Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε την Κυριακή απευθυνόμενος σε πλήθος πολιτών που φώναζε υπέρ της επαναφοράς της θανατικής ποινής, ότι «δεν μπορούμε να αγνοήσουμε αυτό το αίτημα».
Ο επικεφαλής του τουρκικού κράτους πρόσθεσε ότι δεν μπορεί να καθυστερήσει άλλο την επαναφορά του μέτρου της θανατικής ποινής και ότι θα συζητήσει το θέμα αυτό με τα κόμματα της αντιπολίτευσης.
Στο μεταξύ, σε εξέλιξη βρίσκεται η επιχείρηση εκκαθάρισης που άρχισε ο Τούρκος πρόεδρος στους κόλπους του Στρατού και της Δικαιοσύνης μετά την ανεπιτυχή απόπειρα πραξικοπήματος. Οι συλλήψεις έχουν ξεπεράσει μέχρι στιγμής τις 6.000 κατά δήλωση του υπουργού Δικαιοσύνης.
Δεκάδες στρατηγοί, δικαστές και εισαγγελείς συνελήφθησαν την Κυριακή ενώ εμφανής είναι η ανησυχία σε ΕΕ και ΗΠΑ για τις διαστάσεις που λαμβάνει η εκκαθάριση, καθώς και για τη διαφαινόμενη πρόθεση επαναφοράς της θανατικής ποινής.
Ανάμεσα στους συλληφθέντες είναι και ο ανώτατος στρατιωτικός σύμβουλος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Αλί Γιαζιτζί.
Ο Ερντογάν ωστόσο προαναγγέλλει ουσιαστικά επιχείρηση αφανισμού των υποστηρικτών Γκιουλέν, με εκκαθάριση του «ιού» σε όλους τους κρατικούς θεσμούς, πέραν στρατού και δικαιοσύνης. Και απαντά σε πλήθος που φωνάζει «θέλουμε εκτελέσεις» πως «στις δημοκρατίες δεν μπορούν να παραβλέπονται τα αιτήματα του λαού» παραπέμποντας στην Εθνοσυνέλευση.
Η απόπειρα πραξικοπήματος «δεν δίνει λευκή επιταγή» στον Ταγίπ Ερντογάν να παρακάμψει τις δημοκρατικές αρχές» δήλωσε την Κυριακή ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Μαρκ Ερό. «Δεν είναι [το πραξικόπημα] λευκή επιταγή για τον Ερντογάν. Δεν μπορεί να υπάρξουν εκκαθαρίσεις» ανέφερε επισημαίνοντας ότι στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της Δευτέρας στις Βρυξέλλες οι Ευρωπαίοι ΥΠΕΞ θα επαναλάβουν ότι η Τουρκία πρέπει να σεβαστεί τις δημοκρατικές αξίες.
Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι κάλεσε επίσης την κυβέρνηση της Τουρκίας να «ενισχύσει την κοινωνική συνοχή και να εντατικοποιήσει τον πολιτικό διάλογο»
«Η τήρηση του νόμου, του κράτους του δικαίου και της δημοκρατίας είναι απαράβατες αρχές, οι οποίες δεν μπορούν να εγκαταλείπονται. Είναι επίσης τα καλύτερα μέσα για να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες που βιώνει η Τουρκία, με τον πόλεμο στα σύνορά της, την τραγωδία της τρομοκρατίας και την ανάγκη να ενισχυθεί η κοινωνική συνοχή και ο πολιτικός διάλογος. Ιδού τι ζητάμε από την Τουρκία» υπογράμμισε.
Ο επίτροπος της ΕΕ για την Ψηφιακή Οικονομία και Κοινωνία, Γκίντερ Έτινγκερ, απηύθυνε ταυτόχρονα προειδοποίηση στον Τούρκο πρόεδρο να μην περιορίσει περαιτέρω τα θεμελιώδη δημοκρατικά δικαιώματα στην Τουρκία μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα.
«Εάν ο Ερντογάν χρησιμοποιήσει το πραξικόπημα για να περιορίσει ξανά τα θεμελιώδη δημοκρατικά δικαιώματα στην Τουρκία, τότε θα απομακρυνθεί από τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ. Με αυτόν τον τρόπο θα ενισχυόταν μεν πολιτικά στο εσωτερικό αλλά θα απομονωνόταν στο εξωτερικό» τόνισε.
Σεβασμό του κράτους δικαίου εκ μέρους της Τουρκίας έχουν ζητήσει ήδηαμφότεροι οι Μπαράκ Ομπάμα και Άνγκελα Μέρκελ, έχοντας καταδικάσει από την πρώτη στιγμή την απόπειρα πραξικοπήματος παρεμβαίνοντας μπροστά στις εξελίξεις υπέρ του Ερντογάν.
Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαγερ δήλωσε την Κυριακή: «Τώρα προέχει να σταματήσει το αιματοκύλισμα και να επανέλθει η ηρεμία στη χώρα, με σεβασμό στους κανόνες του κράτους δικαίου και της δημοκρατίας». Στην Τουρκία θα πρέπει τώρα να επανέλθει η τάξη και η σταθερότητα».
Πάνω από 6.000 συλλήψεις σε όλη την Τουρκία
Την ίδια στιγμή στην Άγκυρα υψηλόβαθμος κυβερνητικός αξιωματούχος λέει ότι έχει ανακτηθεί ο έλεγχος σε όλη την Τουρκία και παρότι λίγες ομάδες πραξικοπηματιών αντιστέκονται στην Κωνσταντινούπολη, δεν αποτελούν πλέον κίνδυνο. Υπάρχουν επίσης λίγα σημαντικά στελέχη του στρατού που δεν έχουν συλληφθεί, αλλά αυτό θα γίνει σύντομα, ανέφερε ο ίδιος στο πρακτορείο Reuters.
