Στην οριστική λίστα των μέτρων που θα πρέπει να ληφθούν μέσα στο 2015 προκειμένου να κλείσει το δημοσιονομικό κενό της φετινής χρονιάς θα πρέπει να καταλήξει εντός των ημερών η κυβέρνηση στο πλαίσιο της προσπάθειας για άμεση επίτευξη συμφωνίας με τους δανειστές.
Δεδομένου ότι έχει ήδη χαθεί το πρώτο εξάμηνο της φετινής χρονιάς –τουλάχιστον όσον αφορά στην απόδοση των όποιων νέων μέτρων επιβληθούν- πολλά από τα μέτρα που θα περιλαμβάνει ο τελικός κατάλογος, θα έχουν άμεση εισπρακτική απόδοση ακόμη και αν ο χαρακτήρας τους είναι «έκτακτος». Τα μέτρα μόνιμου χαρακτήρα όπως οι νέοι συντελεστές του ΦΠΑ, ακόμη και αν θεσπιστούν από φέτος, ουσιαστικά θα χρησιμοποιηθούν για να καλυφθεί το δημοσιονομικό κενό και του 2016.
Από σήμερα, συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις σε τεχνικό επίπεδο με την ελληνική ομάδα διαπραγμάτευσης να επιστρέφει στο Brussels Group με επιδίωξη να κλείσει η «αμοιβαία επωφελής λύση».
Η αμοιβαία επωφελής λύση θα βρεθεί όμως μόνο εφόσον οι δύο πλευρές καταλήξουν στο πακέτο των μέτρων που θα επιφέρουν ένα «καθαρό» δημοσιονομικό αποτέλεσμα της τάξεως των τουλάχιστον 2,2-2,7 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Τόσο είναι το «δημοσιονομικό κενό» που εκτιμάται ότι πρέπει να καλυφθεί προκειμένου ο προϋπολογισμός του 2015 να κλείσει με ένα πρωτογενές πλεόνασμα της τάξεως του 1,2-1,5% του ΑΕΠ.
Μάλιστα αυτό το ποσό, μπορεί να φανεί αρκετό μόνο υπό την προϋπόθεση ότι η ελληνική πλευρά θα οπισθοχωρήσει πλήρως από τις προεκλογικές της δεσμεύσεις για κατάργηση του ΕΝΦΙΑ ή για καταβολή της 13ης σύνταξης. Αν η κυβέρνηση ενσωματώσει στη συζήτηση και αυτές τις παρεμβάσεις -κάτι που όσο σφίγγει ο κλοιός τόσο απομακρύνετι ως ενδεχόμενο- τότε ο «λογαριασμός» ανεβαίνει ακόμη περισσότερο.
Το βασικό σενάριο και το ΑΕΠ
Το βασικό σενάριο που «τρέχει» η ελληνική πλευρά, στη βάση του οποίου γίνεται και η διαπραγμάτευση με τους θεσμούς, στηρίζεται στην εκτίμηση ότι το ΑΕΠ δεν θα αυξηθεί μέσα στο 2015 περισσότερο από 0,5%.
Ήδη τα στοιχεία που δημοσίευσε η ΕΛΣΤΑΤ για το πρώτο τρίμηνο δείχνουν ότι η χώρα βρίσκεται και πάλι ένα βήμα πριν την ύφεση (σε όρους όγκου το ΑΕΠ πρακτικά παρέμεινε παγωμένο ενώ σε όρους αξίας υποχώρησε).
Με αυτό το δεδομένο, προκύπτει ότι χωρίς μέτρα, η χώρα θα εμφανίσει στο τέλος του χρόνου μηδενικό πρωτογενές πλεόνασμα, ενδεχομένως και πρωτογενές έλλειμμα. Από εκεί και πέρα, το καθαρό πακέτο μέτρων προκύπτει με βάση το πρωτογενές πλεόνασμα που θα συμφωνηθεί ως στόχος. Το 1,2% «βγάζει» μέτρα ύψους περίπου 2,2 δισεκατομμυρίων ευρώ ενώ το 1,5% κοντά στα 2,7-2,8 δισεκατομμύρια ευρώ. Για να μετριάσει το ύψος των απαιτούμενων μέτρων, η ελληνική πλευρά προσπαθεί να περάσει και εναλλακτικό βασικό σενάριο με την ανάπτυξη να ανεβαίνει στο 0,8%.
Το 26σελιδο email Βαρουφάκη –πολλά από τα μέτρα που περιγράφονταν σε αυτό έχουν λάβει τη μορφή διάταξης νόμου- υποτίθεται ότι θα μπορούσε να αποδώσει έως και 6 δισεκατομμύρια ευρώ. Δυστυχώς για την ελληνική πλευρά, όλες οι εκτιμήσεις που είχαν γίνει τότε από την ελληνική πλευρά ως προς την εισπρακτική απόδοση των μέτρων έχουν αμφισβητηθεί έντονα από την πλευρά των θεσμών.
Παραδοσιακά, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ΔΝΤ και ΕΚΤ ζητούν μέτρα μόνιμου χαρακτήρα ενώ δεν αποδέχονται υπεραισιόδοξες προβλέψεις για την απόδοση μέτρων που σχετίζονται με την πάταξη της φοροδιαφυγής.
Είναι ενδεικτικό ότι ο εισπρακτικός πήχης για τα μέτρα από την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου στα ποτά, στα τσιγάρα και στα καύσιμα, έχει κατέβει κάτω από τα 50-60 εκατ. ευρώ όταν στο email Βαρουφάκη είχε εγγραφεί ως πρόβλεψη το ποσό των 400 εκατ. ευρώ.
