Παρεμβάσεις για τους τσιγγάνους από τους υπαλλήλους της Περιφέρειας

Δύο παρεμβάσεις, που θα συζητηθούν, υπήρξαν από τον Σύλλογο Υπαλλήλων και από τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου στο πλαίσιο της διαβούλευσης, που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη για την αντιμετώπιση του προβλημάτων των Ρομά στο νησί της Ρόδου.
Πιο συγκεκριμένα ο Σύλλογος Υπαλλήλων της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου διαφωνεί στην παρέμβασή του με τα διαλαμβανόμενα στο σχέδιο που έχει τεθεί σε διαβούλευση, διότι βασίζεται στην παραδοχή ότι η κοινωνία της Ρόδου αντιμετωπίζει τους Ρομά με τρόπο ώστε να πέφτουν πολύ συχνά θύματα ρατσισμού, διακρίσεων και κοινωνικού αποκλεισμού, ζουν σε απόλυτη φτώχεια δεν έχουν πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη και σε αξιοπρεπείς συνθήκες στέγασης και ότι αυτό τους οδηγεί σε έναν φαύλο κύκλο κοινωνικού αποκλεισμού.
«Οι ισχυρισμοί αυτοί δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτοί. Δεν είναι δυνατό μια κοινωνία στην οποία τα τελευταία 20 χρόνια έχουν έρθει μετανάστες από όλη την Ευρώπη, από την Αφρική και την Ασία, έχουν εγκατασταθεί, έχουν βρει εργασία και κατοικία και γενικότερα έχουν ενσωματωθεί χωρίς προβλήματα, να είναι υπεύθυνη για τα προβλήματα των Ρομά.

Ειδικά όταν σχεδόν όλοι οι μετανάστες από την Αφρική και την Ασία έχουν φτάσει στην Ρόδο μόνο με τα ρούχα που φορούσαν», τονίζει ο σύλλογος και επισημαίνει ότι:
«Το πρόβλημα που δημιουργεί ο τρόπος διαβίωσης των Ρομά τόσο στους ιδίους όσο και στους υπόλοιπους κατοίκους του νησιού της Ρόδου έχει διαφορετικές ρίζες. Οι Ρομά δεν μπορούν να ενσωματωθούν στην κοινωνία της Ρόδου, όπου ζουν δεκάδες χρόνια, όχι εξαιτίας της αντιμετώπισης της κοινωνίας, αλλά εξαιτίας της ιδιαίτερης κουλτούρας τους, που αντιστοιχεί περισσότερο σε νομαδική φυλή κυνηγών-τροφοσυλλεκτών παρά σε αποκλεισμένη κοινωνική ομάδα. Απλά το κυνήγι, που γίνεται από τους άνδρες δεν είναι κυνήγι ζωών αλλά π.χ. μετάλλων και παλαιών υλικών (που συγκεντρώνουν γύρω από τις κατοικίες τους), ενώ η εργασία στα φανάρια και η επαιτεία είναι κάποιοι από τους τρόπους συλλογής τροφής από τα γυναικόπαιδα. Αυτός ο τρόπος ζωής είναι υποχρεωτικά νομαδικός, καθώς όταν εξαντληθούν οι πόροι μιας περιοχής πρέπει να μετακινηθούν σε άλλη. Έτσι εξηγείται και η μαζική προσέλευση περισσοτέρων νομάδων κατά την τουριστική περίοδο. Η κουλτούρα αυτή ασκεί ταυτόχρονα μεγάλες πιέσεις στα μέλη της φυλής καθώς σε ημερήσια βάση συγκρίνουν την «σοδειά» τους και τις επιδόσεις τους καθώς ζουν σε μια κλειστή κοινωνία με πολύ κοντινές επαφές μεταξύ τους. Αυτό κάνει πολύ δύσκολο για οποιονδήποτε από αυτούς να ασχοληθεί με κάτι άλλο π.χ. εργασία εργάτη διότι αυτό θα κριθεί υποτιμητικά από τους υπολοίπους. Έτσι όσο συνεχίζει να υπάρχει η έννοια του καταυλισμού είναι αδύνατο για κάποιον από την φυλή να ασχοληθεί με εργασία που να τον ενσωματώσει σταδιακά στην κοινωνία. Επιπρόσθετα η φυλή προσπαθεί να «προστατεύει» τα μέλη της ακόμα και όταν εγκληματούν καθώς προφανώς δεν θεωρούν ότι τα εγκλήματα κατά της υπόλοιπης κοινωνίας είναι κάτι το σημαντικό».
