Είμαστε σήμερα εδώ οι εκπρόσωποι της Κυβέρνησης, η Περιφέρεια, οι Δήμοι, οι υγιείς παραγωγικές δυνάμεις της χώρας για να επεξεργαστούμε από κοινού ένα εθνικό στρατηγικό σχεδιασμό, το πρόγραμμα για την μεταμνημονιακή εποχή. Να εξειδικεύσουμε την εθνική αναπτυξιακή στρατηγική.
Να αναζητήσουμε από κοινού τρόπους σχεδιασμού της ανάπτυξης, της υλοποίησης των αποφάσεων, με τη συμμετοχή και τον έλεγχο της κοινωνίας. Να εκπονήσουμε το σχέδιο της χώρας με την ελληνική κοινωνία και όχι χωρίς αυτή, γιατί μόνο έτσι θα πετύχει.
Πιστεύουμε ότι η ανάπτυξη δεν είναι ένα ποσοτικό μέγεθος και μόνο. Ποσοτική μεγέθυνση της ανάπτυξης είχαμε και στις προηγούμενες εποχές, πριν τον εφιάλτη των μνημονίων, είχαμε στους Ολυμπιακούς Αγώνες, αλλά, απ’ ότι διαπιστώσαμε όλοι και το διαπιστώσαμε πολύ σκληρά όλος ο ελληνικός λαός, αυτή η ανάπτυξη δεν ήταν η ανάπτυξη που άφηνε τη χώρα να σταθεί στα δικά της πόδια.
Πρέπει λοιπόν να δούμε την ποιοτική μεταβολή, πώς διανέμεται και αναδιανέμεται ο πλούτος που παράγεται. Ποιος είναι ο πλούτος που παράγεται για τη χώρα. Ποιος είναι ο σχεδιασμός και ποια είναι η κοινωνική διαδικασία αλλαγής του μετασχηματισμού και της κοινωνίας και του Κράτους και της οικονομίας. Αυτό έχει χαρακτηρίσει ο Πρωθυπουργός ως δίκαιη ανάπτυξη. Και πιστεύω, ότι παρότι είναι παρατεταμένα τα χρόνια της λιτότητας, της φτωχοποίησης ενός μεγάλου κομματιού της κοινωνίας, της μεγάλης ανεργίας που κληρονομήσαμε, αλλά και που υπάρχει ακόμη παρότι έχει μειωθεί, είναι μεγάλη η δημογραφική επιδείνωση, υπάρχουν μεγάλες ανισότητες στη χώρα μας, πάρα ταύτα, αυτές οι πληγές πρέπει να θεραπευτούν. Και πρέπει να λέμε αλήθεια, δεν είναι εύκολο να θεραπευτούν. Δε σημαίνει η έξοδος από το μνημόνιο τον Αύγουστο, ότι με ένα διακόπτη θεραπεύουμε τις πληγές που άνοιξαν όλα αυτά τα χρόνια: ανακτούμε το 25% του ΑΕΠ, επανερχόμαστε σε μία δήθεν εποχή ευδαιμονίας όπως ήταν στο παρελθόν με το γύρισμα ενός κουμπιού. Αυτή την αρνητική κληρονομι της χώρας και της κατάστασης του ελληνικού λαού δυστυχώς την κληρονομήσαμε μαζί με μία μηδενιστική καταστροφολογία αρκετών δυνάμεων της αντιπολίτευσης. Και είναι ένα θέμα αυτό, διότι σε αυτά τα Αναπτυξιακά Συνέδρια δεν είχαν κληθεί μόνο οι φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Είχαν κληθεί όλοι και κάποιοι επέλεξαν να μην έρθουν, να μη συμβάλλουν, να μην εκτεθούν με την πρότασή τους και ας διαφωνήσουμε για το ποιο πρέπει να είναι το εθνικό αναπτυξιακό στρατηγικό σχέδιο της χώρας.
Το 2018 είναι το πλέον κρίσιμο έτος για τη μετάβαση της χώρας στη νέα εποχή. Εργαζόμαστε ώστε η ανάκαμψη της οικονομίας που ξεκίνησε να δυναμώσει αγκαλιάζοντας το μεγαλύτερο κομμάτι της κοινωνίας. Υλοποιούμε τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που θα μας επιτρέψουν να βγάλουμε τη χώρα από τον εφιάλτη, αποκτώντας μεγαλύτερους και περισσότερους βαθμούς ελευθερίας στην άσκηση της οικονομικής πολιτικής. Διαπραγματευόμαστε με τους εταίρους μας την ελάφρυνση του χρέους για να πάρει μία πρόσθετη ανάσα η ελληνική κοινωνία και η ελληνική οικονομία.
Είμαστε σε μία περίοδο γεωπολιτικής αναταραχής, περιφερειακών συγκρούσεων, όξυνσης των εθνικιστικών τάσεων. Αγωνιζόμαστε για να κλείσουμε ανοιχτά ζητήματα με τους γείτονές μας, με πνεύμα ευρωπαϊκό, οικουμενικό, εποικοδομητικό. Για να δέσουμε τη σταθερότητα τόσο στην Ανατολική Μεσόγειο όσο στα Βαλκάνια, αλλά και σε αυτό ακόμη, βρίσκουμε και εσωτερικές αντιδράσεις. Παραδείγματος χάρη, να φέρουμε ένα απτό παράδειγμα, οι υποδομές και οι συνδυασμένες μεταφορές μπορούν να βοηθήσουν στο πως συνεργάζονται οι λαοί, στο πώς κάνουν κοινές υποδομές, στο πως τις λειτουργούν.
Ένα τέτοιο εγχείρημα γίνεται με τη σιδηροδρομική Εγνατία και με τη συνεργασία που έχουμε με τη Βουλγαρία. Υπογράφηκε το μνημόνιο, σε λίγες μέρες θα είναι έτοιμη η γραφειοκρατική διαδικασία για την κοινή εταιρεία με τη Βουλγαρία και επομένως, θα μπορέσουμε να έχουμε μία σιδηροδρομική υποδομή βιώσιμη, που θα παρακάμπτει τα Δαρδανέλια και θα ενώνει τα λιμάνια της Βορείου Ελλάδος με τη Μαύρη Θάλασσα. Το ίδιο πρέπει να γίνει με τη σιδηροδρομική σύνδεση μέσω Σκοπίων και Σερβίας με την Κεντρική Ευρώπη. Πώς θα γίνει αυτό αν δεν αμβλυνθούν κόντρες που είχαμε στο παρελθόν, διαφωνίες, αν δε βρούμε σημεία προσέγγισης και επίλυσης των διαφωνιών και ταμπουρωθούμε όλοι πίσω από ακραίες δογματικές φωνές και εθνικιστικές φωνές κάθε χώρας, χωρίς να μπορέσουμε να βρούμε λύση.
Επομένως προσπαθούμε να βγάλουμε τη χώρα από την κρίση, να την κάνουμε να σταθεί στα δικά της πόδια, να παράξει, να ανατάξουμε και την Ελληνική κοινωνία, μέσα όμως σε μία δύσκολη συγκυρία, σε ένα δυσμενές περιβάλλον, ιδιαίτερα στην περιοχή μας.
Τα καλά νέα τώρα, είναι, ότι οι θετικές εξελίξεις που έχουμε και στην οικονομία και στις υποδομές, σε όλους τους τομείς, δείχνουν ότι με σχέδιο, με συντονισμένη δράση όλων των υγιών παραγωγικών δυνάμεων της Κυβέρνησης και της αυτοδιοίκησης, της κοινωνίας, των παραγωγικών δυνάμεων, των συνδικάτων, οι αρνητικές τάσεις μπορούν περαιτέρω να πολεμηθούν και πιστεύω ότι αυτό έχει αρχίσει ήδη να φαίνεται στην Ελληνική κοινωνία και οικονομία.
