Συνέντευξη
στην Πέγκυ Ντόκου
Για την μεγάλη… ‘σφαγή’ στις συντάξεις που θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια στην βίαιη φτωχοποίηση της ελληνικής κοινωνίας, μιλάει σήμερα στην «δημοκρατική» ο καθηγητής εργατολόγος κ. Αλέξης Μητρόπουλος, μία εβδομάδα περίπου μετά την ψήφιση του επίμαχου νομοσχεδίου για τα εργασιακά και τις συντάξεις που κατέθεσε η κυβέρνηση.
Εκφράζοντας την έντονη ανησυχία του για τις εξελίξεις, εξηγεί πόσο καταστρεπτικές συνέπειες θα έχουν οι διατάξεις του νόμου εάν εφαρμοστεί ενώ, διευκρινίζει πως ο νέος νόμος έχει και μερικά θετικά στοιχεία που αφορούν ρυθμίσεις στα εργασιακά. Αποκαλύπτει επίσης, ότι οι συντάξεις από εδώ και στο εξής θα είναι κάτω από το 50% από αυτό που θα έχουν πληρώσει οι εργαζόμενοι και ασφαλισμένοι σε όλη τους την ζωή, ενώ δηλώνει κατηγορηματικά αντίθετος στην ιδιωτική ασφάλιση. Επιπλέον, συνιστά στους συνταξιούχους να παραμένουν στην εργασία τους όσο παραπάνω μπορούν, καθώς ο κόσμος της εργασίας είναι καλύτερος από εκείνον της σύνταξης, τώρα πια στη χώρα μας.
Η συνέντευξη αναλυτικά:
• Κύριε Μητρόπουλε, θα ήθελα να ξεκινήσουμε με ένα πρώτο σχόλιο δικό σας, μία εβδομάδα περίπου μετά την ψήφιση του επίμαχου νομοσχεδίου για τα εργασιακά και τις συντάξεις. Περιέχει τελικά και κάποια θετικά στοιχεία;
Είναι ήδη Νόμος του Κράτους και μιλάμε για τον 4488/2017. Στόχος αυτού του νόμου που περιέχει και μερικές θετικές ρυθμίσεις, είναι η πάταξη και η καταπολέμηση ενός χρόνιου φαινομένου (που έχει και μεγάλες παθογένειες): της αδήλωτης, απλήρωτης ή εικονικά δηλούμενης εργασίας, όπου προσλαμβάνεται κόσμος χωρίς να πληρώνεται επαρκώς, χωρίς να πληρώνεται πλήρως και φυσικά χωρίς να πληρώνεται όπως θα πρέπει. Το νομοσχέδιο αυτό, το έφερε η κυβέρνηση και το εμπλούτισε με 18-20 ρυθμίσεις συνταξιοδοτικού περιεχομένου που ρυθμίζουν, τροποποιούν και δορθώνουν το Νόμο Κατρούγκαλου. Για παράδειγμα, αναγνωρίζεται για πρώτη φορά ως συντάξιμος χρόνος και ο χρόνος άνευ αποδοχών στο Δημόσιο (όσες μητέρες είχαν γονική άδεια ή άνευ αποδοχών, ή και για άνδρες σε άλλες περιπτώσεις). Υπό αυτή την έννοια, ο Νόμος 4488/2017 εφαρμοστικός νόμος εν έτει μνημονίου, παρά το ό,τι η κυβέρνηση επέμεινε σε διάφορους τόνους ότι δεν αποτέλεσε μνημονική υποχρέωση, διαθέτει και μερικές ευνοϊκές ρυθμίσεις. Βεβαίως, έχει και τις αρνητικές ρυθμίσεις, όπως αυτή του άρθρου 16 που επαναβεβαιώνει τις νέες ρυθμίσεις για τον υπολογισμό των επικουρικών συντάξεων –κυρίως αυτές που εκκρεμούν από 1η Ιανουαρίου του 2015 και δώθε. Κι αυτό διότι από τότε δεν έχει χορηγηθεί καμία επικουρική σύνταξη καθώς αναμενόταν η ρύθμιση για τον τρόπο υπολογισμού. Πρέπει να σημειώσουμε πάντως, ότι ο νόμος αυτός και η νέα ρύθμιση θα οδηγήσουν πέραν των προηγουμένων περικοπών και σε μια νέα περικοπή, της τάξεως του 20% σε όλες τις επικουρικές συντάξεις. Άρα, η νέα αυτή νομοθετική πρωτοβουλία η οποία έγινε ενόψει της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, όπου η κυβέρνηση κατηγορήθηκε πως για επικοινωνιακούς λόγους, έδωσε ένα νομοσχέδιο που ήταν τόσο θετικό όσο και αρνητικό, ήταν τελικώς –κατά την άποψή μου- μια θετική εξέλιξη.
