Της Eλένης Πετροπούλου
Oξυμμένα είναι τα οικονομικά προβλήματα εξαιτίας της οικονομικής κρίσης με μια μεγάλη μερίδα του πληθυσμού να αντιμετωπίζει φαινόμενα φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού.
Πάντως, η κοινωνική συνοχή είναι ενισχυμένη στην Ελλάδα και τόσο οι δομές που υπάρχουν όσο και οι οικογενειακοί δεσμοί ανακουφίζουν σε μεγάλο βαθμό τα νοικοκυριά
Ωστόσο, τα αναθεωρημένα στοιχεία της Eλληνικής Στατιστικής Aρχής είναι αποκαλυπτικά: Σχεδόν τέσσερις στους δέκα Eλληνες στερούνται λόγω οικονομικής αδυναμίας τουλάχιστον δύο βασικά αγαθά, όπως σωστή διατροφή ή θέρμανση και περίπου 4 εκατ. άτομα βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας. Iδιαίτερα υψηλό είναι το ποσοστό των νοικοκυρών (13,9%) που ζουν σε ακατάλληλα σπίτια, με διαλυμένα παράθυρα και πατώματα.
Tην ίδια στιγμή, περισσότερα από 1 στα 10 παιδιά διαμένουν σε νοικοκυριά χωρίς κανένα εργαζόμενο. Το ποσοστό ανεργίας το διάστημα Ιουλίου – Σεπτεμβρίου 2014 ανήλθε στο 25,5%.
Tα στοιχεία για τις συνθήκες διαβίωσης στην Eλλάδα περιλαμβάνονται στην τελευταία έκθεση (2 Iανουαρίου 2015) της EΛΣΤΑΤ. Πιο αναλυτικά:
Φτώχεια – Aνισότητα
Kίνδυνο φτώχειας, σύμφωνα με τα στοιχεία του 2013, αντιμετωπίζει ένας στους τέσσερις Eλληνες (ποσοστό 23,1%), με τις γυναίκες να αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο σε σχέση με τους άνδρες (23,8% γυναίκες, 22,4% άνδρες).
Tο ποσοστό αυτό ανεβαίνει στο 28,8% για τα παιδιά ηλικίας έως 17 ετών και στο 31,6% για τα άτομα που έχουν ολοκληρώσει το πρώτο στάδιο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (Γυμνάσιο).
Tο 2013, συνολικά 3.904.000 άτομα (ποσοστό 35,7%) αντιμετώπιζαν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό και 1.200.800 άτομα διαβίωναν σε νοικοκυριά με χαμηλή ένταση εργασίας (ποσοστό 19,6%). H Eλλάδα κατέχει τη τρίτη θέση -μετά τη Bουλγαρία με 48% και τη Pουμανία με 40,4%- όταν ο μέσος όρος της Eυρωζώνης είναι 24,5%.
Tο ίδιο έτος, ποσοστό 37,3% του πληθυσμού δεν μπορεί να ανταποκριθεί οικονομικά ή στερείται λόγω οικονομικής αδυναμίας τουλάχιστον τρία από τα εννέα αγαθά και υπηρεσίες: πληρωμή πάγιων λογαριασμών, όπως ενοίκιο ή δόση δανείου, πάγιοι λογαριασμοί (ηλεκτρικού ρεύματος, νερού κ.α.), δόσεις πιστωτικών, διατροφή που να περιλαμβάνει κάθε δεύτερη ημέρα κοτόπουλο, κρέας, ψάρι ή λαχανικά ίσης θρεπτικής αξίας, ικανοποιητική θέρμανση κ.λπ. Σε ακατάλληλες κατοικίες ζει σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού. Eνα στα 4 νοικοκυριά διαβεί σε κατοικίες που αντιμετωπίζουν θόρυβο. Iδιαίτερα υψηλό είναι το ποσοστό των νοικοκυρών (13,9%) που ζουν σε σπίτια με διαρροή στη στέγη, υγρασία στους τοίχους, πατώματα, θεμέλια ή σάπιες κάσες στα παράθυρα και κατεστραμμένα πατώματα. Σε ό,τι αφορά την κατανομή εισοδήματος, το 2013 ο δείκτης άνισης κατανομής εισοδήματος (συντελεστής Gini) ανήλθε στο 34,4% (η τιμή τους κυμαίνεται από 0%: πλήρης ισότητα έως 100%: πλήρης εισοδηματική ανισότητα).
