• Αύξηση της θετικότητας στη γρίπη, με τον ιό τύπου Α να κυριαρχεί, ενώ καταγράφονται και κρούσματα που νοσούν από γρίπη τύπου Β. Στα τέλη του μήνα αναμένεται η κορύφωση του επιδημικού κύματος της εποχικής γρίπης
Ο Ηλίας Τσέρκης, ιατρός παθολόγος, πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Ρόδου και πρόεδρος του τομέα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας-Νησιωτικότητας, Ινστιτούτου Επιστημονικών Ερευνών του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου, μιλάει στη «δ» για τις ιώσεις και τις λοιμώξεις που σαρώνουν από την περίοδο των εορτών μικρούς και μεγάλους στην περιοχή μας, αλλά και σε ολόκληρη τη χώρα.
Όπως επισημαίνει, καταγράφεται αύξηση της θετικότητας στη γρίπη, με τον ιό τύπου Α να κυριαρχεί στην παρούσα φάση αλλά υπάρχουν και κρούσματα που νοσούν από γρίπη τύπου Β. Μάλιστα -σύμφωνα με τον κ. Τσέρκη- κορύφωση του επιδημικού κύματος της εποχικής γρίπης αναμένεται στα τέλη Ιανουαρίου με αρχές Φεβρουαρίου.
Ο πρόεδρος του ΙΣΡ αναφέρεται επίσης στην πορεία των εμβολιασμών αυτή την εποχή.
Αναλυτικά η συνέντευξη:
• κ. Πρόεδρε ακούγοντας γνωστούς και φίλους διαπιστώνει κανείς εύκολα ότι αυτή την εποχή, κυριαρχούν οι ιώσεις του αναπνευστικού συστήματος, οι ιώσεις του πεπτικού με τη μορφή της γαστρεντερίτιδας, εποχική γρίπη, κρυολόγημα, αλλά και Covid- 19. Tι ακριβώς συμβαίνει, έχουμε κοκτέιλ ιώσεων;
Κυρία Παμπρή, η εορταστική περίοδος των Χριστουγέννων με τις συναθροίσεις, τις εξόδους σε κλειστούς νυχτερινούς χώρους, τα οικογενειακά τραπέζια και τις διάφορες εκδηλώσεις, πυροδότησαν μία κατάσταση που ευνοεί την μετάδοση διαφόρων ιώσεων και την κάθετη αύξηση της νοσηρότητας από λοιμώξεις κυρίως του αναπνευστικού. Για παράδειγμα παθογόνα όπως η εποχική γρίπη, ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV), ο πνευμονιόκοκκος, χωρίς να λησμονούνται και οι νέες παραλλαγές του κορωνοϊού, έχουν τη δυνατότητα να εξαπλώνονται ευκολότερα λόγω των κλειστών χώρων, της διασποράς των σταγονιδίων και της αυξημένης υγρασίας. Η αυξητική τάση των κρουσμάτων των εν λόγω ιώσεων αποτυπώνεται αριθμητικά κατά το τελευταίο διάστημα με αυξημένες εισαγωγές στα νοσηλευτικά θεραπευτήρια ανά την επικράτεια.
• Είμαστε στην κορύφωση των ιώσεων αυτές τις ημέρες;
Τα στοιχεία δείχνουν αύξηση της θετικότητας στη γρίπη, με τον ιό τύπου Α να κυριαρχεί στην παρούσα φάση αλλά υπάρχουν και κρούσματα που νοσούν από γρίπη τύπου Β. Η κορύφωση του επιδημικού κύματος της εποχικής γρίπης αναμένεται στα τέλη Ιανουαρίου με αρχές Φεβρουαρίου.
• H γαστρεντερίτιδα πού οφείλεται; Στην αλλαγή της διατροφής λόγω γιορτών;
Στο μικροσκόπιο Ελληνικών και Ευρωπαϊκών υγειονομικών αρχών είναι οι εξάρσεις γαστρεντερίτιδας που παρατηρούνται τους τελευταίους μήνες. Η ιογενής γαστρεντερίτιδα είναι μία εντερική λοίμωξη που οφείλεται σε διάφορους ιούς.
Οι συχνότεροι ιοί στους οποίους οφείλεται η ιογενής γαστρεντερίτιδα είναι οι νοροϊοί, οι ροταϊοί και οι αδενοϊοί (τύποι 40 και 41). Κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών, παρατηρείται αύξηση της συχνότητας εμφάνισής των περιστατικών ιογενούς γαστρεντερίτιδας λόγω του συγχρωτισμού. Ωστόσο, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας αφού στην πλειονότητα των περιπτώσεων, τα συμπτώματα είναι ήπια και υποχωρούν χωρίς να απαιτείται η επίσκεψη σε γιατρό. Συνεπώς, τα περισσότερα περιστατικά γαστρεντερίτιδας είναι λοιμώδους αιτιολογίας και όχι λόγω διατροφικών αλλαγών.
