Περισσότεροι από 3.000 χρήστες περιμένουν την έγκριση σαν «μάννα εξ ουρανού», προκειμένου να απαλλαγούν από παραβατικές συμπεριφορές και σοβαρούς κινδύνους για την υγεία και τη ζωή τους. Η ζήτηση, ωστόσο, μεγαλώνει και δεν μπορεί να καλυφθεί με τις υπάρχουσες δομές του ΟΚΑΝΑ.
Μέχρι τις 10 Ιουνίου είχαν κληθεί για ένταξη σε πρόγραμμα με χορήγηση βουπρενορφίνης χρήστες με αίτηση από τον Νοέμβριο του 2011, ενώ για το πρόγραμμα μεθαδόνης είχαν κληθεί χρήστες με αίτηση από το 2009! Από τις 14.806 αιτήσεις που έχουν υποβληθεί συνολικά στον Οργανισμό, έχουν εγκριθεί 11.875, άρα περιμένουν στη λίστα 2.931 χρήστες.
Μιλώντας στο «Εθνος» ο πρόεδρος του Οργανισμού, Ευάγγελος Καφετζόπουλος, εκτιμά ότι ο πραγματικός αριθμός των χρηστών που περιμένουν είναι περίπου 1.500, καθώς στις 2.931 εκκρεμείς αιτήσεις περιλαμβάνονται διπλοεγγραφές ή άτομα που έχουν στο μεταξύ χάσει τη ζωή τους.
Σύμφωνα με τον κ. Καφετζόπουλο, η ζήτηση αναμένεται να απορροφηθεί πλήρως με τη λειτουργία επτά νέων δομών σε ολόκληρη τη χώρα από το τέλος του καλοκαιριού. Για πρώτη φορά φέτος -σημειώνει- ο προϋπολογισμός φτάνει περίπου να καλύψει τις λειτουργικές ανάγκες του Οργανισμού:
Απορρόφηση της λίστας
«Προχωρούμε σε πράγματα που δεν είχαν μπορέσει να γίνουν, με κυριότερο την απορρόφηση της λίστας αναμονής. Στις 6 Ιουνίου ξεκίνησε να λειτουργεί η μονάδα άμεσης πρόσβασης στο κέντρο της Αθήνας, στη συμβολή των οδών Καποδιστρίου και 3ης Σεπτεμβρίου, ενώ αναμένονται να λειτουργήσουν άλλες δύο».
Η πρόταση του ΟΚΑΝΑ προς τον δήμο και την περιφέρεια για τις επιπλέον δύο μονάδες είναι να λειτουργήσουν ακόμη μία στην Καποδιστρίου και η άλλη κοντά στην Ομόνοια, σε κτίριο του Οργανισμού κοντά στη Σοφοκλέους. Ο πρόεδρος του Οργανισμού εξηγεί:
«Οι νέες δομές θα έχουν ολοκληρωθεί μετά το καλοκαίρι, απορροφώντας 1.000 χρήστες. Θα εξυπηρετήσουν τη λίστα αλλά και τους χρήστες που είναι στον δρόμο. Το πρόβλημα του κέντρου της πόλης μπορεί να λυθεί μόνο με αύξηση των θέσεων θεραπείας, με προγράμματα μείωσης βλάβης, που θα είναι προθάλαμος θεραπευτικών προγραμμάτων».
Τέσσερις νέες μονάδες δημιουργούνται στην περιφέρεια. Η μία θα λειτουργήσει στον Πύργο και θα αποφορτίσει τη μονάδα του Ρίου, που είναι η μεγαλύτερη στην Ελλάδα. Εντός του 2016 θα γίνει η προκήρυξη έργου για το κτιριακό και με τις επόμενες προκηρύξεις θα καλυφθεί το προσωπικό. Νέα μονάδα θα λειτουργήσει στα Τρίκαλα, η οποία έχει σχεδόν ολοκληρωθεί κτιριακά, ενώ σχεδόν έτοιμες είναι οι δομές στις Σέρρες και στη Δράμα. Ο πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ εκτιμά πως θα λειτουργήσει αρχικά οι δομές των Σερρών και της Δράμας και θα ακολουθήσουν τα Τρίκαλα και ο Πύργος. Ο κ. Καφετζόπουλος κάνει λόγο για αυξημένη ζήτηση για ένταξη σε πρόγραμμα του ΟΚΑΝΑ τα τελευταία χρόνια.
Την αποδίδει στο ότι έγιναν αρκετές εισαγωγές, οι οποίες ενθάρρυναν αρκετούς χρήστες. Στη χώρα μας οι«προβληματικοί χρήστες», όπως αναφέρονται επίσημα, είναι περίπου 16.000 άνθρωποι.
Σε θεραπεία είναι σήμερα 12.500 από αυτούς και ο στόχος να ενταχθεί το σύνολο μοιάζει εφικτός.
Η Ελλάδα της κρίσης βρίσκεται σε αρκετά καλή θέση αναφορικά με την κάλυψη θέσεων για θεραπεία. Κατέχει τη δεύτερη υψηλότερη θέση και μπορεί να φτάσει ακόμη και στην πρώτη, ενώ ήμασταν τελευταίοι πριν από μερικά χρόνια. Το πρόβλημα είναι ότι οι χρήστες «λιμνάζουν» στα προγράμματα του ΟΚΑΝΑ, καθώς δεν υπάρχει ικανοποιητικός ρυθμός εξόδου από αυτά. Στόχος της διοίκησης του Οργανισμού είναι να βελτιώσει τις παροχές, ώστε οι χρήστες να προχωρήσουν σε επόμενα στάδια θεραπείας.
