Η εξέγερση του Πολυτεχνείου το ’73, ένωσε τον ελληνικό λαό. Του ξανάδωσε την τραυματισμένη απ’ τον εμφύλιο περηφάνεια και αυτοπεποίθησή του. Με την έξοδο του πολίτη από την παθητικοποίηση και την ανατροπή του μοντέλου της σιωπηρής πλειοψηφίας, τροφοδότησε την αναγέννηση της μεταπολίτευσης σε όλους τους χώρους της πολιτικής, κοινωνικής, πολιτιστικής συμμετοχής και δράσης.
Της Τώνιας Μοροπούλου Ομότιμης Καθηγήτριας ΕΜΠ,
τότε Μέλος της Γραμματείας της Συντονιστικής Επιτροπής
και πρώτη εκφωνήτρια του πομπού του Πολυτεχνείου
Το πρόσωπο του Πολυτεχνείου είναι επώνυμο: έχει πολλά ονόματα, αλλά μία φυσιογνωμία, τη συλλογική του φυσιογνωμία:
«Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία – Εθνική Ανεξαρτησία – Λαϊκή Κυριαρχία – Κοινωνική Προκοπή».
Η φωνή του Πολυτεχνείου βγαλμένη μέσα από την πολυφωνία του, μεσ΄ απ’ τις αντιθέσεις του.
Το όραμα που πολέμησε τη δικτατορία.
Το προσκλητήριο της ενότητας και του αγώνα. Κι ο λαός κατέβηκε στους δρόμους.
Κι άφησε πίσω του τη δημοκρατία της 20ης Απρίλη του ΄67, –την ξένη εξάρτηση, που υποδουλώνει και φέρνει τυραννίες – αλλά και τον εφησυχασμό, την παθητικότητα και τον φόβο.
Για να πάρει στα χέρια του τη ζωή του, τον κόσμο.
• Το πρόσωπο του Πολυτεχνείου είναι ασυμβίβαστο· είναι εξεγερμένο· είναι ανθρώπινο.
Όταν, την ώρα που πέφτουν οι πρώτοι νεκροί, την ώρα, που κατεβαίνουν άρματα μάχης ο πομπός λέει την αλήθεια: «Ελληνικέ Λαέ μας σκοτώνουν!» και καλεί «όλο το λαό στους δρόμους», στην εξέγερση, στη ρήξη με το καθεστώς της υποτέλειας.
Η αποχώρηση θα σήμαινε συμβιβασμό και ήττα.
Και μεις μείναμε.
Την ώρα εκείνη δεν την έκρινε ο φόβος της επερχόμενης σφαγής. Η ιδεολογία του εμφύλιου, που χώριζε το λαό σε νικητές και νικημένους καταρρακώθηκε. Τώρα πια ξέραμε. Νικητής ή νικημένος, θα ήταν ολόκληρος ο λαός.
Όταν, την ώρα που πέφτει η πόρτα του Πολυτεχνείου κάτω απ’ τις ερπύστριες των τανκς και ο πομπός καλεί «το λαό κι όλες τις αντιδικτατορικές δυνάμεις και κόμματα, σ’ ένα κοινό πρόγραμμα πάλης για να πέσει η δικτατορία, για δημοκρατία, εθνική ανεξαρτησία, λαϊκή κυριαρχία», δίνει το μήνυμα της συνέχειας και της ζωής.
Κι όταν κλείνει ο πομπός, ο εθνικός ύμνος δίνει την υπόσχεση του ανυποχώρητου.
Απ’ το Πολυτεχνείο βγήκαμε με τα χέρια σφιγμένα και το κεφάλι ψηλά. Μας έβγαλε ο στρατός. Δεν παραδοθήκαμε.
Το Πολυτεχνείο πείθει.
Κατοχύρωσε στην πράξη το δικαίωμα να σκεφτόμαστε, να εκφραζόμαστε και να δρούμε ελεύθερα και διαφορετικά. Πέτυχε μεσ’ απ’ την ενότητά του και τη συνύπαρξη διαφορετικών απόψεων να εκφράσει τον κόσμο και να γίνει δύναμη ενιαία κι αποφασιστική, να χτυπήσει ανυποχώρητα τον κοινό εχθρό. Κάνει την πολιτική φερέγγυα, τη στήνει στο βάθρο της. Στο ύψος του χεριού μας, στο ύψος της καρδιάς μας. Το δικαίωμα στην ευθύνη το έχουμε όλοι.
ΣΗΜΕΡΑ 50 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΖΕΙ
Η μετάδοση και η διατήρηση της ιστορικής μνήμης του «Πολυτεχνείου» δεν είναι χωρίς προεκτάσεις για τη σημερινή πολιτική ζωή. Η θωράκιση της Δημοκρατίας και της Εθνικής Ανεξαρτησίας, απέναντι στους εχθρούς που την απειλούν, θέτει σε όλες τις πολιτικές δυνάμεις επιτακτικά το ζήτημα να καταστούν ικανές, να διαλέγονται και να συντίθενται, ώστε να εκφράσουν τον ελληνικό λαό στον αγώνα του να ανταπεξέλθει σε ένα πιο δύσκολο από ποτέ αύριο. Θέτει όμως και την επιταγή στους θεσμούς που ασκούν τις λειτουργίες της Δημοκρατίας, όπως στα κόμματα και στη Βουλή, να θεσπίσουν νέους θεσμούς κοινωνικής και πολιτικής συμμετοχής και έκφρασης της νεολαίας.
