκαν αιτήσεις στο ΕΣΠΑ για καταλύματα στην πόλη της Ρόδου, στη Μεσαιωνική Πόλη, τον Αρχάγγελο, τις Φάνες, την Ιαλυσό, τα Κοσκινού, τις Καλυθιές, τη Νότια Ρόδο, τη Σύμη, τη Χάλκη, το Καστελόριζο και τη Νίσυρο (για την Κάρπαθο και την Κάσο δεν υπάρχουν στοιχεία). Πληρέστερη εικόνα για αυτού του είδους τις επενδύσεις θα δοθεί όταν θα έχει ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση και ανακοινωθούν οι λίστες με τις επιλέξιμες επενδύσεις.
Γενικά, πάντως, είναι ξεκάθαρο πως ο τόπος αναπνέει από τον άνεμο του εύκολου κέρδους που υπόσχεται η βιομηχανία διαμοιρασμού του airbnb και των λοιπών ιστότοπων. Βέβαια, εκείνοι που ήδη βρίσκονται μέσα στον κλάδο των μικρών καταλυμάτων και των boutique small hotels δηλώνουν απερίφραστα πως «για να φτάσει στο κέρδος μια τέτοια επιχείρηση χρειάζεται πολλή χρόνο, πολλή προσωπική εργασία και μονάδες που διαθέτουν τουλάχιστον εφτά δωμάτια. Σε αντίθετη περίπτωση μια οποιαδήποτε άλλη, έμμισθη απασχόληση αποδίδει περισσότερο όφελος από μια επιχείρηση τεσσάρων δωματίων».
Στροφή στη θάλασσα
Εχει ενδιαφέρον η μεγάλη στροφή που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στην ανάπτυξη τουριστικών δραστηριοτήτων συναφών με τη θάλασσα. Αυτό φάνηκε και στις αιτήσεις που υπεβλήθησαν για χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ, καθώς δεν ήταν λίγες εκείνες που αφορούσαν υποστήριξη για τη δημιουργία κέντρων θαλάσσιων σπορ. Τα κέντρα αυτά περιλαμβάνουν τόσο τον εξοπλισμό για τις αθλητικές δραστηριότητες (wind surf, kite surf, θαλάσσιο ski, ρυμουλκούμενα αλεξίπτωτα, καταδυτικά κέντρα), όσο και υποδομές ξηράς. Μάλιστα, σε δύο περιπτώσεις οι υποδομές περιλαμβάνουν μικρά συγκροτήματα κατοικιών που θα διατίθενται αποκλειστικά για τους επαγγελματίες και τους ερασιτέχνες αθλητές του είδους.
Στην ίδια κατηγορία ενδιαφέροντος εντάσσονται και οι θαλάσσιες εκδρομές, για τις οποίες υποβλήθηκαν προτάσεις αγοράς μικρών yacht επαγγελματικής εκμετάλλευσης. Αυτά θα χρησιμοποιηθούν είτε για μίσθωση μερικών ημερών, είτε για ημερήσιες εκδρομές συνοδευόμενες από ψάρεμα και γλέντι στην παραλία.«Γονατίζουν» τα
οχήματα μεταφοράς
Παρότι το πρόγραμμα που έληξε προχθές προέβλεπε χρηματοδοτήσεις για την αγορά επαγγελματικών οχημάτων, εν τούτοις το ενδιαφέρον ήταν ελάχιστο. Μεμονωμένες περιπτώσεις αγοράς τουριστικών λεωφορείων υπήρχαν μεταξύ των αιτήσεων και τίποτε άλλο. Οι τοπικές εταιρείες ενοικιάσεως αυτοκινήτων διέρχονται εξαιρετικά δύσκολες χρονιές, διότι τους είναι αδύνατο να ανταγωνιστούν τις διαδικτυακές εταιρείες προώθησης οχημάτων που στηρίζουν τις προσφορές τους στην παραπλάνηση. Με τιμές αυτοκινήτων που ξεκινούν από 50 ευρώ ανά εβδομάδα, οι εταιρείες του διαδικτύου κερδίζουν πελάτες, τους οποίους στη συνέχεια «ξεζουμίζουν» χρεώνοντας υψηλές ασφάλειες οχήματος και ακόμα πιο υψηλές τις υπηρεσίες επισκευών σε περίπτωση μικροατυχήματος.
