Ο «σουλτάνος» Ερντογάν επιχειρεί να μετατρέψει το πραξικόπημα σε πράξη επικύρωσης της μονοκρατορίας του, Ουάσιγκτον και Ευρώπη παίζουν με τις γεωπολιτικές ισορροπίες υπό τον φόβο γενικευμένης αστάθειας στην Τουρκία, και η Αθήνα καλείται να φέρει εις πέρας μια εξαιρετικά δύσκολη παράπλευρη αποστολή.
Η υπόθεση των 8 Τούρκων της Αλεξανδρούπολης που ζήτησαν πολιτικό άσυλο από την Ελλάδα μετά το πραξικόπημα θέτει την
κυβέρνηση ενώπιον λεπτής διπλωματικής και νομικής δοκιμασίας – μιας δοκιμασίας, που ο Ταγίπ Ερντογάν φροντίζει να κάνει ακόμη πιο δύσκολη προαναγγέλλοντας, ως τετελεσμένη, την απόφασή έκδοσής τους στην Αγκυρα.
Το πολιτικό κλίμα στην Αθήνα – όπως προκύπτει τόσο από τις δηλώσεις της κυβερνητικής εκπροσώπου Ολγας Γεροβασίλη όσο και από εκείνες του αναπληρωτή υπουργού Αμυνας Δημήτρη Βίτσα –δείχνει μεν να κινείται υπέρ του τουρκικού αιτήματος έκδοσης, ωστόσο το θέμα αντιμετωπίζεται συνολικά με πολύ μεγάλη προσοχή και χωρίς σπουδή.
Ερντογάν: Σε 15 ημέρες θα έχουν εκδοθεί
Ως εκ τούτου, η χθεσινοβραδυνή διακήρυξη Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη ότι μέσα στις επόμενες 15 ημέρες η Ελλάδα θα έχει εκδώσει τους «8» στην Τουρκία αντιμετωπίστηκε δια εύγλωττης διπλωματικής σιωπής και με κυβερνητικές πηγές να επαναλαμβάνουν ότι η χώρα μας στηρίζει απαρέγκλιτα τις αρχές της συνταγματικής νομιμότητας αλλά «θα τηρήσει υποδειγματικά και το διεθνές δίκαιο και τις αρχές περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Κατά τις ίδιες πηγές, το βασικό ζητούμενο σε διπλωματικό και πολιτικό επίπεδο αυτή τη στιγμή για την Ελλάδα είναι αφ’ ενός η σταθερότητα στην Τουρκία και την ευρύτερη περιοχή – ταυτόχρονα, όμως, πρωταρχικό μέλημα της κυβέρνησης είναι «να μην μετατραπεί σε καμία περίπτωση το θέμα των 8 σε διμερές ζήτημα Αθήνας – Αγκυρας». Εξ ου και η κεντρική απόφαση προβλέπει ότι θα τηρηθούν κατά γράμμα όλες οι διαδικασίες που προβλέπει το ελληνικό και διεθνές δίκαιο.
Η θανατική ποινή
Στην πράξη, αυτό σημαίνει πως ακόμη και οι 15 ημέρες που προαναγγέλλει ο Ερντογάν είναι πιθανό να αποδειχθούν λίγες για να κριθεί η υπόθεση, ενώ από νομικούς και διπλωματικούς κύκλους επισημαίνεται ότι τα επαναλαμβανόμενα μηνύματα της τουρκικής ηγεσίας για πιθανή επαναφορά της θανατικής ποινής δεν βοηθούν το τουρκικό αίτημα έκδοσης.
«Η απαίτησή σας για ποινή θανάτου για τους πραξικοπηματίες θα εξετασθεί στο κοινοβούλιο», δήλωσε ενώπιον υποστηρικτών του στην Κωνσταντινούπολη χθες το βράδυ ο Ερντογάν, προσθέτοντας ότι «στις δημοκρατίες δεν μπορούν να παραβλέπονται τα αιτήματα του λαού, ο οποίος έχει αυτό το δικαίωμα. Τα αιτήματα αυτά συζητούνται και αποφασίζονται στους προβλεπόμενους από το σύνταγμα θεσμούς».
Τι προβλέπει η Συνθήκη της Γενεύης
Με βάση τη Συνθήκη της Γενεύης το καθεστώς διεθνούς προστασίας για τους αιτούντες ασύλου μπορεί να χορηγηθεί σε όσους απειλούνται με «σοβαρή βλάβη» εάν επιστρέψουν στη χώρα καταγωγής τους. Η «σοβαρή βλάβη» προσδιορίζεται νομικά είτε ως θανατική ποινή , είτε ως βασανιστήρια ή σοβαρή απειλή κατά της ζωής.
Βεβαίως, με βάση και πάλι τη Συνθήκη της Γενεύης το καθεστώς προστασίας και ασύλου δεν αφορά στρατιωτικούς – ένα στοιχείο, το οποίο μπορεί να ενισχύσει το αίτημα έκδοσης της Τουρκίας: «Ο πρόσφυγας είναι πολίτης. Ένα άτομο που συνεχίζει να παίρνει μέρος σε στρατιωτικές δραστηριότητες δεν μπορεί να λάβει άσυλο», αναφέρει το σχετικό άρθρο της Συνθήκης.
Παράλληλα, τόσο η Ολγα Γεροβασίλη όσο και ο Δημήτρης Βίτσας κατέστησαν σαφές ότι βασικό κριτήριο θα αποτελέσει το γεγονός ότι παραβιάστηκε η συνταγματική νομιμότητα και ότι υπήρξε απόπειρα κατάλυσης της δημοκρατίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Το θέμα συζητήθηκε χθες και σε σύσκεψη που έγινε στο υπουργείο Εξωτερικών υπό τον Νίκο Κοτζιά όπου τονίστηκε ότι η Ελλάδα καταδικάζει απερίφραστα την απόπειρα πραξικοπήματος και διασάλευσης της συνταγματικής τάξης στην Τουρκία, ταυτόχρονα όμως επισημάνθηκε η ανάγκη επίδειξης αυτοσυγκράτησης και λήψης όλων των απαραίτητων μέτρων για να αποτραπεί περαιτέρω κλιμάκωση της βίας.
Σ’ αυτό το κλίμα, οι παράλληλοι και λεπτοί νομικοί χειρισμοί στην υπόθεση των 8 θα αρχίσουν να τρέχουν από σήμερα. Σύμφωνα με νομικούς κύκλους, η διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί προβλέπει την κατ΄αρχάς εξέταση του αιτήματος ασύλου των 8, και στη συνέχεια θα πρέπει να εξεταστεί το αίτημα έκδοσής τους στην Τουρκία. Επί του αιτήματος έκδοσης την απόφαση θα πάρει το Συμβούλιο Εφετών, ενώ θα πρέπει να επικυρωθεί από το αρμόδιο τμήμα του Αρείου Πάγου και από τον υπουργό Δικαιοσύνης.
Κατά τους ίδιους κύκλους, το έσχατο όπλο των 8 σε περίπτωση που αποφασιστεί η έκδοσή τους στην Τουρκία είναι η προσφυγή τους στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, με το επιχείρημα ότι τίθεται σε κίνδυνο η ζωή τους.
tvxs.gr
