ΠΑΛΛΑΪΚΗ ΣΥΝΑΞΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ – ΚΟΙΝΩΝΙΑ – ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΨΗΦΙΣΜΑ
Ύστερα από μακριές και εμπεριστατωμένες συζητήσεις γύρω από τις τουριστικές υποδομές και
συναφή ζητήματα, η ολομέλεια της Ημερίδας, που έλαβε χώρα με τη συνεργασία των Γ.
Γιαννόπουλου τ. Δημάρχου Ρόδου, Μιχ. Χανιώτη, τ. Επάρχου & Δημάρχου, Ν. Κανάκη ναυάρχου
και Μαν. Χατζηκωστή Γυμνασιάρχη, ομόφωνα ψηφίζει τα παρακάτω.
Άμεση προτεραιότητα έχουν οι λιμενικές εγκαταστάσεις. Με βάση κυρίως το master plan
του ναυάρχου – Λιμενάρχη Ν. Κανάκη προτείνεται ένα είδος διπολικής λύσης. Να μεγαλώσει
αφενός σε πλάτος και μήκος ο υπάρχων λιμενοβραχίωνας (ενδεχομένως με εγκάρσιο άνοιγμα
πίσω για την εκτόνωση του κυματισμού) σε συνδυασμό με την προέκταση της νότιας κεραίας της
μαρίνας (Γα[ϊδ]αρόνησο) προς την κατεύθυνση της βραχονησίδας δεσποτικό. Εδώ προτείνεται να
ελλιμενίζονται μόνο τα τουριστικά σκάφη (κρουαζερόπλοια, γιοτς, κότερα, ιστιοφόρα) με
παράλληλη οδική διέξοδο από τους πρόποδες της Ακρόπολης περιφερειακά. Και από την άλλη
μεριά να γίνει προβλήτα στον καλά προστατευμένο Βρόντη («Καραβοστάσι» = αγκυροβόλιο από
την αρχαιότητα) με αντίστοιχο περιφερειακό που θα ενώνεται με αυτόν του απένατι λιμανιού, με
κατεύθυνση το Αεροδρόμιο και τα χωριά.
Εξαιτίας των χαμηλής προσδοκίας (όχι βέβαια μονάχα ξενοδοχειακών) υποδομών της η
Κάρπαθος απευθυνόταν βασικά σε σχετικά περιορισμένου αριθμού και εισοδήματος, μέσης ή
μεγαλύτερης ηλικίας επισκέπτες. Πριν από την ανέγερση των μεγάλων μονάδων, τα ξενοδοχεία
(μέχρι 3 αστέρων τότε) ήταν προσαρμοσμένα σε αυτό, με την ανάπτυξη να φαίνεται να
καρκινοβατεί. Σε σχετική ημερίδα του Αυγούστου 2004 υιοθετήθηκε η άποψη του τότε Προέδρου
Ξενοδόχων Ελλάδος Βάσου Μηναϊδη ότι επιβάλλεται η ανέγερση μεγάλων ξενοδοχείων, πράγμα
που υλοποιήθηκε στη συνέχεια με δύο τέτοιες μονάδες. Αυτό συνέβαλε τα μάλα στις θετικές
εξελίξεις, με τη μαζικοποίηση και μεγένθυνση του τουριστικού προϊόντος, την αναβάθμιση των
υπηρεσιών, και το συναφές μοντέλο προς μίμηση από τα μικρότερα ξενοδοχεία που
προσαρμόστηκαν αναλόγως. Χωρίς ουσιαστικά να επηρεάζονται από τις (διαφοροποιημένες
εξάλλου σε εκδήλωση ανδιαφέροντος) τουριστικές ροές. Το μόνο που χρειάζονται οι τελευταίες
είναι η αντιμετώπιση του χρόνιου προβλήματος ανεπάρκειας των μεμονωμένων αεροπορικών
θέσεων. Αυτό μπορεί να γίνει σε συνεννόηση των ξένων πρακτορείων με το Δήμο, που ούτως ή
άλλως ουσιαστικά απουσιάζει σε ό,τι αφορά τον τουρισμό, με τη σχετική διαφήμιση να είναι
ανεπαρκώς επανδρωμένη, αδιαφανής και ανεξέλεγκτη και με την υστέρηση στις συναφείς
υποδομές, όπως φαίνεται πιο κάτω. Ύστερα από τα παραπάνω, και παρά τις επιφυλάξεις που
διατυπώθηκαν, εκτιμήθηκε ότι η ανέγερση τρίτου μεγάλου ξενοδοχείου θα ήταν επωφελής για την
περαιτέρω ανάπτυξη, αλλά και από την άποψη δημιουργίας νέων περαιτέρω θέσεων εργασίας για
ντόπιους, όπως ετόνισε ο Μιχάλης Χανιώτης.
Άλλες συναφείς προϋποθέσεις είναι οι «εκ των ων ουκ άνευ» λειτουργικές – δομικές
ανάγκες που οφείλουν να αντιμετωπιστούν, όπως και το λιμάνι και οικ συγκοινωνίες από το Δήμο
και την Περιφέρεια, αλλά και από τα αρμόδια υπουργεία. Οι πιο βασικές αναφέρονται παρακάτω.
Η περίθαλψη θα εξακολουθεί προφανώς να «νοσεί» ακόμη και με το ξεκίνημα του νέου
νοσοκομείου, που το οργανόγραμμά του φέρεται να υποκαθιστά το υπάρχον Κ.Υ., με τα τρωτά και
την ανεπάρκειά του σε επάνδρωση και εξυπηρέτηση.