• Άρα έχει και μερικά θετικά στοιχεία αυτός ο νέος νόμος.
Θα σας έλεγα ότι υπάρχει ακόμη ένα θετικό σημείο, όπου υπάρχει αναφορά στην ενσωμάτωση στην έννομη τάξη της πατρίδας μας όλων των διεθνών συμβάσεων κυρίως για την προστασία των Ατόμων με Αναπηρίες και την ίση αντιμετώπιση τους σε όλο το φάσμα της κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής ζωής. Συνεπώς και αυτό το κεφάλαιο για τον συγχρονισμό της αναπηρικής νομοθεσίας με όλη την έννομη τάξη κινείται σε θετική κατεύθυνση –αν θέλουμε να είμαστε αντικειμενικοί.
• Βέβαια, μέχρι σήμερα σε αυτά τα χρόνια της κρίσης και των μνημονίων, έχουν ανατραπεί τα πάντα σε ό,τι αφορά τα εργασιακά και τις συντάξεις. Εκτιμάτε ότι τα χειρότερα… έπονται; Το θέμα αφορά όλους όσοι σκέπτονται να συνταξιοδοτηθούν ή είναι κοντά στην συνταξιοδότηση αλλά, βεβαίως και τις γενιές που θα βγουν αργότερα στην σύνταξη;
Ναι, δυστυχώς, τα χειρότερα είναι μπροστά! Για τους μελλοντικούς συνταξιούχους, όλες οι συντάξεις θα είναι κατά τουλάχιστον 30% μικρότερες των παλαιοτέρων (!) Αλλά η ‘συνταξιοδοτική καταιγίδα’ που έρχεται, αφορά τις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις για το 2019 και όσες θα βγουν στην ενδιάμεση διετία (2017-2019). Κι αυτό το λέμε διότι θα ισχύσουν πέντε σκληρές ρυθμίσεις που ήδη έχουν ψηφιστεί από την σημερινή κυβέρνηση:
1 Η μείωση κατά 18% όλων των επικουρικών συντάξεων που έχουν προσωπική διαφορά
2. Η μείωση κατά 18% όλων των κυρίων συντάξεων που έχουν προσωπική διαφορά
3.Η κατάργηση όλων των οικογενειακών επιδομάτων που παίρνουν οι συνταξιούχοι (γάμου και συζύγου)
4 Το ‘πάγωμα’ όλων των συντάξεων μέχρι τον Δεκέμβριο του 2022
5.Και βεβαίως, η κατάργηση του ΕΚΑΣ για περίπου 300.000 συνταξιούχους που βρίσκονται στην κατώτατη βαθμίδα
Οι πέντε αυτές σκληρές ρυθμίσεις που εύχομαι να μην εφαρμοστούν και θα πολεμήσω προσωπικά να μην εφαρμοστούν διότι θα επιφέρει ‘βίαιη φτωχοποίηση’ όλων των συνταξιούχων, θα δημιουργήσει ένα σκληρό κοινωνικό κλίμα όπου όλοι οι συνταξιούχοι –ανεξαιρέτως- θα χάσουν από μία έως τρεις συντάξεις (συνολικά) τον χρόνο.