Έχει σταματήσει η τάση απορρύθμισης του Κράτους. Έχει σταματήσει η τάση απορρύθμισης της κοινωνίας, των επαγγελμάτων. Εχει ανακοπεί. Πριν λίγα χρόνια και οι δημόσιοι υπάλληλοι, αλλά και οι εργαζόμενοι και οι αυτοαπασχολούμενοι ξυπνούσαν με την αγωνία, αν την άλλη μέρα το πρωί θα έχουν δουλειά, αν θα απολυθούν, αν θα κλείσει κάποια επιχείρηση. Η τάση και η ανησυχία αυτή έχει τερματίσει. Και βέβαια, ανακτάμε σιγά σιγά και ξαναχτίζουμε το εργασιακό πλαίσιο που δεν υπήρχε, το θεσμικό πλαίσιο σε πολύ μεγάλους κλάδους και επαγγέλματα που είχε μηδενιστεί ή είχε ακυρωθεί. Δημιουργούμε ένα άλλο θεσμικό πλαίσιο στο πως πρέπει να προχωρήσουμε και στις υποδομές, στις δημόσιες συμβάσεις, στην πολιτιστική κληρονομιά, σε όλες τις πλευρές της οικονομικής ζωής της χώρας.
Επομένως, ανοίγουμε αυτή τη συζήτηση στο Νότιο Αιγαίο για να μπορέσουμε μαζί σας να εκπονήσουμε αυτόν τον αποτελεσματικό στρατηγικό αναπτυξιακό σχεδιασμό με δημοκρατικό τρόπο: Να κατατεθούν όλες οι απόψεις και πραγματικά κύριε Αντιπεριφερειάρχα το ζητούμενο δεν είναι να συμφωνήσουμε, αλλά να διαφωνήσουμε και να συνθέσουμε μετά. Γιατί πιστεύουμε, ότι μόνο έτσι μπορεί πραγματικά να έχουμε καθαρές σχέσεις, να έχουμε ένα σχέδιο που θα το υπηρετήσουμε όλοι και κυρίως η κοινωνία. Ένα σχέδιο πραγματικά εθνικό, στρατηγικό και αποτελεσματικό.
Αγαπητές φίλες και φίλοι, ένα μεγάλο κομμάτι της παραγωγικής δομής και της χώρας μας και της Ευρώπης συνολικά, μεταφέρθηκε τα προηγούμενα χρόνια σε χώρες της Άπω Ανατολής και σε χώρες που είχαν χαμηλό, όπως μας έλεγαν, εργατικό κόστος. Για χρόνια οι πολιτικές που επιβάλλονταν από τις νεοφιλελεύθερες δυνάμεις που είχαν κυριαρχήσει στην Ευρώπη μιλούσαν για την ανταγωνιστικότητα. Και με άλλοθι την ανταγωνιστικότητα περικόπηκε πολύ μεγάλο κομμάτι του κοινωνικού κράτους, καταργήθηκε το εργασιακό πλαίσιο, βυθίστηκαν οι αμοιβές, οι συντάξεις. Αυτό που εμείς το λέμε «η ζωή μας», και οι άλλοι το λένε εργασιακό κόστος. Σε όποια χώρα έγινε αυτό, δε λύθηκε το πρόβλημα. Άρα πρέπει κατά τη γνώμη εκείνων που υπηρετούσαν αυτή τη λογική, να πάμε στη μείωση και άλλων παραγόντων που αυξάνουν το κόστος. Τέτοιοι παράγοντες είναι το κόστος της Δικαιοσύνης, είναι το κόστος της Προστασίας του Περιβάλλοντος, είναι το κόστος της Δημοκρατίας και όταν μειώσουν και αυτό το κόστος, πραγματικά θα είμαστε «ανταγωνιστικοί» και σαν χώρα και σαν Ευρώπη, αλλά δε θα είμαστε Ευρώπη. Θα είμαστε κάτι άλλο.
Επομένως πρέπει να πάμε σε μία άλλη πρόταση, σε ένα άλλο μοντέλο από αυτό που για δεκαετίες μας έλεγαν περί ανταγωνιστικότητας, μείωσης του εργατικού κόστους, του κοινωνικού κράτους και όλων των υπολοίπων.
Πρέπει να έχουμε παραγωγική δομή. Πρέπει να οικοδομήσουμε παραγωγική δομή. Πρέπει να βασιστούμε στα δικά μας πόδια και να είναι και αειφόρος αυτή η ανάπτυξη και βιώσιμη, να είναι ποιοτική. Να βασίζεται στα πλεονεκτήματα που έχει κάθε γωνιά της χώρας μας και για να φτάσουμε και στο Νότιο Αιγαίο, που είναι μία περιοχή της χώρας, η οποία δεν έχει να δώσει μόνο από τον τουρισμό. Είναι μία περιοχή που έχει μία ιδιαίτερη γεωγραφική θέση, έχει βαριά ιστορία, έχει πολιτιστική κληρονομιά, που πρέπει να σκύψουμε από πάνω και να την προστατεύσουμε, να την αναδείξουμε περισσότερο και πρέπει να απαντήσουμε σε βασικά ερωτήματα για το Νότιο Αιγαίο:
Πρέπει να έχουμε ολιστικό σχέδιο προσέγγισης και ανάπτυξης; Πρέπει να έχουμε αναπτυγμένους όλους τους τομείς, όλα τα πλεονεκτήματα των νησιών μας; της νησιωτικής Ελλάδας; ή πρέπει κάποιοι τομείς να συνεχίζουν να υποχωρούν και να μην υπάρχουν; Αν θα έχουμε δηλαδή αύξηση ή απασχόληση μόνο από τον τουρισμό, ή αν θα έχουμε δομές στην πρωτογενή παραγωγή, στη μεταποίηση, σε όλους τους τομείς της οικονομικής ζωής.
Τι ζήσαμε μέχρι τώρα; Μέχρι τώρα ζήσαμε ένα λαθεμένο μοντέλο που υιοθετήθηκε μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Το μοντέλο αυτό βασίστηκε στην ανάπτυξη του δίπολου Αθήνας – Θεσσαλονίκης. Υπηρετήθηκε από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι σήμερα και αυτό έκανε μία χώρα -που πραγματικά έχει πολλά πλεονεκτήματα, να συγκεντρώσει το 80% του πληθυσμού και των δραστηριοτήτων της στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα. Να μαραζώσει επομένως όλη την υπόλοιπη χώρα, να συγκεντρώσει εκεί τις οικονομικές δραστηριότητες και τις υποδομές. Και όλα τα υπόλοιπα, πήγαιναν στον αυτόματο πιλότο, χωρίς κανένα σχεδιασμό, καμία στρατηγική, κανένα εθνικό σχέδιο.
Πρέπει λοιπόν να βάλουμε κανόνες, πρέπει από κοινού αυτό το σχέδιο που θα κάνουμε και για τις υποδομές να υπηρετεί τις υγιείς παραγωγικές δυνάμεις. Πρέπει να υπηρετεί το σχέδιο που θα έχουμε για το τι ανάπτυξη θέλουμε αύριο. Και είναι ένας κρίσιμος τομέας, το πως ιεραρχούμε αυτές τις προτεραιότητες και πρέπει από κοινού να το αποφασίσουμε. Παραδείγματος χάριν. Θα φέρω ένα παράδειγμα από άλλη περιοχή, νησιωτική επίσης, την Κρήτη. Όλοι λοιπόν έλεγαν, οι βουλευτές της αντιπολίτευσης, μέρος της τοπικής αυτοδιοίκησης και τα υπόλοιπα στελέχη της τοπικής κοινωνίας, ότι η Ιεράπετρα χρειάζεται έναν εκπληκτικό δρόμο, από τη Σητεία μέχρι την Ιεράπετρα. Όταν έγινε μία αντίστοιχη συζήτηση στο Aναπτυξιακό Συνέδριο, οι άνθρωποι που ενδιαφέρονταν για αυτή τη δράση, αυτοί που είχαν τα θερμοκήπια, οι αγρότες μας, δήλωσαν ότι και δρόμο να κάνουμε, τα προϊόντα τους στο λιμάνι του Ηρακλείου θα τα πηγαίνουν και όχι της Σητείας. Και αυτό που τους ένοιαζε, δεν ήταν ο δρόμος, ήταν να κάνουμε έναν αγωγό, για να μπορούν να υδρεύονται τα θερμοκήπια. Εδώ λοιπόν, πραγματικά, αληθινά και όχι προσχηματικά, θα κληθούμε από κοινού να ιεραρχήσουμε τα έργα, αν πρέπει να υπηρετηθούν τα οδικά δίκτυα, σε σχέση με τα δίκτυα άρδευσης, ύδρευσης, τις κοινωνικές υποδομές ή όλα τα υπόλοιπα, γιατί οι πόροι μέσα σε αυτή τη συγκυρία δεν είναι άπειροι.
