Τον Αύγουστο του 2016 εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Νότιο Αιγαίο 2014-2020» το έργο «Προστασία και Ανάδειξη αρχαίας Ακρόπολης Ρόδου» με αρχικό προϋπολογισμό €1.600.000 και ημερομηνία λήξης της πράξης την 31/12/2020. Με απόφαση του περιφερειάρχη ο προϋπολογισμός αυξήθηκε κατά €400.000 τον Μάρτιο του 2020 ενώ παρατάθηκε η ημερομηνία λήξης του στις 30/06/2022.
Η πράξη, σύμφωνα με την απόφαση ένταξης προέβλεπε τα παρακάτω παραδοτέα:
1. Αποκατεστημένη βορειανατολική γωνία του μνημείου του Πυθίου Απόλλωνος.
2. Περίφραξη του αρχαιολογικού χώρου, μήκους 2.500 μ.
3. Τα δύο εκδοτήρια στις εισόδους του αρχαιολογικού χώρου εμβαδού 7.60 τ.μ. έκαστο.
4. Διαδρομές κίνησης επισκεπτών εμβαδού 2.000 τ.μ.
5. Υπαίθρια “έκθεση” με τακτοποιημένα διάσπαρτα αρχαία μέλη στον αρχαιολογικό χώρο.
6. Υπαίθρια καθιστικά (15).
7. Χώροι στάθμευσης συνολικού εμβαδού 1,5 στρεμ.(2).
8. Αποκατεστημένοι υφιστάμενοι αρχαίοι τοίχοι στα όρια του περιφραγμένου χώρου και στα όρια αρχαίων οδών,
μήκους 1500 μ.
9. Χώροι πρασίνου εμβαδού 1000 τ.μ., μετά από κατεδάφιση 20 κτισμάτων.
10. Αναψυκτήριο – WC και αποθηκευτικός χώρος.
11. Η μελέτη στατικής – δυναμικής ανάλυσης του ναού του Πυθίου Απόλλωνος, η μελέτη τεχνολογίας του δομικού
υλικού και της συντήρησής του και η ηλεκτρομηχανολογική μελέτη του χώρου.
12. Ενημερωτικά φυλλάδια (5.000).
13. Ενημερωτικά φυλλάδια σε γραφή Braill (100).
14. Πινακίδες ενημέρωσης του κοινού (26).
15. Ψηφιακή εφαρμογή πληροφόρησης κοινού.
16. Ημερίδα ενημέρωσης του κοινού σχετικά με το έργο.
17. Μακέτα αφής για τους τυφλούς
Σήμερα τέσσερα και πλέον χρόνια αργότερα ο ρυθμός εκτέλεσης και η πρόοδος των εργασιών αλλά και ο τρόπος ένταξης του έργου στην καθημερινότητα της πόλης έχουν προκαλέσει πολλά ερωτήματα τα οποία έχουν εκφραστεί και δημοσίως. Η κατάσταση μέσα και γύρω από τον Ακρόπολη δεν εμπνέει αισιοδοξία για την έγκαιρη παράδοση του έργου ενώ είναι βέβαιο ότι το καλοκαίρι του 2021 θα υποδεχθεί τους επισκέπτες λίγο πολύ στην ίδια κατάσταση με το 2020.
Από την άλλη πλευρά, όπως μπορείτε να δείτε και στις φωτογραφίες, υπάρχουν πολλά θέματα ασφάλειας και αισθητικής όπως είναι η κατάσταση αυτή τη στιγμή στο χώρο αλλά και λόγω της ύπαρξης εργοταξίου και ανοικτών εργασιών εδώ και πολλά χρόνια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το τελευταίο τμήμα της οδού Διαγοριδών όπου υπάρχει σκάμμα επικίνδυνο για πεζούς, ποδηλάτες και οχήματα. Απαράδεκτη επίσης είναι και η καθαριότητα αφού για χιλιάδες επισκέπτες δεν υπάρχουν παρά ελάχιστοι κάδοι.
Εξάλλου, σε ερώτηση που κατετέθη τον Νοέμβριο του 2020 από τον βουλευτή Νεκ. Σαντορινιό (ΑΠ 529/14.10.2020), η κα Μενδώνη απάντησε με τρόπο ασαφή κατά πόσο η πρόσβαση των πολιτών θα είναι ελεύθερη ή θα υπάρχει εισιτήριο και για τους ντόπιους. Βέβαια, από τις προδιαγραφές του έργου, όπως βλέπουμε στο στοιχείο 3 παραπάνω όπου προβλέπεται η ύπαρξη εκδοτηρίων, αλλά και από την απάντηση της κας Μενδώνη περί απώλειας εσόδων για το δημόσιο, εύκολα συνάγεται το συμπέρασμα ότι πραγματικά θα υπάρξει «είσοδος» στο χώρο η οποία φυσικά θα ισχύει και για τους πολίτες της Ρόδου.
Η κα Μενδώνη όμως επισημαίνει και άλλα ενδιαφέροντα στην απάντησή της:
· Μας πληροφορεί ότι μπορεί να μην υπάρχει πρόσβαση στον χώρο αυτό καθεαυτό όμως υπάρχει πρόσβαση και θέαση περιμετρικά του χώρου. Επιπλέον θα κατασκευαστεί πεζοδρόμιο ώστε να διευκολύνονται οι πολίτες στο να παρατηρούν τον χώρο έξω από τα κιγκλιδώματα που κατασκευάζονται.
· Μας ενημερώνει επιπλέον ότι υπάρχουν 540 στρέμματα ελεύθερα περιμετρικά των οριοθετήσεων όπου θα μπορούμε να απολαμβάνουμε ήπιες δραστηριότητες. Φυσικά ο χώρος αυτός δεν είναι διαμορφωμένος κατάλληλα για να δεχτεί ακόμα και τις πιο ήπιες δραστηριότητες των κατοίκων της πόλης.
Πραγματικά δεν έχουμε λόγια να ευχαριστήσουμε και την κα Μενδώνη και την εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου.
Τα ερωτήματα μας λοιπόν είναι τα εξής:
1. Πότε προβλέπεται να ολοκληρωθεί το έργο; Η σημερινή κατάσταση θα διατηρηθεί το καλοκαίρι του 2021 και του 2022;
2. Θα επιτρέπεται η ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών στον αρχαιολογικό χώρο ή όχι;
3. Ο αρχαιολογικός χώρος θα παραμένει ανοικτός τον χειμώνα;
Παρότι λοιπόν είναι ορθό και θεμιτό να αναδειχθεί και να προστατευτεί ο χώρος της Αρχαίας Ακρόπολης Ρόδου που είναι τοπόσημο για την πόλη και το νησί, η πολιτεία σε μια ιδιαίτερα δύσκολη εποχή θα πρέπει να προστατεύσει και να επεκτείνει το δικαίωμα πρόσβασης των πολιτών
σε δημόσιους χώρους και στην ιστορική και πολιτιστική μας κληρονομιά. Φυσικά αυτό θα πρέπει να γίνεται με σεβασμό στο χώρο και με ιδιαίτερη προσοχή, όμως πρέπει να γίνεται. Η όποια διευθέτηση λοιπόν θα πρέπει να γίνει χωρίς να αποκόπτονται οι πολίτες από τον αρχαιολογικό χώρο και το μνημείο. Από την άλλη η πρόοδος των εργασιών θα πρέπει να επιταχυνθεί ώστε το έργο, που ήδη έχει καθυστερήσει, να είναι έτοιμο εντός του τελευταίου χρονοδιαγράμματος.
Τα ΔΣ των Συλλόγων
Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Ρόδου
Rhodes RICHeS