Ο κ. Νικόλαος Οικονόμου, είναι MD, MSc, PhD ιδιώτης γενικός-οικογενειακός Ιατρός, καθηγητής-ΣΕΠ ΜΠΣ “Διοίκησης Μονάδων Υγείας” Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου’, μέλος ΔΣ Ιατρικού Συλλόγου Ρόδου.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στην «δημοκρατική» μιλάει για το τέταρτο κύμα της πανδημίας του κορωνοϊού στο οποίο έχει εισέλθει η χώρα μας και αναλύει τους λόγους για τους οποίους αυξάνεται ο αριθμός των κρουσμάτων.
Επίσης απαντάει στους συνομωσιολόγους και αρνητές, ενώ για τη Ρόδο υπογραμμίζει πως παρατηρείται μια μικρή χαλάρωση που πρέπει να την αντιμετωπίσουμε άμεσα λόγω της ιδιαίτερης σημασίας που έχει ο εμβολιασμός για την οικονομική και κοινωνική ζωή του τόπου.
Τέλος, ξεκαθαρίζει πως δεν θα πρέπει να υπάρξει εφησυχασμός, τουλάχιστον για το προσεχές μέλλον και τα μέτρα προστασίας πρέπει να συνεχίσουμε να τα τηρούμε όλοι, αφού ‘μπορεί να μην είναι ευχάριστα σε κανέναν αλλά είναι αποτελεσματικά’.
• Κύριε Οικονόμου, ο πόλεμος με τον κορωνοϊό συνεχίζεται και τώρα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τις μεταλλάξεις όπως η ‘Δέλτα’. Είναι αυτό το τέταρτο κύμα και στην Ελλάδα; Τι πρέπει να προσέξουμε τώρα;
Κυρία Ντόκου φαίνεται όντως ότι έχουμε εισέλθει και στη χώρα μας στο τέταρτο κύμα. Παράγοντες, όπως η χαλάρωση των μέτρων και φαινόμενα συνωστισμού, σε συνδυασμό με το υψηλό ακόμα ποσοστό ανεμβολίαστων, την επικράτηση του παραλλαγμένου πολύ μεταδοτικού στελέχους Δέλτα αλλά και την αναπόφευκτη επιστροφή σε μια αυξημένη κινητικότητα των ανθρώπων οδηγούν σε απότομη αύξηση των κρουσμάτων. Είναι βασικό να περιορίσουμε το 4ο κύμα ώστε να προφυλάξουμε τους συμπολίτες μας, να αποτρέψουμε την υπερβολική πίεση στο σύστημα υγείας και να διαφυλάξουμε την οικονομία και το βιοτικό μας επίπεδο. Η ενεργός επιδημιολογική επιτήρηση σε εθνικό και τοπικό επίπεδο, η αύξηση του ρυθμού εμβολιασμών, η ενίσχυση του συστήματος υγείας και η λήψη στοχευμένων μέτρων δημόσιας υγείας πρέπει να αποτελούν άμεσες προτεραιότητες μας στο επόμενο χρονικό διάστημα.
• Κατά την εκτίμησή σας, ο ρυθμός των εμβολιασμών στη χώρα, μας κάνει να είμαστε αισιόδοξοι; Και πώς βλέπετε την πορεία των εμβολιασμών στη Ρόδο;
Η Ελλάδα, με ποσοστό πλήρως εμβολιασμένων 48% με βάση τα στοιχεία του European Centre for Disease Preventionand Control για τις 11 Ιουλίου βρίσκεται σε μια μεσαία θέση στο ρυθμό εμβολιασμών μεταξύ των Ευρωπαϊκών κρατών. Η χώρα παρουσιάζει μεν μια καθυστέρηση 5 εβδομάδων στον προγραμματισμό της για την επίτευξη του στόχου της ανοσίας σε ποσοστό 70%, όμως παρόμοια καθυστέρηση παρουσιάζουν ανεπτυγμένες χώρες όπως η Αυστρία και Ιταλία, ενώ η Γερμανία και Γαλλία έχουν μεγαλύτερη καθυστέρηση (6 και 7 εβδομάδες αντίστοιχα).