Πρέπει στο σημείο αυτό να σημειωθεί ότι εσφαλμένα υπάρχει η άποψη πως ο τελευταίος Νόμος περί ενοικιάσεως αυτοκινήτων απαγορεύει τη διάθεση οχημάτων σε οδηγούς τρίτων χωρών που δεν έχουν μεταφρασμένο δίπλωμα οδήγησης. Σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές διατάξεις, όλες οι χώρες της Ε.Ε. υποχρεούνται να αναγνωρίζουν τα εθνικά διπλώματα οδήγησης, από όποιο σημείο του κόσμου κι αν προέρχονται.
Τα οικονομικά μεγέθη των προτάσεων
Τα διαθέσιμα κονδύλια του ΕΣΠΑ για το Νότιο Αιγαίο, που αφορούν νέες τουριστικές επιχειρήσεις, ανέρχονται σε 15 εκατομμύρια ευρώ. Οι υποβληθείσες αιτήσεις έχουν υπερκαλύψει τον προϋπολογισμό και συνεπώς θα γίνει βαθμολόγηση για να οριστικοποιηθούν οι λίστες με τους τελικούς δικαιούχους. Οι σύμβουλοι επιχειρήσεων ενημέρωσαν τη «δημοκρατική» πως «είναι σίγουρο ότι θα γίνει μεταφορά πόρων, από άλλες περιφέρειες με μικρά ποσοστά απορρόφησης κονδυλίων, προς το Νότιο Αιγαίο».
Ο μέγιστος προϋπολογισμός υπαγωγής στο ΕΣΠΑ νέων, τουριστικών επιχειρήσεων, ήταν τα 400.000 ευρώ. Από αυτά το πρόγραμμα υπόσχεται την επιστροφή του 45% των δαπανών και σε αυτό θα προστεθεί επιπλέον επιδότηση 5% εάν η επιχείρηση προσλάβει έστω κι ένα άτομο από την αγορά εργασίας.
Ο οικοδομικός κόσμος, όπως και οι εμπορικές επιχειρήσεις επαγγελματικού εξοπλισμού είναι σίγουρο ότι θα είναι οι πρώτοι κερδισμένοι από τα καινούρια έργα.
Ξανά, νέα ξενοδοχεία
με τον Αναπτυξιακό
Στην εκπνοή του βρίσκεται και ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος. Οι επενδυτικοί φάκελοι αφορούν μεγάλα και πολύ μεγάλα ιδιωτικά έργα που θα γίνουν σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Για τη Ρόδο οι φάκελοι που έχουν κατατεθεί αφορούν κατά κύριο λόγο τουριστικές επενδύσεις, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται ένα ολοκαίνουριο ξενοδοχείο πέντε αστέρων κι αρκετές επεκτάσεις υφιστάμενων, εμβληματικών μονάδων.
Προς το παρόν είναι δύσκολο να δοθεί πλήρης εικόνα των επενδύσεων, καθώς δεν είναι λίγοι οι φάκελοι υποψηφιότητας που έχουν υποβληθεί από γραφεία συμβούλων της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Μάλιστα, αποτελεί τακτική των συγκεκριμένων γραφείων να «φουσκώνουν» τους προϋπολογισμούς με πρόσθετα έργα, ώστε λόγω μεγέθους να γίνεται η υποβολή τους απευθείας στο Υπουργείο Ανάπτυξης. Βέβαια, είτε ο φάκελος υποβληθεί στο αρμόδιο τμήμα της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, είτε απευθείας στο Υπουργείο Ανάπτυξης, η τελική του βαθμολόγηση θα γίνει από τα μέλη του «Ενιαίου Μητρώου Αξιολογητών», που είναι κοινό για όλους.
