Η ταυτόχρονη παρουσία, και μάλιστα στο ίδιο τραπέζι, των πρεσβευτών των ΗΠΑ, του Ισραήλ και της Τουρκίας αλλά και εκπροσώπου του Υπουργείου Εξωτερικών είναι, σίγουρα, κάτι πρωτοφανές για τα ελληνικά δεδομένα. Το πέτυχε όμως το «Δίκτυο για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη» την Τρίτη το βράδυ, στην εκδήλωση που διοργάνωσε, με θέμα, «Προϋποθέσεις για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο».
Εκτός όμως από το προφανές κέρδος της ανταλλαγής απόψεων τεσσάρων διαφορετικών χωρών, το πολυπληθές ακροατήριο έφυγε από την εκδήλωση παίρνοντας μαζί του νέες ιδέες και προσεγγίσεις για τα προβλήματα της Αν. Μεσογείου, που κατατέθηκαν κυρίως από την Άννα Διαμαντοπούλου, πρόεδρο του Δικτύου. Το «παρών» στην εκδήλωση έδωσε ο πρ. πρωθυπουργός Κ. Σημίτης.
Εισαγωγικά, η Αν. Διαμαντοπούλου παρατήρησε ότι χρειάζεται συζήτηση, κατανόηση, όλων με όλους ταυτόχρονα, επικρίνοντας τους πολιτικούς εκείνους που μιλούν για να ακουσθούν στο εσωτερικό τους ακροατήριο και με αυτά που λένε, ανάβουν φωτιές έξω.
Εύσημα από Πάιατ
Πρώτος ομιλητής, ο πρεσβευτής των ΗΠΑ: κατ’ αρχάς ο Τζ. Πάιατ χαρακτήρισε «πολύ πετυχημένη» την επίσκεψη του Κυρ. Μητσοτάκη στη χώρα του, ενώ στο θέμα της περιόδου, τα ενεργειακά, σημείωσε ότι η Ελλάδα έχει επανέλθει στην Αν. Μεσόγειο ως ενεργειακή δύναμη καθώς και ως hub υποδομών. Παρατήρηση που συνδέεται και με μια επόμενη φράση του Τζ. Πάιατ, ότι δηλαδή η Ουάσινγκτον ενδιαφέρεται και πάλι για την Αν. Μεσόγειο και τα Βαλκάνια. Κατ’ ουσίαν στην ομιλία του ο Αμερικανός διπλωμάτης κατέδειξε την πολυπλοκότητα των σχέσεων στην περιοχή, υπό το πρίσμα των δύο βασικών ζητημάτων: περιφερειακή ασφάλεια και ενέργεια. Στο σημείο αυτό δε, υπογράμμισε το ρόλο που έπαιξε στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις ο Ευάγγ. Αποστολάκης -που συμμετείχε στο επόμενο πάνελ. Ελλάδα και ΗΠΑ έχουν συμφωνήσει να έχουν συμμαχικές σχέσεις με την Τουρκία -και αυτός είναι ο βέλτιστος δρόμος, είπε ακόμη ο Τζ. Πάιατ, για να κλείσει λέγοντας ότι αν συνεχίσουν να υπάρχουν εντάσεις στην περιοχή και διεκδίκηση για το ποιος θα πάρει μεγαλύτερο μερίδιο στην πίτα, τότε μόνο καταστροφή μπορεί να προκύψει. Οι ΗΠΑ δεσμεύονται για στρατηγική συμμαχία με την Ελλάδα παρά ποτέ, ήταν η καταληκτική του φράση.
