Συνέντευξη στον
Δημ. Γκαρτζώνη
Ως εξοντωτική χαρακτηρίζει την «φοροεπιδρομή» κατά των νησιών ο πρώην πρόεδρος του τοπικού παραρτήματος του ΟΕΕ και μέλος του προεδρείου του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδας κ. Μιχαήλ Μιχαήλ. Δηλώνει ότι η κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου δεν έφερε τα προσδοκώμενα από την Κυβέρνηση αποτελέσματα.
«Είναι τραγικό αυτό που έγινε. Βύθισαν σε ύφεση μία ολόκληρη νησιωτική κοινωνία για μηδαμινό όφελος», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Μιχαήλ και δεν διστάζει να παραδεχθεί ότι θα προτιμούσε τους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ από το μεταφορικό ισοδύναμο που έθεσε σε εφαρμογή η κυβέρνηση ως αντιστάθμισμα στο κεκτημένο δικαίωμα των νησιωτών που κατάργησε.
• Φέτος αναμένεται να καταρριφθεί κάθε προηγούμενο ρεκόρ τουριστικών αφίξεων. Αυτή η αύξηση των αφίξεων, συμβάλλει και στην ενίσχυση των εσόδων;
Όντως μέχρι τον Ιούλιο οι ρυθμοί αύξησης των τουριστικών αφίξεων ήταν εντυπωσιακοί. Οι οικονομικοί δείκτες ήταν επίσης ανοδικοί. Το τελευταίο 20ήμερο όμως, παρατηρούμε ότι υπάρχει σημαντική κάμψη στον τουρισμό και αντίστοιχα έχουν μειωθεί και τα έσοδα. Είναι ασυνήθιστο να παρουσιάζει καμπή ο τουρισμός Αύγουστο μήνα.
Δεν είμαι ο πλέον ειδικός για να γνωρίζω πού ακριβώς μπορεί να οφείλεται η πτώση της κίνησης και των εσόδων. Σε αρκετά μεγάλο βαθμό έχει να κάνει προφανώς με τις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής και τις προσφορές-εκπτώσεις που δίνονται στις ήδη χαμηλές τιμές.
• Η επιβολή αυξημένων φόρων στο ελληνικό τουριστικό προϊόν, περιορίζει το περιθώριο κερδών; Μπορεί να στηρίζεται η τοπική οικονομία μόνο στον τουρισμό;
Είναι αδιανόητο σε έναν από τους βασικούς πλουτοπαραγωγικούς κλάδους της χώρας να φορτώνονται τέτοια βάρη. Κανονικά, θα έπρεπε να προσέχουμε τον τουρισμό ως κόρη οφθαλμού. Αν παραθέσουμε όλους τους φόρους που έχει υποστεί όλη η επιχειρηματικότητα και δη ο τουρισμός από την αρχή της κρίσης μέχρι σήμερα (βλέπε κατάργηση μειωμένου ΦΠΑ, φόρος διαμονής, αύξηση φόρου εισοδήματος κλπ), θα διαπιστώσουμε ότι έγινε μία μεγάλη αφαίμαξη όλα αυτά τα χρόνια. Είναι εξοντωτική αυτή η τακτική.
Ο τουρισμός παραμένει η ατμομηχανή της τοπικής και εθνικής μας οικονομίας. Είναι ο μοναδικός μοχλός ανάπτυξης. Δυστυχώς, σε μερικές περιοχές ο τουρισμός είναι μονοκαλλιέργεια. Στα νησιά μας λ.χ. ο πρωτογενής τομέας έχει ατονήσει πολύ και θα πρέπει να δοθούν κίνητρα από την κυβέρνηση για την ανάπτυξή του. Δεν αναφέρομαι σε επιδοματικά μέτρα. Θεωρώ προσωπικά ότι αυτές οι επιδοτήσεις έκαναν μάλλον κακό παρά καλό. Η επιδότηση θα μπορούσε να κάνει καθαρά με το εργατικό κόστος. Απαιτείται όμως ενημέρωση και επιμόρφωση. Για να επιστρέψουν οι νέοι στην αγροτική παραγωγή, θα πρέπει να έχουν τη σωστή ενημέρωση και την απαιτούμενη κατάρτιση.
