Μετά από 10 χρόνια στο «ψυγείο», το υπουργείο Οικονομικών ανασύρει το νομοσχέδιο για την οριοθέτηση, διαχείριση και προστασία του αιγιαλού και της παραλίας, με στόχο να απελευθερώσει ιδιοκτησίες και οικονομικές δραστηριότητες δίπλα στη θάλασσα.
Μεγάλη Πέμπτη ο υπουργός Οικονομικών κ. Γιάννης Στουρνάρας έδωσε στη δημοσιότητα τα σχετικά νομοσχέδια και σε επιστολή του καλεί όλα τα αρμόδια υπουργεία, τους δήμους και τους επιχειρηματικούς φορείς να διατυπώσουν τις απόψεις τους.
Οπως αναφέρει στην επιστολή του “η οικονομική σημασία της παράκτιας ζώνης είναι τεράστια και απαιτείται να απελευθερωθούν οι τεράστιες δυνατότητες οικονομικής ανάπτυξης που παρέχει:
Σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία για κάθε οικονομική δραστηριότητα στον αιγιαλό απαιτείται η οριοθέτησή του, ενώ υφίστανται παράλληλα αναιτιολόγητα πολύπλοκες διαδικασίες αδειοδοτήσεων, από πλείστες υπηρεσίες και φορείς του δημοσίου (Υπουργεία Οικονομικών, Περιβάλλοντος, Πολιτισμού, Ναυτιλίας, Εθνικής Άμυνας κ.λ.π.) οι οποίες καθυστερούν για χρόνια κάθε επένδυση που απαιτεί την κατασκευή έργου (προβλήτας λ.χ.) στον αιγιαλό ή ακόμα και την απλή παραχώρηση της χρήσης αιγιαλού για τουριστική αξιοποίηση.
Επομένως, επιδίωξη του προτεινόμενου σχεδίου νόμου είναι, εκτός από την συνολική οριοθέτηση του αιγιαλού, που απλουστεύει από μόνη της τις διαδικασίες αξιοποίησης, η περαιτέρω απλούστευση των διαδικασιών διαχείρισης και αξιοποίησης των παράκτιων, παραλίμνιων και παραποτάμιων κοινοχρήστων εκτάσεων, της έκδοσης των αδειών παραχώρησης της χρήσης για την οικονομική αξιοποίηση των κοινοχρήστων πραγμάτων, καθώς και της εκτέλεσης έργων αναγκαίων για την εθνική οικονομία, με σεβασμό στο ευαίσθητο περιβάλλον της παράκτιας ζώνης και με διασφάλιση στον απαραίτητο βαθμό της κοινής χρήσης”.
Ο υπουργός σημειώνει ότι με τις υπό κρίση ρυθμίσεις επιδιώκεται:
· Η άμεση και συνολική οριοθέτηση του αιγιαλού στα υπόβαθρα της εταιρείας ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΑΕ, δεδομένου ότι μέχρι σήμερα έχει οριοθετηθεί αποσπασματικά μόνο ποσοστό 8% της συνολικής ζώνης των αιγιαλών της χώρας.
· Η καθιέρωση μιας νέας αντίληψης για την δημοσιότητα των στοιχείων που απεικονίζουν και οριοθετούν την παράκτια ζώνη, με την διαρκή ανάρτηση αυτών σε διαδικτυακό τόπο και διαρκή ενημέρωση των αναρτημένων ψηφιακών υποβάθρων με τις νέες χαράξεις παραλίας, επαναχαράξεις αιγιαλών κ.λπ.
· Η αποσύνδεση της χάραξης της παραλίας από την χάραξη του αιγιαλού, με σκοπό την ευχερέστερη οικονομική αξιοποίηση ακινήτων που συνορεύουν ή εμπίπτουν στην παράκτια ζώνη.
· Ο συγκεκριμένος καθορισμός των λιμνών και ποταμών που διαθέτουν όχθη και παρόχθια ζώνη, δεδομένου ότι η υφιστάμενη μέχρι σήμερα έννοια των «πλευσίμων ποταμών» και «μεγάλων λιμνών» δημιουργεί πλείστα ζητήματα ερμηνείας.
· Η απλοποίηση και εκλογίκευση των διαδικασιών παραχώρησης της χρήσης αιγιαλού για οικονομική αξιοποίηση και εκτέλεση έργων.
