Συνέντευξη
στην Πέγκυ Ντόκου
Συγκρατημένη αισιοδοξία εκφράζει σε συνέντευξή του προς την «δημοκρατική», ο γνωστός Ρόδιος ξενοδόχος κ. Νίκος Γερονικόλας αναφορικά με την φετινή τουριστική σεζόν και την εξέλιξή της. Μπορεί τα…. νούμερα να ευημερούν, αλλά το «ταμείο» που θα γίνει στο τέλος της σεζόν, θα δείξει τι ακριβώς συνέβη, ποια τα κέρδη και ποιες ζημίες σε πραγματικό χρόνο και στοιχεία. Ακόμη, ο κ. Γερονικόλας αναφέρεται στο τελειωτικό χτύπημα που δόθηκε στην τοπική οικονομία της Ρόδου με την κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ, που ‘εκτίναξε’ τις τιμές και ισοπέδωσε την τοπική αγορά, καθώς και για μία σειρά από άλλα θέματα, όπως οι αγορές, το προσφυγικό, ο ρόλος της Τουρκίας αλλά και το ενδεχόμενο να υπάρξει πρόβλημα με την είσοδο των Βρετανών στην Ε.Ε. εάν πραγματοποιηθεί τελικά το Brexit.
Η συνέντευξη αναλυτικά:
• Κύριε Γερονικόλα, να ξεκινήσουμε από την κλασική ερώτηση και να σας ζητήσω να μου μιλήσετε για την φετινή τουριστική σεζόν. Πώς εξελίσσεται για την Ρόδο, με δεδομένο ότι βρισκόμαστε ήδη στα μέσα του Σεπτέμβρη;
Κυρία Ντόκου, η απάντηση στην κλασική ερώτηση, όσον αφορά την πορεία της σεζόν δεν αποδίδεται πλέον με μια γενικευμένη μαρτυρία ή οποία χαρακτηρίζει ισότιμα τον τουρισμό η τον προορισμό. Ο τουρισμός περικλείει επιχειρήσεις, προϊόντα και υπηρεσίες οι οποίες παρουσιάζουν σημαντική ανομοιομέρεια. Ξεκάθαρα από πλευράς αφίξεων σίγουρα έχει σημειωθεί αύξηση. Δυστυχώς όμως αυτό από μόνο του δεν είναι δείκτης ο οποίος προσδιορίζει την επίτευξη στόχων στην βιομηχανία του τουρισμού.
• Ο ΣΕΤΕ ανακοίνωσε ότι το β’ εξάμηνο του έτους θα είναι πολύ καλύτερο τουριστικά για την Ελλάδα από το α’ εξάμηνο του 2016. Ωστόσο τα οικονομικά στοιχεία και τα έσοδα δείχνουν το ίδιο για την Ρόδο;
Πράγματι αλλά όχι στο βαθμό που παρουσιάζεται από ορισμένους. Είναι ένα τυχαίο γεγονός για το οποίο συνετέλεσαν αρκετοί εξωτερικοί παράγοντες. Δεν είναι αποτέλεσμα σχεδιασμένης στρατηγικής.
Όταν αναφερόμαστε σε έσοδα θα πρέπει να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι. Έσοδα για ποιους; Για τις εταιρείες μεταφορών επιβατών; Για τα ξενοδοχεία 5 αστέρων, 2 αστέρων; Ενοικιαζόμενα δωμάτια; Για προμηθευτές; Τουριστικά καταστήματα; Εστιατόρια; Μπαρ; Καντίνες; Ομπρέλες; Εταιρείες ενοικιάσεως αυτοκίνητων;
Για τα αμέτρητα τουριστικά καταστήματα τα οποία ίσως πούλησαν χίλια ή δυο χιλιάδες περισσότερα μαγνητάκια αξίας ενός ευρώ δεν θα αλλάξει σχεδόν τίποτα. Όπως επίσης δεν θα παρουσιαστούν σημαντικά οφέλη ούτε για το κράτος. Μπορεί η συμμετοχή του Τουρισμού στο ΑΕΠ να κυμαίνεται γύρω στο 19%, ίσως και περισσότερο, όμως το νούμερο σαν στατιστικό στοιχείο είναι παραπλανητικό. Η κατάργηση του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ, ο οποίος εκτίναξε το κόστος και μείωσε τα κέρδη μιας επιχείρησης, παρουσίασε έντονα φαινόμενα φοροδιαφυγής.