Εμείς δεν ήρθαμε να μιλήσουν οι υπουργοί και τα στελέχη της Κυβέρνησης, να αρχίσουν να λένε ότι θα κάνουμε αυτά τα έργα, δεσμευόμαστε και μετά από πέντε γενιές, όσοι μαζευτούν εδώ να αναπαράγουν πάλι τα ίδια και τα ίδια… Και να μην έχουν γίνει ούτε οι υποδομές, ούτε αυτά που θα συζητήσουμε εδώ. Δεν ήρθαμε για αυτό.
Ήρθαμε για να συζητήσουμε από κοινού, ποιες είναι οι αναγκαίες υποδομές που θα υπηρετήσουν την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, ποια είναι η ιεράρχηση τους. Και αυτό κάνουμε από το πρώτο Αναπτυξιακό Συνέδριο, που έγινε τον Ιούλιο του 2017 στη Δυτική Μακεδονία μέχρι και σήμερα και θα το αποφασίσουμε όλοι μαζί. Δηλαδή θα καταθέσουν όλοι τις προτάσεις τους και θα έχουν την ευθύνη τους για αυτό. Δε μπορεί να συνεχίσει ο σχεδιασμός να γίνεται από μία πολιτική ηγεσία στην Αθήνα στο ποια έργα θα γίνουν στη Ρόδο, στα Δωδεκάνησα, στις Κυκλάδες. Από την άλλη πλευρά όμως και η Τοπική Αυτοδιοίκηση και οι τοπικοί φορείς πρέπει να φύγουν από τη λογική του παλιού. Από τη λογική του κάνουμε ένα δρόμο σε έναν οικισμό, πηγαίνουμε στον Βουλευτή, στον Υπουργό, στο Δήμαρχο, στον Περιφερειάρχη και δεν προτάσσουμε μία υποδομή που πραγματικά στηρίζει την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Άρα θεωρώ, επειδή και η Τοπική Αυτοδιοίκηση τα τελευταία χρόνια έχει κάνει άλματα ωρίμανσης και αυτό είναι καλό γιατί είναι και ωρίμανση και της δημοκρατίας μας, ότι εδώ πρέπει να μιλήσουμε ανοιχτά και ειλικρινά πάνω στο τραπέζι. Ούτε εξαγγελίες ψεύτικες να γίνουν, ούτε αιτήματα παράλογα να γίνουν. Να κατανοήσουμε όλοι ποιοι είναι οι πόροι, ποια είναι η κατάσταση και να ιεραρχήσουμε τα έργα που πρέπει να γίνουν. Και σε ότι δεσμευτούμε, να γίνει. Κι αυτό είναι πολύ σημαντικό.
Για να δεσμευτούμε λοιπόν και να γίνουν αυτά που λέμε, βάλαμε μερικούς κανόνες. Ο πρώτος κανόνας είναι αυτός που είπαμε πριν. Να αφήσουμε πίσω όλοι μαζί την παλιά τακτική. Την τακτική τού «εξαγγέλλω έργα» και τα τρισέγγονα μου θα πρέπει να υλοποιήσουν τα ίδια έργα που είχαν εξαγγελθεί πριν τρεις – τέσσερις δεκαετίες. Έχουμε μερικά έργα στα Δωδεκάνησα που είναι για βραβείο Νόμπελ σε σχέση με αυτό που λέω. Εκκρεμούν δεκαετίες. Είναι όραμα γενιών να γίνουν! Το ίδιο προφανώς ισχύει και στην Ηπειρωτική Ελλάδα: τον αυτοκινητόδρομο, που ενώνει την Αθήνα με τη Θεσσαλονίκη, η χώρα έκανε 60 χρόνια για να τον ολοκληρώσει. Αυτό δείχνει και το πως και το που κινούνταν η χώρα.
Όσοι είναι στην αίθουσα και έχουν ασχοληθεί με τη δημόσια διοίκηση, Περιφερειάρχες, Δήμαρχοι, Βουλευτές, στελέχη, Μηχανικοί, Δικηγόροι ξέρουν, ότι για τους κρίσιμους παραγωγικούς τομείς της χώρας, είτε σχετίζονται με τις συνδυασμένες μεταφορές, είτε με τις τηλεπικοινωνίες, είτε με τις υποδομές, είτε με την ενέργεια, ποτέ δεν υπήρχε μία συγκεκριμένη δομή στρατηγικού σχεδιασμού στο Ελληνικό Δημόσιο. Δεν είναι μόνο ότι δεν είχαμε σχέδιο δηλαδή, δεν είχαμε και δομή, για να έχουμε αυτό το σχέδιο. Σε αυτή τη λογική λοιπόν, σε αυτή την έλλειψη, για να καλύψουμε αυτή την έλλειψη, ιδρύσαμε στην Παλιά Γραμματεία Δημοσίων Έργων, στη σύγχρονη Γραμματεία Υποδομών, αλλά και στη Γενική Γραμματεία Μεταφορών δύο Γενικές Διευθύνσεις: Τη Γενική Διεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασμού Συνδυασμένων Μεταφορών και τη Στρατηγική Διεύθυνση Υποδομών, όπου όλοι οι φορείς, από όλη τη χώρα, θα μπορούν να καταθέτουν τις προτάσεις τους, να τις ιεραρχούμε και στη συνέχεια, να δεσμευόμαστε για το ποιες έχουν προτεραιότητα να γίνουν, ώστε να μην μπορεί ο εκάστοτε Υπουργός, που έχει φίλο τον Αντιπεριφερειάρχη ή τον Δήμαρχο ή κάποιον βουλευτή να προτάσσει κάποια έργα που είναι δεύτερης προτεραιότητας σε σχέση με αυτά που έχουν σημασία και δίνουν υπεραξία στη χώρα για να γίνουν. Εμείς το θεωρούμε αυτό μία πολύ μεγάλη τομή, γιατί σπάει τη λογική ότι ο Δήμαρχος, ο Περιφερειάρχης, ζητάει από τον Βουλευτή, -τον Υπουργό, τον εκάστοτε Βουλευτή ή Υπουργό- το τι έργο πρέπει να ενταχθεί και το τι έργο πρέπει να γίνει. Μειώνονται πολύ λοιπόν οι βαθμοί ελευθερίας του παλαιοκομματισμού και της παλαιοκομματικής λογικής.
Το δεύτερο που σε θεσμικό επίπεδο κάναμε, είναι ότι θεσμοθετήσαμε -και τώρα ας είναι κρίση, τώρα γίνονται αυτά τα πράγματα-, την υλοποίηση ηλεκτρονικών συστημάτων που δεν επιτρέπουν πια τον τρόπο που γίνονταν τα έργα στο παρελθόν. Το μεγαλύτερο κατά τη γνώμη μου ηλεκτρονικό σύστημα που έχει μπροστά του το Υπουργείο να κάνει, δεν είναι αυτό που ήδη έκανε. Δεν είναι δηλαδή οι ηλεκτρονικές διαδικασίες για τα έργα. Είναι το ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης έργων, το οποίο θα είναι το ημερολόγιο του έργου και θα ξέρουμε όλοι πάρα πολύ καλά, ποιος ανέλαβε και σε τι τιμή τη μελέτη, ποιοι δούλεψαν για αυτή, τι προϋπολογισμό είχε, τι προϋπολογισμό έβγαλε. Ποιος είναι ο εργολήπτης που ανέλαβε να κάνει την υλοποίηση του έργου. Ποιοι είναι οι υπερεργολάβοι, ποιοι είναι οι τεχνίτες, ποια είναι τα μηχανήματα. Τα πάντα. Για να μπορεί και ο πολίτης να ξέρεις σε ποια φάση είναι το έργο, τι ποσοστό έχει απορροφηθεί, ποιες διαδικασίες εκκρεμούν και όχι να γίνεται αυτό που γίνεται όλα αυτά τα χρόνια, δηλαδή να ρίχνει ο ένας φορέας το μπαλάκι στον άλλον και να χάνεται και η πληροφόρηση προς τον πολίτη αλλά και η αξιοπιστία των φορέων και όλου του πολιτικού συστήματος από πάνω μέχρι κάτω.
