Δαιδαλώδης είναι ο νέος νόμος για τις δημόσιες συμβάσεις έργων 4412/2016 με αποτέλεσμα να έχουν παγώσει τα πάντα, αφού ουσιαστικά καταργεί σχεδόν όλο το πλαίσιο της υφιστάμενης νομοθεσίας.
Οι υπάλληλοι του Δήμου Ρόδου όλων των υπηρεσιών που εμπλέκονται και καλούνται να εφαρμόσουν την νέα νομοθεσία, με εντολή του κ. Σάββα Διακοσταματίου ξανακάθισαν… στα θρανία προκειμένου να παρακολουθήσουν έναν κύκλο σεμιναρίων, για την εφαρμογή του νέου νόμου. Το επόμενο σεμινάριο έχει προγραμματιστεί για το τέλος Σεπτεμβρίου και έπονται κι άλλα!
Παρά το γεγονός πως η νέα νομοθεσία κινείται προς την σωστή κατεύθυνση, οι αρμόδιες υπηρεσίες, τόσο σε κεντρικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο, δεν είναι έτοιμες να τον εφαρμόσουν. Μάλιστα, όπως έχει γράψει η «δ», εξαιτίας του νέου νομοθετικού πλαισίου ακυρώθηκε η συζήτηση στο προσεχές δημοτικό συμβούλιο για την επαναπροκήρυξη του διεθνούς διαγωνισμού για την ανάθεση του έργου της καθαριότητας σε ιδιώτη.
Η ΚΕΔΕ πάντως ζήτησε την αναστολή εφαρμογής για τους Δήμους, του νόμου 4412/2016 που αφορά την ανάθεση και εκτέλεση των δημοσίων συμβάσεων έως τις 31 Δεκεμβρίου του 2017. Όπως τονίζει, ο νόμος κινείται σε θετική κατεύθυνση, αλλά σε αρκετά σημεία είναι δυσνόητος και περιέχει ασάφειες (π.χ. άρθ. 118 περί διαδικασιών απ’ ευθείας αναθέσεων τεχνικών έργων, μελετών και συναφών υπηρεσιών), με παραπομπές σε άλλα νομοθετήματα και πρόβλεψη για έκδοση υπουργικών αποφάσεων και προεδρικών διαταγμάτων, με αποτέλεσμα να δημιουργείται σύγχυση, κυρίως για τις διαδικασίες που αφορούν σε συμβάσεις κάτω των κοινοτικών ορίων.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει γνωμοδότηση του νομικού συμβούλου του Δήμου Ρόδου κ. Θεόδωρου Παπαγεωργίου για το νέο πλαίσιο του νόμου 4412/2016, στην οποία αναφέρονται μεταξύ άλλων τα εξής:
“O νέος νόμος 4412/2016 για τις δημόσιες συμβάσεις έργων, προμηθειών και υπηρεσιών επί της ουσίας, είναι αυτοματοποιημένη συμπυκνωμένη μεταφορά των οδηγιών 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ. Ο νόμος περιέχει σειρά νέων εννοιών στην νομοθεσία δημοσίων έργων που απαιτούν διευκρινίσεις, όπως ενδεικτικά «συμφωνία πλαίσιο», «κεντρικές και επικουρικές δραστηριότητες αγορών», «πάροχος υπηρεσιών διαδικασιών» και υπηρεσιών σύναψης συμβάσεων», «κύκλος ζωής», «καινοτομία», «σήμα», «απαιτήσεις σήματος», «πρόδρομες εργασίες» κλπ.
Πέρα λοιπόν της απλής ανάγνωσης και περιληπτικής μεταφοράς κάθε διάταξης, πράγμα που μπορεί να κάνει άλλωστε κάθε εφαρμοστής του νόμου στην υπηρεσία από την υπεύθυνη θέση που ορίσθηκε, είναι άκρως αναγκαίο και αναμένεται άλλωστε η κατά τομείς (έργα, προμήθειες, υπηρεσίες) έκδοση εγκυκλίων οδηγιών από τα Υπουργεία Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και Εσωτερικών και Διοικητικής Μεταρρύθμισης, αλλά και το κυριότερο η έκδοση υποδειγμάτων και πρότυπων διακηρύξεων, συμβατικών τευχών και συμβάσεων από την Ανεξάρτηση Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων σύμφωνα με το άρθρο 53 του νέου νόμου. Ειδικότερα, κυρίως με το άρθρο 377, από 08-08-2015 καταργήθηκε σο σύνολογο ουσιαστικά των προηγούμενων διατάξεων περιλαμβανομένου και του Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α. και του νόμου 3669/2008 για τα δημόσια έργα, πλην των άρθρων 80-110 για πειθαρχικές κυρώσεις στους εργολήπτες και το Μ.Ε.Κ και εφόσον τελικά δεν ανασταλεί η εφαρμογή του νόμου, με νέα νομοθετική ρύθμιση όπως φημολογείται ότι θα γίνει, πρέπει μα γίνουν κατά την γνώμη μας πιεστικές ενέργειες προς τιν κεντρικές υπηρεσίες για την έκδοση των εγκυκλίων και των υποδειγμάτων, άλλως ελλοχεύουν κίνδυνοι κάθε Δήμος να ερμηνεύει με τον δικό του τρόπο τις διατάξεις, το ίδιο και οι διάφορες εποπτεύουσες Αποκεντρωμένες Διοικήσεις και λοιπές αρχές και να είναι τελικά έωλες οι διαδικασίες.
