Εμπνευστής του δικτύου Aegean Cuisine αλλά κι εκείνος που πήρε την πρωτοβουλία για τη διεκδίκηση του τίτλου της Γαστρονομικής Περιφέρειας της Ευρώπης για το 2019, ο περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου μας μιλάει για το τώρα και το αύριο της γαστρονομίας στην περιφέρεια που οδηγεί την κούρσα του καλοκαιρινού τουρισμού της Ελλάδας.
Τα νησιά του Νοτίου Αιγαίου, ανέκαθεν είχαν παράδοση στη καλή κουζίνα. Στο Αιγαίο γεννήθηκε ο όρος γαστρονομία. Μην ξεχνάτε ότι οι ρίζες της αιγαιακής κουζίνας φτάνουν μέχρι την αρχαιότητα και αποτελούν τη βάση της σύγχρονης ευρωπαϊκής κουζίνας. Από εκεί και πέρα, οι επιδόσεις στον τομέα της υψηλής γαστρονομίας, είναι φυσικό επακόλουθο. Η αλματώδης ανάπτυξη του τουρισμού στα νησιά μας σε συνάρτηση με την δυναμική που παρουσιάζει ο γαστρονομικός τουρισμός, αποτελεί ισχυρό κίνητρο για την δημιουργία υψηλής ποιότητας εστιατορίων, που να μπορούν να «σταθούν» σε διεθνές επίπεδο, να διεκδικήσουν την προσοχή και να αποτελέσουν πόλο έλξης για τους foodies. Σε μια εποχή που η γαστρονομία από επικοινωνιακής απόψεως βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο που υπήρξε ποτέ, που αποτελεί στοιχείο lifestyle, ο διεθνής ανταγωνισμός που δημιουργείται, δίνει ώθηση για ακόμη καλύτερες επιδόσεις. Εμείς, ως Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, φροντίσαμε να αξιοποιήσουμε το διεθνές περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί γύρω από την γαστρονομία και με πρωτοβουλίες που αναπτύξαμε, να δώσουμε την ευκαιρία και τη δυνατότητα στην εξαιρετική γαστρονομία των νησιών μας, να καταλάβει τη θέση που της αξίζει στον χάρτη με τους μεγαλύτερους γαστρονομικούς προορισμούς διεθνώς.
Με ποιον τρόπο ενισχύει η γαστρονομία τον τουρισμό γενικά και πιο ειδικά το spending του ξένου επισκέπτη;
Τα τελευταία χρόνια ο γαστρονομικός τουρισμός αυξάνεται αλματωδώς σε παγκόσμια κλίμακα. Όλο και περισσότεροι τουρίστες επιλέγουν τον τόπο των διακοπών τους με κριτήριο την γαστρονομία του. Υπάρχει ισχυρό κίνημα γαστρονομίας στις χώρες της Ευρώπης από όπου αντλούμε το μεγαλύτερο ποσοστό τουριστών. Τους ενδιαφέρει ο τουρισμός εμπειρίας και η γαστρονομία του Νοτίου Αιγαίου είναι αυτό ακριβώς: εμπειρία. Είμαστε η μοναδική Περιφέρεια της Ευρώπης όπου κάθε νησί έχει την δική του, ξεχωριστή, μοναδική πολιτιστική και γαστρονομική ταυτότητα. Η εντυπωσιακή ποικιλομορφία που δεν συναντάται πουθενά αλλού, είναι το μεγάλο συγκριτικό μας πλεονέκτημα, που επιδιώκουμε να αξιοποιήσουμε προς όφελος των νησιών μας. Η διάκριση του Νοτίου Αιγαίου ως «Γαστρονομική Περιφέρεια της Ευρώπης 2019» είναι μια ακόμη απόδειξη της μοναδικότητάς του, μια ακόμη ισχυρή πρόκληση για τον επισκέπτη, να γνωρίσει τα νησιά μας μέσα από την κουζίνα τους. Να γνωρίσει τα «κρυμμένα» μυστικά της αρχαιότερης και πλουσιότερης κουζίνας του κόσμου. Αυτά που μεταμορφώνουν τη γαστριμαργική απόλαυση σε θησαύρισμα μιας διαχρονικής εμπειρικής σοφίας της ζωής. Σ’ ένα τόπο όπου κάθε πιάτο δεν είναι μόνο μια γευστική απόλαυση. Κάθε πιάτο κρύβει ιστορία, παραδόσεις, πολιτισμό, συνέχεια στο χρόνο. Η γαστρονομία στα νησιά μας είναι μια αυθεντικά ταξιδιωτική εμπειρία!