Προφανώς αυτό δεν αρέσει, γιατί δεν είναι μόνο το θέμα της διαφάνειας είναι και το θέμα της διαπλοκής. Είναι πολύ μεγάλο θέμα, να ξέρει ο πολίτης πραγματικά αν το έργο το έχει πάρει ο Σπίρτζης και το εκτελεί ο Τεμπονέρας στο όνομα του Σπίρτζη. Οι πιο παλιοί στο επάγγελμα, είτε μηχανικοί, είτε δικηγόροι καταλαβαίνουν πάρα πολύ καλά τι λέω.
Να δούμε πρόσθετα μερικές γκρίζες ζώνες που είχαμε μέχρι τώρα οι οποίες και αναδείχθηκαν και αποδείχτηκαν. Θυμάστε τα έργα των αυτοκινητοδρόμων με τις παραχωρήσεις. Το 2006 και το 2007 έγιναν οι συμβάσεις. Το 2015 που αναλάβαμε τη διακυβέρνηση αν θυμάμαι καλά κατηγορηθήκαμε ότι ήμασταν ακραίοι δογματικοί κομμουνιστές και δεν θα ολοκληρώσουμε αυτά τα έργα. Στη συνέχεια κατηγορηθήκαμε ότι είμαστε ανεπαρκείς διαχειριστικά και δε θα προλάβουμε να τα ολοκληρώσουμε. Στο τέλος κατηγορηθήκαμε ότι κόβαμε κορδέλες για έργα που έκαναν οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Ευτυχώς πριν λίγες μέρες, -αφήστε τι λέγαμε εμείς. που είμαστε αυτοί που είμαστε, κατά τη Νέα Δημοκρατία και την αντιπολίτευση-, βγήκε η έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου. Είναι για την περίοδο 2010 – 2014, για τα έργα ΣΔΙΤ στην Ελλάδα και σε όλη την Ευρώπη. Έχει συγκεκριμένη αναφορά για τα έργα παραχωρήσεων και τι λέει; Λέει ότι στις τρεις παραχωρήσεις φορτώθηκαν με 1,2 δισεκατομμύρια παραπάνω. Λέει, ότι μειώθηκε πάνω από 50% το φυσικό αντικείμενο των έργων. Λέει, ότι υπήρξαν υπερβολικές προβλέψεις για αποζημιώσεις, γιατί δεν είχαν ολοκληρωθεί οι απαλλοτριώσεις, οι αρχαιολογικές εργασίες, οι αδειοδοτήσεις. Όλα αυτά που λέγαμε εμείς.
Δεν κατηγορεί τις συμβάσεις τις αρχικές μόνο του κυρίου Σουφλιά, κατηγορεί και τις αναθεωρήσεις που έγιναν το 2013 από την Κυβέρνηση του κυρίου Σαμαρά. Προφανώς και η Νέα Δημοκρατία δεν έβγαλε καμία ανακοίνωση για αυτή την έκθεση και τα συγκεκριμένα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης που τη στηρίζουν. Εδώ όμως μπαίνουν μερικά θέματα. Εμείς κάναμε μία διαπραγμάτευση και μειώσαμε στους τέσσερις αυτοκινητόδρομους, 764 εκατομμύρια τις αποζημιώσεις και η Νέα Δημοκρατία μας έλεγε ότι δίνουμε πανωπροίκια. Θα πούμε και στη συνέχεια και άλλα πανωπροίκια που τα Δωδεκάνησα και οι Κυκλάδες τα έχουν ζήσει από πρώτο χέρι.
Αυτά τα κόστη αιτιολογούν απόλυτα γιατί δεν έχουμε υποδομές στα Δωδεκάνησα και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Μπορούν να καταλάβουν όλοι και οι Δήμαρχοι και η Περιφέρεια αν είχαμε μέσα στην κρίση 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ που πληρώσαμε σε αποζημιώσεις για τους αυτοκινητόδρομους, τι θα σήμαινε αυτό για το υπόλοιπο οδικό δίκτυο, είτε αφορά τη νησιωτική Ελλάδα, είτε αφορά την υπόλοιπη Ελλάδα. Τα ελλείμματα αυτά δεν είναι μόνο οικονομικά είναι και ελλείμματα σχεδιασμού. Για να δούμε λοιπόν: Τα πληρώναμε ακριβά τα έργα. Γίνονταν όμως τα έργα που θέλαμε;
Υπήρχε και υπάρχει ο Ευρωπαϊκός σχεδιασμός, τα Διευρωπαϊκά δίκτυα. Εγινε ένας υπέροχος δρόμος, η Εγνατία. Έγιναν πέντε υπέροχοι δρόμοι οι παραχωρήσεις και ξεκινάμε:
Ιόνια Οδός δε συνδέεται το Αγρίνιο με την Ιόνια οδό, δε συνδέεται η Πρέβεζα με την Ιόνια οδό, το λιμάνι του Αστακού. Ευτυχώς που περνάει κοντά από το Μεσολόγγι και τα Γιάννενα. Κάναμε στο παρελθόν ένα άλλο υπέροχο έργο, την Εγνατία Οδό. Ευτυχώς που ξεκινάει από την Ηγουμενίτσα, στην πορεία της δε συνδέεται με κανένα αστικό κέντρο, ούτε με τη Θεσσαλονίκη. Με κανένα λιμάνι της Βορείου Ελλάδος, με καμιά τουριστική περιοχή, με καμία βιομηχανική περιοχή.
Επομένως υπήρχε μία «συνήθεια»: Να γίνονται έργα που εντάσσονταν στον Ευρωπαϊκό σχεδιασμό, αλλά κανείς να μη σκύβει από πάνω, για να εντάσσει αυτά τα έργα στον εθνικό σχεδιασμό και στο πώς αυτός θα υπηρετούσε τις ελληνικές παραγωγικές δυνάμεις και το ελληνικό σχέδιο.
Και βέβαια, αυτό μπορούμε να το δούμε και στη νησιωτική Ελλάδα, μιας και τα Δωδεκάνησα, με τη θέση που έχουν και η Κρήτη και η Νότια Πελοπόννησος δεν έχει κανενός είδους ανθηρής σύνδεσης και σχέση εμπορική, οικονομική, παραγωγική με τις χώρες της Βορείου Αφρικής, με τη Μέση Ανατολή. Έχει εγκαταλειφθεί αυτό. Όπως δεν είχαμε σχέσεις με τις γειτονικές χώρες στα βόρεια σύνορά μας για να αναπαράγουμε ένα παλιό ψυχροπολεμικό μοντέλο, αντί να έχουμε τη χώρα μας ως επίκεντρο της περιοχής, στις εσχατιές της Ευρώπης. Αυτό είναι μία πολύ σημαντική διαφορά από αυτό που θέλουμε να κάνουμε.
Το τρίτο που πρέπει να δούμε για να μην κοροϊδευόμαστε μεταξύ μας και πρέπει και οφείλουμε να ενημερώνουμε τους πολίτες, -για να μην επιτρέπεται ούτε στον Σπίρτζη, ούτε στον Περιφερειάρχη, ούτε στο Δήμαρχο να λέει δεν φταίω εγώ, φταίει ο άλλος και να ρίχνει το μπαλάκι παρακάτω-, είναι πώς χρηματοδοτούνται τα έργα. Γιατί τα προηγούμενα τα προβλέψαμε. Δηλαδή αν σήμερα βγάζαμε τα έργα των παραχωρήσεων, δε θα μπορούσαμε να πληρώσουμε τις πρόσθετες αποζημιώσεις, γιατί για να δημοπρατηθεί σήμερα ένα έργο ή στις παραχωρήσεις για να υπογράψεις τη σύμβαση, πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί και οι αρχαιολογικές εργασίες και οι απαλλοτριώσεις.