Το ό,τι ο προορισμός παρουσίασε αύξηση αφίξεων δεν σημαίνει ότι και ανάλογη αύξηση παρουσίασαν τα οικονομικά στοιχεία των εταιριών που δραστηριοποιούνται σε αυτόν.
• Κατά την άποψή σας ποιο ήταν το στοιχείο που έπαιξε τον κύριο ρόλο στην πορεία της σεζόν; Οι κρατήσεις και οι προσφορές της τελευταίας στιγμής (last minute) σε τι συνίσταντο;
Σε γενικές γραμμές η περίοδος της προ-κράτησης παρουσίασε θετικό πρόσημο. Η Τυνησία παραμένει τουριστικά σχεδόν αποκλεισμένη και η Αίγυπτος πάρα της προσπάθειες ανάκαμψης δεν κατάφερε ούτε εφέτος να ανταγωνιστεί την Ελλάδα. Επίσης σημαντικό ρόλο έπαιξε το περιστατικό κατάρριψης του Ρωσικού αεροπλάνου από την Τουρκία. Στην πορεία βέβαια επωφεληθήκαμε σημαντικά έπειτα από τα γεγονότα της προσπάθειας πραξικοπήματος στην Τουρκία ίσως και γι’ αυτό εμφανίζεται αύξηση στις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής.
• Το προσφυγικό έπαιξε σημαντικό ρόλο στο κλίμα που διαμορφώθηκε για τον τουρισμό στα νησιά μας;
Οι Tour Operator παρέμειναν συντηρητικοί όσον αναφορά τα Δωδεκάνησα, λόγω του προσφυγικού, το οποίο αναφέρθηκε αρκετές φορές σαν θέμα ανασφάλειας κατά την διάρκεια διαπραγματεύσεων στη διεθνή έκθεση τουρισμού στο Βερολίνο. Αξιόλογες οι προσπάθειες του περιφερειάρχη μας Γ. Χατζημάρκου, μπορώ να πω ότι ξεπέρασε τον εαυτό του και την θεσμική του θέση, ουσιαστικά αυτόχειρα, διαφημίζοντας τα Δωδεκάνησα ως trouble free zone μέχρι και στο CNN. Πάρα ταύτα πιστεύω ότι στερηθήκαμε τον Μάϊο και τον Ιούνιο λόγω του απόηχου του προσφυγικού. Σε αντίθεση, εκείνη την περίοδο τη μερίδα του λέοντος την κέρδισε η Κρήτη. Οι προορισμοί οι οποίοι επηρεάστηκαν περισσότερο είναι όσοι γεωγραφικά βρίσκονται πλησιέστερα στην Τουρκία.
• Τι λένε οι μέχρι τώρα εκτιμήσεις για το 2017; Προβλέπεται να είναι καλύτερο;
Κανείς δεν ξέρει. Όμως ένα είναι σίγουρο. Η Ρωσία άνοιξε τα δρομολόγια προς την Τουρκία με βελτιωμένες σχέσεις μεταξύ των δυο χωρών. Οι Τούρκοι επιχειρηματίες, με τους οποίους μοιραζόμαστε κοινούς συνεργάτες, θα φροντίσουν να αναπληρώσουν μέρος των χαμένων πωλήσεων του 2016 μέσα στο 2017. Το οποίο σημαίνει πολύ χαμηλές τιμές. Επίσης οι πηγές μου στην Γερμανία με ενημερώνουν ότι ετοιμάζεται πάλι σημαντική αναπαραγωγή εικόνων και βίντεο στα ΜΜΕ το οποίο σίγουρα θα επηρεάσει την επιλογή του ταξιδιώτη προς την Ελλάδα.