Έχετε στοιχεία για τους γαστρονομικούς τουρίστες του Νοτίου Αιγαίου; Τι είδους εμπειρίες αναζητούν και από ποιες αγορές προέρχονται;
Οι διεθνείς τάσεις δείχνουν πως συνεχώς αυξάνονται οι επισκέπτες οι οποίοι επιλέγουν έναν προορισμό με βάση τις απαιτήσεις τους στο φαγητό. Ο επισκέπτης όταν σχεδιάζει να επισκεφθεί έναν προορισμό θα αναζητήσει να βρει το αντιπροσωπευτικότερο σημείο όπου μπορεί να γευθεί την αυθεντική τοπική κουζίνα της περιοχής, διότι ο ταξιδιώτης είναι συλλέκτης εμπειριών και το φαγητό είναι μια μοναδική εμπειρία που τον μυεί στις βαθύτερες παραδόσεις ενός τόπου. Στο Νότιο Αιγαίο έχουμε νησιά τα οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένα στην συνείδηση του διεθνούς κοινού με την γαστρονομία. Ένα νησί πρότυπο διασύνδεσης πρωτογενούς τομέα και τουρισμού, συνδυασμός που απογειώνει το τελικό τουριστικό προϊόν, είναι η Σαντορίνη, προορισμός πρώτης επιλογής από το διεθνές κοινό.
Ποια η στρατηγική της Περιφέρειας για την γαστρονομία;
Αν πρέπει να δώσω ένα τίτλο στην στρατηγική μας, αυτός είναι «εξωστρέφεια». Η γαστρονομία των νησιών των Κυκλάδων και της Δωδεκανήσου μπορεί να ενισχύσει τα μέγιστα το τουριστικό προφίλ του Νοτίου Αιγαίου και πάνω σε αυτόν τον στρατηγικό στόχο η Περιφέρειά μας εργάζεται συστηματικά τα τελευταία χρόνια. Το μεγάλο πλεονέκτημα του Νοτίου Αιγαίου είναι ότι κάθε ένα από τα 50 κατοικημένα νησιά, διαθέτει τη δική του ξεχωριστή, μοναδική κουζίνα και τοπικά προϊόντα υψηλότατης ποιότητας και διατροφικής αξίας. Αυτή η ιδιαιτερότητα, χάρισε στο Νότιο Αιγαίο τον τίτλο της «Γαστρονομικής Περιφέρειας της Ευρώπης 2019», μια σημαντική διάκριση, όχι μόνο τοπικής, αλλά και εθνικής εμβέλειας και σημασίας, που έρχεται ως επιστέγασμα των προσπαθειών της Περιφέρειας για εξωστρέφεια, σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, ώστε να καταστεί το Νότιο Αιγαίο διεθνής γαστρονομικός τουριστικός προορισμός. Οι διακρίσεις νέων σεφ από το Νότιο Αιγαίο, για τρεις συνεχείς χρονιές στον διεθνή διαγωνισμό European Young Chef Award, όπου η Περιφέρειά μας συμμετέχει, έχει στόχο να αποτελέσει το δέλεαρ για τα νέα, ανερχόμενα ταλέντα της γαστρονομίας. Την στρατηγική της εξωστρέφειας υπηρετεί και η κατά γενική ομολογία ιδιαιτέρως επιτυχημένη παρουσία της γαστρονομίας και των τοπικών προϊόντων του Νοτίου Αιγαίου στο εξωτερικό. Από τις μεγαλύτερες εκθέσεις του είδους, στο Παρίσι και στο Μιλάνο, μέχρι το «James Beard Foundation» στη Νέα Υόρκη. Παρακολουθούμε τις διεθνείς τάσεις και πάνω σε αυτόν τον στρατηγικό στόχο εργαζόμαστε εντατικά. Η συστηματική προώθηση του τρίπτυχου Τουρισμός – Πολιτισμός – Γαστρονομία, είναι εκ των ων ουκ άνευ, σε μια περιοχή όπως το Νότιο Αιγαίο, όπου η «πρώτη ύλη» υπάρχει σε αφθονία. Πολιτισμός και Γαστρονομία είναι βασικοί πυλώνες του τουριστικού οικοδομήματος της χώρας μας και μόνο συνδυαστικά μπορούμε πλέον να τους προωθήσουμε, για το μέγιστο αποτέλεσμα.