Με την ευκαιρία θα ήθελα να ζητήσω από τους Δημάρχους όποιο έργο έχουν σε εκκρεμότητα που έχει απαλλοτρίωση, να μας το στέλνουνε στο υπουργείο, να το εντάσσουμε στην διαδικασία του άρθρου 7Α και να γίνονται πολύ σύντομα, μέσα σε ένα μήνα, ένα δίμηνο οι απαλλοτριώσεις, που πρέπει, για να βγει το έργο. Όπως προβλέψαμε επίσης, ότι για να βγει ένα έργο ΣΔΙΤ ή παραχώρησης, να υπάρχουν, να λαμβάνονται υπόψη υποχρεωτικά κοινωνικοί δείκτες. Αν μπορεί δηλαδή να το χρησιμοποιήσει ο πολίτης αυτό το έργο. Άρα δεν θα είχαμε έναν αυτοκινητόδρομο με τέτοια τιμή διοδίων ή δε θα είχαμε σχολεία, που βγήκαν ΣΔΙΤ με τέτοιο ύψος λειτουργίας, που το επιβαρύνονται οι δήμοι μετά. Θα είχαμε ένα άλλο μοντέλο, που θα άπλωνε ο χρόνος, θα μειωνόταν η τιμή χρήσης και όλα τα υπόλοιπα.
Στην ερώητηση αν είμαστε υπέρ των ΣΔΙΤ και των παραχωρήσεων, θεωρώ, ότι όποιος έχει στοιχειώδεις οικονομικές γνώσεις ή τεχνικές γνώσεις δεν μπορεί να είναι υπέρ. Να το απλοποιήσουμε λίγο. Θέλω να κάνω εγώ το σπίτι μου. Πότε θα μου στοιχίσει λιγότερο; Όταν έχω λεφτά δικά μου για να χτίσω το σπίτι μου. Αν δεν έχω, θα πάω στην τράπεζα για να πάρω ένα δάνειο και να πληρώνω τα επιτόκια, τα τοκοχρεολύσια και όλα τα υπόλοιπα. Άρα θα μου κοστίσει ακριβότερα. Αν πάω στον Αντιπεριφερειάρχη και του πω «πάρε εσύ δάνειο και χτίσε μου το σπίτι μου και θα στο αποπληρώνω και συντήρησε το μου κιόλας και λειτούργησε το», θα μου κοστίσει ακόμη ακριβότερα. Είναι προφανές.
Άρα, αν είμαστε σε μία φάση που είχαμε δικά μας λεφτά, θα έπρεπε όλα τα έργα να μη γίνουν ως ΣΔΙΤ ή ως παραχωρήσεις. Γιατί κοστίζουν πολύ ακριβότερα. Έχουμε λεφτά για να κάνουμε τις αναγκαίες υποδομές για τη χώρα από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων; Όχι, είναι η απάντηση. Άρα θα χρησιμοποιήσουμε αυτό το εργαλείο με τρόπο όμως που μην υποθηκεύει το μέλλον της χώρας, των νέων γενεών στη συνέχεια. Όταν ο πολίτης μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτά τα έργα, όταν το κόστος είναι διασφαλισμένο, η λειτουργία είναι διασφαλισμένη και όλα τα υπόλοιπα.
Το δεύτερο που αφορά τη χρηματοδότηση, είναι ποια έργα δέχεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα να χρηματοδοτήσει. Δεν δέχεται όποιο έργο της πάει η χώρα. Δυστυχώς δηλαδή και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα και οι ιδιωτικές τράπεζες δεν έχουν μπει στη λογική τη δική μας. Δεν είναι ούτε σοσιαλιστές, ούτε λαϊκοί δεξιοί έστω να σκέφτονται τις λαϊκές ανάγκες, ούτε κομμουνιστές. Σου ζητάνε μία μελέτη βιωσιμότητας, αν βγαίνει το έργο ή αν δε βγαίνει. Και στα Δωδεκάνησα έχουμε τέτοιο έργο και πρέπει να το συζητήσουμε.
Αρα λοιπόν, τα έργα που είναι βιώσιμα θα πάμε στη λογική, όπου μπορούμε, των ΣΔΙΤ και των παραχωρήσεων με διασφάλιση της κοινωνίας. Τα έργα που μπορούν να χρηματοδοτηθούν από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα και τους ευρωπαϊκούς πόρους και είναι βιώσιμα, γιατί αυτοί είναι οι κανόνες του παιχνιδιού, θα ενταχθούν εκεί. Και τα υπόλοιπα έργα που δεν είναι βιώσιμα, πρέπει με πολύ αυστηρή ιεράρχηση να συζητήσουμε ποια θα γίνουν από τους εθνικούς πόρους, από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων δηλαδή. Όλα αυτά πρέπει να τα εξηγήσουμε στον πολίτη, ότι δεν έχει ούτε ο Περιφερειάρχης, ούτε ο Δήμαρχος, ούτε ο Υπουργός μια μηχανή που κόβει λεφτά και κάνουμε τα έργα. Είναι πραγματικά περιορισμένοι πόροι για αυτό και πρέπει κάθε ευρώ που μπορούμε να αξιοποιήσουμε και κυρίως κάθε ευρώ του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων να το τιμάμε. Και να μην τα σπαταλάμε. Τώρα, δυστυχώς στη νησιωτική Ελλάδα, στο σύνολό της απουσίαζε από τον κλάδο των υποδομών επί της ουσίας των προηγούμενων κυβερνήσεων. Τα λιμάνια στο σύνολο της χώρας ήταν απαξιωμένα, δεν βρήκαμε ένα ευρώ στο ΕΣΠΑ για τα λιμάνια. Δε βρήκαμε ένα ευρώ γιατί το πρόγραμμα ήταν, -όπως θυμούνται πάρα πολύ καλά όλοι-, να πάνε όλα τα λιμάνια στο ΤΑΙΠΕΔ για ιδιωτικοποίηση.
Και ό, τι ήταν για ιδιωτικοποίηση, έπρεπε να απαξιωθεί για να πουληθεί πολύ χαμηλά. Δε φρόντισαν στο ελάχιστο να έχουμε ώριμα, κρίσιμα έργα υποδομών στα νησιά μας, είτε οδικά, είτε αντιπλημμυρικά, είτε ύδρευσης. Και βέβαια, δε φρόντισαν να υπάρχουν στοιχειώδεις δομές που να στηρίζουν την τοπική αυτοδιοίκηση, να τη βοηθάνε, τους μικρούς δήμους, τα μικρά νησιά μας, για την ωρίμανση και την υλοποίηση έργων. Για εμάς η νησιωτική Ελλάδα, κάθε νησί, όχι μόνο για τα μεγάλα νησιά, είναι στοίχημα. Νοιαζόμαστε πως δε θα φύγει ο πολίτης από αυτά τα νησιά και το έχουμε αποδείξει ότι το νοιαζόμαστε. Νοιαζόμαστε για τα Δωδεκάνησα, για τις Κυκλάδες, για το βόρειο Αιγαίο. Να φέρω ένα παράδειγμα γιατί βλέπω και το δήμαρχο της Κω εδώ πέρα που γκρινιάζει συνεχώς. Σήμερα δεν γκρινιάζει, όχι, συνήθως λέω. Στις 21 Ιουλίου του ’17 όπως ξέρετε έγινε ο σεισμός που επηρέασε την Κω και την Κάλυμνο.