Μέχρι στιγμής έχουν συλληφθεί περισσότερα από 6.000 άτομα σε όλη τη χώρα, και έπεται συνέχεια, μετέδωσε το μεσημέρι της Κυριακής το δίκτυο NTV επικαλούμενο τον Τούρκο υπουργό Δικαιοσύνης Μπεκίρ Μποζντάγ. «Η δικαστική διαδικασία θα συνεχιστεί» δήλωσε ο Μποζντάγ, σύμφωνα με το τουρκικό Δίκτυο.
Τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι την Κυριακή συνελήφθησαν δεκάδες στρατηγοί, δικαστές και εισαγγελείς. Ανάμεσά τους εμβληματικές φυσιογνωμίες του στρατού όπως ο Ερντάλ Οζτούρκ, διοικητής της Γ’ Στρατιάς, και ο Αντέμ Χουντούτι, διοικητής της Β’ Στρατιάς.
Νωρίς το πρωί, στην πόλη Ντενιζλί (δυτική Τουρκία), ο διοικητής της φρουράς Οζάν Οζμπακίρ συνελήφθη μαζί με 51 στρατιώτες, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Anadolu.
Ταυτόχρονα υψηλόβαθμος αξιωματικός της Πολεμικής Αεροπορίας και άλλοι υψηλόβαθμοι στρατιωτικοί συνελήφθησαν για τον φερόμενο ρόλο τους στο πραξικόπημα στη βάση Ιντζιρλίκ, την οποία χρησιμοποιεί ο υπό τις ΗΠΑ διεθνής συνασπισμός για τις επιδρομές εναντίον των τζιχαντιστών στη Συρία, σύμφωνα με την εφημερίδα Hűrriyet.
Ο στρατηγός Μπεκίρ Ερτζάν Βαν συνελήφθη το Σάββατο μαζί με περίπου 12 αξιωματικούς κατώτερης ιεραρχίας στη βάση, ανέφερε η εφημερίδα. Οι βαθμοφόροι ανακρίνονται.
Τούρκος αξιωματούχος δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP) πωςη Άγκυρα υποψιάζεται ότι η βάση Ιντζιρλίκ -η οποία έκλεισε το Σάββατο και παρέμεινε κλειστή ώς την Κυριακή- είχε χρησιμοποιηθεί για τον ανεφοδιασμό των μαχητικών αεροσκαφών που χρησιμοποίησαν οι πραξικοπηματίες το βράδυ της Παρασκευής.
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Πενταγώνου, Πίτερ Κουκ, η αεροπορική βάση στο Ιντζιρλίκ άνοιξε και από την Κυριακή επαναλαμβάνονται σε όλες τις βάσεις της Τουρκίας οι επιχειρήσεις του διεθνούς συνασπισμού κατά του Ισλαμικού Κράτους.
Οι εκκαθαρίσεις δεν περιορίζονται στον στρατό. Εντάλματα σύλληψης έχουν εκδοθεί σε βάρος 2.745 δικαστών και εισαγγελέων σε όλη την Τουρκία. Ο συνολικός αριθμός των συλλήψεων στο χώρο της Δικαιοσύνης είναι δύσκολο να εκτιμηθεί, όμως το πρακτορείο ειδήσεων Dogan μετέδωσε πως 44 δικαστές και εισαγγελείς συνελήφθησαν στη διάρκεια της νύχτας στο Ικόνιο (κέντρο) και 92 στο Γκαζιαντέπ (νοτιοανατολικά).
Η έρευνα έχει ανατεθεί σε εισαγγελείς στην Άγκυρα και οι συλληφθέντες θεωρούνται ύποπτοι για διασυνδέσεις με τον ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, ο οποίος ζει επί δεκαετίες αυτοεξόριστος στην Πενσυλβάνια των ΗΠΑ. Κατηγορηθείς από τον πρόεδρο Ερντογάν ότι υποκίνησε την απόπειρα πραξικοπήματος, ο ιμάμης διέψευσε κατηγορηματικά ότι είχε οποιαδήποτε ευθύνη και άφησε υπόνοιες ότι η απόπειρα ήταν στημένη από τον ίδιο τον Ερντογάν.
Γιλτιρίμ: Βάρδιες δημοκρατίας
Αλλά και ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Μπιναλί Γιλντιρίμ ζήτησε από τα πλήθη να βγαίνουν στους δρόμους, αλλά να αποφεύγουν τις «ακραίες αντιδράσεις».
«Θα συνεχίσουμε τις βάρδιες δημοκρατίας παντού» και τόνισε ότι την ημέρα οι πολίτες εργάζονται, ενώ τα βράδια «θα συνεχίσουμε τις βάρδιες δημοκρατίας, αλλά και τους εορτασμούς. Αυτό θα συνεχιστεί έτσι, για ένα διάστημα ακόμη».
«Το έθνος μας πήρε βαθιά ανάσα, αλλά δεν τελειώσαμε» είπε ο Γιλντιρίμ και τόνισε ότι «θα πραγματοποιήσουμε γρήγορα την επιχείρηση κάθαρσης. Θα δώσουμε στους πραξικοπηματίες την ποινή που τους ταιριάζει, με τρόπο που κανείς να μην έχει στο μέλλον το θράσος να εναντιωθεί στη λαϊκή βούληση».
Ο Τούρκος πρωθυπουργός κάλεσε τους πολίτες «να αποφεύγουμε τις ακραίες αντιδράσεις. Οι ένοπλες δυνάμεις είναι το μέλλον και η εγγύησή μας. Να μην συμπεριφερθούμε με τρόπο που θα ζημιώσει τη θεσμική ταυτότητα των ενόπλων δυνάμεών μας».
Τα ΝΕΑ