Η εκτίμησή μου είναι ότι ο ρυθμός εμβολιασμού στη χώρα μας μπορεί να κριθεί ως ικανοποιητικός, δεδομένου του μεγέθους του εγχειρήματος, των τεράστιων τεχνικών και οργανωτικών δυσκολιών, και της ελλειμματικής κατάστασης του εθνικού συστήματος υγείας σε υποδομές και προσωπικό. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να αποτελεί εθνικό στρατηγικό στόχο η αύξηση του ρυθμού εμβολιασμού.
Στη Ρόδο, ξεκινήσαμε με μια υστέρηση στο ρυθμό εμβολιασμών σε σχέση με άλλες περιοχές της επικράτειας, επιταχύναμε όμως στην πορεία και καλύψαμε εν πολλοίς το χαμένο έδαφος. Τελευταία παρατηρείται μια μικρή χαλάρωση που πρέπει να την αντιμετωπίσουμε άμεσα λόγω της ιδιαίτερης σημασίας που έχει ο εμβολιασμός για οικονομική και κοινωνική ζωή του τόπου.
• Είναι αλήθεια ότι υπάρχουν πολλοί που είναι εξ αρχής αρνητές του εμβολιασμού ή και σκεπτικιστές. Τι θα τους συνιστούσατε;
Υπάρχουν διάφορες κατηγορίες αρνητών (θρησκόληπτοι, δεισιδαίμονες, συνωμοσιολόγοι, αμφισβητίες του κορωνοϊού ή της αναγκαιότητας εμβολιασμού, και υποστηρικτές της ελευθερίας επιλογής). Η κάθε κατηγορία χρήζει διαφορετικής αντιμετώπισης.
Κάποιοι επικαλούνται θείες επιταγές και τη χριστιανική παράδοση, και βλέπουν τα εμβόλια σαν όργανα του Σατανά. Αυτοί κινούνται στις παρυφές παραθρησκευτικών οργανώσεων και δυστυχώς μπορεί να επηρεάσουν κάποιο τμήμα του εκκλησιαζόμενου κοινού. Την απάντηση σε αυτούς έδωσε η Ιερά Σύνοδος με πρόσφατη εγκύκλιό της που τόνισε την ανάγκη εμβολιασμού. Παρόμοια θέση πήρε και η Ρωσική εκκλησία, που συμπλήρωσε ” Είναι αμαρτία να σκέφτεσαι τον εαυτό σου και όχι τον άλλον”. Κάποιοι άλλοι βλέπουν το κίνημα εμβολιασμού σαν μία παγκόσμια συνωμοσία, σαν μία προσπάθεια ελέγχου πληθυσμών και συνειδήσεων μέσω εισαγωγής στον οργανισμό προϊόντων νανοτεχνολογίας. Οι πηγές πληροφόρησής τους είναι ομιχλώδεις και συνήθως βρίσκονται στο διαδίκτυο. Αυτούς δεν θα μπορέσουμε εύκολα να τους πείσουμε, καθώς είναι επιρρεπείς σε θεωρίες συνωμοσίας (UFO, τσιπάκια, ψέκασμα).
Υπάρχει όμως και η κατηγορία των σκεπτικιστών, που γενικά δεν εναντιώνονται στον εμβολιασμό, αλλά ανησυχούν για τις παρενέργειές του. Εδώ οφείλουμε να τονίσουμε ότι όλα τα φάρμακα έχουν κάποιες παρενέργειες. Τα εμβόλια για τον κορωνοϊό δεν αποτελούν εξαίρεση, αλλά θεωρούνται γενικά ασφαλή και αποτελεσματικά. Με στατιστικούς όρους, ο κίνδυνος για παρενέργειες είναι πολύ μικρός, και σαφώς μικρότερος από τον κίνδυνο να νοσήσει κανείς.
Κάποιοι επιφυλακτικοί προβάλλουν το επιχείρημα ότι η μακροχρόνια ασφάλεια των εμβολίων είναι άγνωστη, αφού αυτά δεν έχουν δοκιμασθεί επαρκώς. Με βάση το αμερικάνικο κέντρο λοιμώξεων σοβαρές μακροχρόνιες παρενέργειες του εμβολιασμού είναι εξαιρετικά απίθανες, αν λάβουμε υπόψη μας τα στοιχεία των εκατομμυρίων εμβολιασθέντων σε όλο τον κόσμο και την ιστορική γνώση ότι οι όποιες παρενέργειες των εμβολίων συμβαίνουν κατά κανόνα μέσα σε έξι εβδομάδες. Επιπρόσθετα, πρέπει να λάβουμε υπόψη τα ανησυχητικά πρόσφατα δεδομένα που δείχνουν ότι και η ίδια η νόσηση από κορωνοϊό μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία, ακόμα ενδεχομένως και σε περιπτώσεις ήπιας ασθένειας.