44 στόλοι στη Μεσόγειο
Αυτή τη στιγμή στη Μεσόγειο πλέουν πολεμικά πλοία από τους στόλους 44 χωρών, τόνισε από την πλευρά του ο Μπ. Οζουγκεργκίν, νέος πρεσβευτής της Τουρκίας στην Αθήνα, καταδεικνύοντας, αν μη τι άλλο, την πολυπλοκότητα της κατάστασης. Ενώ παρέθεσε το σύνολο των τουρκικών θέσεων στις διαφορές με τα γειτονικά κράτη. Ενδεικτικά: μας ενδιαφέρουν, είπε, οι πρόσφυγες εντός και εκτός της τουρκικής επικράτειας, οι θαλάσσιες ζώνες είναι ξεκάθαρες και όχι μόνο για μας, θέλουμε ανοιχτούς αεροδιαδρόμους που κανείς δεν μπορεί να οικειοποιηθεί. Ταυτοχρόνως υπογράμμισε την τουρκική αποφασιστικότητα, όπως είπε, για έντιμη και νομικώς αποδεκτή λύση στο θέμα των ενεργειακών πηγών, με τον ταυτόχρονο ισχυρισμό ότι οι υδρογονάνθρακες θα πρέπει να γίνουν κίνητρο για ειρήνη και ευημερία, και όχι για συγκρούσεις. Αναφορικά με την Αν. Μεσόγειο, δήλωσε επί λέξει πως χρειάζονται υπεύθυνες συμπεριφορές για να αντιμετωπισθεί η ξεροκεφαλιά. Εν κατακλείδι, ζήτησε, όπως υποστήριξε, να μην προωθούνται περίεργοι, καιροσκοπικοί μηχανισμοί, όπως ο Eastmed.
Στο βήμα τον διαδέχθηκε ο Γ. Αμράνι, πρεσβευτής του Ισραήλ στη χώρα μας, διπλωμάτης με σημαντική εμπειρία (είχε διατελέσει πρεσβευτής στην Ουάσινγκτον). Τούτου δοθέντος ανέπτυξε εννέα αρχές για την αντιμετώπιση της σύνθετης κατάστασης στην Αν. Μεσόγειο. Μεταξύ αυτών, και αυτή: η θρησκεία πρέπει να μείνει μέσα στις συναγωγές, τις εκκλησίες και τα τζαμιά. Σύμφωνα με τον ομιλητή, οι ΗΠΑ δεν μπορεί να παραμένουν στα μετόπισθεν και να εκχωρούν εξουσία σε τρίτες χώρες, ενώ κάλεσε την Ελλάδα να ξαναδεί θέματα εξωτερικής πολιτικής. Είπε, μάλιστα, για τη χώρα μας ότι έχει να παίξει σημαντικό ρόλο, ρόλος που δεν αντίκειται, όπως ανέφερε, στις ήδη αναπτυχθείσες σχέσεις της με τον αραβικό κόσμο. Για τη δική του χώρα, τέλος, σημείωσε ότι δεν είναι πηγή προβλημάτων, αλλά πηγή σταθερότητας.
Η απάντηση του ΥΠΕΞ
Την ελληνική προσέγγιση στα πράγματα κόμισε ο Κυρ. Λουκάκης, γενικός διευθυντής Πολιτικών Υποθέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών. Ενδεικτικώς, υπογράμμισε το αδιέξοδο στο Κυπριακό λόγω των τουρκικών θέσεων. Η ανακάλυψη ενεργειακών πηγών σε συνδυασμό με τη δυνατότητα αξιοποίησής τους συνιστά δεδομένο αλλαγής παιχνιδιού, ήταν μια άλλη, κομβική, παρατήρηση του Έλληνα διπλωμάτη, πλην όμως το θέμα αυτό λειτούργησε ως μεγεθυντικός φακός ευκαιριών αλλά και προβλημάτων, πρόσθεσε. Προϋπόθεση για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην Αν. Μεσόγειο είναι να μην παίρνει κανείς παλαιά και νέα δεδομένα ως αφορμή ή μονόδρομο σύγκρουσης αλλά ως ευκαιρία ανάπτυξης και ευημερίας μέσα από συνέργειες. Αυτή είναι η επιλογή της Ελλάδας, ανέφερε εμφατικά ο Κυρ. Λουκάκης υπογραμμίζοντας συγχρόνως τη σημασία που έχουν για την Αθήνα οι τριμερείς, πολυμερείς συνεργασίας. Η εποικοδομητική στάση της χώρας και η προάσπιση των εθνικών συμφερόντων απαιτούν την καθημερινή και σε όλα τα πεδία αναμέτρηση με πρακτικές και ενέργειες που αντιβαίνουν στο Διεθνές Δίκαιο και, εν τέλει, με αντικρουόμενα συμφέροντα, ανέφερε και συνέχισε: Η ασυνέπεια λόγων και έργων, η κλιμάκωση ενεργειών εκτός κάθε λογικής, οι επιθετικές ρητορικές δείχνουν έλλειψη ειλικρίνειας και καλής πίστης, που είναι αναγκαία για κάθε ουσιαστικό διάλογο.