· Η καθιέρωση αντικειμενικού συστήματος για τον καθορισμό του ανταλλάγματος της χρήσης των κοινόχρηστων πραγμάτων του νόμου.
· Η ενίσχυση της προστασίας του αιγιαλού και η απλοποίηση των διαδικασιών εφαρμογής των κανόνων προστασίας.
Στο ανωτέρω πλαίσιο, καλούνται οι πολίτες σε διαβούλευση, ώστε να καταθέσουν τις απόψεις τους μέχρι τις 2 Μαΐου, επί των υιοθετούμενων ρυθμίσεων και να υποβάλουν τυχόν προτάσεις για τη βελτίωσή τους.
Δημόσια γη
Ιδιώτες που κατέχουν ακίνητα του δημόσιου ή δημόσιες εκτάσεις μπορούν να τα αποκτήσουν νόμιμα καταβάλοντας το 50% της εμπορικής τους αξίας.
Αυτό προβλέπεται στο σχέδιο νόμου για την «Επίλυση ιδιοκτησιακών διαφορών μεταξύ Δημοσίου και ιδιωτών» το οποίο συνοδεύει το νομοσχέδιο περί αιγιαλού στη Βουλή.
Με το νομοσχέδιο επιδιώκεται ο τερματισμός πληθώρας ιδιοκτησιακών αντιδικιών µεταξύ του Ελληνικού Δηµοσίου και ιδιωτών, οι οποίες ταλανίζουν επί δεκαετίες τα Δικαστήρια και το Νοµικό Συµβούλιο του Κράτους.
Τα βασικά στοιχεία της ρύθμισης συνοψίζονται στα εξής:
· Προτείνεται η συμβιβαστική επίλυση ιδιοκτησιακών διαφορών μεταξύ ιδιωτών και Ελληνικού Δημοσίου. Απαραίτητη προϋπόθεση να υφίσταται εκκρεμοδικία, χωρίς να έχει εκδοθεί πρωτόδικη απόφαση.
· Η δικαστική διαφορά τερματίζεται είτε με την αυτούσια διανομή του επίδικου ακινήτου μεταξύ των διαδίκων, είτε με την καταβολή σε χρήμα της εμπορικής αξίας του 50% του ακινήτου από τον ιδιώτη στο Δημόσιο.
· Καταλαμβάνονται διεκδικούμενες εκτάσεις για τις οποίες ο ιδιώτης έχει συνεχόμενους τίτλους που ανάγονται πριν το 1926 και έχουν εμβαδόν τουλάχιστον 50 στρέμματα, για ακίνητα εκτός σχεδίου πόλης και 20 στρέμματα, για ακίνητα εντός σχεδίου πόλης.
Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις κινούνται στο πρότυπο αντίστοιχων ευρωπαϊκών πρακτικών (π.χ. Γερμανία, Ρουμανία)και αναμένεται να συμβάλουν:
· Στην άμεση επίλυση μακροχρόνιων δικαστικών διαφορών μεταξύ ιδιωτών και δημοσίου για εκτάσεις με αναπτυξιακή προοπτική.
· Στη δημιουργία ασφάλειας δικαίου ως προς τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα, γεγονός που θα επιτρέψει την αξιοποίηση των ακινήτων, τόσο από το Ελληνικό Δημόσιο όσο και από τους ιδιώτες.
Σύμφωνα με το Υπουργείο τα βασικά χαρακτηριστικά των προτεινόμενων ρυθμίσεων είναι:
Α. Νομοσχέδιο για τον Αιγιαλό
· «Αντικαθίσταται ένας μη λειτουργικός, από πολλές απόψεις, νόμος (2971/2001), ο οποίος δυσχεραίνει τις αναπτυξιακές δράσεις.
· Οριοθετείται σε σύντομο χρονικό διάστημα (έξι με δώδεκα μήνες), με χρήση νέας τεχνολογίας (ορθοφωτοχάρτες Κτηματολογίου) το 100% του αιγιαλού, σε όλη την επικράτεια, έναντι του μέχρι σήμερα χαραχθέντος 8%.
· Απλοποιούνται και επιταχύνονται οι διοικητικές διαδικασίες αδειοδότησης για επιχειρηματικές χρήσεις και έργα εντός του αιγιαλού και του θαλάσσιου χώρου και προσαρμόζονται στις νέες επιχειρηματικές ανάγκες, με βασικό κριτήριο την περιβαλλοντική διάσταση.
