Το κεντρικότερο σημείο της πόλης της Ρόδου, η Νέα Αγορά, κάποτε ήταν ‘σημείο αναφοράς’ και λειτουργούσε ως αγορά. Σήμερα, εν έτει 2023, η Νέα Αγορά, πληγώνει όσους την έζησαν από παλιά, όσους εργάστηκαν (ή εργάζονται και δραστηριοποιούνται) μέσα, είτε σε άλλες δεκαετίες και εποχές, είτε σήμερα και περιμένουν να δουν πότε θα μπορέσει να ανακατασκευαστεί και να γίνει λειτουργική και καλαίσθητη για τις επόμενες γενιές.
Τα τελευταία χρόνια, η Νέα Αγορά αποτελεί ένα μεγάλο στοίχημα για όλες τις δημοτικές (και όχι μόνον) αρχές που πέρασαν. Κατά καιρούς γίνονται παρεμβάσεις καλλωπισμού, από συνεργεία της Διεύθυνσης Μεσαιωνικής Πόλης και Μνημείων, μικρές παρεμβάσεις, εργασίες ελαιοχρωματισμού και άλλα. Βέβαια, όλα αυτά δεν είναι αρκετά. Η υπόθεση με την πλήρη αποκατάσταση του Μνημείου, με την εγκατάσταση εργολάβου και μέχρι την έναρξη των εργασιών, βρίσκεται σε εξέλιξη και όλοι αναμένουν πότε θα ξεκινήσουν οι εργασίες και πότε θα παραδοθεί το μνημείο, πλήρως ανακαινισμένο, λειτουργικό και καλαίσθητο.
Η δημοτική αρχή, συνεχίζει να καταβάλλει προσπάθειες στο πλαίσιο της ανάδειξης της Νέας Αγοράς στο επίκεντρο του χάρτη των νεότερων μνημείων.
Οι παλαιοί έμποροι ωστόσο, οι άνθρωποι που βρίσκονται μέσα και λειτουργούν τις επιχειρήσεις τους εδώ και πολλές δεκαετίες, θυμούνται πολλά κι έχουν να διηγηθούν πολλές ιστορίες! Θυμούνται ένα εντελώς διαφορετικό σημείο αναφοράς της πόλης της Ρόδου, που με την πάροδο των ετών, άλλαξε εντελώς χαρακτήρα, άλλαξε λειτουργία και βεβαίως, δεν είναι πλέον ‘αγορά’ αλλά ένα σημείο με διάφορες επιχειρήσεις και γραφεία, στον πάνω όροφο.
Ο επιχειρηματίας της εστίασης κ. Γιώργος Πάριν, δραστηριοποιείται στην Νέα Αγορά από το 1979 ενώ μεγάλωσε δίπλα στον πατέρα του, που είχε ένα μικρό κατάστημα με σάντουιτς –ίσως το πρώτο κατάστημα εστίασης που εμφανίσθηκε εκείνη την εποχή.
Μιλώντας προς την «δ» σήμερα, θυμάται τις αλλαγές που συντελέστηκαν και εκφράζει τις αγωνίες αλλά και τις ελπίδες όλων όσοι εργάζονται και δραστηριοποιούνται μέσα στο μνημείο, για το τι μέλλει γενέσθαι με την αποκατάστασή της!
• Πόσα χρόνια είστε στην Νέα Αγορά και τι θυμάστε από εκείνες τις εποχές;
Είμαι στην Νέα Αγορά, πάνω από 40 χρόνια, από το 1979. Εδώ, κάποτε, ήταν το κέντρο της Ρόδου. Όχι μόνο της πόλης. Η Νέα Αγορά, ήταν γεμάτη ζωή αφού έρχονταν όλοι να ψωνίσουν από εδώ. Και από την πόλη και από τα χωριά, κατέβαιναν με λεωφορεία να κάνουν τις αγορές τους. Στην είσοδο υπήρχαν από τότε τα δύο περίπτερα. Το συγκρότημα λειτούργησε στις 8 Αυγούστου του 1926. Οι πύλες ήταν κλειστές και υπήρχε φύλαξη. Μέσα στην Νέα Αγορά, υπήρχε η κεντρική ψαραγορά και βεβαίως πολλά μικρά μαγαζιά, το καθένα στο είδος του. Τα κρεοπωλεία, τα μαγαζιά που πωλούσαν τυριά, αβγά, είδη μαναβικής κ.ά. ενώ δεν υπήρχαν καθόλου καταστήματα εστίασης, όπως σήμερα. Η Νέα Αγορά, λειτουργούσε σαν αγορά.
Τα κεντρικά συγκροτήματα που βλέπουμε σήμερα, χτίστηκαν την εποχή του Μιχαήλ Πετρίδη, το 1958. Μέχρι τότε, δεν υπήρχαν αυτά. Αλλά επειδή η ζήτηση ήταν πάρα πολύ μεγάλη, έχτισαν αυτά τα κτήρια για να στεγαστούν περισσότερα μαγαζιά. Επίσης, υπήρχε ένα υποκατάστημα της Αγορανομίας για να ελέγχει τα προϊόντα, στο ζύγι, στην ποιότητα και στην διατίμησή τους. Τα πρόλαβα αυτά, θυμάμαι τις ζυγαριές. Υπήρχε πολύ καλός έλεγχος στα προϊόντα, για την εποχή εκείνη.