Πρόταση Διαμαντοπούλου
Η πρόεδρος του Δικτύου για τη μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη, Άννα Διαμαντοπούλου (Α) συνομιλεί με τον με τον πρέσβη του Ισραήλ στην Ελλάδα, Yossi Amrani (Δ)
Στο δεύτερο μέρος της εκδήλωσης τον τόνο έδωσε η πρόταση της Αν. Διαμαντοπούλου για πολυμερή συνεργασία στην Αν. Μεσόγειο -κατά το πρότυπο της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα, και παρότι δεν υπάρχουν αναλογίες, όπως η ομιλήτρια διευκρίνισε-. Μια συζήτηση που αξίζει -τόνισε- να ξεκινήσει από Πανεπιστήμια, think tanks κ.ο.κ.
Φλερτ με το ατύχημα
Ακολούθησε η παρέμβαση του καθηγητή και βουλευτή της Ν.Δ., Δ. Καιρίδη που υπογράμμισε ότι ο πραγματικός διαχωρισμός είναι μεταξύ αυτών που είναι ειλικρινείς και εκείνων που ψαρεύουν στα θολά νερά της πατριδοκαπηλίας. Η Τουρκία είναι παράκτιο κράτος και έχει δικαιώματα που πηγάζουν από τη γεωγραφική αυτή θέση, σε Αιγαίο και Μεσόγειο, όχι όμως αυτά που εκείνη νομίζει, παρατήρησε ο βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος. Σε άλλο δε, σημείο τόνισε ότι θα ήταν κρίμα να χαθεί η ευκαιρία για την Τουρκία να μην εκμεταλλευθεί την επανεκκίνηση που κάνει σήμερα η Ελλάδα με έναν πρωθυπουργό που προέρχεται από τη φιλελεύθερη, ρεαλιστική παράδοση στη χώρα μας, που πραγματικά πιστεύει στη συνεργασία, ειλικρινά στην προσέγγιση προς όφελος και των δύο χωρών. Στη δευτερολογία του ο Δ. Καιρίδης επέστησε την προσοχή στο ότι υπάρχουν συνθήκες που διαρκώς φλερτάρουν με ατύχημα και το ερώτημα που τίθεται, είναι αν θα λύσουμε τις ελληνοτουρκικές διενέξεις, πριν ή μετά από κάποιο επεισόδιο, με τον ίδιο να παίρνει αμέσως θέση: Πριν, και καλύτερα μόνοι μας, από το να μας βάλουν άλλοι στο τραπέζι. Ο βουλευτής της πλειοψηφίας τάχθηκε εξάλλου κατά της ακινησίας, με την ταυτόχρονη παρατήρηση ότι δεν θα πρέπει να αναμένονται γρήγορα, απτά αποτελέσματα. Η ελληνική κυβέρνηση είναι απολύτως προσηλωμένη στο δρόμο του διαλόγου αλλά και αποφασισμένη ταυτόχρονα να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα, και πέρα από τα παραδοσιακά εργαλεία, προκειμένου να προασπίσει το εθνικό συμφέρον.
Επί της προτάσεως της κυρίας Διαμαντοπούλου, ο πρέσβης ε.τ. Παύλος Αποστολίδης έκανε λόγο για πολύ φιλόδοξο σχέδιο, και θα είναι καλό να ξεκινήσει η σχετική πρωτοβουλία για να διαπιστωθούν τα όριά της, επιφυλάχθηκε πάντως για το τι θα γίνει όταν φθάσει σε επίπεδο κρατών.
Όλοι πρέπει να ξεπεράσουμε τους εαυτούς μας και να βάλουμε νερό στο κρασί μας, άλλοι λιγότερο, άλλοι περισσότερο, παρατήρησε από την πλευρά του ο πρ. υπουργός Εθνικής Άμυνας Ευάγγ. Αποστολάκης.
Θέλουμε λύσεις out of the box που θα ταράξουν τα νερά, επέμεινε η Αν. Διαμαντοπούλου, θυμίζοντας ότι και το Ελσίνκι, όταν κατατέθηκε, ήταν κάτι έξω από τα συνηθισμένα, με αντιδράσεις σε Ελλάδα και Τουρκία… Να μην συνεχίζουμε τον αδιέξοδο διάλογο που οδηγεί στα κανόνια, συμπέρανε η πρόεδρος του Δικτύου.
Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος Π. Τσίμας.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
