Η ζωή μακριά από τη φυλακή ήταν το κίνητρο. Μια ρύθμιση που θεσμοθετήθηκε στα τέλη του 2012 έγινε το μέσο: Εκατοντάδες άνθρωποι στη χώρα «εξαργυρώνουν» τις δικαστικές ποινές που τους έχουν επιβληθεί, παρέχοντας κοινωφελή εργασία για να αποφύγουν τον εγκλεισμό.
Ανδρες και γυναίκες που αδυνατούν να εξαγοράσουν την ποινή τους, οι περισσότεροι θύματα της οικονομικής κρίσης, καταδικασμένοι για οικονομικά αδικήματα, εργάζονται δίπλα μας, κυρίως σε Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, για να κερδίσουν την ελευθερία τους.
Μόνο στον Δήμο Πειραιά από την αρχή του 2014 μέχρι σήμερα έχουν ωφεληθεί από την δυνατότητα αυτή 50 εν δυνάμει κρατούμενοι που απασχολήθηκαν στην Καθαριότητα και στις Κοινωνικές Υπηρεσίες, ενώ εκκρεμούν 26 αιτήσεις καταδικασθέντων.
Στον Δήμο Αθηναίων οκτώ άνθρωποι που έχουν καταδικαστεί για οικονομικά εγκλήματα εξαγοράζουν αυτή τη στιγμή την ποινή τους, διανέμοντας φαγητό στα συσσίτια του Κέντρου Υποδοχής και Αλληλεγγύης της πόλης.
Στον Δήμο Παλλήνης, έναν από τους πρώτους δήμους της Αττικής που υιοθέτησαν το μέτρο, από το 2013 μέχρι σήμερα έχουν κατατεθεί 16 αιτήσεις. Είναι μία από τις περιπτώσεις που αποδεικνύει ότι και οι μικρότερες κοινωνίες υπερβαίνουν σιγά σιγά τα ταμπού. «Αυτή τη στιγμή δέκα πολίτες εκτίουν την ποινή τους με τη μορφή της κοινωνικής εργασίας στον δήμο», λέει στο «Εθνος» ο δήμαρχος Παλλήνης κ. Αθανάσιος Ζούτσος. «Προσφέρουν τις υπηρεσίες τους καθημερινά επί τέσσερις ώρες στη Διεύθυνση Καθαριότητας.
Οι περισσότεροι έχουν καταδικαστεί για παραβάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, οικονομικά αδικήματα ή άλλα πλημμελήματα. Με τον τρόπο αυτό η έκτιση της ποινής αποκτά πέρα από τον τιμωρητικό χαρακτήρα και κοινωνική χρησιμότητα. Φυσικά μια τέτοια δραστηριότητα θέλει ιδιαίτερη προσοχή και οι δημοτικές υπηρεσίες ελέγχουν με αυστηρότητα όλη τη διαδικασία». Ο θεσμός της κοινωφελούς εργασίας εισήχθη για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 1991. Μέχρι πρότινος επρόκειτο για ένα ξεχασμένο μέτρο το οποίο έχρηζε εκσυγχρονισμού προκειμένου να καταστεί εφικτή η εφαρμογή του.
Αυτό έγινε πριν από λίγα χρόνια και σήμερα είναι εντυπωσιακή η ζήτηση όχι μόνο από τους καταδικασθέντες, αλλά και από τους φορείς που ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι τον περασμένο Απρίλιο ανανεώθηκε ο πίνακας των συμβαλλόμενων φορέων, οι οποίοι πλέον φτάνουν σε αριθμό τους 265.
Τη δυνατότητα να μετατρέψουν την ποινή τους σε κοινωφελή εργασία έχουν μόνο όσοι καταδικάσθηκαν για πλημμελήματα.
Οι ενδιαφερόμενοι προσφεύγουν σε όποιο δημαρχείο επιλέξουν και πρωτοκολλούν σχετικό αίτημα το οποίο στη συνέχεια εξετάζεται από το Δημοτικό Συμβούλιο ή τη Νομική Υπηρεσία του Δήμου. Εφόσον αυτό εγκριθεί, η απόφαση προσκομίζεται στον Εισαγγελέα και αφού λάβουν το πράσινο φως» αναλαμβάνουν καθήκοντα στον δήμο…
ΓΙΑΝΝΗΣ Μ.
Είναι κάτι που σώζει κόσμο
Διατηρούσε δική του επιχείρηση, είχε μια φυσιολογική ζωή και τίποτε δεν προμήνυε ότι όλα θα άλλαζαν ξαφνικά. Ο κ. Γιάννης Μ. καταστράφηκε οικονομικά το 2006. Βρέθηκε σε απόγνωση όταν διαπίστωσε ότι αδυνατεί να ανταποκριθεί στην εξαγορά των ποινών που του επέβαλλαν το ένα δικαστήριο μετά το άλλο. Σήμερα παρέχει κοινωνική εργασία στον Δήμο Αργυρούπολης για μια ακάλυπτη επιταγή 8.500 ευρώ.
«Από την πρώτη στιγμή ο δήμος με αγκάλιασε», λέει στο «Εθνος». Δεν είναι λίγο. Με το που πήγα με έβαλαν κατευθείαν να δουλέψω. Είναι κάτι που κυριολεκτικά σώζει κόσμο. Αλλωστε βοηθιέται όλη η κοινωνία με αυτόν τον τρόπο».
Ο εισαγγελέας μετέτρεψε την ποινή του σε 30 εργάσιμες ημέρες που θα πρέπει να πραγματοποιηθούν σε χρονικό διάστημα δύο ετών. «Ετσι μπορώ να δουλεύω κανονικά ενώ κάθε Παρασκευή που έχω ρεπό έρχομαι στον δήμο. Για να ξεκινήσω εξετάστηκα από κοινωνικό λειτουργό, αν είσαι ναρκομανής ή γενικότερα μη φυσιολογικός δεν σε παίρνουν με τίποτα», λέει.
Ο κ. Θοδωρής Π. περιμένει τη σειρά του για να παράσχει κοινωνική εργασία στον Δήμο Γέρακα. Εχει ήδη πληρώσει οκτώ από τις 36 δόσεις για την εξαγορά της ποινής που του αποδόθηκε εξαιτίας παρατυπιών που εντοπίστηκαν στο κατάστημα που διατηρούσε. Πλέον δυσκολεύεται και αναζήτησε βοήθεια στον δήμο. «Γλιτώνεις πολλά με αυτή την ιστορία», λέει. «Κατ’ αρχάς γλιτώνεις τη φυλακή. Επειτα προσφέρεις έργο. Προστατεύεται η οικογενειακή σου ηρεμία, μακάρι να ενημερώνονταν όλοι».
΄Εθνος