Τα μέτρα της κυβέρνησης
Η κυβέρνηση από την πλευρά της έχει «γεμίσει» το πακέτο των μέτρων με παρεμβάσεις οι οποίες θεωρούνται προσωρινού χαρακτήρα. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται:
Η ρύθμιση για την υποβολή ξεχασμένων φορολογικών δηλώσεων χωρίς πρόστιμα και προσαυξήσεις με μοναδικό αντάλλαγμα ο φόρος που θα προκύψει να καταβληθεί εντός πέντε ημερών
Η επιβολή φόρων σε όσους εμφανίζονται στις λίστες Λαγκάρντ, Λιχνενστάιν κλπ. Σύμφωνα με το σχέδιο του μέτρου, όσοι εντάσσονται στη λίστα, θα καλούνται να υποβάλλουν συμπληρωματικές δηλώσεις και να πληρώσουν τον φόρο που αναλογεί μέσα σε συγκεκριμένα χρονικά περιθώρια. Το αντάλλαγμα, θα είναι η απαλλαγή από τις νομικές συνέπειες αλλά και η καλύτερη μεταχείριση όσον αφορά στο ύψος των προστίμων. Το συγκεκριμένο μέτρο, θεωρείται βέβαιο ότι θα προχωρήσει καθώς τίθεται και θέμα παραγραφής στο τέλος του έτους.
Η επιβολή έκτακτης εισφοράς σε φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις με καθαρό εισόδημα και κέρδη άνω των 100.000 ευρώ. Το σενάριο που αποκάλυψε το Σάββατο το theTOC.gr εκτιμάται ότι μπορεί να αποδώσει πάνω από 300 εκατ. ευρώ. Ο έκτακτος φόρος, θα είναι μια επανάληψη του μέτρου που είχε ληφθεί το 2011 από την κυβέρνηση Παπανδρέου με συντελεστές από 4% έως 10% επί των καθαρών κερδών ή επί των καθαρών εισοδημάτων.
Η ρύθμιση για τους έχοντες στείλει εμβάσματα στο εξωτερικό. Το μέτρο προβλέπει την καταβολή φόρου με έναν συντελεστή επί της κατάθεσης ο οποίος θα εξαρτάται από το αν τα χρήματα θα επιστρέψουν στην Ελλάδα ή όχι.
Η επαναφορά του μέτρου του συμβιβασμού με την εφορία. Και αυτό το μέτρο μπορεί να αποδώσει εισπρακτικά καθώς όποιος συμβιβάζεται θα πρέπει να πληρώνει άμεσα τον φόρο με αντάλλαγμα το ότι οι πρόσθετοι φόροι θα «παγώνουν» στα τρία πέμπτα του ύψους του κυρίως φόρου.
Η περαίωση εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων πιθανότατα για τα έτη 2009 έως 2013 με οικονομικό αντάλλαγμα για κάθε χρήση που θα «κλείνει» χωρίς φορολογικό έλεγχο
Ακόμη και αν προχωρήσουν αυτά τα μέτρα για το 2015, η πλευρά των δανειστών θεωρείται βέβαιο ότι θα ζητήσει «ισοδύναμά» τους για το 2016.
Από τα μέτρα μόνιμου χαρακτήρα που μπορούν να περάσουν από την πλευρά των δανειστών, ο κατάλογος περιλαμβάνει την αύξηση του φόρου πολυτελούς διαβίωσης σε αυτοκίνητα και πισίνες, τη θέσπιση του φόρου πολυτελούς διαβίωσης για τα σκάφη, την αύξηση της εισφοράς αλληλεγγύης (πιθανότατα το μέτρο θα λειτουργήσει αναδρομικά από 1/1/2015 που σημαίνει ότι οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι στους οποίους γίνεται παρακράτηση και για την εισφορά, θα βρεθούν και χρεωμένοι) την επιβολή του τέλους διαμονής και –ενδεχομένως- την επιβολή τέλους στις αναλήψεις μετρητών (σ.σ το μέτρο θα ενταχθεί πιθανότητα και στις προθέσεις της κυβέρνησης να περιοριστούν οι συναλλαγές σε φυσικό χρήμα κάτι που ανακοίνωσε χθες ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης μετά τη συνάντηση με τους τραπεζίτες).
Κλειδί οι συντελεστές ΦΠΑ
Αυτά τα μέτρα βέβαια, δεν μπορούν να αποδώσουν δύο δισεκατομμύρια ευρώ. Έτσι, το μεγάλο «κεφάλαιο» αυτής της διαπραγμάτευσης, θα είναι ο ΦΠΑ. Σε αυτό το μέτωπο, οι δανειστές πιέζουν για δύο συντελεστές με την κυβέρνηση να αντιπροτείνει τρεις προκειμένου να «διασώσει» όσο το δυνατόν περισσότερες από τις ευπαθείς κατηγορίες προΪόντα όπως είναι το ρεύμα, τα τρόφιμα και τα φάρμακα.
Πλέον θεωρείται εξαιρετικά πιθανό ότι θα υπάρξουν μέτρα και στο σκέλος των δαπανών. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η σκληρή διαπραγμάτευση με τους εταίρους για την νέα μείωση των μισθών στο δημόσιο.
Με πληροφορίες από in.gr/Ημερρησία/thetoc.gr