Μία, δύο ώρες μετά και με τον Νίκο Τόσκα και με τα κλιμάκια του Υπουργείου, των μηχανικών, προς τιμήν τους, και με τα κλιμάκια του Πολυτεχνείου, και με τον ΟΑΣΠ και με την πυροσβεστική υπηρεσία και τις ειδικές μονάδες που έχει, προς τιμήν τους, λίγες ώρες μετά, τα ξημερώματα, ήταν όλοι στο νησί. Έγινε μια υπερπροσπάθεια και με τη βοήθεια του Λιμενικού Ταμείου, του Δήμου, της Περιφέρειας και τελείωσε το Υπουργείο την πρώτη φάση για να μπορεί το νησί να έχει λιμάνι, να λειτουργεί, μέσα σε 15 – 20 ημέρες, με όλη τη βαριά διαδικασία αδειοδότησης που υπάρχει για τα λιμάνια. Έχουμε κάνει πραγματικά πιστεύω όλοι μαζί έναν άθλο, έχουν ωριμάσει τα έργα για την αποκατάσταση του λιμανιού και του κτιρίου που είναι προς κατεδάφιση. Πιστεύουμε ότι άμεσα θα βγει ο διαγωνισμός για το κτίριο, τον Μάιο ολοκληρώνεται η μελέτη για το υπόλοιπο λιμάνι. Το Υπουργείο Υποδομών έχει προβλέψει 8 περίπου εκατομμύρια για τον προϋπολογισμό του έργου, τα έχει δεσμεύσει, πρέπει να γίνει μια προγραμματική σύμβαση με το λιμενικό ταμείο για να μπορέσουμε να βγάλουμε τη δημοπρασία του έργου στον προϋπολογισμό που θα βγάλει η μελέτη και να αποκατασταθεί πλήρως όχι μόνο το λιμάνι, αλλά και η παραλία που είναι κρίσιμο στοιχείο ας πούμε, για τη λειτουργία στην Κω.
Θα πάμε και στη Ρόδο, μην ανησυχείτε, θα πάμε και στα άλλα νησιά. Το λέω γιατί θα άρχιζε τη γκρίνια μετά, ο δήμαρχος, να τον προλάβουμε, αλλά είναι άδικος που γκρινιάζει. Εντάξει, καταλαβαίνουμε όλοι και το πως μιλάει και το πως πρέπει να λειτουργήσει ο Σπίρτζης ως Υπουργός, ή ο Περιφερειάρχης, ή ο Δήμαρχος, ειδικά όταν πλησιάζουν οι εκλογές, αλλά καλό είναι, σε τέτοιες διαδικασίες σαν κι αυτή που είμαστε, εδώ, να τα λέμε ειλικρινά όλα πάνω στο τραπέζι. Και θα πληγωθεί και ο Σπίρτζης και ο Δήμαρχος και ο Περιφερειάρχης, δεν πειράζει. Και θα καθήσουμε πάλι να βρούμε την καλύτερη λύση, να συνθέσουμε. Άλλωστε εμείς έτσι σαν μηχανικοί το συνηθίζουμε αυτό και στη δουλειά μας, δηλαδή, πλακωνόμαστε και μετά συνθέτουμε, είναι μια συνήθεια του κλάδου.
Το ίδιο λοιπόν ακριβώς έγινε και στη Σύμη, για να φύγουμε από την Κω. Στις πλημμύρες ανταποκρίθηκαν όλες οι υπηρεσίες, έχει προβλεφθεί 1 εκατομμύριο περίπου για την αποκατάσταση των οδικών υποδομών του νησιού. Τώρα, το σημαντικότερο για το Υπουργείο, για εμάς, είναι η προσπάθεια να αποδείξουμε, ότι πρέπει να φύγει από τον κάτοικο του κάθε νησιού το αίσθημα του αποκλεισμού, ιδιαίτερα τους χειμερινούς μήνες. Πιστεύω ότι είναι από τα πιο σημαντικά ζητήματα για κάθε είδους ανάπτυξη, παραγωγική ανασυγκρότηση την οποία θέλουμε να πετύχουμε. Και για να γίνουν οι υποδομές, για να το καταφέρουμε αυτό, πρέπει να εξοικονομήσουμε λεφτά. Αφήνουμε λοιπόν τα μεγάλα έργα και τι εξοικονομήσαμε εκεί και πάμε σε αυτό που ζούσε το νότιο Αιγαίο, τα Δωδεκάνησα, και οι Κυκλάδες όλα αυτά τα χρόνια.
Για πάρα πολλά χρόνια λοιπόν, δίναμε 46 εκατομμύρια το χρόνο για τις άγονες γραμμές! Οταν αλλάξαμε το σύστημα υπήρξαν γκρίνιες. Στα αεροπλάνα. Για τα πλοία θα σας τα πει το Ναυτιλίας. Για πρώτη φορά προφανώς με μια κοινή ομάδα που έχει κάνει τα Υπουργεία Ναυτιλίας και το Μεταφορών που δουλεύει εντατικά, κάνουμε τον προγραμματισμό των άγονων γραμμών, των αεροπορικών άγονων γραμμών και των ναυτιλιακών άγονων γραμμών. Γιατί ούτε αυτό τόσα χρόνια δεν είχε γίνει. Δηλαδή να μη συμπίπτουν τις ίδιες μέρες, να εξυπηρετούν τον κόσμο σε διαφορετικές ώρες κ.ο.κ. Πληρώναμε λοιπόν 46 εκατομμύρια το χρόνο και είχαμε τον ίδιο αριθμό πτήσεων και τους τουριστικούς μήνες και τους χειμερινούς και το Φθινόπωρο και την Άνοιξη. Έγινε ένας εξορθολογισμός αυτού του συστήματος και έγιναν διαγωνισμοί για τις άγονες γραμμές. Άρα για πάρα πολλά χρόνια 36 εκατομμύρια ευρώ πήγαιναν στις τσέπες μιάμισης περίπου αεροπορικής εταιρίας, με ότι αυτό συνεπάγεται για τις Κυκλάδες, για τα Δωδεκάνησα. Να σας πω μόνο ότι για την Πάρο, αν είναι δυνατόν, δίναμε 4,5 περίπου εκατομμύρια το χρόνο. Να είναι η Πάρος άγονη αεροπορική γραμμή. Πήγαμε στα 10. Τα άλλα 36 τι τα κάναμε; Τα δίναμε στο υπουργείο οικονομικών για να καλύψουμε την τρύπα ; Όχι. Είχαμε δεσμευθεί ότι αυτά τα χρήματα θα πέσουν στη νησιωτική Ελλάδα και θα πέφτουν στη νησιωτική Ελλάδα κάθε χρόνο. Βγήκαν πριν δύο μέρες στη διαβούλευση οι προδιαγραφές για την προμήθεια δύο ελικοπτέρων παντός καιρού, το ένα θα είναι για τις Κυκλάδες και το άλλο για τα Δωδεκάνησα. Είναι ελικόπτερα που χωράνε 20 ανθρώπους, προκειμένου να λειτουργούν όλο το χρόνο, να κάνουν μεταφορές, από τα μικρά νησιά που δεν έχουν αεροδρόμιο προς τα κεντρικά νησιά, στη Ρόδο, στην Κω και στη Σύρο. Και βέβαια θα βοηθάν και στις αεροδιακομιδές όποτε κάποιος συμπολίτης μας σε αυτά τα νησιά έχει ανάγκη. Χειμώνα και Καλοκαίρι. Και τελειώνουμε επιτέλους, εκεί έχει συμβάλλει και η Περιφέρεια πάρα πολύ, με τα υδατοδρόμια, με 25 υδατοδρόμια στα νησιά. Το υπουργείο και η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, αναλαμβάνει και τη δέσμευση και για τα υπόλοιπα 25 περίπου. Το νομοσχέδιο για τα υδατοδρόμια είναι ήδη στη Βουλή, στην ΚΕ.Ν.Ε, (Κεντρική Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή), σε ένα μήνα περίπου θα είναι ψηφισμένο και πρέπει στη συνέχεια, -έχουμε βρει και τους πόρους-, τα υδατοδρόμια που δεν είναι εμπορικά και δεν θα ενδιαφερθούν ιδιώτες να γίνει σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, να γίνει συνεργασία του Υπουργείου, της ΥΠΑ, των Δήμων και της Περιφέρειας.