· Επαναπροσδιορίζεται, προς το δικαιότερο, ο τρόπος υπολογισμού του οφειλόμενου στο Δημόσιο ανταλλάγματος για χρήση αιγιαλού, παραλίας και θαλάσσιου χώρου, με θεσμοθέτηση αντικειμενικών και σαφών κριτηρίων και διαφανούς διαδικασίας.
Β. Νομοσχέδιο για τη ρύθμιση της δυνατότητας εξαγοράς από ιδιώτες κατεχομένων ακινήτων του Δημοσίου.
· Επιλύεται ένα υπαρκτό κοινωνικό πρόβλημα, αυτό της μακρόχρονης παράνομης κατοχής δημοσίων κτημάτων από ιδιώτες, για την αντιμετώπιση της οποίας υφίσταται δυσχέρεια επιβολής της κείμενης νομοθεσίας λόγω : α. Έλλειψης κατάλληλων οργανωτικών υποδομών των αρμόδιων υπηρεσιών β. Κοινωνικών λόγων.
· Εκκαθαρίζεται το χαρτοφυλάκιο της Δημόσιας Περιουσίας.
· Διευρύνονται και απλοποιούνται οι προϋποθέσεις ένταξης στη ρύθμιση, σε σχέση με το προηγούμενο νομικό καθεστώς, που απαιτούσε εισοδηματικά κριτήρια.
· Το τίμημα ορίζεται στο ύψος της αντικειμενικής αξίας κάθε ακινήτου, σε σχέση με χαμηλότερα τιμήματα προηγούμενων νόμων.
· Αναμένονται άμεσα έσοδα, από το τίμημα εξαγοράς.
· Αναμένονται σταθερά ετήσια έσοδα από: α. Την ένταξη των εξαγοραζόμενων δημοσίων κτημάτων στο σύστημα φορολογίας ακινήτων β. Τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων κτισμάτων επί των εξαγοραζόμενων ακινήτων γ. Τη διενέργεια φορολογητέων πράξεων διαχείρισης από τους νόμιμους πλέον ιδιοκτήτες (πωλήσεις, ενοικιάσεις, δωρεές, γονικές παροχές κλπ).
Γ. Νομοσχέδιο για την εξωδικαστική επίλυση ιδιοκτησιακών διαφορών μεταξύ Δημοσίου και ιδιωτών.
· Αφορά τη συμβιβαστική επίλυση ιδιοκτησιακών διαφορών μεταξύ ιδιωτών και ελληνικού δημοσίου. Απαραίτητη προϋπόθεση να έχει ασκηθεί αγωγή εναντίον του Ελληνικού Δημοσίου, χωρίς να έχει εκδοθεί πρωτόδικη απόφαση.
· Αναφέρεται σε διεκδικούμενες εκτάσεις για τις οποίες ο ιδιώτης έχει συνεχόμενους τίτλους που ανάγονται από το 1926 και πριν και έχουν εμβαδόν τουλάχιστον 50 στρέμματα, για ακίνητα εκτός Περιφέρειας Αττικής πόλης και 20 στρέμματα, για ακίνητα εντός Περιφέρειας Αττικής.
· Η δικαστική διαφορά τερματίζεται είτε με την αυτούσια διανομή του επίδικου ακινήτου, κατά 50% μεταξύ των διαδίκων, είτε με την καταβολή σε χρήμα της εμπορικής αξίας του 50% του ακινήτου από τον ιδιώτη στο δημόσιο.
Το προτεινόμενο νομοσχέδιο αναμένεται να συμβάλει :
· Στην άμεση επίλυση μακροχρόνιων δικαστικών διαφορών μεταξύ ιδιωτών και δημοσίου για εκτάσεις με αναπτυξιακή προοπτική.
· Στη δημιουργία ασφάλειας δικαίου ως προς τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα ιδιωτών και δημοσίου, γεγονός που θα επιτρέψει την αξιοποίησή τους, τόσο από το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων του Δημοσίου αλλά και από τους ιδιώτες.
· Στην άμεση είσπραξη δημοσίων εσόδων».
Ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Στουρνάρας εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη συστηματική δουλειά που έγινε από τη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας, τα συναρμόδια Υπουργεία για τα ζητήματα Αιγιαλού: Περιβάλλοντος Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής, Τουρισμού και Ναυτιλίας & Αιγαίου, «που συνεργάστηκαν εποικοδομητικά καθώς και την εταιρία Κτηματολόγιο ΑΕ».
