«Παρά ταύτα όμως θα πρέπει να εξασφαλιστεί η ασφαλής μεταφορά και διαμονή των επισκεπτών. Πρέπει να διασφαλίσουμε την υγεία των εργαζομένων σε όλους τους κλάδους της τουριστικής βιομηχανίας. Το αύριο θα έρθει αλλά δεν θα είναι όπως το χθες», δηλώνει στην «δ» ο κ. Κώστας Χρυσοχοΐδης, εντεταλμένος περιφερειακός σύμβουλος τουριστικής ανάπτυξης, υδατοδρομίων, κρουαζιέρας, ακτοπλοΐας και αερομεταφορών. Επίσης, απαντάει στο καίριο ερώτημα σχετικά με τα σχέδια της ΠΝΑι για την «επόμενη μέρα» της κρίσης του κορωνοϊού.
• Κύριε Χρυσοχοΐδη, βρισκόμαστε στην μέση μιας άνευ προηγούμενου κρίσης λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού. Η οικονομία σε παγκόσμιο επίπεδο είναι σε πολύ κρίσιμη κατάσταση και βαδίζουμε σε «αχαρτογράφητα» νερά. Θα ήθελα ένα πρώτο σχόλιο από εσάς.
Είναι δεδομένο ότι η πανδημία του κορωνοϊού έχει δημιουργήσει την αρχή μιας τεράστιας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Η αλληλουχία των οικονομικών δυσμενών γεγονότων επιφέρει με τη μορφή ντόμινο μεγάλα προβλήματα σε όλες ανεξαιρέτως τις εθνικές οικονομίες του πλανήτη μας, ανεξάρτητα από το βαθμό που επλήγησαν από τον συγκεκριμένο ιό.
Παρακολουθώντας όλοι μας τις ανταποκρίσεις από τα άλλα κράτη, αλλά και διαβάζοντας εκθέσεις μεγάλων διεθνών οργανισμών όπως είναι το Δ.Ν.Τ., ο ΟΟΣΑ, η Ε.Κ.Τ., αλλά και τις εκτιμήσεις των Κεντρικών Τραπεζών, όπως των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ιαπωνίας, η ύφεση το 2020 στις χώρες του G20 εκτιμάται ότι θα είναι στο 12% με τις Η.Π.Α. να φτάνουν στο 15%. Σε αντίστοιχα ποσοστά θα είναι και ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ζώνη και λίγο χαμηλότερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η κατάσταση αυτή θα φέρει αύξηση του Δημοσίου Χρέους, μειωμένες Δημόσιες και Ιδιωτικές Επενδύσεις, μείωση αποδοχών, μείωση των καταναλωτικών δαπανών.
Τα κράτη, όσα έχουν την αυτόνομη δυνατότητα, θα πρέπει να τροφοδοτήσουν την αγορά με FreshMoney (έκδοση νέου χρήματος από τις Κεντρικές Τράπεζες), που αυτό βεβαίως κρίνεται απαραίτητο σε τέτοιες περιπτώσεις, αλλά θα πρέπει να γίνεται σε συνδυασμό με άλλα δημοσιονομικά μέτρα εξίσου επώδυνα και σκληρά, για να αποφευχθεί ένας άλλος φαύλος κύκλος, αυτός του υπερπληθωρισμού.
Όντως, κυρία Ντόκου, είμαστε σε αχαρτογράφητα νερά. Η κατάσταση είναι αρκετά κρίσιμη σε Διεθνές επίπεδο. Αυτό γίνεται αντιληπτό με ένα απλό παράδειγμα.