• Από τις αγορές ποιες ήταν οι πιο δυναμικές για το νησί μας φέτος;
Οι μεγαλύτερες αγορές ήταν και παραμένουν, οι Βρετανοί τουρίστες με μεγάλη αύξηση περίπου 15% και δεύτεροι οι Γερμανοί. Σημαντική αγορά είναι και η Γαλλία.
• Εάν πραγματοποιηθεί τελικά το Brexit θα υπάρξει πρόβλημα με την είσοδο των Βρετανών στην Ε.Ε. Θα είμαστε έτοιμοι να το αντιμετωπίσουμε -με δεδομένο ότι έχουμε ήδη πρόβλημα με την έκδοση βίζας με άλλες χώρες;
Είναι ακόμα νωρίς να προεξοφλήσουμε τι θα γίνει. Ακόμα δεν έχει κατατεθεί λεπτομερής πρόταση από την μεριά της Βρετανίας προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο Ββρετανός υπουργός ο οποίος έχει αναλάβει να διαχειριστεί τη διαδικασία αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, κάνει λόγο για καλή διμερή σχέση.
Σε περίπτωση Brexit δε νομίζω ότι θα υπάρχει ιδιαίτερο πρόβλημα. Η εμπειρία που απέκτησε η Ελλάδα, αντιμετωπίζοντας το πρόβλημα των ρωσικών βίζα θα αποδειχθεί σημαντική και έτσι θα αποφευχθούν τα ίδια λάθη. Πρέπει να αναφέρουμε ότι η διαδικασία έκδοσης ρωσικής βίζα τώρα πλέον κυλάει ομαλά. Η είσοδος των Βρετανών ταξιδιωτών στην Ε.Ε και η έκδοση βίζας είναι ένα τεχνικό θέμα το οποίο θα ξεπεραστεί εύκολα.
Γενικότερα το μεγαλύτερο πρόβλημα που δημιουργείται από το Brexit είναι η ένταση της αβεβαιότητας. Η Βρετανία αποτελεί μια από τις δυο ισχυρότερες αγορές άντλησης επισκεπτών για τον Ελληνικό τουρισμό. Οι Βρετανοί έχουν τεράστια παράδοση στο holidaymaking και θέτουν τις διακοπές ως προτεραιότητα. Μη ξεχνάμε ότι μιλάμε για ένα ιστορικά αποκριάτικό πολιτισμό. Είναι στο αίμα τους να ταξιδεύουν και να ξεπερνούν με μεγάλη ευκολία οποιοδήποτε εμπόδιο.
Εξάλλου δεν επιλέγουν προορισμό μόνο με ένα κριτήριο. Τα κριτήρια επιλογής των προορισμών τους είναι: η ασφαλής διαμονή, η οικονομική ασφάλεια, η σχέση τιμής-ποιότητας, το καταρτισμένο προσωπικό, η ευκολία μετακίνησης από και προς το αεροδρόμιο, οι επιλογές πακέτων προσφορών, οι χαμηλές τιμές και η ευελιξία της κράτησης.
Το κόστος είναι ένα σημαντικό ζήτημα και όπως αποδεικνύεται προκύπτει ένα επιπλέον κόστος για την αποπληρωμή του πακέτου διακοπών λόγω της πτώσης της τιμής της στερλίνας. Αυτό δε σημαίνει ότι θα αλλάξουν προορισμό, απλά σημαίνει ότι εκεί που θα επέλεγαν ένα 5 αστέρων ξενοδοχείο θα επιλέξουν μια φθηνότερη κατηγορία.