Υστερα από τα παραπάνω, και με την ευθύνη βέβαια ότι ως Νομική Υπηρεσία θα αντιμετωπίσουμε πρακτικά σε συνεργασία με την αρμόδια Διεύθυνση, Τμήμα και Γραφείο σε κάθε συγκεκριμένο θέμα που ανακύπτει, επί των αλλαγών που επέφερε ο νέος νόμος σε γενικές και μόνο γραμμές διατυπώνουμε τα εξής:
Κατ΄αρχήν από το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων ο νέος νόμος προβάλλεται πως ολοκληρώνει τις δυνατότητες σύναψης των Δ.Σ. με ηλεκτρονικές διαδικασίες, προβλέπει μεγαλύτερη ωρίμανση των έργων με καλύτερη προετοιμασία ώστε να ολοκληρώνονται εκ των προτέρων οι απαλλοτριώσεις και οι αρχαιολογικές διαδικασίες, προβλέπει κανόνες και διαδικασίες για τους υπεργολάβους και υποχρεωτική διαβούλευση στις προδιαγραφές.
Στην αιτιολογική έκθεση του νόμου, προβάλλεται επίσης ο πλήρης διαχωρισμός του έργου από την προμήθεια, καθώς επίσης και η υποχρεωτική διαβούλευση των προδιαγραφών με σαφείς διαδικασίες και κανόνες αλλά και η ευθύνη των υπεργολάβων και των φορέων που παρέχουν δάνεια ικανότητα. Επιπλέον προβάλλεται ότι μπαίνουν κανόνες εκτέλεσης για όλες τις δημόσιες συμβάσεις και για πρώτη φορά ρυθμίζεται το δικαίωμα μονομερούς λύσης σύμβασης υπέρ του Δημοσίου. Θεσμοθετείται ακόμη η προώθηση δημόσιων συμβάσεων, με κοινωνικά χαρακτηριστικά, όπως την επαγγελματικής και κοινωνική ένταξη ατόμων με αναπηρία, κοινωνικών συνεταιρισμών, μειονεκτούντων εργαζομένων και ειδικές διατάξεις εφαρμογής της περιβαλλοντικής κοινωνικοοικονομικής και εργατικής νομοθεσίας (άρθρα 17 και 20). Προβάλλεται ακόμη ότι ο νέος νόμος θεσμοθετεί την υποχρεωτική πιστοποίηση της τεχνικής επάρκειας των αναθετουσών αρχών. Σε ό,τι αφορά τον τρόπο συγκρότησης των Επιτροπών των διαγωνισμών, ότι γίνονται με μητρώα και με ηλεκτρονική κλήρωση.
Για τις απευθείας αναθέσεις, καθιερώνεται ότι γίνονται με ηλεκτρονικό τρόπο, μητρώο και ηλεκτρονική κλήρωση και ότι όποιος παίρνει απευθείας ανάθεση, εξέρχεται από την κληρωτίδα για την επόμενη ανάθεση. Επίσης, θεσμοθετείται ο φάκελος δημόσιας σύμβασης και επιταχύνεται η διαδικασία ανάθεσης. Επί των αμιγώς κατασκευαστικών εργασιών, πριν την έναρξή τους εκπονείται η μελέτη εφαρμογής του έργου.
Με τον ίδιο τρόπο που προβλέπονται αναθέσεις χωρίς δημοσίευση προκήρυξης με ανάρτηση της πρόσκλησης στην ιστοσελίδα της αναθέτουσας Αρχής, επίσης προβλέπεται η ανάθεση υπηρεσιών συμβούλων οποιασδήποτε ειδικότητας με απλή όμως προηγούμενη γνώμη του Τεχνικού Συμβουλίου του Υπουργείου Δημοσίων Εργων».
Τα «πάνω – κάτω» έφερε ο νέος νόμος για τις δημόσιες συμβάσεις