«Κάθε πιάτο κρύβει ιστορία, παραδόσεις, πολιτισμό, συνέχεια στο χρόνο. Η γαστρονομία στα νησιά μας είναι μια αυθεντικά ταξιδιωτική εμπειρία!»
Ο τίτλος της Γαστρονομικής Περιφέρειας της Ευρώπης για το 2019 ήταν αναμφίβολα μια μεγάλη επιτυχία. Τι σημαίνει στην πράξη και ποιες άλλες πρωτοβουλίες να περιμένουμε από εσάς για την ανάδειξη της γαστρονομίας σε τοπικό αλλά και διεθνές επίπεδο τα επόμενα χρόνια;
Για την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου αυτός ο τίτλος ήταν μια έμπρακτη δικαίωση της ιστορίας της. Είναι ένας τίτλος που ανήκει δικαιωματικά στους κατοίκους των Κυκλάδων και της Δωδεκανήσου. Μέσα από την απόκτηση και υπηρέτηση του τίτλου, ένα σημαντικό επίτευγμά μας ήταν η συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες σε επίπεδο κοινωνικών εταίρων, εθελοντών, μαθητών, απλών νησιωτών. Αυτή η διαδικασία από μόνη της είναι ένα ανεκτίμητο «περιουσιακό» μας στοιχείο που μας γέμισε εμπειρίες αλλά και ελπίδα για το μέλλον των κοινωνιών μας. Στόχος μας είναι όλες αυτές οι δράσεις που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του προγράμματος Taste the Seasons, να συνεχίσουν να υλοποιούνται και τα επόμενα χρόνια και να αποτελέσουν θεσμό. Απαραίτητοι αρωγοί σε αυτή τη διατήρηση της κληρονομιάς που μας δίνει ο τίτλος της Γαστρονομικής Περιφέρειας της Ευρώπης είναι οι κοινωνικοί μας εταίροι με τους οποίους διεκδικήσαμε και φέραμε στο Νότιο Αιγαίο αυτή τη διάκριση.
Είστε ο άνθρωπος που εμπνεύστηκε το δίκτυο Aegean Cuisine αλλά και εκείνος που πήρε την πρωτοβουλία για την κατάκτηση του τίτλου της Γαστρονομικής Περιφέρειας της Ευρώπης. Ποιες είναι για εσάς οι αρχετυπικές γεύσεις του Νότιου Αιγαίου;
Το Νότιο Αιγαίο έχει ένα μεγάλο φυσικό συγκριτικό πλεονέκτημα, λούζεται από το μοναδικό φως του ήλιου πάνω από 300 ημέρες το χρόνο, ποτίζεται από την αλμύρα της θάλασσας και σμιλεύεται από την δύναμη του αέρα. Τα προϊόντα που παράγει η γη του, είναι ιδιαίτερα μιας και ο ήλιος, η αλμύρα και ο αέρας είναι οι δαμαστές τους, καθώς η γεύση που τους δίνουν τα κάνουν απαράμιλλα σε σύγκριση. Οι αρχέτυπες γεύσεις του Αιγαίου είναι οι καθαρές, οι αυθεντικές, αυτές που διακρίνονται για την απλότητά τους και ταυτόχρονα για το μεγαλείο της μοναδικότητάς τους.
Βαλσάμης Δουκάκης