Επιπλέον, όσοι διατηρούσαν ένα μαγαζί μέσα στην Νέα Αγορά είχαν πολύ μεγάλο ανταγωνισμό μεταξύ τους. Βέβαια, μετά το πέρας της βάρδιας, θα καθόντουσαν μαζί στο τραπέζι, για να πάρουν έναν μεζέ!
• Ήταν δηλαδή ‘αγορά’ και εξυπηρετούσε και τους εμπόρους και τον κόσμο που ερχόταν να ψωνίσει.
Ακριβώς. Δεν υπήρχαν τίποτε από αυτά που βλέπουμε σήμερα, όπως π.χ. χρυσοχοεία ή άλλα καταστήματα. Στην μπροστινή πλευρά, υπήρχαν καφετέριες της εποχής, όπου ο κάθε Ροδίτης κατέβαινε τα Σαββατοκύριακα για να φάει την πάστα, το γλυκό του, να πιεί έναν καφέ. Ήταν η καθιερωμένη βόλτα, που λέμε.
Το Μαντράκι ήταν η ‘μάντρα’ για τα ζώα που έφερναν οι κτηνοτρόφοι από τα χωριά, για να τα πουλήσουν και να τα μεταφέρουν στα άλλα νησιά με τα καΐκια τους. Αυτό, βέβαια, υπήρχε και στα άλλα νησιά.
• Το δικό σας κατάστημα είναι το ίδιο όπως σήμερα; Πώς ξεκινήσατε;
Ξεκινήσαμε με τον πατέρα μου, το 1979 με ένα μικρό κατάστημα που πωλούσε σάντουιτς. Πρώτα άνοιξε ‘Η καλή καρδιά’ στην είσοδο της Νέας Αγοράς με μεζέδες, κεφτεδάκια κ.λπ. και μετά εμείς. Μπορούμε να πούμε ότι είμαστε κι εμείς υπεύθυνοι κατά κάποιον τρόπο, που ξεκίνησε η εστίαση μέσα στην Νέα Αγορά! Το δικό μας κατάστημα ήταν του Ηλία, σήμερα έχει το δικό μου όνομα.
• Μετά από τόσα χρόνια, πώς την βλέπετε σήμερα την Νέα Αγορά; Τι συναισθήματα σας δημιουργεί;
Δυστυχώς, είναι χάλια. Βέβαια, άλλαξαν οι εποχές, άλλαξαν τα πάντα, ήρθε ο τουρισμός. Άνοιξαν πολλά σούπερ μάρκετ παντού. Την παλιά εποχή, όποιος ήθελε να κάνει τα ψώνια του, ερχόταν στην Νέα Αγορά, αφού δεν υπήρχε άλλο μέρος για να βρει τα ψάρια, τα κρέατα, τα είδη μαναβικής, τυριά κ.λπ.
Έτσι όπως άλλαξε πλέον ο χαρακτήρας της Νέας Αγοράς, δεν μπορεί να γίνει κάτι άλλο, δεν μπορεί να γίνει αυτό που ήταν. Μην ξεχνάτε ότι δεν υπάρχουν χώροι στάθμευσης, δεν υπάρχει πρόσβαση. Δεν υπήρχε αυτό το πρόβλημα, ήταν διαφορετική η ζωή και η κουλτούρα. Σήμερα, έχουν αλλάξει όλα.
– Αυτό που πάει να γίνει τώρα πώς το βλέπετε, εσείς που είστε τόσα χρόνια εδώ;
Θέλω και θέλουμε όλοι μας, να πιστεύουμε ότι το αποτέλεσμα θα είναι πολύ καλό. Το κτήριο έχει εγκαταλειφθεί εδώ και χρόνια, έχει σοβαρά προβλήματα στατικότητας και φθορές. Είναι ένα μνημείο το οποίο θα πρέπει να το αποκαταστήσουμε και να το παραδώσουμε στις επόμενες γενιές. Δεν μπορεί να παραμείνει έτσι όπως είναι. Η Νέα Αγορά θα πρέπει να αποκατασταθεί, να επισκευαστεί και να λειτουργήσει με κανονισμούς. Να μην γίνονται μέσα αυθαιρεσίες, να μην κάνει ο καθένας ό,τι θέλει. Να συμμορφωθούμε όλοι με τους νέους κανόνες και να προχωρήσουμε. Πιστεύω ότι μόνον έτσι θα μπορέσουμε να πάμε μπροστά και βεβαίως, να το αφήσουμε για εκείνους που θα έρθουν μετά από εμάς.
• Εσείς που είστε τόσα χρόνια εδώ στην Νέα Αγορά κι έχετε ζήσει τις αλλαγές των εποχών, πώς νιώθετε τώρα που την βλέπετε σε αυτή την κατάσταση;
Ειλικρινά, νιώθω πάρα πολύ άσχημα. Τόσα καταστήματα είναι κλειστά. Και οι πελάτες που έρχονται σ’ εμάς, στα δικά μας καταστήματα της εστίασης, βλέπουν αυτή την εικόνα και ίσως να επηρεάζονται. Η Νέα Αγορά, πρέπει να βρει την ζωντάνια της. Μην ξεχνάτε ότι οι πρωτοπόροι του τουρισμού και στην εστίαση, από εδώ ξεκίνησαν με ιστορικά ονόματα, σε καλές εποχές. Ευχόμαστε όλοι να αποκτήσει ξανά την αίγλη που της αξίζει!
