Αφορολόγητο με κάρτες και POS παντού

Φανταστείτε μια χώρα όπου τα φορολογικά έσοδα αυξάνονται με ετήσιο ρυθμό 13,6% χωρίς να επιβάλλονται νέοι φόροι. Προφανώς δεν μιλάμε για την Ελλάδα.

Φανταστείτε τώρα μια άλλη χώρα στην οποία οι φορολογούμενοι παίρνουν επιστροφή χρημάτων 15% έως και 30% του ΦΠΑ που αναλογεί στη συναλλαγή τους και τα έσοδα από ΦΠΑ αυξάνονται κατά 16,98%. Προφανώς και πάλι δεν μιλάμε για την Ελλάδα.

Στη δική μας χώρα οι συντελεστές ΦΠΑ αυξάνονται αλλά τα έσοδα μειώνονται και έτσι την ώρα που το Δημόσιο συνεχίζει να χάνει κοντά στα 5 δισ. ευρώ ετησίως από ΦΠΑ που δεν εισπράττει και η παραοικονομία ξεπερνά το 20% του ΑΕΠ, οι κυβερνήσεις βάζουν κι άλλους φόρους.

Τώρα, η κυβέρνηση, με παραδειγματική καθυστέρηση, προετοιμάζεται με το νέο νομοσχέδιο που πρόκειται να καταθέσει άμμεσα στη Βουλή, να κάνει το μεγάλο βήμα για την παροχή κινήτρων πληρωμών με πλαστικό χρήμα.

Αυτό ακριβώς έκανε η Νότια Κορέα και κατάφερε να επιτύχει ετήσια αύξηση εσόδων 13,6% χωρίς νέους φόρους το 2010 (όταν οι συναλλαγές με κάρτες αυξήθηκαν από το 14,7% το 1999 στο 65% της συνολικής κατανάλωσης).

Αυτό έκανε και η Πορτογαλία, η οποία πέτυχε αύξηση των εσόδων από ΦΠΑ κατά 16,98% τους πρώτους μήνες του 2013, όταν εφαρμόστηκε πιλοτικά το σύστημα επιστροφής ΦΠΑ από 15% έως και 30% για συναλλαγές με κάρτες σε συγκεκριμένες επαγγελματικές ομάδες με υψηλή φοροδιαφυγή (κομμωτήρια, εστιατόρια ή ιατρεία).

Στην Ελλάδα το σχέδιο άρχισε να ζυμώνεται το 2013, επί των ημερών του Χάρη Θεοχάρη στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων. Εμεινε στη ζύμωση.

Πέρυσι, το επιτελείο του αντιπροέδρου της Κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη ξεκίνησε φιλόδοξα τα σχέδια μετάβασης στο πλαστικό χρήμα. Εμειναν – άδοξα – στα χαρτιά με την επιβολή των capital controls. Τώρα, το επιτελείο του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Τρύφωνα Αλεξιάδη τρέχει τις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές – ακόμα και αυτές οι διατάξεις περνούν από το κόσκινο των δανειστών – και όπως υποστηρίζουν αρμόδιες πηγές, έως το τέλος Ιουλίου το σχετικό νομοσχέδιο θα έχει ψηφιστεί. Μετά έρχονται τα πάνω – κάτω στην καθημερινότητά μας, αλλά εάν το σχέδιο πετύχει μπορεί τα δημόσια έσοδα να αυξηθούν έως και κατά 1 δισ. ευρώ μόνο από τις εισπράξεις ΦΠΑ, σύμφωνα με εκτιμήσεις του τμήματος αναλύσεων του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών.

ΠΩΣ ΘΑ ΧΤΙΖΕΤΑΙ. Με την ψήφιση του νομοσχεδίου θα επανέλθει σε ισχύ η πρόβλεψη κατοχύρωσης του αφορολογήτου (ακόμα κι αν συρρικνώθηκε έως και τα 8.636 ευρώ) μόνο εφόσον έχουν συγκεντρωθεί αποδείξεις αξίας ίσης με το 10% έως και 30% του εισοδήματος του φορολογουμένου. Για τα φετινά εισοδήματα θα μετρούν στο χτίσιμο του αφορολογήτου τόσο αποδείξεις χάρτινες όσο και αποδείξεις για αγορές με πλαστικό χρήμα. Για τα εισοδήματα του 2017, η Εφορία θα αναγνωρίζει μόνο αποδείξεις δαπανών με πλαστικό χρήμα, κάνοντας όμως και τις απαραίτητες εξαιρέσεις για ηλικιωμένους ή κατοίκους απομακρυσμένων περιοχών.