• Βλέπετε να αυξάνονται οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των Δωδεκανησίων…;
Μήνα με το μήνα αυξάνονται οι ληξιπρόθεσμες οφειλές. Τόσο οι επιχειρήσεις όσο και οι ιδιώτες έχουν περιέλθει σε δυσμενή κατάσταση. Φαίνεται ότι όλο και περισσότερος κόσμος αφήνει σε εκκρεμότητα υποχρεώσεις προς το Δημόσιο, τις πρώην ΔΕΚΟ κλπ. Με τα όποια εισοδήματα συγκεντρώνουν, προσπαθούν να αντεπεξέλθουν στις καθημερινές τους ανάγκες. Αυτό όμως που προκαλεί ανησυχία, είναι ότι δεν εφαρμόζεται κανένα μέτρο για την ανακούφιση των επιχειρήσεων που παράγουν τον πλούτο σε αυτή τη χώρα. Κάθε χρόνο επιβάλλεται μία νέα φορολογική επιβάρυνση που τις ωθεί πολλά βήματα πίσω. Θα φθάσουν σε σημείο να μη μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους και αυτές οι επιχειρήσεις οι οποίες σήμερα καταφέρνουν να επιβιώνουν με μεγάλη προσπάθεια.
• Κύριε Μιχαήλ με το Ινστιτούτο Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών εκπονήσατε δύο ολοκληρωμένες μελέτες για τις επιπτώσεις της κατάργησης των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά. Επιβεβαιώνονται οι προβλέψεις;
Με τη δεύτερη μελέτη που εκπονήσαμε σε συνεργασία και με την ΚΟΙΝΣΕΠ οικονομολόγων και παραδώσαμε στον περιφερειάρχη τον Νοέμβριο του 2017 προκύπτει ότι είναι πενιχρά τα έσοδα από την κατάργηση του νησιωτικού ΦΠΑ. Απέχουν πολύ από τις αρχικές εκτιμήσεις και προσδοκίες της κυβέρνησης. Ενώ το κράτος προτίμησε να διαθέσει 50 εκατομμύρια ευρώ από τον προϋπολογισμό του για το μεταφορικό ισοδύναμο ως αντιστάθμισμα στον νησιωτικό ΦΠΑ που κατάργησε, αυτό που κατάφερε τελικά ήταν να εξασφαλίσει κέρδος το οποίο δεν ξεπερνά τα 50 εκατ. ευρώ. Στο μεταξύ το μεταφορικό ισοδύναμο δεν εφαρμόζεται σε όλα τα νησιά…
Δεν οδηγούν πουθενά αυτές οι τακτικές. Ο μειωμένος ΦΠΑ ήταν ζωτικής σημασίας για τα νησιά και δη τα ακριτικά. Αποτελούσε κίνητρο για να συνεχίσουν να μένουν στα νησιά οι ακρίτες. Πρέπει επιτέλους να γίνει σε όλους κατανοητό, αυτό που δεν αντιλαμβάνεται το αθηνοκεντρικό κράτος. Τα νησιά δεν είναι η γη της επαγγελίας και οι νησιώτες δεν ζουν μέσα στη χλιδή. Οι νησιωτικές κοινωνίες απαξιώνονται καθημερινά. Νιώθουν εξαπατημένοι οι πολίτες όταν βλέπουν ότι δεν έχουν καμία ανταποδοτικότητα οι φόροι που πληρώνουν με τον ιδρώτα τους. Όταν βρεθούν σε μία δύσκολη θέση, αντιλαμβάνονται ότι η ανταποδοτικότητα του οργανωμένου κράτους υστερεί. Δυστυχώς, έχει αποδειχθεί πολλάκις η ανεπάρκεια της κυβέρνησης στην άσκηση νησιωτικών πολιτικών. Οι νησιώτες αντιμετωπίζονται ως παιδιά ενός κατώτερου θεού και πολίτες δεύτερης κατηγορίας.
• Πιστεύετε λοιπόν ότι θα έπρεπε να επαναφέρει η Κυβέρνηση τον νησιωτικό ΦΠΑ;
Και βέβαια θα πρέπει να εξετάσει σοβαρά η κυβέρνηση αυτή την προοπτική. Καταρχάς δεν πρέπει να συγχέουμε το μεταφορικό ισοδύναμο με τον μειωμένο ΦΠΑ. Πρόκειται για εντελώς διαφορετικά πράγματα.
Αν με καλούσατε να επιλέξω ανάμεσα στα δύο, θα προτιμούσα ανεπιφύλακτα τους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ. Είναι πασιφανές ότι η κατάργησή τους δεν έφερε τα προσδοκώμενα οφέλη. Η κυβέρνηση αρχικά έκανε λόγο για έσοδα ύψους 400 εκατ. ευρώ, ενώ σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση της Βουλής, το σύνολο των εσόδων από το ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου, δεν ξεπερνούσε διαχρονικά τα 160 εκατ. ευρώ. Είναι τραγικό αυτό που συνέβη. Βύθισαν σε ύφεση μία ολόκληρη νησιωτική κοινωνία για μηδαμινό όφελος.