Όσο η Κίνα μόνο βρισκόταν σε LockDown, η ζήτηση σε πετρέλαιο είχε συρρικνωθεί κατά 23% και σε συνδυασμό με τη μη έγκαιρη περιστολή της παγκόσμιας παραγωγής, η τιμή του Αργού Πετρελαίου καταποντίστηκε σε επίπεδα του 2001. Στις 11 Απριλίου, που τα βρήκαν ο OPEC με τη Ρωσία, τις ΗΠΑ και το Μεξικό, ενώ όλοι πίστευαν και προεξοφλούσαν την αύξηση των τιμών, παρατηρείται περαιτέρω πτώση λόγω της συνεχιζόμενης πτωτικής ζήτησης σε όλο τον πλανήτη. Και σας αναφέρω το πετρέλαιο γιατί είναι ένα προϊόν καθοριστικό στην σταθεροποίηση όχι μόνο των οικονομιών αλλά και της ειρήνης στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Μεσογείου αλλά και της Κεντρικής και Νοτίου Αμερικής.
Λοιπόν καλά κάνουμε σήμερα και βλέπουμε το δέντρο δηλαδή το σπίτι μας, τη δουλειά μας, τον τόπο μας, την Πατρίδα μας, αλλά πρέπει να βλέπουμε και το δάσος, που είναι όλος ο πλανήτης Γη. Και δυστυχώς έχει πάρει φωτιά.
• Το πλέον ευαίσθητο προϊόν είναι ο τουρισμός. Τα ξενοδοχεία και οι επιχειρήσεις που έχουν σχέση με το τουριστικό προϊόν δεν γνωρίζουν πότε θα ξεκινήσει η λειτουργία τους ενώ οι εργαζόμενοι είναι ‘στον αέρα’. Αρκούν τα μέτρα που εξήγγειλε η κυβέρνηση;
Έχουμε πει πολλές φορές ότι το τουριστικό προϊόν σε όλο του το φάσμα είναι ευπαθές, ευαίσθητο, ευάλωτο σε τέτοιου είδους κρίσεις. Πόσω μάλλον όταν υπάρχει συνδυασμός υγειονομικής και οικονομικής κρίσης.
Θα ήθελα να ξεχωρίσω την απάντησή μου σε δύο σκέλη.
Πρώτον ήδη έχει αρχίσει να φαίνεται (με τα σημερινά στοιχεία) αχνά περίπου πότε αναμένουμε την έναρξη της τουριστικής «περιόδου», που σε συνδυασμό πρώτον με τη μείωση των περιοριστικών μέτρων και δεύτερον των μηνυμάτων που λαμβάνουμε από τους μεγάλους τουριστικούς οργανισμούς, τοποθετείται στο Β’ δεκαπενθήμερο του Ιουνίου και τις αρχές Ιουλίου. Βέβαια η πολυπόθητη έναρξη και λειτουργία υπόκειται σε πολλά «εάν», «όταν», «πρέπει» και «ίσως». Παρά ταύτα όμως θα πρέπει να εξασφαλιστεί η ασφαλής μεταφορά και διαμονή των επισκεπτών. Πρέπει να διασφαλίσουμε την υγεία των εργαζομένων σε όλους τους κλάδους της τουριστικής βιομηχανίας.
Το αύριο θα έρθει αλλά δεν θα είναι όπως το χθες.
Η Πατρίδα μας με τα έγκαιρα περιοριστικά μέτρα που έλαβε απέδειξε ότι υπεράνω όλων είναι -η Ανθρώπινη Ζωή – και καταφέραμε με τεράστιο για το μέγεθός μας κόστος, να ελέγξουμε τον κορωνοϊό και να βγούμε πιστεύω σύντομα ( προς το παρόν τουλάχιστον) από αυτόν τον εφιάλτη που στοίχισε και θα στοιχίσει τη ζωή σε αρκετούς από εμάς και πάντως λιγότερο, αναλογικά από άλλες «προηγμένες» χώρες. Αποδείξαμε, λοιπόν , ότι η φιλοσοφία των Ελλήνων είναι Ανθρωποκεντρική και όχι υλικοκεντρική. Δεύτερον όλες οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τουριστικό χώρο αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα βιωσιμότητας. Προς το παρόν έχει μπει «φρένο»- ομπρέλα προστασίας με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου. Όμως η συνέχεια θα είναι ζοφερή. Ακόμα και στην περίπτωση της λειτουργίας από την 1η Ιουλίου ο τζίρος όλου του τουριστικού κλάδου εκτιμάται να είναι μεσοσταθμικά μειωμένος κατά 55% με ευνοϊκές προβλέψεις πληρότητας των ξενοδοχειακών καταλυμάτων. Και φυσικά επειδή οι επιχειρήσεις δεν είναι μόνο επιχειρηματίες αλλά και χιλιάδες άνθρωποι που δουλεύουν σε αυτές και τις στήριξαν και τις στηρίζουν, θα υπάρχει σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα.
