Πολλοί από τους κατοίκους της Λέρου το θεωρούσαν σίγουρο, με δεδομένο το μέγεθος του φετινού προσφυγικού κύματος, ότι ένας τρομοκράτης θα μπορούσε- περιστασιακά- να ξεγλιστρίσει ανάμεσά τους, γράφει το TIME.
Αυτό το μικρό κομμάτι παράδεισου καταλαμβάνει μόλις 71 τετραγωνικά χιλιόμετρα στο Αιγαίο, όμως έχει δεχθεί περίπου 32.000 μετανάστες, μόνο τους τελευταίους εννιά μήνες, που φτάνουν με σκάφη από τη Συρία και άλλες εμπόλεμες ζώνες. Πρόκειται περίπου για το τετραπλάσιο του συνολικού πληθυσμού του νησιού.
Ετσι, όταν το περασμένο σαββατοκύριακο βρέθηκε ένα συριακό διαβατήριο από αυτούς που πέρασαν από τη Λέρο, δίπλα σε ένα διαμελισμένο πτώμα δράστη των επιθέσεων στο Παρίσι, οι αρχές του νησιού δεν εξεπλάγησαν. Ούτε όμως σχεδιάζουν να αυξήσουν την ασφάλεια μετά από το τρομοκρατικό χτύπημα. «Δεν θα υπάρξουν νέα μέτρα», είπε στο TIME υψηλόβαθμος από τις δυνάμεις ασφαλείας στη Λέρο, ο οποίος μίλησε υπό το καθεστώς ανωνυμίας. «Θα συνεχίσουμες να κάνουμε τη δουλειά μας όπως την κάναμε μέχρι τώρα», συμπλήρωσε.
Το διαβατήριο του δράστη
Σύμφωνα με τις αρχές, το διαβατήριο, του οποίου ο κάτοχος καταγράφηκε ότι πέρασε από τη Λέρο στις 3 Οκτωβρίου, μπορεί να είναι πλαστό. Ανεξάρτητα όμως από την προέλευσή του, το ταξίδι του εγγράφου ως το Παρίσι από τη λεγόμενη βαλκανική διαδρομή την οποία έχουν ακολουθήσει περίπου μισό εκατομμύριο μετανάστες μόνο φέτος για να φτάσουν στη δυτική Ευρώπη, έχει πυροδοτήσει τους φόβους των χωρών που υποδέχονται τους πρόσφυγες.
Επειτα από την πρώτη εμφάνισή του στην Ελλάδα, τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι ο κάτοχος του διαβατηρίου έκανε αίτηση για άσυλο στη Σερβία στις 7 Οκτωβρίου, πριν προχωρήσει στην Κροατία και στη συνέχεια στην Ουγγαρία. Ακόμη και με τους αυστηρότερους ελέγχους που υιοθετήθηκαν στα εσωτερικά σύνορα της ΕΕ στο τέλος του καλοκαιριού, θα ήταν εύκολο για έναν μετανάστη να ταξιδέψει από εκεί προς τη Γαλλία.
«Για εμάς, τίποτα δεν άλλαξε»
Από το καλοκαίρι, όταν κορυφώθηκαν οι εισροές προσφύγων, οι ελληνικές αρχές διαμαρτύρονται για την αδυναμία να καταγράψουν τόσες αφίξεις, με πολλούς από τους ανθρώπους που φτάνουν στη χώρα να ταξιδεύουν δίχως έγγραφα. «Ζητάμε βοήθεια στην προσπάθεια να τους ταυτοποιήσουμε όλο9υς αυτούς», λέει στο TIME ο Κυριάκος Παππάς, του Λιμενικού στη Λέρο. «Ζητάμε από την Ευρώπη να μας βοηθήσει με αυτούς τους ανθρώπους. Αλλά οι πολιτικοί κρύβουν το πρόβλημα κάτω από το χαλί», προσθέτει.
Οταν στις αρχές του Σεπτεμβρίου το TIME βρέθηκε σε περιπολία στο Αιγαίο, ο Παππάς και οι συνάδελφοί του ήξεραν πολύ καλά ότι μπορεί ανάμεσα στους μετανάστες που έσωζαν κάθε βράδυ από τα νερά, μπορεί να βρίσκονταν και κάποιοι επικίνδυνοι. «Φαίνονται καλοί άνθρωποι», είχε πει τότε ο Παππάς. «Ομως, σε κάθε βάρκα μπορεί να υπάρχουν 1-2 τζιχαντιστές. Δεν το ξέρουμε».
Δεν είναι ότι οι άνθρωποι της Λέρου αδιαφορούν, σημειώνει το TIME. Φαίνονται συμβιβασμένοι με αυτούς τους κινδύνους ασφαλείας, τους οποίους θεωρούν αναπόφευκτους για κάθε κοινότητα που υποδέχεται πρόσφυγες. Αυτοί οι κίνδυνοι, λένε οι ντόπιοι, είναι δικαιολογημένοι υπό το πρίσμα της ηθικής επιταγής της παροχής βοήθειας σε ανθρώπους που διαφεύγουν από τον πόλεμο ή τις δυσκολίες στην πατρίδα τους. Οπότε, μετά από τις επιθέσεις στο Παρίσι «οι άνθρωποι της Λέρου εξακολουθούν να ενδιαφέρονται για τους πρόσφυγες με τον ίδιο τρόπο», λέει ο Γιώργος Κουμπάρος, ένας ντόπιος τεχνίτης. «Τίποτα δεν έχει αλλάξει για εμάς», συμπληρώνει μιλώντας στο TIME.
