Στις δράσεις, που θα πρέπει να υλοποιηθούν με στόχο την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού του Ελληνικού Τουρισμού αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ο γενικός διευθυντής του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, κ. Ηλίας Κικίλιας σε συνέντευξη που παραχώρησε στη «δημοκρατική».
Με αφορμή την πρόσφατη δημοσιοποίηση της μελέτης του INΣΕΤΕ και της Accenture με τίτλο: «Ψηφιακός Μετασχηματισμός του Ελληνικού Τουρισμού – Στρατηγικός Οδικός Χάρτης» ο κ. Κικίλιας επισημαίνει, ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί πηγή ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος για προορισμούς και επιχειρήσεις. Επίσης, αναφερόμενος στις επιπτώσεις της πανδημίας αναλύει τις προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει ο ελληνικός τουρισμός βραχυπρόθεσμα αλλά και μακροπρόθεσμα.
Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης έχει ως εξής:
• Η πανδημία έχει επιφέρει μια πρωτοφανή εξωγενή κρίση. Ποιες πιστεύετε ότι θα είναι οι προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει ο ελληνικός τουρισμός βραχυπρόθεσμα αλλά και μακροπρόθεσμα;
Πράγματι είναι πρωτοφανείς και τρομακτικές οι επιπτώσεις που είχε η πανδημία στον τουρισμό, διεθνώς και στη χώρα μας. Στη παρούσα συγκυρία τα θέματα αιχμής είναι οι επιδημιολογικοί δείκτες και η εξέλιξη των εμβολιασμών, οι πολιτικές των κύριων αγορών μας ως προς τα ταξίδια, το λεγόμενο πράσινο πιστοποιητικό Covid, οι προσδοκίες και οι αντοχές των επιχειρήσεων, των εργαζομένων και των περιοχών της χώρας μας σε ένα ευρύτατο φάσμα οικονομικών δραστηριοτήτων, στο οικοσύστημα του τουρισμού. Ο τουρισμός μακροπρόθεσμα θα ανακάμψει αλλά θα πρέπει να λειτουργήσει σε ένα νέο πλαίσιο, αντιμετωπίζοντας μια σειρά προκλήσεων. Οι επισκέπτες θα έχουν υψηλότερες απαιτήσεις, ο ανταγωνισμός θα είναι πιο έντονος και θα αναδειχθούν νέα επιχειρηματικά μοντέλα. Η βιώσιμη ανάπτυξη αποτελεί, επίσης, μια μείζονα πρόκληση που ξεκινάει από τους επιμέρους προορισμούς με την ορθή διαχείριση απορριμμάτων και υγρών αποβλήτων, επεκτείνεται στην ενεργειακή και υδατική επάρκεια, και καταλήγει στην προστασία του περιβάλλοντος ως προϋπόθεση τουριστικής ανάπτυξης. Στην ουσία, ένας προορισμός θα είναι καλός για τους τουρίστες αν καταρχήν είναι καλός, δηλ. «βιώσιμος» και «ευφυής», για τους μόνιμους κατοίκους του.
• Μέσα σε αυτό νέο πλαίσιο ποιος είναι ο ρόλος του ψηφιακού μετασχηματισμού;
Οι ψηφιακές τεχνολογίες αποτελούν ένα ενδογενή παράγοντα που ήδη οδηγεί σε ταχύτατες αλλαγές και απαιτεί αντίστοιχες προσαρμογές. Η ανάγκη για ψηφιακό μετασχηματισμό επιταχύνθηκε και ήδη το 95% των εταιρειών του τουρισμού σε παγκόσμιο επίπεδο προσπαθούν να εισαγάγουν νέες τεχνολογίες για να αντιμετωπίσουν το νέο περιβάλλον, να ικανοποιήσουν τις αναδυόμενες ανάγκες και να δημιουργήσουν μια καινοτόμο βάση ανταγωνιστικότητας. Αξιοποιώντας τις νέες ψηφιακές τεχνολογίες, οι τουριστικές επιχειρήσεις πρέπει να κάνουν το άλμα από την βασική ψηφιοποίηση, στην ευφυή χρήση των δεδομένων, για τη δημιουργία νέων προϊόντων και υπηρεσιών. Αυτό είναι εφικτό μέσα από τεχνολογίες που μεταμορφώνουν τον τουριστικό τομέα, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η βιομετρική, το blockchain, το cloud, το Internet of Things, τα data analytics, η εκτεταμένη πραγματικότητα κ.ά. Όποια επιχείρηση, προορισμός ή χώρα υστερήσει, θα έχει ένα τεράστιο ανταγωνιστικό μειονέκτημα. Το ΙΝΣΕΤΕ αναγνωρίζοντας την επιτακτική ανάγκη να εστιάσουμε στην επόμενη ημέρα και να μεταβούμε από τον συμβατικό στον ευφυή τουρισμό, εκπόνησε μαζί με την Accenture έναν Στρατηγικό Οδικό χάρτη για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του ελληνικού τουρισμού.