Εν κατακλείδι ,κυρία Ντόκου , θα ήθελα να σας πω ότι ναι τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση στην παρούσα φάση που διανύουμε μπορούν να κριθούν ικανοποιητικά. Όμως είμαι πεπεισμένος ότι αυτά από μόνα τους για τη συνέχεια δεν επαρκούν . Η καθολική στήριξη όλων των επιχειρήσεων με χρηματοδοτικά εργαλεία οριζόντια, χωρίς φραγμούς και όρους υπαγωγής κρίνεται απολύτως απαραίτητη. Ειδάλλως ο μοναδικός πυλώνας που θα φέρει την οικονομική ανάκαμψη, που είναι αυτός του τουρισμού, δεν θα τα καταφέρει. Ήρθε η ώρα να στηρίξουμε τον κλάδο που συνεισέφερε στην επαναφορά της Εθνικής οικονομίας στην πρόσφατη οικονομική κρίση. Διαβάζω τον τελευταίο καιρό διάφορα άρθρα και δηλώσεις για τη στήριξη των τουριστικών επιχειρήσεων. Όλα μα στην κυριολεξία όλα , αναφέρονται στη στήριξη που θα δίνεται με τραπεζικά κριτήρια. Και εδώ ή θα πρέπει να κλαίμε ή να γελάμε. Εύχομαι αυτοί που παίρνουν αυτές τις αποφάσεις να ακούσουν έστω μια φορά τους παραγωγικούς φορείς και τις τοπικές κοινωνίες.
Επίσης σοβαρό πρόβλημα θα αντιμετωπίσουν οι εργαζόμενοι, που οι περισσότεροι από αυτούς είναι άνεργοι. Τα ημερομίσθια, καλώς εχόντων των πραγμάτων, που θα δουλέψουν (;) αυτή τη χρονιά , θα είναι και λίγα ως εισόδημα, αλλά και δεν θα πληρούν τον απαραίτητο αριθμό που προβλέπεται, για να λάβουν το επίδομα ανεργίας για τον επόμενο χειμώνα.
Το πρόβλημα των εργαζομένων και μάλιστα των εποχικά απασχολουμένων είναι πάρα πολύ μεγάλο. Και πρέπει όλοι να καταλάβουν το οξύ βιοποριστικό πρόβλημα που ήδη αντιμετωπίζουν χιλιάδες οικογένειες στα νησιά μας.
• Ποια είναι τα σχέδια της ΠΝΑι για την «επόμενη μέρα» της κρίσης;
Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, κυρία Ντόκου, κάνει το καθήκον της πέραν του δέοντος και στο πλαίσιο των εκ του Νόμου αρμοδιοτήτων της, μεσούσης της υγειονομικής κρίσης, για να μπορεί το σύστημα υγείας στα νησιά μας να ανταπεξέλθει σε ενδεχόμενη αύξηση των κρουσμάτων του κορωνοϊού, ενισχύοντας με υλικά τις δομές υγείας.
Πέραν αυτού, στον τομέα του τουρισμού αποφασίσαμε να αναστείλουμε όλες τις προγραμματισμένες δράσεις προώθησης και προβολής του Μαρτίου και του Απριλίου θεωρώντας ότι είναι άστοχες μέσα στην περίοδο της έξαρσης του κορωνοϊού αφού δεν θα επέφεραν κανένα αποτέλεσμα εξοικονομώντας ταυτόχρονα δαπάνες από τον εγκεκριμένο προϋπολογισμό δράσεων που είχαμε.
