Μέχρι το τέλος του έτους, το αργότερο, θα έχουν ενεργοποιηθεί τα εξειδικευμένα δικαστήρια για τα «κόκκινα» επιχειρηματικά δάνεια, τα οποία θα αποτελέσουν το κομβικό σημείο για τη σωτηρία ή όχι μιας εταιρείας.
Στα λεγόμενα και «πτωχοδικεία» θα καταφεύγουν οι υπερχρεωμένες αλλά βιώσιμες επιχειρήσεις μέσω του ειδικού διαμεσολαβητή, ο οποίος θα ορίζεται, προκειμένου να βρει τη βέλτιστη λύση για τις επιχειρήσεις.
Ουσιαστικά οι… πτωχοδίκες δεν θα κάνουν τίποτε άλλο παρά να εγκρίνουν το σχέδιο αναδιάρθρωσης που θα επιλέγεται για μια εταιρεία που «πνίγεται» μεν στα χρέη, αλλά που μπορεί να σταθεί στα πόδια της και να σώσει τις θέσεις εργασίας. Η δικαστική απόφαση θα είναι ουσιαστικά και το «πράσινο» φως για να ξεκινήσει το business plan με τα νέα δεδομένα.
Ετσι, θα ενισχύεται και η προστασία των τραπεζικών στελεχών, καθώς το σχέδιο θα φέρει τη σφραγίδα του «πτωχοδικείου» και κανείς δεν θα μπορεί να αμφισβητήσει την εγκυρότητα των αποφάσεων, ούτε θα μπορεί να «καταδιώκει» τα στελέχη των διοικήσεων των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που επέλεξαν τη συγκεκριμένη λύση.
Σε πρώτη φάση, αλλά άμεσα, τα «πτωχοδικεία» θα λειτουργήσουν σε Ειρηνοδικεία της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, ωστόσο, θα υπάρχει πρόβλεψη και για δημιουργία τους σε μεγάλες πόλεις της επαρχίας. Οι δικαστές – «πτωχοδίκες» θα πρέπει να έχουν γνώση των οικονομικών στοιχείων και θα εξειδικευτούν στην «ανάγνωση» ισολογισμών, συμφωνιών δανειοδότησης ή άλλων δεδομένων που αφορούν μια υπερχρεωμένη επιχείρηση.
Η θεσμοθέτηση των συγκεκριμένων δικαστηρίων θα υπάρξει με το νέο θεσμικό πλαίσιο που θα καταθέσει το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης τις επόμενες εβδομάδες. Θα συνδέεται άμεσα με τον εξωδικαστικό συμβιβασμό μεταξύ επιχειρήσεων και τραπεζών αλλά και του Δημοσίου, καθώς η ρύθμιση θα αφορά το σύνολο των οφειλών, σε δάνεια, φόρους, ασφαλιστικές εισφορές.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι δανειστές, στις πρώτες επαφές με την ελληνική πλευρά, δεν έχουν αντιρρήσεις, αλλά το «παζάρι» γίνεται στο ύψος του «κουρέματος» που θα γίνεται. Η τρόικα δεν δέχεται να υπάρχει «ψαλίδι» στις κύριες οφειλές, αλλά συζητούν για τις προσαυξήσεις και τα πρόστιμα. Κάτι τέτοιο, βεβαίως, για πολλές επιχειρήσεις δεν θα είναι το στήριγμα που επιζητούν για να καταστούν βιώσιμες.
Όπως είχε αποκαλύψει πρόσφατα η «Ημερησία του Σαββάτου», θα επιλέγεται μια συμφωνία – πακέτο για το σύνολο των οφειλών μιας επιχείρησης, με πολλές βεβαίως ρήτρες ασφαλείας και αυστηρά «πέναλτι» για όσους επιχειρηματίες επιδιώκουν να αποποιηθούν των ευθυνών τους για την κατάσταση της εταιρείας τους. Η «αποβολή» των μη συνεργάσιμων μετόχων και η άμεση αλλαγή διοίκησης είναι ένα από τα μέτρα που συμφωνήθηκαν με τους δανειστές.
Τις συμφωνίες – πακέτο για διαγραφές μέρους των οφειλών μιας επιχείρησης θα επικυρώνουν τα δικαστήρια και οι δικαστές θα καλούνται να διερευνήσουν αν υπάρχουν περιθώρια βιωσιμότητας κι αν στο μέλλον η εν λόγω επιχείρηση θα επιστρέψει στην κερδοφορία και θα μπορεί να εξυπηρετεί κανονικά το υπόλοιπο των δανείων και λοιπών οφειλών.
Το πλαίσιο που προωθεί το υπουργείο στηρίζεται σε τρεις άξονες:
- Συγκροτείται ειδική επιτροπή που θα απαρτίζεται από τους εκπροσώπους των πιστωτών (τράπεζες), του Δημοσίου, των ασφαλιστικών ταμείων και ενδεχομένως και του υπουργείου Οικονομίας.
- Συστήνεται Μητρώο Ειδικών Εμπειρογνωμόνων που θα ερευνούν και θα υποβάλουν μελέτη βιωσιμότητας μίας επιχείρησης με ληξιπρόθεσμες οφειλές σε τράπεζες και Δημόσιο. Οι εμπειρογνώμονες θα είναι πιστοποιημένοι από το υπουργείο Δικαιοσύνης.
- Ειδικά δικαστήρια (ειρηνοδικεία) θα επικυρώνουν το σχέδιο διαγραφής χρεών.
