«Ο παράδεισος βρίσκεται στη Γη» τραγουδούσε το ’87 η Μπελίντα Καρλάιλ «και η Κόλαση επίσης» απαντούν οι επιστήμονες. Η πρώτη επιχείρηση των ερευνητών στην «πύλη του Αδη» στο Τουρκμενιστάν έχει άρωμα ελληνικό.
Πριν από περισσότερο από τέσσερις δεκαετίες, ένας κρατήρας από φωτιά άνοιξε στην έρημο του βόρειους Τουρκμενιστάν, πιθανά ως αποτέλεσμα γεώτρησης.
Ο κρατήρας Νταρζάβα, ευρύτερα γνωστός ως η «πύλη της Κόλασης» καίει ακόμα και σήμερα, ένα σουρεαλιστικό χαρακτηριστικό σε ένα κατά τα άλλα άγονο τοπίο.
Λεπτομέρειες σχετικά με την προέλευση του κρατήρα είναι άγνωστες, αλλά η ιστορία λέει ότι σοβιετικοί επιστήμονες έβαλαν φωτιά για να κάψουν δηλητηριώδη αέρια κάτω από μια εξέδρα γεώτρησης. Ίσως οι επιστήμονες υποτίμησαν την ποσότητα των καυσίμων που βρισκόταν κάτω από το Τουρκμενιστάν, το οποίο έχει το έκτο μεγαλύτερο απόθεμα φυσικού αερίου στον κόσμο.
Πριν μερικούς μήνες, ο ελληνικής καταγωγής Καναδός εξερευνητής και κυνηγός καταιγίδων Γιώργος Κουρούνης, σε αποστολή που χρηματοδοτήθηκε εν μέρει από το National Geographic, έγινε ο πρώτος άνθρωπος που κατέβηκε στα βάθη του κρατήρα, ο οποίος έχει βάθος 30 μέτρα και πλάτος 65 μέτρα.
Εκεί συνέλεξε δείγματα εδάφους, ελπίζοντας να μάθει αν η ζωή μπορεί να επιβιώσει σε αυτές τις σκληρές συνθήκες-και ίσως ρίξει φως σχετικά με το αν η ζωή θα μπορούσε να επιβιώσει σε παρόμοιες συνθήκες κάπου αλλού στο σύμπαν.
Με αφορμή την παρουσίαση της αποστολής του στο χθεσινό επεισόδιο της σειράς Die Trying του National Geographic Channel, ο Κουρούνης μιλάει για την εμπειρία του.
«Το σημείο πάντα με γοήτευε. Η ιστορία πίσω από το πώς εμφανίστηκε ο κρατήρας ήταν τυλιγμένη στο μυστήριο, και δεν υπάρχει άλλο μέρος σαν αυτό στη Γη. Είναι πολύ μοναδικό, δεδομένου ότι δεν υπάρχει άλλο μέρος με λάκκο καύσης μεθανίου που είναι σαν να εκτοξεύεται από το έδαφος σε υψηλή πίεση. Είναι συναρπαστικό, είναι εντυπωσιακό, και υπάρχουν πολλά που μπορούμε να μάθουμε για αυτό το φαινόμενο» αναφέρει.
Ουσιαστικά πρόκειται για μία πολύ σημαντική αποθήκη φυσικού αερίου, που καίει για περισσότερα από 40 χρόνια. Οπως εξηγεί ο Κουρούνης «η ιστορία που έχει κυκλοφορήσει στο διαδίκτυο είναι ελαφρώς διαφορετική από ότι έχουν διαπιστώσει οι τοπικοί γεωλόγοι. Ο κοινός αστικός μύθος του τόπου είναι ότι κατέρρευσε το 1971 και πυρπολήθηκε από τους σοβιετικούς επιστήμονες λίγο αργότερα. Αλλά έχω ακούσει από τους τοπικούς γεωλόγους του Τουρκμενιστάν, που ήταν εκεί για δεκαετίες, ότι η κατάρρευση μπορεί να συνέβη στη δεκαετία του ’60 και ήταν σβηστός μέχρι το 1980. Δεν ξέρω ακριβώς τι συνέβη. Και δεν υπάρχουν αρχεία. Προσπαθήσαμε να βρούμε παλιές αναφορές στο περιστατικό, αλλά το τμήμα γεωλογίας απλά δεν έχει τόσο παλιά αρχεία. Ετσι, μέρος της υπόθεσης εξακολουθεί να παραμένει ένα μυστήριο.»
Οσο για το πώς προετοιμάστηκε για αυτή τη δύσκολη αποστολή εξηγεί: «Χρειάστηκα 1μιση χρόνο για τη προετοιμασία και το σχεδιασμό της αποστολής, για να πάρω την άδεια και να επανδρώσω την ομάδα μου. Επίσης είχαμε κάνει μεγάλη προετοιμασία. Είχαμε φτιάξει ένα σύστημα με σχοινιά σε τοπικό φαράγγι του ποταμού και εξασκούμασταν εκεί. Επίσης φορούσα ειδική στολή που ανακλά τη θερμότητα και αυτοδύναμη αναπνευστική συσκευή, ενώ χρειάστηκα και ειδικό εξοπλισμό γιατί ένα κανονικό σχοινί αναρρίχησης θα έλιωνε από την υπερβολική ζέστη. Παράλληλα βάζαμε φωτιά με εφέ στην περιοχή κάτω από τα πόδια μου, ώστε να προετοιμαστώ ψυχολογικά και να μην πανικοβληθώ μέσα στον κρατήρα.
Οταν μπήκα μέσα πρώτη φορά και κοίταξα κάτω ήταν σαν ταινία επιστημονικής φαντασίας. Η φωτιά και η ζέστη στρεβλώνει τον αέρα γύρω και το κύμα θερμότητας είναι τόσο μεγάλο που δεν μπορούσαμε να κοιτάξουμε κατ ‘ευθείαν προς τον άνεμο. Προστατεύαμε το πρόσωπό μας με τα χέρια μας όταν βρισκόμασταν την άκρη του κρατήρα.»