Θεωρώ, ότι κάποιοι, όλα αυτά τα χρόνια είχαν υπερκέρδη, αλλά αυτά τα υπερκέρδη δεν ήταν στη λογική ενός υγιούς ιδιωτικού τομέα. Ήταν σε βάρος του κάθε πολίτη και δεν επέτρεπαν να γίνουν αυτές οι υποδομές για να μπορεί ο κάτοικος ενός μικρού νησιού να πει ότι εγώ έχω ένα ελικόπτερο ότι και να γίνει για τη δουλειά μου, πόσο μάλλον για την υγεία μου, να έρθει να με πάρει και να με πάει στη δουλειά μου, ή για ένα γκρουπ τουριστών, ή για κάποια προϊόντα. Προχωρήσαμε επίσης σε δύο μεγάλες κατά τη γνώμη μου τομές για τη νησιωτική Ελλάδα , η πρώτη έχει ήδη αποδώσει καρπούς και αφορά τη συνέργεια των αρμόδιων υπουργείων, Νησιωτικής πολιτικής και Υποδομών-Μεταφορών, για να υλοποιηθούν έργα της τοπικής αυτοδιοίκησης καθώς δεν έχει επάρκεια στελέχωσης. Τα ζείτε εντονότερα από εμάς, υπάρχουν δήμοι που έχουν έναν μηχανικό ή κανέναν μηχανικό, δεν μπορούν να εκτελέσουν έργα, ή να ωριμάσουν έργα. Και βέβαια την ίδρυση ειδικών υπηρεσιών ΕΥΔΕ του υπουργείου Υποδομών σε όλη την Ελλάδα, άρα και εδώ. Και ολοκληρώνω, καθώς για τη Ρόδο δε μίλησα. Επίτηδες. Την αφήνω στο τέλος. Εχουμε λοιπόν μερικά έργα που είναι για Νόμπελ και τα περισσότερα από αυτά είναι στη Ρόδο. Το ένα είναι η σύνδεση της πόλης της Ρόδου με το αεροδρόμιο. Είναι η μεσογειακή χάραξη που λέτε εδώ τοπικά. Αυτό το έργο προβλέπει ένα αυτοκινητόδρομο 10 χιλιομέτρων με δύο λωρίδες ανά κατεύθυνση, αντί για 14 που είναι σήμερα και είναι μία-μιάμισι λωρίδα και οι δύο κατευθύνσεις
Η μελέτη εκκρεμούσε, για την ακρίβεια είχε σταματήσει το 2008, γιατί δεν υπήρχε χρηματοδότηση. Σήμερα έχουν εγκριθεί και τα χρήματα και έχει ξεκινήσει η μελέτη. Το πρώτο και το δεύτερο στάδιο των μελετών, υπάρχει, εκδόθηκε η σχετική απόφαση δέσμευσης για τη ζώνη των έργων που πρέπει να γίνουν, το κόστος κατασκευής είναι 50 εκ. ευρώ. Μέχρι το τέλος του έτους το έργο θα έχει πλήρη ωριμότητα, από ότι με ενημερώνουν οι υπηρεσίες του υπουργείου. Και επομένως, το πρώτο δίμηνο του 2019 θα γίνει η δημοπράτηση του πρώτου τμήματος του έργου αυτού. Γιατί θεωρούμε, ότι η Ρόδος, δε μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί μ΄ αυτό το οδικό δίκτυο που έχει. Στην ίδια μελέτη είναι και οι υπολειπόμενες μελέτες του οδικού άξονα σύνδεσης της πόλης της Ρόδου με το αεροδρόμιο. Αντίστοιχη πορεία, έχει η περιμετρική οδός της πόλης της Ρόδου από τον Κόμβο Καλλιθέας μέχρι την οδό Σεφέρη. Αυτό το έργο είναι για δεύτερο βραβείο Νόμπελ! Ξεκίνησε πριν το 1987, εδώ έχουμε πιο παλιούς συναδέλφους και τα έχουν ζήσει, εγώ ήμουν στο πρώτο έτος του Πολυτεχνείου τότε, και δεν έχουν ολοκληρωθεί μέχρι σήμερα. Σε συνεργασία με το δήμο Ρόδου πρέπει επιτέλους να ολοκληρωθεί και να δημοπρατηθεί ένα έργο κρίσιμο για την πόλη, όπως και η διαπλάτυνση της γέφυρας Κρεμαστή, στην επαρχιακή οδό Ιαλισσό, Διαγόρα Ρόδου που έχει μόλις δημοπρατηθεί, όπως ακούω κι από εσάς τώρα.
Φεύγουμε από τα οδικά της Ρόδου. Εχουμε για τη Θήρα, για τη Σαντορίνη, το οδικό δίκτυο από το αεροδρόμιο στα Φυρά στην Οία όπου έχει βγεί ο προϋπολογισμός, είναι της τάξεως των 8.800.000 εκ. και ολοκληρώνεται τον Ιούνιο του 2018. Εχουν δεσμευτεί και δημοπρατήθηκε μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας η επέκταση του αεροδρομίου της Σύρου, επομένως μένει η υπογραφή της σύμβασης για να ξεκινήσει η κατασκευή του. Στα λιμενικά έργα, είναι υπό ανάθεση η αποκατάσταση των ζημιών στο λιμάνι της Δονούσας προϋπολογισμού 1.220.000 ευρώ. Είναι επίσης σε εξέλιξη η διαγωνιστική διαδικασία, η συντήρηση και η επισκευή του κτιρίου επιβατών στο λιμάνι των Λειψών, η δημοπράτηση έγινε χθες, άρα, καλά πάει το υπουργείοι. Επίσης, η αποκατάσταση της αστοχίας και η ενίσχυση θωράκισης του προβλήτα σκαφών λιμένων σκάλας Πάτμου, η δημοπράτηση του οποίου θα γίνει στις 19 του μηνός. Η κατασκευή του νέου κτιρίου επιβατικού σταθμού στο λιμένα της Κω, το είπαμε και πριν, το ίδιο και για το λιμάνι. Επίσης η βελτίωση και η επέκταση των λιμενικών εγκαταστάσεων στο Μανδράκι Νισύρου είναι υπό δημοπράτηση, προϋπολογισμού δύο εκατομμυρίων, πρέπει να γίνει προγραμματική σύμβαση με το Λιμενικό Ταμείο και για αυτό το έργο και για το κεντρικό λιμάνι.
Η αναβάθμιση λιμενικής εγκατάστασης στη θέση Καλαμίτσι στο δήμο Κιμώλου, είναι υπό δημοπράτηση, προϋπολογισμού περίπου ενός εκατομμυρίου. Η επισκευή, -η οποία επί της ουσίας είναι κατασκευή- του προβλήτα Αθηνιού στη Σαντορίνη, το έργο είναι υπό δημοπράτηση και έχουν δεσμευτεί 8,5 εκ. ευρώ και η προκήρυξη είναι τον Απρίλη, αυτό το μήνα και εκεί πρέπει να έχουμε μία έγκριση και μία προγραμματική σύμβαση. Σε επίπεδο μελετών, έχουμε τη μελέτη επέκτασης του λιμένα των Λειψών και την κατασκευή αποβάθρας για τα σκάφη. Τις τεχνικές μελέτες του νέου Λιμένα Πάρου στη θέση Καμινάκι, η προεκτιμώμενη αμοιβή είναι 1.100.000 ευρώ και η δημοπράτηση θα γίνει το δεύτερο εξάμηνο του 2018.
Μπορεί όλα αυτά να ακούγονται βαρετά ως τίτλοι, αλλά είμαι σίγουρος, ότι για κάθε περιοχή είναι πολύ ζωτικές υποδομές η καθεμία από αυτές, άρα θα μου επιτρέψετε λοιπόν λίγο να πλατιάσω . Μένει επίσης ο τεχνικός σύμβουλος του έργου για την κατασκευή των υπολειπόμενων εργασιών του φράγματος Κριτινίας στη Ρόδο, επιτέλους, από την Εγνατία Οδό- για να ολοκληρωθεί το φράγμα.
Το διαχειριστικό σχέδιο το master plan για όλη την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, δηλαδή, η μακροπρόθεσμη επίτευξη μίας μόνιμης ανάπτυξης των νησιών για ένα σύστημα διαχείρισης των υδατικών πόρων, αυτή η μελέτη είναι της τάξεως των 550 χιλιάδων ευρώ. Τα συνοδά έργα αφαλάτωσης του δήμου Κύθνου και τον αγωγό ύδρευσης, που είναι προϋπολογισμού 820 χιλιάδων ευρώ.