Με αυτόν τον τρόπο κρύβουμε δυνάμεις, που θα είναι απαραίτητες όταν είμαστε σίγουροι για το πότε θα ξεκινήσει η τουριστική ατμομηχανή, με σχέδιο και πράξεις σε πρωτόγνωρη ένταση και σε όλες τις κατευθύνσεις.
Θα χρησιμοποιήσω την έκφραση του Περιφερειάρχη μας
«ΠΑΣΗ ΔΥΝΑΜΕΙ»
Ήμασταν και θα είμαστε η περιφέρεια που θα ηγείται της τουριστικής ανάπτυξης στην Ελλάδα.
Προσωπικά ως Δωδεκανήσιος πιστεύω ότι ο τόπος μας έχει αστέρευτες δυνάμεις ψυχικές για να επανακάμψουμε μέσα από το πνεύμα της συναίνεσης και της αλληλεγγύης.
• Κατά την άποψή σας, πώς θα πρέπει να ελεγχθούν οι μετακινήσεις και τα ταξίδια φέτος;
Αστειευόμενος θα σας πω το εξής. Ένας φίλος ξενοδόχος γιατρός με ρώτησε, όπως με ρωτάει κάθε χρόνο, πότε βλέπω να ανοίγει η σεζόν φέτος. Του απάντησα το εξής : Είναι η πρώτη φορά που δεν θα σου πω εγώ, αλλά εσύ που είσαι γιατρός.
Η απάντηση που του έδωσα είναι ταυτόχρονα και αφοπλιστική και ρεαλιστική. Η Ελληνική ιατρική ακαδημαϊκή κοινότητα, με αυτούς τους εξαίρετους, τόσο επιστήμονες όσο κι ανθρώπους που διαθέτει σήμερα, σε συνεργασία με τους φορείς – Υπουργείο Υγείας, Τουρισμού, Μεταφορών και Περιφέρειες – θα ορίσουν τα πρωτόκολλα ελέγχου όλων όσων θέλουν να επισκεφτούν την Πατρίδα μας και τα νησιά μας.
Ούτως ή άλλως είναι ένα σοβαρό θέμα στο οποίο θα λάβει μέτρα και θα δώσει οδηγίες και η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τέλος, θα ήθελα να ευχηθώ στους συμπατριώτες μου Χρόνια Πολλά για τις Άγιες ημέρες του Πάσχα και να τους πω να κάνουμε υπομονή, παραμένοντας στα σπίτια μας και σχεδιάζοντας το μέλλον μας. Οι εν δυνάμει επισκέπτες δεν θα έρθουν στα νησιά μας γιατί θα είμαστε φθηνοί ή φθηνότεροι. Θα έρθουν γιατί είμαστε αξιόπιστα ασφαλής προορισμός.
Να είσαστε σίγουροι ότι αν είμαστε όλοι ενωμένοι, θα έρθουν καλύτερες ημέρες. Θα δώσουμε όλοι μαζί τη μάχη για να νικήσουμε.
Για όλους μας.
Για τα παιδιά μας και το μέλλον τους.
Και θα νικήσουμε
Άνθρωπε μου δεν είναι μόνο οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τουρισμό οι οποίες αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα βιωσιμότητας, στα τουριστικά μέρη και νησιά όπως η Ρόδος όλοι μα όλοι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τώρα αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα βιωσιμότητας γιατί με τον ένα ή τον άλλο τρόπο όλες οι επιχειρήσεις και τα μαγαζιά συνδέονται και εξαρτώνται από τον τουρισμό !
Δυστυχώς δεν έχουμε στη Ρόδο βιομηχανία ή κάτι άλλο…. τώρα όλοι απ τον πιο μικρό ως τον πιο μεγάλο ΕΧΟΥΝ ΤΟ ΙΔΙΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ απ τον σουβλατζή και τον τσαγκάρη μέχρι το γραφείο συνοικεσίων και τον ασφαλιστή, απ τον υδραυλικό ώς τον μπακάλη.