• Ασφαλώς έχετε ακούσει τον προβληματισμό. Πολλοί στην καθημερινότητα ερμηνεύουν αιφνίδιους θανάτους ανθρώπων ως συνέπεια των εμβολιασμών από τον Covid-19. Θέλω να σας ρωτήσω αν υπάρχει κάποια έρευνα που να αποκλείει ή να αφήνει περιθώρια αναλύσεων τέτοιας μορφής;
Η σχέση μεταξύ των εμβολίων κατά της COVID-19 και των αιφνίδιων θανάτων είναι ένα θέμα που έχει απασχολήσει την επιστημονική κοινότητα εδώ και καιρό. Επιστημονικές μελέτες και δεδομένα από εκατομμύρια δόσεις εμβολίων που έχουν χορηγηθεί παγκοσμίως, δείχνουν ότι τα εμβόλια για την COVID-19 έχουν περάσει αυστηρές κλινικές δοκιμές πριν λάβουν έγκριση.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), ο EMA (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων) και το CDC (Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ) έχουν δηλώσει ότι τα εμβόλια είναι ασφαλή και αποτελεσματικά.
Οι αιφνίδιοι θάνατοι μπορεί να προκληθούν από διάφορες αιτίες, όπως καρδιαγγειακές παθήσεις, γενετικές ανωμαλίες ή άλλες υποκείμενες παθήσεις. Έρευνες που μελέτησαν δεδομένα μετά την έναρξη των εμβολιασμών δεν έχουν δείξει αυξημένο κίνδυνο αιφνίδιου θανάτου λόγω των εμβολίων. Υπήρχαν σοβαρές παρενέργειες σε ορισμένες περιπτώσεις όπως μυοκαρδίτιδα ή περικαρδίτιδα, οι οποίες ήταν σπάνιες και αντιμετωπίσθηκαν.Τα περιστατικά αυτά παρακολουθούνται στενά. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα οφέλη του εμβολιασμού (μείωση θανάτων και σοβαρών νοσηλειών λόγω COVID-19), υπερτερούν κατά πολύ των κινδύνων.
Δυστυχώς, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, έχουν διαδοθεί ανυπόστατες θεωρίες που συνδέουν τα εμβόλια με αιφνίδιους θανάτους. Οι περισσότερες από αυτές τις αναφορές βασίζονται σε μεμονωμένα περιστατικά ή ανακριβείς πληροφορίες και δεν στηρίζονται σε επιστημονικά δεδομένα.
Συνεπώς, οι μέχρι τώρα μελέτες και τα στοιχεία δείχνουν ότι τα εμβόλια κατά της COVID-19 είναι ασφαλή και αποτελεσματικά. Οι αιφνίδιοι θάνατοι που έχουν καταγραφεί δεν φαίνεται να σχετίζονται αιτιολογικά με τα εμβόλια. Παρόλα αυτά, οι υγειονομικές αρχές συνεχίζουν να παρακολουθούν στενά οποιοδήποτε πιθανό ζήτημα ασφάλειας.
• Mε τον εμβολιασμό όσον αφορά τον Covid-19 έχουμε μείνει πίσω. Ποια είναι η πορεία των εμβολιασμών αυτή την εποχή;
Ο ρυθμός των εμβολιασμών έναντι του Covid-19 φαίνεται να έχει επιβραδυνθεί, με την πλειονότητα των πρόσφατων εμβολιασμών να αφορά αναμνηστικές δόσεις. Τα αίτια ποικίλουν και είναι πολλά. Η χαλάρωση των μέτρων και η μείωση των σοβαρών περιστατικών λόγω της φυσικής ανοσίας, ή προηγούμενων εμβολιασμών, δημιούργησε την αίσθηση ότι ο COVID-19 δεν αποτελεί πλέον τόσο σοβαρή απειλή.
Η παραπληροφόρηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ο δισταγμός για τα εμβόλια, συνεχίζουν να επηρεάζουν αρνητικά το ενδιαφέρον για τον εμβολιασμό. Αυτό περιλαμβάνει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια των εμβολίων, καθώς και θεωρίες συνωμοσίας.