Ο σύλλογος τονίζει ότι εκτός από την παραβατικότητα των Ρομά  υπάρχει και το πρόβλημα της μόλυνσης του περιβάλλοντος που υφίσταται σε όλους τους καταυλισμούς πανελλαδικά.
Επισημαίνει ειδικότερα ότι η εργασία των κυνηγών μετάλλων έχει και τοξικά κατάλοιπα και προτείνει να  προβλεφθεί υποέργο, στο υπό συζήτηση σχέδιο δράσης, για τον καθαρισμό του εδάφους του υπάρχοντος καταυλισμού στο Καναμάτ από τις διοξίνες, με επιστημονικά εγκεκριμένη μέθοδο, ώστε να εξασφαλιστεί η εξάλειψη των τοξικών προϊόντων των καύσεων που γίνονται επί χρόνια στον καταυλισμό.
Ο σύλλογος θεωρεί ότι το σχέδιο της δημιουργίας οργανωμένου καταυλισμού για τους Ρομά με προκατ κατοικίες σε τίποτα δεν πρόκειται να βοηθήσει, πέρα από την μετακίνηση του προβλήματος σε άλλη περιοχή, καθώς η κατάσταση θα συνεχίσει ως έχει. Αλλά ακόμα και εάν προχωρούσε η λύση του καταυλισμού θα έπρεπε να εκπονηθεί περιβαλλοντική μελέτη που να λύνει το πρόβλημα της μόλυνσης του περιβάλλοντος από τα τοξικά προϊόντα των καύσεων, τόσο εντός του καταυλισμού όσο και των γύρω περιοχών αλλά και των υδάτων και του υδροφόρου ορίζοντα, διότι οι Ρομά δεν υπάρχει περίπτωση να διακόψουν αυτή την βιοποριστική τους δραστηριότητα σε περίπτωση μετακίνησης του καταυλισμού.
Προτείνει παραπέρα να αγοραστούν διάσπαρτες κατοικίες σε διάφορες περιοχές της Ρόδου (διαμερίσματα είτε μονοκατοικίες με μικρή αυλή). Οι κατοικίες να παραχωρηθούν για δωρεάν χρήση σε οικογένειες Ρομά για 10 χρόνια με όρους και προϋποθέσεις. Όταν συμπληρωθούν τα δέκα χρόνια χρήσης από την ίδια οικογένεια το σπίτι θα παραχωρείται με πλήρη κυριότητα στην οικογένεια των Ρομά.
Οι όροι και οι προϋποθέσεις για την κατοίκηση σε ένα τέτοιο σπίτι από μια οικογένεια Ρομά θα μπορούσαν να είναι:
-Να μην καταδικαστούν για ποινικά αδικήματα που θα γίνουν από την στιγμή της παραχώρησης της οικίας και κατά το διάστημα αυτό.
-Τα παιδιά τους να φοιτούν κανονικά στο σχολείο της περιοχής.
-Να συντηρούν σωστά το σπίτι και να μην του προκαλούν ζημιές (ετήσιος έλεγχος).
-Να πληρώνουν τους λογαριασμούς του σπιτιού.
-Να κατοικεί στο σπίτι μόνο η οικογένεια στην οποία έχει παραχωρηθεί.
-Εφόσον παραβιαστούν οι όροι της συμφωνίας τότε το σπίτι θα παραχωρείται σε άλλη οικογένεια Ρομά.
Εναλλακτικά θα μπορούσε η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου να αναλάβει το κόστος του ενοικίου κατοικιών για τους Ρομά με το ίδιο σκεπτικό.