• Ποια είναι τα βασικά σημεία αυτού του Στρατηγικού Οδικού Χάρτη;
Αναθέσαμε στην Accenture το συγκεκριμένο έργο και συνεργαστήκαμε με σκοπό να αποτυπώσουμε τις βέλτιστες πρακτικές σε διεθνές επίπεδο, να αξιολογήσουμε την υπάρχουσα κατάσταση και να παρουσιάσουμε έναν Στρατηγικό Οδικό Χάρτη και μια σειρά πρωτοβουλιών και δράσεων που θα επιταχύνουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό του Ελληνικού Τουρισμού. Ο Οδικός Χάρτης στον οποίο καταλήξαμε περιλαμβάνει την εφαρμογή μιας σειράς πρωτοβουλιών αναγνωρίζοντας 5 βασικούς πυλώνες δράσης. Οι 5 πυλώνες που θα συμβάλλουν σημαντικά στην αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος και τη συνολική αύξηση της ανταγωνιστικότητας του τομέα την επόμενη μέρα, συνοψίζονται στη δημιουργία ενός Data Hub – ψηφιακού κόμβου δεδομένων, στη συγκρότηση ψηφιακής ταυτότητας, στην ανάπτυξη έξυπνων προορισμών και έξυπνων επιχειρήσεων και στην ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων των επαγγελματιών και του ανθρώπινου δυναμικού.
• Υπάρχει κάποιος παράγοντας που αποτελεί «κλειδί» επιτυχίας του Οδικού Χάρτη και κατ’ επέκτασή του για τον ψηφιακού μετασχηματισμού του κλάδου;
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός του ελληνικού τουρισμού χρειάζεται σίγουρα και την παράλληλη δημιουργία ενός αποτελεσματικού πλαισίου υποστήριξης των επιχειρήσεων και των εργαζομένων. Οι συνεργασίες και οι συνέργειες σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, είναι κρίσιμος παράγοντας επιτυχίας, αν όχι ο κρισιμότερος.
Αντιλαμβάνομαι ότι κάθε Πυλώνας έχει τη σημασία του για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του ελληνικού τουρισμού. Υπάρχει κάποιος Πυλώνας ο οποίος έχει ιδιαίτερη βαρύτητα για τη συνολική τουριστική εμπειρία;
Κάθε Πυλώνας έχει ειδική βαρύτητα και συμβάλλει με τον δικό του τρόπο στο οικοσύστημα του τουρισμού. Σε αυτό το πλαίσιο, ως οικοσύστημα νοείται μια αλυσίδα αξίας που εξαρτάται από την αντίστοιχη αλυσίδα των εμπειριών των επισκεπτών μας. Στο κέντρο αυτής της προσέγγισης βρίσκεται, η διαχείριση της συνολικής εμπειρίας και συνεπώς η διαχείριση των προορισμών. O ευφυής τουρισμός είναι θεμελιώδες στοιχείο της αναγκαίας προσαρμογής και αναβάθμισης του οικοσυστήματος. Όπως επίσης, θεμελιώδης προϋπόθεση είναι η δημιουργία ενός κόμβου δεδομένων (Data Hub) για όλο το οικοσύστημα του τουρισμού με έμφαση στις αναλύσεις big/open data, τυποποιημένους μηχανισμούς συλλογής δεδομένων, λογική ροή, διαφάνεια και ασφάλεια των δεδομένων. Ο στόχος είναι η κατανόηση των προτιμήσεων των επισκεπτών, η πρόβλεψη της ζήτησης που επιτρέπει τη βελτιστοποίηση διαχείρισης των παγίων και η κατανόηση της αποτελεσματικότητας των διαφόρων διαδικτυακών καναλιών μάρκετινγκ, που ενισχύει περαιτέρω τη βελτιστοποίηση των προωθητικών ενεργειών.
ΙΝΣΕΤΕ – Ηλίας Κικίλιας: Ο ψηφιακός μετασχηματισμός, πηγή ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος για προορισμούς και επιχειρήσεις