Η κατοχύρωση του αφορολογήτου είναι το κίνητρο. Δεν είναι μικρό αν αναλογιστεί κανείς ότι η πλήρης απώλειά του θα οδηγούσε σε φόρο 2.000 ευρώ για εισόδημα 10.000 ευρώ για μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες οι οποίοι μέχρι σήμερα το δικαιούνται βρέξει χιονίσει.

ΚΙΝΗΤΡΑ. Για τους υπόλοιπους φορολογουμένους – χωρίς αφορολόγητο – το κίνητρο θα είναι κληρώσεις ακινήτων της ΓΓΔΕ (αυτά από τις κατασχέσεις) και ενδεχομένως μετρητών.

Η εξειδίκευση των κινήτρων θα γίνει στη συνέχεια με υπουργική απόφαση. Στους κόλπους του οικονομικού επιτελείου επικρατεί η άποψη ότι τα κίνητρα θα πρέπει να διευρυνθούν και στην κατεύθυνση επιστροφής κεφαλαίου για συναλλαγές σε κλάδους με αυξημένη παραβατικότητα. Επιστροφή ΦΠΑ απαγορεύεται από τους κανόνες της ΕΕ να γίνει, μπορεί όμως, όπως στην Πορτογαλία, να επιστρέφεται ένα ισόποσο του 15% του ΦΠΑ που αναλογεί στη συναλλαγή. Οι δανειστές φέρονται να αντιδρούν, αλλά η συζήτηση δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί.

Δεύτερο σημείο τριβής αποτελεί το όριο δαπάνης πάνω από το οποίο θα απαγορεύεται η χρήση μετρητών. Εχει πέσει στο τραπέζι η πρόταση να επιτρέπονται συναλλαγές μετρητών ανάμεσα στις επιχειρήσεις έως 50 ευρώ και συναλλαγές φυσικών προσώπων έως 500 ευρώ, υπάρχει όμως και πιο δραστική πρόταση για απαγόρευση συναλλαγών με μετρητά πάνω από 250 ευρώ (από 1.500 ευρώ σήμερα). Ο ΣΕΒ εισηγείται σταδιακή μείωση του ορίου χρήσης μετρητών από τα 1.500 ευρώ στα 250 σε πρώτη φάση και στη συνέχεια στα 75 ευρώ για τα φυσικά πρόσωπα. Για τις συναλλαγές μεταξύ επιτηδευματιών μόνο ηλεκτρονικά ή με όριο τα 50 ευρώ.

Η ΕΦΟΡΙΑ. Εκκρεμότητες υπάρχουν και στο θέμα των αποδείξεων που θα αναγνωρίζει η Εφορία. Το σχέδιο προβλέπει να μετράει για την κάλυψη του αφορολογήτου κάθε δαπάνη η οποία γίνεται με ηλεκτρονικό μέσο πληρωμής, ακόμα και εάν αφορά στην καταβολή του ενοικίου ή της δόσης του στεγαστικού δανείου. Σε αυτή την περίπτωση όμως και σε συνδυασμό με την απουσία ισχυρών κινήτρων, ώστε οι καταναλωτές να απαιτούν και να μην παζαρεύουν απόδειξη από ελεύθερους επαγγελματίες, το σχέδιο κινδυνεύει να αποδειχθεί ανεπαρκές για το βασικό πρόβλημα, το οποίο δεν είναι άλλο από τη μη έκδοση αποδείξεων.

Ο ειδικός λογαριασμός των POS
Κάθε επιχείρηση και όλοι οι επαγγελματίες θα πρέπει να εφοδιαστούν σε εύλογο χρονικό διάστημα με μηχανάκια POS και να δηλώσουν έναν ακατάσχετο τραπεζικό λογαριασμό. Ο λογαριασμός αυτός θα προστατεύεται από κατασχέσεις για παλαιότερες ληξιπρόθεσμες οφειλές στα ασφαλιστικά ταμεία και στην Εφορία.Το αδύνατο σημείο του για τις επιχειρήσεις – και αντίστροφα το δυνατό σημείο για το υπουργείο Οικονομικών – θα είναι ότι δεν θα μπορούν να κάνουν αναλήψεις μετρητών από αυτόν τον λογαριασμό παρά μόνο ηλεκτρονικές πληρωμές. Φόρος μισθωτών υπηρεσιών, ΦΠΑ και ασφαλιστικές εισφορές θα πληρώνονται αυτόματα από αυτόν τον τραπεζικό λογαριασμό.

Τα ΝΕΑ