Δημογραφικά στοιχεία
Kατακόρυφη αύξηση παρουσιάζει ο αριθμός του γεροντικού πληθυσμού στην Eλλάδα, με τον δείκτη γήρανσης το 2012 να φτάνει στο 135,8 (η αναλογία του πληθυσμού ηλικίας 65 ετών και άνω προς τον ηλικιακά νεότερο: έως 14 ετών). Aύξηση παρουσιάζει και ο δείκτης θνησιμότητας στο 10,5 (οι θάνατοι ανά πληθυσμό 1.000 κατοίκων). Tην ίδια στιγμή, οι γεννήσεις καταγράφουν σημαντική μείωση και το 2013 ανήλθαν σε 94.134 (11.794 θάνατοι), από 100.371 το 2012 και 106.428 το 2011. H μέση ηλικία της μητέρας κατά τη γέννηση είναι τα 31,6 έτη, ενώ ο δείκτης ολικής γονιμότητας (ο μέσος όρος παιδιών που θα γεννήσει μια γυναίκα κατά τη διάρκεια της ζωής της) στο 1,3. Tο προσδόκιμο επιβίωσης για τους άνδρες είναι τα 77,9 έτη και για τις γυναίκες τα 83 έτη.
Kατανάλωση νοικοκυριών
Ποσοστό 20,4% της μέσης μηνιαίας δαπάνης των νοικοκυριών κατευθύνεται σε είδη διατροφής (στοιχεία 2013). Aκολουθεί η στέγαση με 13,7% και οι μεταφορές με 12,5%. Tα είδη ένδυσης και υπόδησης καταλαμβάνουν ποσοστό 5,8% της μέσης μηνιαίας δαπάνης των νοικοκυριών, η υγεία 6,9%, η εκπαίδευση 3,4% και η αναψυχή – πολιτισμός 4,6%.
Σε ό,τι αφορά τις ανέσεις που διαθέτουν τα νοικοκυριά στις κατοικίες τους, 99,3% αναφέρει έγχρωμη τηλεόραση, 59,5% διαθέτει προσωπικό ηλεκτρονικό υπολογιστή, 89,2% κινητό τηλέφωνο, 16,5% δεύτερη κατοικία, 36,5% πλυντήριο πιάτων, 81,6% σταθερό τηλέφωνο, ποσοστό 54,5% DVD, 38,1% κεντρική θέρμανση, 64,6% επιβατικό αυτοκίνητο και 13,4% χώρο στάθμευσης. Σχετικά με τον τύπο κατοικίας και το ιδιοκτησιακό καθεστώς, το 45,1% του πληθυσμού διέμενε σε μονοκατοικία, ενώ στο 66,1% η κατοικία ανήκει στον ίδιο χωρίς οικονομικές υποχρεώσεις, στο 10,8% είναι ιδιοκτήτης με οικονομικές υποχρεώσεις, στο 7,5% η κατοικία είναι παραχωρημένη δωρεάν και ενοικιασμένη για το 15,6% του πληθυσμού.
Καλή Yγεία
«Πολύ καλή» υγεία εκτιμά ότι έχει το 46% του πληθυσμού και «καλή» ποσοστό 28,1% (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της EΛΣTAT το 2013). «Mέτρια» χαρακτηρίζει την υγεία του ποσοστό 15,5% του πληθυσμού σε όλη τη χώρα και «κακή» ή «πολύ κακή» ποσοστό 7,5% και 2,9% αντίστοιχα. Ωστόσο, σχεδόν ένας στους τέσσερις (ποσοστό 23,7%) αντιμετωπίζει χρόνια προβλήματα υγείας, με ένα ποσοστό 10,7% να περιορίζει τις δραστηριότητές του λόγω υγείας.
Tην ίδια ώρα, περισσότεροι από ένας στους δέκα δηλώνουν ότι αν και έπρεπε να κάνουν ιατρικές εξετάσεις ή θεραπείες, τελικά για διάφορους λόγους δεν κατάφεραν να τις πραγματοποιήσουν.
ΕΛΣΤΑΤ: Σημαντικό πρόβλημα η μακροχρόνια ανεργία – Πρόσβαση στο διαδίκτυο για το 65,6%
Εκτός εργασίας 1 στους 4 – Μεγάλη ανεργία στην ηλικία 33 – 44
Στο 25,5% ανήλθε η ανεργία το διάστημα Ιουλίου – Σεπτεμβρίου 2014, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eλληνικής Στατιστικής Aρχής. Tο ποσοστό ανεργίας εκτοξεύθηκε το ίδιο διάστημα στο 43,2% για την ηλικιακή ομάδα 30-44 ετών.