Αν ωστόσο προταχθεί η εφαρμογή της ρύθμισης για την μείωση του αφορολογήτου στα 5.400 ευρώ, τότε όλοι οι συνταξιούχοι θα χάσουν πέντε συντάξεις το 2019 αντί για τρεις.
Γιατί η μείωση του αφορολογήτου κατά 3.000 θα ξαναπιάσει τους συνταξιούχους, τους μισθωτούς, τους επιτηδευματίες κ.λπ. και θα έχουμε την πιο ‘βίαιη φτωχοποίηση’ πληθυσμού που επέφερε ποτέ ένας νόμος. Και είναι αυτός ακριβώς ο νόμος για τον οποίο μιλάμε, ο 4472/2017 (το τέταρτο συμπληρωματικό μνημόνιο δηλαδή, το δεύτερο αυτής της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ) και είναι ό,τι σκληρότερο έχει υπάρξει στην Ευρώπη μετά τον πόλεμο, όπου μια κυβέρνηση νομοθετεί περικοπές ύψους 10δις ευρώ σε βάρος των πολιτών και τις φέρνει τρία χρόνια νωρίτερα από τότε που θα τις εφαρμόσει. Πιστεύω ότι δεν πρέπει να υπάρξει καμία κυβέρνηση που θα εφαρμόσει αυτόν τον κοινωνικό ‘Δαρβινισμό’ που ψηφίστηκε με το 4ομνημόνιο.
• Βέβαια υπάρχει και ο προβληματισμός των απασχολούμενων που σκέφτονται πως όσο κι αν εργάζονται και καταβάλλουν εισφορές, θα πάρουν πολύ μικρές συντάξεις ενώ τα ασφαλιστικά ταμεία έχουν συνεχώς πρόβλημα. Πώς το αντιμετωπίζετε από την δική σας πλευρά;
Αυτό το ερώτημα μου το θέτουν και οι φοιτητές μου! Κι εγώ τους εξηγώ ότι από εδώ και πέρα, κανένας νέος συνταξιούχος δεν θα πάρει πάνω από τα μισά από όσα συνεισέφερε. Δηλαδή, σαν σύνταξη θα πάρει κάτω από το 50% από αυτό που θα πληρώσει σε όλη του την ζωή! Λογικό είναι να σκέφεται κάποιος, γιατί να πληρώνω το δημόσιο σύστημα που είναι μια καταβόθρα χωρίς πάτο με τις πολιτικές αυτές που εφαρμόζονται και γιατί να μην πάω στο ιδιωτικό σύστημα. Εάν με ρωτήσετε γι αυτό, είμαι αθεράπευτα υποστηρικτής (και θα παραμείνω και ως καθηγητής και ως πολιτικός και ως συγγραφέας για το ασφαλιστικό) της δημόσιας ασφάλισης. Θα μάχομαι σε όλη μου την ζωή για την αναβάθμιση της δημόσιας υποχρεωτικής κοινωνικής ασφάλισης.
• Κύριε Μητρόπουλε, αναρωτιούνται όλοι πότε είναι καλύτερο να βγουν σε σύνταξη; Να μείνουν όσο περισσότερο μπορούν στην εργασία τους;
Η αλήθεια είναι ότι όλοι μας αναθεωρούμε πλέον τα πάντα. Δεν κοιτάζουμε να βγούμε όσο το δυνατό νωρίτερα σε σύνταξη αφού οι μεταβατικές δυνατότητες (π.χ. μητέρες με παιδιά κ.λπ.) ήταν μια ευκαιρία για πιο σύντομη συνταξιοδότηση. Ρωτάμε τι μισθό έχει και τι εργασία έχει ο ασφαλισμένος. Εάν είναι σε καλά επίπεδα, τον κρατάμε όσο μπορούμε διότι ο κόσμος της εργασίας είναι καλύτερος από εκείνον της σύνταξης, τώρα πια….