Αναστάτωση επικράτησε σε κεντρική παραλία της Ρόδου όταν ξένη τουρίστρια ανακάλυψε ότι έπεσε θύμα τσιμπήματος της γνωστής ‘μώβ τσούχτρας’ που έχει εμφανιστεί σε πολλά σημεία της Ελλάδας κι έχει αναστατώσει τους λουόμενους αλλά και τους τουρίστες!
Στην Ρόδο εμφανίσθηκαν πάντως οι μωβ μέδουσες και ήδη καταγράφτηκαν περιστατικά σε λουόμενους που πανικοβλήθηκαν μόλις ένιωσαν το τσίμπημά τους, το οποίο είναι πάρα πολύ δυνατό και προκαλεί οξύ πόνο!
Σύμφωνα με όσα δήλωσε στην «δημοκρατική» ο κ. Γεράσιμος Κονδυλάτος, ιχθυολόγος στον Υδροβιολογικό Σταθμό Ρόδου, αυτή την περίοδο, η εμφάνιση των μωβ μεδουσών, σημειώνει έξαρση η οποία θα κρατήσει ακόμη δύο χρόνια σύμφωνα με τις εκτιμήσεις!
«Οι μωβ μέδουσες (με το επιστημονικό όνομα ‘Pelagia noctiluca’) σημειώνουν έξαρση σε όλη την Ελλάδα –και κατ’ επέκταση σε όλη την Μεσόγειο, η οποία κρατάει δύο ίσως και τρία χρόνια περίπου. Θα πρέπει δηλαδή να κάνει τον κύκλο του και μετά το φαινόμενο θα υποχωρήσει. Δεν θα εξαφανιστεί, απλώς μειώνονται οι αριθμοί. Αυτή την περίοδο, σημειώνεται μια έξαρση η οποία θα κρατήσει ακόμη δύο χρόνια σύμφωνα με τις εκτιμήσεις. Οι μέδουσες μεταφέρονται προς τις ακτές, με τους ανέμους. Μπορεί να γίνει μια πρόβλεψη –παρακολουθώντας την διεύθυνση των ανέμων. Αυτό όμως δεν είναι απόλυτο, αποτελεί μια ένδειξη. Υπάρχει ένα σύστημα παρακολούθησης των μεδουσών στην Ελλάδα αλλά δεν είναι απόλυτο. Είναι ένα είδος ‘κοσμοπολίτικο’!, αυτό σημαίνει ότι δεν είναι ένα είδος που συναντάμε αποκλειστικά στην Μεσόγειο, ούτε είναι ‘ξενικό’. Σημαίνει δηλαδή ότι αυτό το είδος, θα το βρεις σε όλα τα ζεστά και εύκρατα νερά της γης. Ο πιο ασφαλής τρόπος για να προστατευτεί κάποιος από τυχόν τσίμπημα της μωβ μέδουσας είναι να κάνει μια οπτική έρευνα, πριν μπει στο νερό. Να εξετάσει μήπως βλέπει κάτι να κινείται κ.λπ. Ένας άλλος τρόπος είναι να έχεις μια μάσκα και να κοιτάς μέσα στο νερό. Σε κάθε περίπτωση, εάν κάποιος δεχτεί τέτοιο τσίμπημα θα πρέπει να βάλει ΜΟΝΟΝ θαλασσινό νερό και πάγο. Επίσης, πρέπει να προσέξει εάν η μέδουσα ΔΕΝ έχει αφήσει νημάτια. Εάν υπάρχουν τέτοια, σημαίνει ότι υπάρχουν μέσα κύστες που δεν έχουν σπάσει κι αν τις ξύσεις θα επιδεινωθεί ο κνησμός. Θα πρέπει να τα αποξύνεις με μια κάρτα (όπως η πιστωτική κ.λπ. και να μην τα σπάσεις)», τόνισε χαρακτηριστικά.
ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Ολοένα και περισσότερες είναι οι μωβ τσούχτρες, που κατακλύζουν τις ελληνικές παραλίες και ακτές για δεύτερη χρονιά, με τους επιστήμονες να προειδοποιούν ότι η έξαρση του είδους είναι ήδη μεγάλη. Δυστυχώς, δεν υπάρχει κάποιος εγγυημένος τρόπος για να είστε βέβαιοι πως θα αποφύγετε μια «συνάντηση» με μια μωβ μέδουσα. Επίσης, το γεγονός ότι δεν έχει θεαθεί κάποια τσούχτρα σε μια συγκεκριμένη παραλία, δε σημαίνει απαραίτητα ότι δεν υπάρχει. Αντίστοιχα, και η «συνάντηση» με μια τσούχτρα σε κάποια άλλη ακτή δεν προϋποθέτει ότι θα βρεθείτε κι εσείς αντιμέτωποι με κάποια μέδουσα.
Επειδή τo καλοκαίρι του 2022 αναμένεται, όπως και την περσινή χρονιά, μεγάλη έξαρση της μωβ μέδουσας στις ελληνικές θάλασσες, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τις σωστές οδηγίες για πρώτες βοήθειες, που αφορούν στο συγκεκριμένο είδος.
Η μωβ μέδουσα θεωρείται από τα πιο επικίνδυνα είδη μεδουσών στην Μεσόγειο. Το τσίμπημά της είναι επώδυνο λόγω της νευροτοξίνης που έχει. Είναι αναγνωρίσιμη από τα τέσσερα κύρια και τα οκτώ πιο μακριά και λεπτότερα πλοκάμια της, μαζί με ένα διάστικτο «καπέλο» και μωβ εσωτερικό, ενώ έχει συνήθη διάμετρο 6-10 εκατοστά. Όταν είναι νεαρή το χρώμα της είναι πορτοκαλί – καφέ και όταν ενηλικιώνεται παίρνει αυτό το έντονο πορφυρό-μωβ χρώμα.
Οι νηματοκύστες παράγουν στο ανθρώπινο δέρμα ερύθημα, πρήξιμο, κάψιμο όπως και μερικές φορές σοβαρές δερμονεκρωτικές, καρδιο- και νευροτοξικές επιδράσεις, οι οποίες είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες σε ευαίσθητα άτομα.
Αναλυτικά τα βήματα φροντίδας:
1. Πλένουμε προσεκτικά με θαλασσινό νερό, χωρίς να τρίβουμε την περιοχή του τσιμπήματος.
2. Αν είναι διαθέσιμο, εφαρμόζουμε ένα μίγμα θαλασσινού νερού και μαγειρικής σόδας (σε αναλογία 1:1) για δύο λεπτά, ώστε να σταματήσει οποιαδήποτε επιπλέον έκκριση δηλητηρίου από πιθανά υπολείμματα κυτάρρων πλοκαμιών που έχουν μείνει στο δέρμα.
3. Χρησιμοποιούμε μια πλαστική τραπεζική κάρτα ή κάτι παρόμοιο (και όχι τα χέρια μας) για να αφαιρέσουμε το μείγμα της μαγειρικής σόδας καθώς και οποιαδήποτε τυχόν υπολείμματα από το δέρμα μας.
4. Τοποθετούμε πάγο πάνω στο τσίμπημα για 5-15 λεπτά. Ο πάγος ή ακόμη και κάποιο παγωμένο αναψυκτικό, θα πρέπει να είναι μέσα σε σακούλα ή κάποιο άλλο περίβλημα, όπως ένα ύφασμα ή μπλουζάκι.
5. Ελέγξτε αν υποχώρησε ο πόνος, κι αν είναι ανάγκη ξαναβάλτε πάγο για άλλα 5-15 λεπτά.
5. Αν ο πόνος επιμένει, συμβουλευτείτε έναν γιατρό ή φαρμακοποιό για να σας συνταγογραφήσει παυσίπονα ή αντιφλεγμονώδεις κρέμες (όπως π.χ. 3-4% λιδοκαΐνη και υδροκορτιζόνη).
6. MHN τυλίγετε το σημείο τσιμπήματος σφιχτά με επιδέσμους, ΜΗΝ χρησιμοποιείτε ξύδι, ΟΥΤΕ γλυκό νερό, ΟΥΤΕ οινόπνευμα, ΟΥΤΕ αμμωνία.
Γεράσιμος Κονδυλάτος ο ιχθυολόγος του Υδροβιολογικού Σταθμού Ρόδου.