Επίσης, πολλοί θεωρούν ότι έχουν αποκτήσει αρκετή προστασία είτε μέσω προηγούμενου εμβολιασμού είτε μέσω νόσησης, και δεν θεωρούν απαραίτητες τις αναμνηστικές δόσεις. Η ενημέρωση σχετικά με τις νέες δόσεις και τις προσαρμοσμένες παραλλαγές των εμβολίων μπορεί να είναι ανεπαρκής ή να μην τονίζεται όσο θα έπρεπε η σημασία τους για την προστασία από τις νέες μεταλλάξεις.
• Το αντιγριπικό εμβόλιο σε ποιες περιπτώσεις πρέπει να γίνεται; Αυτή την περίοδο έχει νόημα κάποιος να το κάνει ή είναι «αργά»;
Το αντιγριπικό εμβόλιο συνιστάται κυρίως σε άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, όπως: ηλικιωμένοι – συνήθως άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω. Άτομα με χρόνιες παθήσεις: Π.χ. καρδιοπάθειες, διαβήτη και σοβαρά νοσήματα του αναπνευστικού. Οι επαγγελματίες υγείας λόγω αυξημένης πιθανότητας έκθεσης στη γρίπη. Οι έγκυες γυναίκες σε οποιοδήποτε στάδιο της εγκυμοσύνης. Τα άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα: Είτε λόγω ασθενειών είτε λόγω φαρμακευτικής αγωγής. Οι φροντιστές ηλικιωμένων ή ατόμων με χρόνιες παθήσεις, προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος μετάδοσης. Η καλύτερη περίοδος για να γίνει το αντιγριπικό εμβόλιο είναι το φθινόπωρο, συνήθως από τέλη Οκτωβρίου μέχρι αρχές Δεκεμβρίου, ώστε το ανοσοποιητικό σύστημα να έχει χρόνο να αναπτύξει επαρκή προστασία πριν την κορύφωση της γρίπης (συνήθως Ιανουάριο-Φεβρουάριο).
Ωστόσο, δεν είναι ποτέ “αργά” να γίνει το εμβόλιο, εφόσον η εποχική γρίπη παραμένει σε έξαρση. Αν η γρίπη εξακολουθεί να κυκλοφορεί στην κοινότητα, το εμβόλιο μπορεί ακόμα να προστατεύσει ή να μειώσει τη σοβαρότητα της νόσου. Αν είμαστε κοντά στη λήξη της περιόδου έξαρσης της γρίπης (π.χ. Μάρτιο ή Απρίλιο), το όφελος μπορεί να είναι μικρότερο, αλλά εξαρτάται από το εάν κάποιος ανήκει σε ομάδα υψηλού κινδύνου ή έχει αυξημένη πιθανότητα έκθεσης.
• Αιφνιδίως τις μέρες των Χριστουγέννων o ΕΟΠΥΥ αποφάσισε μονομερώς και ανακοίνωσε ότι από την 1η Ιανουαρίου ισχύουν για τους γιατρούς του ΕΟΠΥΥ τα ηλεκτρονικά ραντεβού για τους ασφαλισμένους. O Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος είχε προχωρήσει σε ανακοίνωση μετά από αυτή την ενέργεια, σημειώνοντας ότι «δεν υπήρξε, καμία συζήτηση, διαβούλευση ή συνεννόηση για τυχόν καθιέρωση ενός λειτουργικού τρόπου σχετικά με τα ραντεβού». Πού βρισκόμαστε;
Πράγματι η διοίκηση του ΕΟΠΥΥ με ανακοίνωσή της την παραμονή της Πρωτοχρονιάς γνωστοποίησε την αλλαγή του τρόπου των ραντεβού για επισκέψεις σε συμβεβλημένους ιδιώτες ιατρούς, καθώς και της αποζημίωσής τους. Η έναρξη του νέου συστήματος αρχικά είχε σχεδιαστεί για την 1η Ιανουαρίου, ωστόσο μετά τις σφοδρές αντιδράσεις των ιατρικών συλλόγων της χώρας, το Υπουργείο Υγείας αναδιπλώθηκε και τελικά τα ψηφιακά ραντεβού θα ξεκινήσουν από την 1η Φεβρουαρίου 2025. Το σύστημα είναι ήδη διαθέσιμο. Όλοι οι συμβεβλημένοι γιατροί του ΕΟΠΥΥ καλούνται να ολοκληρώσουν τις απαραίτητες προπαρασκευαστικές ενέργειες έως τις 31 Ιανουαρίου 2025, σύμφωνα με τις οδηγίες της ΗΔΙΚΑ.