Την εγκατάσταση της επεξεργασίας λυμάτων Φολέγανδρου, που είναι προϋπολογισμού 2,23 εκατομμυρίων ευρώ. Τα δίκτυα αποχέτευσης ακαθάρτων της Χώρας της Φολεγάνδρου που 1,7 εκατομμυρίων ευρώ. Τη Μελέτη και Κατασκευή αποχέτευσης οικισμού Βαθύ στην Σίφνο 850.000 ευρώ και εδώ θα πλακωθούμε, το φράγμα Γαδουρά. Όχι δεν είναι 40 εκατομμύρια είναι 55, 60 εκατομμύρια περίπου
Τι έχει γίνει. Πριν πολλά χρόνια σαν παραμύθι, μία φορά και έναν καιρό έγινε η πρώτη φάση του έργου. Έπρεπε να ωριμάσει η δεύτερη φάση του έργου. Ωρίμασε η δεύτερη φάση του έργου. Ολοκληρώθηκαν οι μελέτες, δόθηκαν στην Περιφέρεια. Επειδή το πρόβλημα συγκεκριμένων περιοχών ύδρευσης υπάρχει. βγάλαμε κατά παράβαση όσων έχουμε δεσμευτεί όταν χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η πρώτη φάση του έργου. 3,9 εκατομμύρια ευρώ για να γίνουν κάποια δίκτυα να καλύψουν τη Λίνδο.
Ακούστε όμως ποιο είναι το πρόβλημα. Η χώρα έχει δεσμευτεί ότι η δεύτερη φάση είναι ένα έργο που δεν μπορεί να χρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, άρα από το ΕΣΠΑ. Γιατί δε μπορεί να χρηματοδοτηθεί; Γιατί το έργο πρέπει να έχει συγκεκριμένο φορέα διαχείρισης και η δεύτερη φάση πρέπει να είναι από εθνικούς πόρους και να είναι βιώσιμο, ανταποδοτικό. Άρα εδώ πέρα πρέπει να γίνει μία κουβέντα, με το Δήμο, την Περιφέρεια και τη ΔΕΥΑ, να καθίσουμε να δούμε τι λεφτά υπάρχουν διαθέσιμα. Να γίνει η μελέτη βιωσιμότητας από τον φορέα διαχείρισης. Να συνεννοηθούμε και κυρίως να συνεννοηθεί η Περιφέρεια, ο Δήμος και η ΔΕΥΑ, ποιος θέλουμε να είναι ο φορέας διαχείρισης, που θα μπορεί να ανταπεξέλθει σε αυτό. (σ.σ απαντώνται ερωτήσεις του κοινού επί του συγκεκριμένου θέματος)
Δεν ξέρω. Θεσμικά σήμερα είναι η περιφέρεια. Εμείς στείλαμε τη μελέτη στην Περιφέρεια για να εκτελέσει το έργο και να το λειτουργήσει στη συνέχεια. Φαντάζομαι ότι και η Περιφέρεια δεν θα θέλει να έχει έναν άλλον φορέα διαχείρισης, τρίτο, δεύτερο ξέρω εγώ εκτός από τη ΔΕΥΑ ή μπορεί να έχει ένα φορέα διαχείρισης που θα συμμετέχουν όλοι και το υπουργείο. Και θα το αναθέσει στην ΔΕΥΑ για να το λειτουργεί.
Αυτό λοιπόν και η χρηματοδότηση του έργου και ο φορέας διαχείρισης. Περιμένω τις προτάσεις σας για να καταλήξουμε, σε μία συγκεκριμένη πρόταση και να την υλοποιήσουμε.
Δεν θα σας πω για τα έργα που ολοκληρώθηκαν τα τρία χρόνια. Είναι πάρα πολύ μακρύς ο κατάλογος. Θα ήθελα να μου πείτε την εμπειρία σας για τη λογική, την πολιτική να αναθέσει το Υπουργείο στην Εγνατία τέτοια μικρά έργα για να τα κάνει στα Δωδεκάνησα. Αν απέδωσε. Εγώ διαφωνώ με την ανάθεση έργων στα Δωδεκάνησα από την Εγνατία. Για αυτό και ιδρύσαμε τις ΕΥΔΕ σε όλη την Ελλάδα και να κάνουμε και τμήματα των ΕΥΔΕ, όπου χρειάζεται. Είναι καλό να ακούγεται και για αυτό κάναμε και με το Υπουργείο Ναυτιλίας τη δομή για να στηρίξουμε τους μικρούς δήμους. Θα τα πει και ο Νεκτάριος φαντάζομαι αυτά.
Πριν ολοκληρώσω, θα ήθελα να πω μερικά πράγματα για τις Μεταφορές.
Έγινε μία τομή, μία πραγματική τομή με το τελευταίο σχέδιο Νόμου η οποία επικεντρώθηκε μόνο στα ταξί, στους επαγγελματίες αυτοκινητιστές. Δεν είναι αυτή μόνο η τομή που κάναμε. Αυτή είναι μία από τις τομές, διότι κάποιοι φρόντισαν ή με τη συμμετοχή τους σε κάποιες εταιρείες ή με την πολιτική τους στήριξη ή με τις γκρίζες ζώνες που είχαν αφήσει στη νομοθεσία, κάποιοι, να βγάζουν δισεκατομμύρια χωρίς να έχουν καν έδρα στη Χώρα, όταν ο ελληνικός λαός, κατέβαλε οκτώ χρόνια, τις προσπάθειες που κατέβαλε. Κάποιοι άφηναν, ενώ είχαμε capital control, να φεύγουν τα χρήματα για μία υπηρεσία που παρέχεται στη χώρα μας, σε πολίτες που είναι στη χώρα μας, να πηγαίνουν με αυτόματο τρόπο σε τράπεζες του εξωτερικού. Αν θυμάμαι καλά να έχουν μετόχους offshore εταιρείες. Η μία είναι και στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους. Άρα δεν θα αφήσουμε κανέναν κλάδο και καμία ειδικότητα να απαξιωθεί γιατί κάποιοι θέλουν κάποιοι φίλοι τους να τα οικονομάνε και να τα βγάζουν στο εξωτερικό.
Ο συγκεκριμένος Νόμος, έχει και άλλες πολύ μεγάλες τομές, που θεωρώ ότι πρέπει να υπάρχει πολύ στενή συνεργασία και με το Δήμο και με την Περιφέρεια και αφορά τόσο τη λειτουργία των τουριστικών αυτοκινήτων, όσο και την οδική ασφάλεια. Σύντομα θα συνεννοηθούμε και με το Υπουργείο τουρισμού για να γίνει μία μεγάλη τομή για τα τουριστικά λεωφορεία, τα τρενάκια, τις γουρούνες. Παρότι προβλέψαμε να έχουν ειδική άδεια οδήγησης, να μεταφερθεί αυτή η αρμοδιότητα στον Α και στον Β βαθμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης και να λέμε ποια είναι η φέρουσα ικανότητα, σε ποιους δρόμους επιτρέπονται και για ποια δραστηριότητα και να μην αποφασίζουμε στην Αθήνα αν στην Κω ή στην Κέρκυρα θα έχουμε 70 τουριστικά λεωφορεία ή όχι. Να κάνουμε και κοινές δράσεις Οδικής Ασφάλειας. Ήδη είναι έτοιμη η ύλη για όλες τις τάξεις του Δημοτικού. Είναι έτοιμο το ηλεκτρονικό σύστημα για τους εκπαιδευτές. Είναι έτοιμα ηλεκτρονικά παιχνίδια και το ηλεκτρονικό σύστημα για να εκπαιδεύονται τα παιδιά μας. Καλό είναι να γίνονται κυκλοφοριακά πάρκα και να βοηθήσουμε και εμείς αυτό, τουλάχιστον στα μεγάλα νησιά για να έχουμε μία άλλη συμπεριφορά όλοι μας στο οδικό δίκτυο.
Ολοκληρώνω λέγοντας αυτό που σας είπα και πριν. Δε θα κουραστώ ποτέ να το λέω σε κάθε αναπτυξιακό συνέδριο και σε κάθε έργο. Τα έργα και οι υποδομές δεν ανήκουν σε κανέναν Υπουργό, σε καμία Κυβέρνηση, σε κανέναν Περιφερειάρχη ή Δήμαρχο. Ανήκουν μόνο στον ελληνικό λαό που τα πληρώνει και εμείς κρινόμαστε για τη διαφάνεια την αποτελεσματικότητα και το κόστος τους..
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.