Εφη Κοκκίνη
«Το πρόγραμμα σε γλιτώνει από την καταστροφή»
«Η χρήση στην παρανομία είναι μια χαοτική κατάσταση. Ξέρεις ότι σε περιμένει μια πορεία ζόρικη, αλλά δεν γνωρίζεις μέχρι πού θα σε οδηγήσει. Με την ένταξη σε πρόγραμμα του ΟΚΑΝΑ έχεις μια δυνατότητα να συμμαζέψεις τα πράγματα».
Η Εφη Κοκκίνη είναι 39 ετών και έχει ζήσει πολλά. Εκανε χρήση ουσιών από τα 19 και λίγο αργότερα έφερε στον κόσμο τον γιο της. Ο πατέρας του παιδιού πέθανε σε ηλικία 23 ετών από χρήση. Ολα έμοιαζαν χαμένα, αλλά η ένταξη σε πρόγραμμα άλλαξε την πορεία προς την καταστροφή. Σε όλο αυτό το διάστημα ο γιος της αποτελεί ένα μόνιμο κίνητρο:
«Με έσωσε ο γιος μου»
«Πριν από 15 χρόνια έκανα αίτηση στον ΟΚΑΝΑ. Μπήκα αμέσως στο πρόγραμμα λόγω ανήλικου παιδιού. Από τότε του το λέω συνέχεια. Εσύ με έσωσες. Με στηρίζει και νιώθω υπέροχα. Εχω δουλειά και μπόρεσα να σπουδάσω Ψυχολογία».
Η σημαντική αυτή αλλαγή στη ζωή της την έχει κινητοποιήσει. Αγωνίζεται για το δικαίωμα κάθε χρήστη στη θεραπεία και στη ζωή, ως πρόεδρος του συλλόγου θεραπευομένων ΟΚΑΝΑ: «Σε τρελαίνει να σκέφτεσαι πως υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν να συμμαζέψουν τα πράγματα και να μην τους δίνεται η δυνατότητα».
Σύμφωνα με την κ. Κοκκίνη, πολλοί από τους χρήστες που περιμένουν να ενταχθούν δεν γνωρίζουν εάν θα ζουν μέχρι να εγκριθεί το αίτημά τους:
«Οταν σε αναζητήσουν μπορεί να μην είσαι στη ζωή, να είσαι φυλακή ή να σε έχουν δέσει με μια απόφαση που πρέπει μετά να ξεκαθαρίσεις. Πολλά παιδιά τα έχουν διώξει από το σπίτι και εκτίθενται σε κινδύνους που δεν μπορεί να φανταστεί κανείς».
Γιώργος Ζαρκωτός
«Στα 13 χρόνια που περίμενα, μπήκα 3 φορές φυλακή»
«Εκανα αίτηση για ένταξη σε πρόγραμμα του ΟΚΑΝΑ το 1997 και εγκρίθηκε το 2010. Κανείς δεν μπορεί να φανταστεί τι πέρασα στο μεταξύ. Στα 13 χρόνια που περίμενα μπήκα τρεις φορές φυλακή».
Ο 55χρονος Γιώργος Ζαρκωτός είναι χρήστης 35 χρόνια. Εχει ζήσει στον δρόμο και έχει περάσει εφιαλτικά. Με την ένταξη σε πρόγραμμα του Οργανισμού μπόρεσε να δει -έπειτα από πολύ καιρό- πώς είναι η πραγματική ζωή:
«Μου δόθηκε η ευκαιρία να συμμαζέψω τη ζωή μου. Εργάζομαι, έχω διορθώσει τις σχέσεις με την οικογένειά μου. Απολαμβάνω τη σχέση με τον γιο μου που είναι 31 ετών και με το εγγονάκι που απέκτησα πρόσφατα. Είναι σπουδαίο πράγμα η οικογένεια και το παιδί μου με στήριξε όλο το διάστημα που ήμουν στον δρόμο. Χαίρομαι που ο γιος μου δεν έχει εμπλοκή με τις ουσίες».
Στο ερώτημα εάν έχει ακολουθήσει κάποιο «στεγνό» πρόγραμμα, ο Γιώργος Ζαρκωτός σημειώνει πως έχει εμπειρία ενός έτους σε μονάδα του ΚΕΘΕΑ. Δεν ταιριάζει -λέει- το πρόγραμμα σε όλους.
Χορήγηση μεθαδόνης
Ο ίδιος θεωρεί ότι η ελεγχόμενη χορήγηση μεθαδόνης τού δίνει τη δυνατότητα να διακόψει την πολυετή σχέση του με τις ουσίες: «Οσο η ζωή μου δεν είναι σε κίνδυνο και αποφασίσω να μην έχω καμία σχέση, μπορώ να μηδενίσω τη μεθαδόνη».
Αισθάνεται, όμως, άσχημα για όσους θέλουν να μπουν σε πρόγραμμα και δεν τα καταφέρνουν: «Δεν ξέρω πόσο μπορούν να περιμένουν», λέει προβληματισμένος, ψελλίζοντας στίχους του Νικόλα Ασιμου: «Διαδώστε σε αυτούς τους γκαντεμιάρικους καιρούς να μη σκοτώνουνε τους διαφορετικούς».
ΕΘΝΟΣ