Η ύδρευση τυγχάνει επίσης προβληματική, με τα ξενοδοχεία να μένουν συχνά χωρίς νερό!
και το χειρότερο, η ολοκλήρωση του φράγματος Σχοινά καθυστερεί, και ούτως ή άλλως είναι
ενδεχόμενο οι παρατεταμένες ανομβρίες να το καταστήσουν «δώρον άδωρο»!
Ανάλογη κατάσταση επικρατεί στη διαχείρηση στερεών και υγρών αποβλήτων. Ο ΧΥΤΑ
υποφέρει από λειτουργική ανεπάρκεια και πρόσφορη προσβασιμότητα. Ο πολυθρυλούμενος
βιολογικός καθαρισμός παραμένει ουσιαστικά «άδειο πουκάμισο», με συνέπεια την επιδείνωση
της ρύπανσης στην τουριστική ενάλια ζώνη, αλλά και σε ολόκληρο τον κόλπο των Πηγαδίων, που
έχει καταστεί πλέον «νεκρά θάλασσα» και ο συναφής βυθός «έρημος σαχάρα»!
Όλη η Κάρπαθος, συμπεριλαμβανομένων των τουριστικών θερέτρων, δεινοπαθούν από
επικίνδυνα ανεπαρκή ηλεκτροδότηση στον τομέα του εξωτερικού φωτισμού.
Παρά την εσχάτως δημοτική ευαισθητοποίηση, το πρόβλημα της πεζοδρόμησης παραμένει
εφιαλτικό για ντόπιους και τουρίστες. Στο κέντρο της πόλης το αδιαχώρητο! Συνωθούνται
επικινδύνως εντός του οδοστρώματος πεζοί και εποχούμενοι ντόπιοι και ξένοι, αφού τα
πεζοδρόμια είναι ελάχιστα, κι αυτά κατειλημμένα από επιχειρηματικά «δαιμόνια» ή από
αυτοκίνητα που παρατάσσονται κατά μήκος των πεζοδρομίων!
Η ανεξέλεγτη κι ασύδοτη ηχορρύπανση είναι ό,τι χειρότερο. Εκκωφαντικοί θόρυβοι και
υπερμέτρως ανυπόφορα desibel, ιδιαίτερα στο κέντρο της πόλης. Υπαίθρια (!) american bars και
συνήθως άνευ αρ. κυκλοφορίας και εξατμίσεως κανονιοβολούσες μηχανές enduro και
δαιμονισμένα 4-τροχα με ανοιχτά παράθυρα και διαπασών μουσική 3 η ώρα πμ! Τρομακτικές
σούζες πλάι στους πανικόβλητους τουρίστες, αβυσσαλέα μαρσαρίσματα και κορναρίσματα,
«καβάλημα» ή και παρκάρισμα επάνω σε διαγραμμισμένα πεζοδρόμια, με τους τουρίστες να
πηδούν αλλόφρονες και επικινδύνως επί του ταχείας κυκλοφορίας οδοστρώματος! Αστυνόμευση
ανύπαρκτη! Καμιά «προστασία του πολίτη»! Μονάχα οριακή προσωρινή βελτίωση, με παρέμβαση
της ανωτάτης αστυνομικής ιεραρχίας!
Αλλά η ολιγωρία των αρχών είναι εμφανής και στο τουριστικά κρίσιμο κεφάλαιο του
πολιτισμού. Παντελώς απληροφόρητοι οι τουρίστες για τις σημαντικές αρχαιότητες του νησιού!
Καμιά συντήρηση, καθαρισμός, ανάδειξη, ή διαφήμηση. Ανύπαρκτη προσβασιμότητα, σήμανση
και φύλαξη. Στην ακρόπολη του Ποσειδίου (Α΄ αρχαιολ. ζώνη) έχουν ξεφυτρώσει «βίλλες» που
διαφημίζονται και στο διαδίκτυο! Αλλά και ο αρχαιοβριθής Καταγρός Αφιάρτη αντί για
αρχαιολογικό πάρκο καθίσταται πλέον τουριστικός αρμαγεδών!
Άφαντος και ο φυσιολατρικός τουρισμός. Παρά την ιδανική τοπική γεωμορφολογία, η
ορειβασία είναι ανύπαρκτη. Το ίδιο σχεδόν και ο οδοιπορικός / περιπατητικός τουρισμός.
Χρειάζεται συστηματικά οργανωμένη δημοτική δράση, σε συνεργασία με εξειδικευμένους
επιστήμονες και φορείς. Λ.χ. το Παν/μιο Θράκης επί 20τία μελετά διαχρονικώς τα ιστορικά
μονοπάτια του νησιού, καταρτίζοντας και σχετικούς χάρτες· ενώ το ΚΚΕΠ δημιούργησε πρόσφατα
σχετική ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΡΧΑΙΩΝ ΔΡΟΜΩΝ & ΠΑΛΙΩΝ ΜΟΝΟΠΑΤΙΩΝ. Η οποία δεν προβαίνει σε
αυθαίρετους επιλεκτικούς καθαρισμούς, που μπορεί να παραπέμπουν σε κάποιου είδους
«ιδιοκτησιακό καθεστώς» και «αποκλειστικότητα» τουριστικής χρήσης δι ίδιον όφελος. Δεν
παρεμβαίνει δηλαδή στα μονοπάτια ούτε στη χρήση τους. Εισηγείται μονάχα στα επίσημα
αρμόδια όργανα.
Η Οργανωτική Επιτροπή
Δια του Προέδρου Ο.Ε. & ΚΚΕΠ
Καθ. Μανόλη Μελά ΒΑ ΜΑ Ph.D. London