Από την άλλη η Διεύθυνση Υγείας της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου θεωρεί ότι η πολιτική της επιδότησης ενοικίου για τους Ρομά της Ρόδου, οι οποίοι να είναι αποδεδειγμένα δημότες του νησιού και το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου να διαμένουν σ’ αυτό, αξίζει να δοκιμαστεί.

Προτείνει ν’ αναπτυχθούν συμπληρωματικές υποστηρικτικές υπηρεσίες εξ αρχής, ώστε να υπάρχει στήριξη, έλεγχος και παρακολούθηση της πορείας προσαρμογής τους στα νέα δεδομένα.
«Σημαντική θεωρούμε τη δημιουργία μιας ομάδας έργου, η οποία θα έχει τακτική, ακόμα και καθημερινή επαφή, όπου απαιτείται, με τους ανθρώπους αυτούς, στην νέα τους κατοικία, για όσο χρόνο θα διαρκέσει το πρόγραμμα.
Η ομάδα αυτή θ’ αποτελείται από έναν κοινωνικό λειτουργό, ένα επισκέπτη υγείας, έναν παθολόγο, έναν παιδίατρο, έναν νομικό, ένα λογιστή και ένα δάσκαλο.
Ο κοινωνικός λειτουργός θα λειτουργεί ως συντονιστής της ομάδας. Θα είναι ανιχνευτής των προβλημάτων, δέκτης αιτημάτων και θα προωθεί λύσεις.
Ο επισκέπτης υγείας μαζί με τον παθολόγο και τον παιδίατρο θα είναι αυτοί που θα φροντίσουν ώστε να αντιμετωπιστούν σε συνεργασία με τις δομές υγείας, προβλήματα υγείας και να προληφθούν νέα, μέσω εμβολισμών, τακτικών ιατρικών εξετάσεων, αλλά και θα φροντίσουν να μπει στη ζωή τους ο οικογενειακός προγραμματισμός, όσον αφορά την απόκτηση παιδιών, καθώς παρατηρείται το φαινόμενο κορίτσια 13 ετών, παιδιά οι ίδιες, να γεννούν.
Ο νομικός θα προωθήσει λύσεις που θα αφορούν εγγραφές στο δημοτολόγιο, καθώς πολλοί δεν είναι γραμμένοι πουθενά, προβλήματα με τα ασφαλιστικά ταμεία π.χ. λόγω οφειλών ή και προβλήματα με το νόμο.
Ο λογιστής θ’ ασχοληθεί με τυχόν φορολογικές τους εκκρεμότητες, όπως με την απόδοση ΑΦΜ, έναρξη ή παύση εργασιών, τακτοποίηση οφειλών κλπ.
Ο δάσκαλος είναι αυτός που θα φροντίσει αρχικά για την εγγραφή των παιδιών στο σχολείο της γειτονιάς, που θα παρακολουθεί την πρόοδο τους και θα προλαμβάνει σε συνεργασία με τον κοινωνικό λειτουργό, μαθητικές διαρροές. Σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και άλλους κοινωνικούς φορείς, θα φροντίζει για την φροντιστηριακή τους υποστήριξη, ώστε να μπορούν να είναι στο ίδιο επίπεδο με τους συμμαθητές τους.
Επίσης για τους ενήλικες, καλό θα ήταν να επιμορφωθούν μέσω του ΚΕΚ Γεννηματάς σε παραδοσιακά χειροτεχνικά επαγγέλματα, που τείνουν να χαθούν, έτσι ώστε, και αυτά να αναβιώσουν αλλά και οι ίδιοι να εξασφαλίζουν με την απασχόληση τους αυτή, ένα αξιοπρεπές εισόδημα.
Παράλληλα, βέβαια θα πρέπει να βρεθεί και χώρος αποθήκευσης των ανακυκλώσιμων υλικών που οι περισσότεροι μαζεύουν προς πώληση, αλλά και η δημιουργία ενός μικρού οργανωμένου οικισμού που θα φυλάσσεται και θα ελέγχεται, τύπου camping, για όσους παροδικά και για μικρό χρονικό διάστημα επισκέπτονται τη Ρόδο».