Η καθολική εφαρμογή του συστήματος θα ξεκινήσει την 1η Φεβρουαρίου 2025, επιτρέποντας στους πολίτες να κλείνουν ηλεκτρονικά τα ραντεβού τους μέσω της ιστοσελίδας http://finddoctors.gov.gr, για όλες τις δημόσιες δομές πρωτοβάθμιας υγείας καθώς και με συμβεβλημένους γιατρούς του ΕΟΠΥΥ. Δυστυχώς, η ηγεσία του Υπουργείου Υγείας μας έχει συνηθίσει με τακτικισμούς να προχωρά σε μεταρρυθμίσεις, χωρίς να έχει προηγουμένως συνεργαστεί με τους εκπροσώπους της υγείας και χωρίς να έχει προηγηθεί καμιά ενημέρωση.
• Σύμφωνα με τον κυβερνητικό σχεδιασμό το 2025 αναμένεται να φέρει σημαντικές αλλαγές στον τομέα της Υγείας, με στόχο την ενίσχυση της πρόσβασης στις υπηρεσίες του ΕΣΥ, την καινοτομία στη φαρμακευτική περίθαλψη και τη βελτίωση της καθημερινότητας των ασθενών. Αυτό μεταξύ άλλων θα επηρεάσει άμεσα τις εφημερίες των νοσοκομείων και τα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών, ενώ μεγάλο στοίχημα αποτελεί ο θεσμός του προσωπικού γιατρού και τα απογευματινά χειρουργεία. Πώς βλέπετε να εξελίσσεται αυτή η κόντρα μεταξύ Άδωνι Γεωργιάδη και συνδικαλιστών;
Η αντιπαράθεση μεταξύ του Άδωνι Γεωργιάδη και των συνδικαλιστικών οργανώσεων στον τομέα της Υγείας αντικατοπτρίζει μία βαθύτερη σύγκρουση μεταξύ της κυβερνητικής πολιτικής και των διεκδικήσεων των επαγγελματιών υγείας. Το 2025 φαίνεται πως φέρνει προκλήσεις, καθώς οι αλλαγές στο ΕΣΥ απαιτούν τη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων πλευρών, αλλά και την προσαρμογή σε νέα δεδομένα.
Θεσμός του προσωπικού γιατρού: Αν και η ιδέα είναι καινοτόμος και αποσκοπεί στη μείωση του φόρτου των νοσοκομείων, η έλλειψη υποδομών και προσωπικού αποτελεί σημείο τριβής. Η εφαρμογή του θεσμού χωρίς τις απαραίτητες προϋποθέσεις, μπορεί να επιδεινώσει τις συνθήκες για γιατρούς και ασθενείς.
Απογευματινά χειρουργεία: Η πρωτοβουλία για λειτουργία των χειρουργείων εκτός ωραρίου θα μπορούσε να μειώσει τις λίστες αναμονής, αλλά δημιουργεί ερωτήματα για την επαρκή χρηματοδότηση και την επιβάρυνση του προσωπικού. Οι συνδικαλιστές τονίζουν ότι χρειάζονται επιπλέον πόροι και όχι απλά ανακατανομή υπάρχοντος δυναμικού.
Εφημερίες και Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ): Η κυβερνητική πρόθεση να αυξήσει την αποδοτικότητα των ΤΕΠ μέσω ψηφιοποίησης και ανακατανομής πόρων βρίσκει αντιστάσεις, καθώς το υπάρχον προσωπικό θεωρείται ήδη εξαντλημένο.
Η κόντρα φαίνεται να οξύνεται από την έντονη ρητορική που συχνά υιοθετείται και από τις δύο πλευρές. Από τη μία, ο υπουργός κ. Άδωνις Γεωργιάδης προβάλλει την ανάγκη για μεταρρυθμίσεις που θα «εκσυγχρονίσουν» το ΕΣΥ, ενώ από την άλλη, οι συνδικαλιστές ζητούν ουσιαστική διαβούλευση, σταθερή χρηματοδότηση και ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού. Αν αυτή η σύγκρουση δεν οδηγήσει σε έναν δημιουργικό διάλογο, υπάρχει ο κίνδυνος οι προτεινόμενες αλλαγές να υπονομευτούν από πρακτικές δυσκολίες και κοινωνικές αντιδράσεις. Ωστόσο, η επιτυχία του σχεδίου εξαρτάται από την προθυμία και των δύο πλευρών να βρουν κοινό έδαφος, με γνώμονα την αποτελεσματικότερη εξυπηρέτηση των ασθενών.