Οι αστυνομικές δυνάμεις του νησιού έχουν την ίδια άποψη, σύμφωνα με πηγή μέσα από τις τάξεις τους. Δεν βλέπουν το λόγο να κατηγορηθούν για το γεγονός ότι ένας τρομοκράτης μπορεί να τρύπωσε σε μία από τις βάρκες των μεταναστών, καθώς δεν υπάρχει τρόπος να καταλάβει κανείς τι προθέσεις έχει κάποιος που φτάνει στην Ευρώπη.
«Δεν έρχονται με όπλα», λέει η πηγή. «Είναι όπως όλοι οι άλλοι. Οι περισσότεροι είναι πραγματικοί πρόσφυγες. Είναι κυνηγημένοι άνθρωποι, οι οποίοι δεν ήθελαν να αφήσουν τα σπίτια τους, έχασαν οικογένειες και φίλους στον πόλεμο. Δεν μπορούμε να αρχίσουμε να τους συμπεριφερόμαστε σαν να είναι εγκληματίες, εξαιτίας των τζιχαντιστών».
Η κατάσταση στη Λέρο
Ομως, το TIME σημειώνει και την κατάσταση σε ό,τι αφορά την ασφάλεια στη Λέρο. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης των δημοσιογράφων του στο νησί, το Σεπτέμβριο, είδαν μετανάστες που είχαν μετατρέψει σε αυτοσχέδιο καταυλισμό την αυλή του αστυνομικού τμήματος, ενώ περίμεναν να γίνει η καταγραφή τους. Η διαδικασία κρατούσε συνήθως περίπου μία ημέρα και περιελάμβανε κάτι παραπάνω από το όνομα και άλλες βασικές πληροφορίες, που καταγράφονταν σε ένα σημειωματάριο, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις που κάποιοι έφταναν εκεί χωρίς έγγραφα και δήλωναν Σύροι.
Τα αποτυπώματα των μεταναστών σπάνια, αν γίνεται και αυτό ποτέ, καταγράφονται στη Λέρο και όταν κορυφώθηκε το κύμα των αφίξεων, το λιμενικό έστησε ένα μικρό γραφείο καταγραφής στην αποβάθρα, σημειώνοντας ονόματα και χώρες προέλευσης όσων αιτούνταν άσυλο, καθώς αποβιβάζονταν από τα σκάφη της ακτοφυλακής που τους είχαν διασώσει λίγες ώρες νωρίτερα.
Οι τοπικές αρχές δεν έχουν ούτε κάποιο σύστημα για να ελέγχουν την αυθεντικότητα των διαβατηρίων τα οποία παρουσιάζουν οι πρόσφυγες και η πηγή από τις τοπικές αρχές λέει ότι αυτό είναι απίθανο να αλλάξει μετά από τις επιθέσεις στο Παρίσι.
«Ποιος μπορεί να πει αν ένα διαβατήριο είναι αυθεντικό ή πλαστό;», αναρωτιέται. «Κάποιες δημόσιες υπηρεσίες στη Συρία μπορεί να είναι υπό τον έλεγχο του χαλιφάτου», συμπληρώνει. «Μπορούν να τυπώνουν διαβατήρια και δεν υπάρχει κάποια επίσημη αρχή για να έρθουμε σε επαφή. Δεν έχουν ούτε καν βάση αποτυπωμάτων. Οπότε όταν κάποιος σου δείχνει ένα αληθοφανές διαβατήριο με όνομα, πώς μπορείς να το αμφισβητήσεις;», προσθέτει.
Αυτή η στάση μπορεί να μοιάζει αδιάφορη σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, που έχουν υιοθετήσει πολύ πιο σκληρή προσέγγιση από τους Ελληνες στην καταγραφή των μεταναστών που φτάνουν εκεί. Ομως, για τους κατοίκους της Λέρου, οι γραφειοκρατικές πτυχές της παροχής ασύλου έρχονται σε δεύτερη μοίρα, πίσω από τις ανθρωπιστικές προτεραιότητες.
«Περιμέναμε ότι ανάμεσα στους πρόσφυγες θα είναι και τζιχαντιστές», είπε ιερέας του νησιού, μιλώντας στο TIME. «Ηταν κάτι που συζητούσαμε στα καφενεία. Τους βοηθάμε, αλλά ποιος ξέρει τι ονειρεύονται να μας κάνουν κάποιοι από αυτούς;», συμπληρώνει. «Είναι τόσοι πολλοί αυτοί που έρχονται. Δεν μπορείς να ξέρεις ποιος είναι ποιος. Πρέπει να τους βοηθήσεις όλους, αλλά ξέρεις επίσης ότι κάποιοι είναι δολοφόνοι», καταλήγει.
Πηγή: iefimerida.gr