Τέλος, υπάρχουν οι κατηγορίες των εφησυχασμένων (που θεωρούν ότι οι ίδιοι δεν κινδυνεύουν από σοβαρή νόσηση) και των υποστηρικτών της ελευθερίας επιλογής. Σε αυτούς μπορούμε να πούμε ότι το πρόβλημα δεν είναι μόνον αν θα νοσήσουν οι ίδιοι, αλλά και αν αυτοί γίνουν φορείς της νόσου στους γύρω τους. Πρέπει δηλαδή να τους θέσουμε ενώπιον των κοινωνικών ευθυνών τους.
• Υπάρχουν πολλές ανησυχίες για την δυνατότητα των εμβολίων να καλύψουν τις μεταλλάξεις. Τι σημαίνει αυτό; Θα πρέπει να περιμένουμε κι άλλες μεταλλάξεις και πώς θα τις αντιμετωπίσουμε;
Με τα μέχρι τώρα στοιχεία, τα υπάρχοντα εμβόλια προσφέρουν προστασία και απέναντι στη μετάλλαξη Δέλτα, αν και σε μικρότερο βαθμό από όσο απέναντι στο αρχικό στέλεχος. Είναι πάντως πολύ αποτελεσματικά στο να αποτρέπουν τη σοβαρή νόσηση και τη νοσηλεία. Από την άλλη πλευρά, το χρονικό διάστημα της ανοσίας που παρέχουν και η ενδεχόμενη ανάγκη χορήγησης επιπρόσθετης δόσης εμβολίου είναι ζητήματα υπό διερεύνηση.
Κυρία Ντόκου κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι δεν θα έχουμε νέα στελέχη πιο μεταδοτικά ή πιο σοβαρά ως προς τις επιπτώσεις τους στην υγεία. Ωστόσο θεωρούμε ότι με την προστασία που έχουμε από τα υπάρχοντα εμβόλια, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη επιστημονική γνώση που αποκτούμε πάνω στον ιό και την βελτιούμενη τεχνογνωσία πάνω στην προσαρμογή, κατασκευή και διάθεση των εμβολίων θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε την πανδημία. Το πιο σημαντικό όπλο μας σε αυτή την μάχη όμως είναι ο εμβολιασμός. Όσους περισσότερους πείσουμε να εμβολιαστούν, τόσο θα μειώσουμε την κυκλοφορία του ιού στην κοινότητα και θα μειώσουμε τις ‘ευκαιρίες’ του ιού για νέες μεταλλάξεις.
• Τα μέτρα προστασίας, η χρήση μάσκας, η τήρηση αποστάσεων κ.λπ. πρέπει να συνεχίζουμε να τα εφαρμόζουμε; Για πόσο καιρό ακόμη θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τον κορωνοϊό;
Κυρία Ντόκου θεωρώ ότι βιώνουμε μία δύσκολη και εν πολλοίς απρόβλεπτη κατάσταση, άρα δεν θα πρέπει να υπάρξει εφησυχασμός, τουλάχιστον για το προσεχές μέλλον. Τα μέτρα που αναφέρατε δεν είναι ευχάριστα σε κανέναν αλλά είναι αποτελεσματικά. Η εκτίμησή μου είναι ότι οι περιορισμοί (συναθροίσεις, αποστάσεις, κλπ.), οι μάσκες και οι έλεγχοι, θα συνεχίσουν να αποτελούν μέρος της καθημερινότητάς μας, τουλάχιστον βραχυ-μεσοπρόθεσμα. Παραμένω ωστόσο αισιόδοξος ότι έχουμε ζήσει τα χειρότερα και ότι με υπομονή και επιμονή θα δούμε σύντομα φως στην άκρη του τούνελ.