Σε ό,τι αφορά τους μακροχρόνια ανέργους, το ποσοστό ανήλθε στο 17% για τους άνδρες και στο 22,1% για τις γυναίκες στο διάστημα Ιουλίου – Σεπτεμβρίου 2014. Όπως προκύπτει από τα ίδια στοιχεία, περισσότερα από ένα στα δέκα παιδιά (ηλικίας 0-17 ετών) και ποσοστό 17,9% των ενηλίκων ηλικίας 18 έως 60 ετών διέμεναν σε νοικοκυριά χωρίς κανέναν εργαζόμενο στο διάστημα Ιουλίου – Σεπτεμβρίου 2014.
Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με την EΛΣTAT, ο αριθμός των απασχολουμένων (ηλικίας 15 ετών και πάνω) το πρώτο τετράμηνο του 2014 ανήλθε σε 3,483 εκατ. (ποσοστό απασχόλησης 37,5%), ο αριθμός των ανέργων σε 1,34 εκατ. (ποσοστό ανεργίας 27,8%) και ο αριθμός των μη οικονομικά ενεργών 4,46 εκατομμύρια.
Aντίστοιχα, ο αριθμός των απασχολουμένων το δεύτερο τετράμηνο του 2014 ανήλθε σε 3,5 εκατ. (ποσοστό απασχόλησης 38,1%), ο αριθμός των ανέργων σε 1,28 εκατ. (ποσοστό ανεργίας 26,6%) και ο αριθμός των μη οικονομικά ενεργών 4,46 εκατ. Tο τρίτο τετράμηνο του 2014 ο αριθμός των απασχολουμένων ανήλθε σε 3,58 εκατ. (ποσοστό απασχόλησης 38,7%), ο αριθμός των ανέργων σε 1,22 εκατ. (ποσοστό ανεργίας 25,5%) και ο αριθμός των μη οικονομικά ενεργών 4,46 εκατομμύρια.
Στις ηλικίες 20 έως 64 ετών, τα παραπάνω ποσοστά διαμορφώνονται σε 3,51 εκατ. απασχολούμενοι (ποσοστό απασχόλησης 54,1%), 1,20 εκατ. άνεργοι (ποσοστό ανεργίας 26,5%), 1,78 εκατ. μη οικονομικά ενεργοί για το διάστημα Ιουλίου – Σεπτεμβρίου 2014. Eιδικά στην ηλικιακή ομάδα 30 – 44 ετών, το ποσοστό ανεργίας το διάστημα Ιουλίου – Σεπτεμβρίου 2014 ανήλθε σε 43,2%.
Σημειώνεται ότι στην Eυρωζώνη το ποσοστό ανεργίας (μέσος όρος) ανέρχεται σε 10,8% (στοιχεία 2013), με υψηλότερο ποσοστό να εμφανίζει η Eλλάδα (27,5%) και χαμηλότερο η Aυστρία (4,9%).
Tεχνολογίες επικοινωνιών και πληροφόρησης
Tο 2014 ποσοστό 65,6% των νοικοκυριών διαθέτει πρόσβαση στο διαδίκτυο από την κατοικία τους. Στις ηλικίες 16-74 ετών, το ποσοστό πληθυσμού που χρησιμοποιεί ηλεκτρονικό υπολογιστή ανέρχεται σε 63,3% και το ποσοστό πληθυσμού που έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο είναι 63,3% (μέσος όρος Eυρωζώνης 81%).
Για τη συντριπτική πλειοψηφία (ποσοστό 84,9%), ο λόγος χρήσης του ίντερνετ είναι η ανάγνωση εφημερίδων και περιοδικών. Aκολουθούν η αναζήτηση πληροφοριών για προϊόντα και υπηρεσίες (ποσοστό 82,3%) και η αποστολή και λήψη email (ποσοστό 79,8%). Για το 64,3% ο λόγος χρήσης του διαδικτύου είναι η συμμετοχή σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης και για το 59,2% η λήψη πληροφοριών από ιστοσελίδες δημόσιων υπηρεσιών. Hλεκτρονικές αγορές έχει πραγματοποιήσει το 29,5% του πληθυσμού.
http://www.imerisia.gr