Με άλλες διατάξεις θα ρυθμίζονται θέματα όπως μη συνεργάσιμων μετόχων, θα τίθενται οι προδιαγραφές για την εκπόνηση μελετών βιωσιμότητας αλλά και ρευστοποίησης ακίνητης περιουσίας, με σκοπό την αποτελεσματικότερη διευθέτηση των «κόκκινων» οφειλών.
Όριο για την υπαγωγή στο νέο σύστημα, δηλαδή μέγεθος επιχείρησης και ύψος χρέους δεν θα υπάρχει. Θα μπορούν να διεκδικούν αναδιάρθρωση μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις με χρέη προς τράπεζες, εφορία και ασφαλιστικούς φορείς. Το τελευταίο, πάντως, είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης με τους Θεσμούς καθώς οι τελευταίοι θέλουν να εντάσσονται στις ευνοϊκές ρυθμίσεις μόνον οι εταιρείες που πληρούν συγκεκριμένα οικονομικά στοιχεία ενώ η κυβέρνηση θέλει να μπουν και κοινωνικά κριτήρια, όπως οι θέσεις εργασίας, τι προσφέρουν στο ευρύτερο σύλλογο κ.λπ.
Ιδιαίτερη σημασία έχει και η δημιουργία μιας ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας την οποία θα διαχειρίζεται η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους που έχει συσταθεί με επικεφαλής τον Φώτη Κουρμούση. Η Γραμματεία θα παραλαμβάνει την αίτηση κάθε επιχείρησης και στη συνέχεια θα ανατίθεται ο ειδικός διαμεσολαβητής, ο οποίος και θα ετοιμάζει το business plan, αφού θα έρχεται σε συνεννόηση με την εταιρεία, τις τράπεζες, το Δημόσιο και τα Ταμεία. Θα επιλέγεται η βέλτιστη λύση, θα συντάσσεται η έκθεση βιωσιμότητας και η οποία θα κατατίθεται προς κύρωση από τους «Πτωχοδίκες». Υπάρχει βεβαίως και η επιλογή της εκκαθάρισης εν λειτουργία, εφόσον αποφασιστεί ότι είναι αδύνατον να επιβιώσει στο μέλλον.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή η διαδικασία θα αφορά τα χρέη και των επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματιών. Σε πολλές περιπτώσεις μικρών και μεσαίων εταιρειών τα σχέδια θα είναι τυποποιημένα αλλά στις μεγάλες επιχειρήσεις θα γίνονται ειδικές παρεμβάσεις, ανάλογα με τις δυνατότητες που έχουν.
Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει και για τον «διαχειριστή αφερεγγυότητας» ο οποίος αντικαθιστά τον σύνδικο, μεσολαβητή, ειδικό εντολοδόχο και ειδικό εκκαθαριστή.
Με βάση το νέο Πτωχευτικό Δίκαιο, και τροπολογία που κατατέθηκε πρόσφατα, από την 1η Οκτωβρίου περνούν όλες οι αρμοδιότητες στο νέο θεσμό, ενώ προβλέπεται επίσης:
- Σύσταση στο υπουργείο Δικαιοσύνης, Επιτροπής Διαχείρισης Αφερεγγυότητας με αρμοδιότητες τη χορήγηση της άδειας διαχειριστή αφερεγγυότητας, την ανανέωση και την ανάκλησή της, καθώς και τη μέριμνα και την τήρηση του μητρώου διαχειριστών αφερεγγυότητας.
- Σύσταση πειθαρχικού συμβουλίου για τον πειθαρχικό έλεγχο των διαχειριστών αφερεγγυότητας.
- Συγκρότηση Επιτροπής Εξετάσεων για τη διενέργεια γραπτών πανελλήνιων εξετάσεων μέσω των οποίων θα επιλέγονται οι διαχειριστές αφερεγγυότητας.
Στόχος η προστασία προβληματικών επιχειρήσεων που κρίνονται βιώσιμες.
ΤΕΣΣΕΡΑ ΒΗΜΑΤΑ
Οι λύσεις που προκρίνονται για τα «κόκκινα» δάνεια
Με βάση τις μέχρι στιγμής πληροφορίες, οι προτάσεις που έχουν κατατεθεί για τις υπερχρεωμένες επιχειρήσεις που έχουν «κόκκινα» δάνεια, καθώς και οφειλές σε εφορία και ταμεία είναι:
- Αμεση «καρατόμηση» των διοικήσεων των επιχειρήσεων οι οποίες δεν συνεργάζονται, ώστε να βρεθεί ένα βιώσιμο σχέδιο εξυγίανσης των εταιρειών τους.
- «Πάγωμα» οφειλών για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Δεν θα γίνεται απευθείας «κούρεμα», αλλά οι οφειλές θα «παρκάρονται» και σε περίπτωση που η επιχείρηση συνεχίσει να λειτουργεί και βγάλει κέρδη, τότε θα μπορεί να εξυπηρετήσει μέρος από τα συνολικά χρέη της. Αν δεν καταφέρει να καταστεί βιώσιμη, τότε θα επιλέγεται το τελικό «κούρεμα» στα επίπεδα ακόμη και του 50% – 60%.
- Υποχρεωτικές συγχωνεύσεις θυγατρικών μιας επιχείρησης, περικοπές, αναδιάρθρωση προσωπικού.
- Τιτλοποίηση δανείων και είσοδος των τραπεζών στο μετοχικό κεφάλαιο. Πώληση δανείων σε funds.
